جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 154
استاد شهید مطهری؛ مؤسس کلام جدید شیعی
نویسنده:
ولی الله عباسی، علیرضا قائمی نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم کلام، به ویژه مباحث جدید کلامی، از مهم ترین مباحث علمی است. بی شک استاد مطهری از چهره های شاخص و نوآور در اندیشه اسلامی معاصر محسوب می شود. وی در فلسفه و کلام اسلامی دارای مطالعات عمیق و گسترده بود؛ در پرتو آشنایی با فلسفه و الهیات غرب، به مسائل مهم و پرسش های اساسی این دوران توجه جدی از خود نشان داد و سهم مؤثری در تأسیس کلام جدید از خود بر جای گذاشت. از این رو، می توان وی را مؤسس کلام جدید شیعی برشمرد. این مقاله درصدد است ضمن روشن ساختن جایگاه استاد مطهری در گفتمان کلام جدید، برخی از نظریه های مهم وی درباره مباحث نوپدید کلامی را بررسی کند.
صفحات :
از صفحه 85 تا 112
از تقلید تا تحقیق (ترسیمی قرآنی و روایی از نقشه راه دانش‌پژوهی)
نویسنده:
داود معماری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
قرآن کریم‌، روایات معصومین (ع) و حکیمان مسلمان، با طرح نقشه راهِ دانش‌پژوهی - از تقلید تا تحقیق - ، علو همت، پویایی، اشتیاق به فراگیری، پاسداشت حرمت استاد، تفقه و تدبر، زمان‌شناسی و نوگرایی، خلاقیت و ابتکار و...، را از مهم‌ترین محرک‌های رسیدن دانش‌پژوه به افتخارات علمی می‌دانند و از این طریق او را از جمود و خمودگی، دون همتی، قناعت در کسب معرفت، حیا از پرسش‌گری، هراس از اظهارنظر علمی، همیشه شاگرد و مقلد ماندن و...، باز می‌دارند. واضح است که تحقق کامل این نقشه و عبور از مرحله تقلید و رسیدن به مرحله جویای علم بودن و نشستن بر اریکه تحقیق و تولید علم کردن، علاوه بر سعی و اهتمام خود دانش‌پژوه، همت و تدبیر مشفقانه خانواده و جامعه - به ویژه استادان فرزانه و مسئولان مربوط - را نیز می‌طلبد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 102
آیا دین با علم منافات دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
دين الهى از دو بخش أ. عناصر ثابت و ب. عناصر متغير تشكيل مى‌شود. ارتباط اين دو بخش مسأله‌ى بسيار مهمى است كه از رهگذر تبيين آن مى‌توان معضل ارتباط بين علم و دين را حل كرد. اجمال مسأله اين است كه ما عناصر ثابت را از دين جستجو مى‌كنيم و معتقديم كه اين ع بیشتر ...
خاستگاه تولید علم در قرآن
نویسنده:
حسن احتشام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
تأکید قرآن‌کریم بر موضوعاتی مانند علم، عالم، جستجوی علمی، تعقل و تفکر، نشان دهنده اهمیتی است که این کتاب الهی برای مبانی تولید علم قائل است. به عبارت دیگر بررسی مباحث مذکور از دیدگاه قرآن، خاستگاه نوآوری علمی در کلام خداوند متعال را مشخص خواهد کرد. این موضوعات ارتباط مستقیم با نوآوری و کشف پدیده‌ها دارند. بنابر‌این منشاء و خاستگاه تولید علم در اهمیتی است که قرآن به این مباحث می‌دهد و متقابلاً تولید علم در فضایی شکوفا و بارور می‌شود که مباحث ذکر شده مورد توجه قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 45 تا 59
شيوه هاى رفع تعارض علم و دين از ديدگاه علامه طباطبائى
نویسنده:
جواد گلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبائى ديدگاه تعارض ميان علم و دين را مردود مى داند و معتقد است كه علم و دين با يكديگر سازگار مى باشند. او براى اثبات ديدگاه مزبور، با ارائه شيوه هايى به حل تعارض ظاهرى در مواردى پرداخته كه موهم ناسازگارى علم و دين مى باشند يا مدعيان تعارض علم و دين به آنها استشهاد كرده اند. هدف مقاله، ارائه شيوه هاى رفع تعارض از ديدگاه علامه طباطبائى است. بدين منظور، با مراجعه به آثار علامه طباطبائى به استقصا و دسته بندى شيوه هاى رفع تعارض علم و دين پرداخته ايم. شيوه هاى حل ناسازگارى علم و دين از نگاه علامه طباطبائى به دو دسته شيوه هاى رفع تعارض ناظر به علم و ناظر به دين تقسيم مى شود و شيوه هايى مانند فرضيه انگاشتن ديدگاه هاى علمى معارض و ارائه تفسير دينى از نظريه علمى در دسته اول، و طولى دانستن رابطه ميان علل مجرد و علل مادى و تمثيلى تلقى كردن تعبير متن دينى در دسته دوم قرار مى گيرد.
صفحات :
از صفحه 45 تا 57
بازكاوى وامدارى غرب به اسلام در علم نجوم
نویسنده:
محمد فولادى، آذر انجم شعاع
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
امروزه غرب خود را پرچمدار علم و پژوهش مى داند. درحالى كه بجز چهار قرن اخير، كه شاهد موفقيت هاى علمى در غرب هستيم، پيش از اين، بالغ بر هزار سال قلمرو وسيع تمدن اسلامى، مركز تفكر و دانش و بسيارى از شهرها، قطب علمى و آموزشى جهان و ظهور نخبگان و انديشمندان مسلمان بوده است. اين پژوهش با رويكرد تحليلى و توصيفى ـ تبيينى بر آن است تا نقش مسلمانان را در كشف اسرار آفرينش در علم نجوم، و چگونگى انتقال آن به اروپاييان بررسى نمايد. يافته هاى پژوهش حاكى از آن است كه منجمان مسلمان با الهام از آموزه هاى دينى، اقدام به بناى رصدخانه هايى با تجهيزات كامل نجومى، طى قرون 3ـ10ق در بغداد، دمشق، مراغه، سمرقند و استانبول نمودند. منجمان مسلمان به نظريات نوينى، بر خلاف نجوم بطلميوسى دست يافتند و آنچه در قرون 16 و 17 توسط كوپرنيك، گاليله و كپلر مانند قانون اينرسى، بيضويت مدارها، جاذبه عمومى مطرح گرديد، قرن ها قبل توسط منجمان مسلمان ارائه شده بود كه به نوعى سرقت علمى از سوى غرب به شمار مى رود.
صفحات :
از صفحه 45 تا 62
نقش ابر ذهن در رمزگشایی از چند دستگاه الهیاتی
نویسنده:
ناصر گذشته - هدیه دلگیر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: حوزه معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه اصفهان,
چکیده :
هدف و انگاره بنیادین این مقاله، پاسخ به این پرسش است که آیا می‌توان الگویی به دست داد تا از رهگذر آن بتوان چندین دستگاه عرفانی، فلسفی و کلامی را بهتر فهمید و دقیق‌تر بازشناسی کرد؟ ادعای این مقاله آن است که می‌توان این کار را انجام داد. روش این مقاله به این صورت است که در وهله اول، با مدد گرفتن از عالم خیال چنین فرض می‌کنیم که همه آنچه از زمان مهبانگ (big bang) تاکنون رخ داده، که شامل هزاران میلیارد ستاره و سیاره می‌شود، همگی کل یکپارچه‌ای را تشکیل می‌دهد که از آن به «جهان هستی» تعبیر می‌کنیم. سپس این گونه فرض می‌کنیم که این جهان بزرگ یا جهان ماده، فاقد شعور و آگاهی نیست، بلکه جزء جزء آن از اتم‌هایی تشکیل شده است که یک شعور و آگاهی بسیار مرموز و اسرارآمیز همه اینها را به هم به‌گونه‌ای پیوند داده که این طرح کلان از آن برآمده و حاصل شده است (جالب است که در فیزیک امروز نظریه ریسمان بسیار به این فرض ما نزدیک است). این مقاله اصلا در پی اثبات این فرض یا نفی آن نیست. روش این است که اگر جهان هستی به این صورت فرض شود و در واقع، آن را همچون یک کل و یک ذهن بزرگ انگاشته شود، این فرض دست کم دو کارکرد خواهد داشت. الگوی مورد نظر تصویری از جهان به مثابه یک اَبَرذهن یا ذهن برتر است؛ یعنی، می‌توان کل هستی و پدیده‌های آن را همچون یک ذهن بزرگ فرض کرد و همه کارکردها و نقش‌ها و فرآیندهای ذهن انسانی را برای آن متصور شد. در یک ذهن، پدیدارهای ادراکی بسیار گوناگون و متنوعی وجود دارد. اینک اگر کل هستی؛ یعنی این صد میلیارد کهکشان و این کیهان بسیار بسیار بزرگ را به منزله یک ذهن بینگاریم، همان حکم‌ها را می‌توانیم در میان پدیده‌های هستی جاری کنیم. به دیگر سخن، همه باشندگان و هستی‌ها را می‌توان از جنس آگاهی انگاشت و در عین حال، با یک نگاه خُردنگر و چیستی‌نگر، می‌توان پدیده‌های موجود را از یکدیگر سلب کرد و گفت درخت سنگ نیست؛ اما از سوی دیگر، با نگاهی کلان‌نگر، می‌توان به همه پدیده‌ها به عنوان امر یکپارچه واحدی نگاه کرد و همه اموری را که از هم سلب می‌کردیم، به یکدیگر نسبت دهیم و میان آنها اتحاد برقرار کنیم و بگوییم مثلا درخت سنگ است. این مقاله درصدد است تا نشان دهد که دستگاه عرفانی ابن‌عربی و دستگاه‌های فلسفی اسپینوزا و وایتهد (الهیات پویشی) چنین طرحی را دنبال کرده‌اند. از این گذشته، از رهگذر کشف این کلید می‌توان دستگاه کلامی کرامیه و الهیاتشان را نیز به صورت قابل فهمی بازخوانی کرد.
صفحات :
از صفحه 99 تا 110
بررسی مبانی وحیانی حفظ محیط زیست
نویسنده:
علیرضا انتظاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حفاظت از محیط زیست و حمایت و اصلاح و مواظبت بر آن و مسئولیت در قبال آن از موضوعاتی است که رابطه نزدیک و تنگاتنگی با علوم مختلف از جمله علم فقه، حقوق، فلسفه، اخلاق و اقتصاد دارد. چرا که، براساس آموزه‌هاى دینى، حیات و بقاء بشر، بستگى به حفاظت از محیط زیست داشته و رعایت حقوق عناصر زیست محیطى و احترام به حق حیات همه ى موجودات، نباید تنها در برهه‌اى خاص از زمان مدنظر قرار گیرد؛ بلکه انسان می‌بایست خود را پیوسته در طول تاریخ و در برابر آیندگان مسئول بداند و متوجه این امر مهم باشد که هر نوع افراط و یا تفریط در استفاده از منابع و هر گونه بی‌مهرى نسبت به طبیعت، اثرات سویى در کل نظام طبیعت خواهد گذاشت. بنابراین، باید به حفظ محیط زیست و عدم تخریب آن به عنوان یک وظیفه الهى نگریست و آسیب به آن را با توجه به منابع فقهى و اصول و قواعد آن، موجب جبران دانست. از این رو در این نوشتار، مبانی دینی حفظ محیط زیست را به روش کتابخانه‌ای و توصیف و تحلیل داده‌های مطالعاتی مورد بررسی قرار خواهیم داد.
صفحات :
از صفحه 47 تا 71
مبانی روشنگری در اندیشۀ روسو
نویسنده:
علی کرباسی زاده، فاطمه سلیمانی دهنوی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
تفسیرهای متعدد و گاه متناقضی از اندیشه‌های روسو وجود دارد، برخی او را در زمرۀ روشنگران قرار می‌دهند و برخی دیگر منتقد روشنگری. روسو فرزند عصر روشنگری بود و بی‌شک مهم‌ترین عناصر تفکر این دوره در اندیشۀ او نمایان است. با وجود این، وی به مخالفت با برخی از مشخصه‌های روشنگری برخاست. او در عصری که خرد به عنوان تنها راهنمای انسان مطرح بود، به مبارزه با خردگرایی پرداخت. دغدغۀ اصلی وی انسان است، اما انسانی که آزاد است و این آزادی از دارایی‌های او محسوب می‌شود. روسو بزرگ‌ترین خطر را در فرهنگ عقلی روشنگری، که به منزلۀ اوج انسانیت پذیرفته شده بود، می‌دید. از این جهت او درمقابل متفکران خردگرای عصر روشنگری قرار می‌گیرد. در نظر وی، محتوای این فرهنگ، سرچشمه‌های آغازین و وضع کنونی آن، همگی بی‌تردید گواه این هستند که این فرهنگ، صرفاً بر شهوت قدرت و جاه‌طلبی بنا شده و فاقد هرگونه انگیزۀ اخلاقی است. از این رو، روسو از اعتقاد ایشان مبنی بر اینکه پیشرفت علم و هنر سبب اصلاح و تعالی بشر می‌شود، انتقاد می‌کند. روسو، برای رهایی از این تباهی، به مهم‌ترین بخش نظریه‌اش که شرح وضع طبیعی و چگونگی انتقال از وضع طبیعی به جامعۀ مدنی است، می‌پردازد و تنها راه رستگاری انسان را پاکدلی و پیروی از احساسات والا می داند. در پژوهش حاضر به بررسی مبانی روشنگری در اندیشۀ روسو می‌پردازیم و آنچه را که موجب همانندی اندیشۀ وی با دیدگاه روشنگران یا سبب مخالفتش با آرای ایشان شده است، بررسی می‌کنیم.
صفحات :
از صفحه 27 تا 44
نظریه پردازی های علمی قرآن
نویسنده:
محمد علی رضایی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
نظریه پردازی های علمی یکی از مسائل مهم عصر ما و ضرورتی برای پیشرفت هر دانش است. خاستگاه نظریه ها می تواند از متن دانش مورد نظر برخیزد یا از دانشی دیگر، یعنی پژوهشگر الهام یا حدس برخاسته از یک پدیده طبیعی یا از یک آیه قرآن نظریه ای ارائه می کند و با توجه به شواهد و قرائن علمی آن را سامان می دهد. به عبارت دیگر نظریه پردازی های علمی گاهی تک تباری است و گاهی چند تباری است یعنی گاهی نظریه علمی به صورت میان رشته ای شکل می گیرد. از اینجاست که نظریه پردازی های علمی قرآن متولد می شود. در این نوشتار بر آنیم که ابعاد مختلف این مساله را مورد بررسی قرار دهیم.
صفحات :
از صفحه 57 تا 86
  • تعداد رکورد ها : 154