جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 625
بررسی و نقد نظریه عدل الهی علامه طباطبایی
نویسنده:
محسن فتاحی اردکانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عدل الهی از جمله مسائلی است که ذهن هر انسان موحّدی را به خود معطوف می‌کند و نه تنها دینداران بلکه منتقدان افکار دینی را به تکاپو و جنبش وا می‌دارد. عدل الهی از اصول اعتقادی امامیه به شمار می‌آید و در اهمیّت این مسأله همین بس که در کنار توحید قرار گرفته است. اگر عدل الهی به درستی تبیین شود می‌تواند ریشه بسیاری از مشکلاتی که باعث پیدایش علل مادیگری و الحاد شده است را بخشکاند و زمینه بسیاری از انحرافات عقیدتی و عملی را از بین ببرد. عدل الهی با توجه به ارتباط تنگاتنگ آن با حوزه رفتار انسان همواره جزو دل مشغولی او بوده، اگرچه خود به این مسأله توجهی نداشته باشد. چرا که با توجه به حوادث و وقایع ناگواری که در زندگی او رخ می‌دهد قطعا سوالاتی در ذهن او به وجود می‌آید. حال، آحاد مردم نسبت به ظهور اینگونه حوادث دو گونه هستند گروهی فریاد اعتراض سر داده و زمان و زمین را مقصر می‌دانند و گروهی دیگر چون خداوند را عادل علی الاطلاق می‌دانند و این مسأله برای آنان حلّ شده است اگر به سبب این حوادث و شرور هم پی نبرند فریاد به اعتراض بلند نمی‌کنند زیرا می‌دانند که خیرات و شرور این عالممادی درهم تنیده است و لازمه نظام مادی وجود ویژگی‌های آن می‌باشد. پژوهش حاضر که به صورت کتابخانه‌ای است به تبیین این مسأله و براهین و شبهات آن از دیدگاه علامه طباطبایی پرداخته ‌است که عدل از جمله اوصاف خداوند است و مبتنی بر حسن و قبح عقلی می‌باشد و علاوه بر آیات و روایات، براهین عقلی متعددی از جمله برهان واجب الوجود، برهان صدیقین و برهان عنایت و علم و غنای مطلق بر آن دلالت می‌کند. و در پایان این رساله به دیدگاه علامه در رابطه با عدل الهی و شبهات وارده بر آن که عمدتاً شرور و نقایص است پرداخته شده، به اعتقاد ایشان فرض عالم ماده که نظام اسباب و مسببات است بدون ویژگی‌های آن، مستلزم عدم تحقق عالم مادّه است. جهان مادّی که عالم تغییر، تحوّل، تبدّل و تزاحم است چنین اقتضایی را داشته که شرّ و نقص در آن وجود داشته باشد. اگر نقصی است در قابلیّت قابل است نه در فاعلیّت فاعل، نقص در فیض الهی نیست بلکه فیض خداوند همواره جریان داشته و خواهد داشت.
تحلیل انتقادی کاربرد «حکمت الهی» در کلام شیعه
نویسنده:
جنان ایزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
صفت حکمت الهی در کلام شیعه برای اثبات برخی قواعد و اصول اعتقادی به‌کار رفته است. متکلمان شیعه در استدلال‌های خود هدف آفرینش انسان یا مکلف نمودن او را تعیین می‌کنند و وسیله‌های لازم برای رسیدن به هدف را بر او واجب می‌دانند و آنچه را که مانع رسیدن به هدف می‌بینند بر خدا قبیح می‌شمارند. در این نوشتار با روش تحلیل منطقی کفایت ادلۀ مبتنی بر حکمت الهی، در قاعدۀ لطف، عدل الهی، ضرورت نبوت و امامت، و ضرورت معاد، در آثار معروف‌ترین متکلمان شیعه مورد بررسی قرارگرفته‌اند. در این ادله خلل‌های مشترکی وجود دارد که ریشه در روش به‌کارگیری حکمت الهی در استدلال‌های کلامی دارد. به نظر می‌رسد که ادلّۀ متکلمان در تعیین غرض الهی فاقد کفایت است: آنچه آنان واجب علی الله می‌دانند ابزارهای منحصر به فرد و غیر قابل جایگزین برای اهداف الهی نیستند؛ و گاهی افعال ربوبی با افعال بشری قیاس می‌شوند.
صفحات :
از صفحه 137 تا 158
مفهوم ذاتی در حسن و قبح عقلی از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
سید محمد علی دیباجی؛ زینب یوسف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
از دیرباز، مسئلۀ حسن و قبح از دو منظر وجود‌شناختی و معرفت‌شناختی در فلسفه و کلام مورد بحث قرار گرفته است. جستار پیش رو درصدد پاسخ به این مسئله است که آیا نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبائی، راه حل جدیدی برای مسئلۀ حسن و قبح ارائه می‌دهد یا نه؛ و در صورت پاسخ مثبت، این راه حل از کدام حیث (وجودشناختی یا معرفت‌شناختی) به مسئله پرداخته است؟ مقاله نشان می‌دهد که نظریۀ ادراکات اعتباری با بررسی معرفت‌شناختی معنای اعتبار در حوزۀ عقل عملی معنای سومی برای «عقلی» در مسئلۀ حسن و قبح عقلی و ذاتی مطرح کرده است و در نتیجه توانسته است راه حل جدیدی در پاسخ به مسئلۀ مذکور ارائه دهد. این معنا برای اعتباریات نه تنها به معنای نفی مقام واقع و حقایق مربوط به این معانی نیست؛ بلکه مبتنی بر پذیرش واقع و واجد حیثیتی واقعی و وجود‌شناختی است.
صفحات :
از صفحه 159 تا 174
تئودیسه پرورش روح جان هیک
نویسنده:
امیرعباس علی زمانی, اکرم خلیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
هیک، در تئودیسه پرورش روح هم به مساله شرور اخلاقی پاسخ می دهد و هم به توجیه شرور طبیعی می پردازد و در این مقام، به مراحل دوگانه خلقت انسان، یعنی صورت خدا بودن و شباهت به خدا داشتن، اشاره می کند. به نظر هیک، شرور اخلاقی لازمه مختار بودن انسان هستند. انسان اولیه و همه فرزندان او، در جهانی که موهم حس دوری از خداست واقع شده اند. هیک، از این حس با عنوان فاصله معرفتی از خداوند یاد می کند. قرار گرفتن انسان در این محیط سبب می شود که او با برخورداری از نعمت اختیار، مرتکب شرور اخلاقی یا گناه شود. از سوی دیگر، شرور طبیعی لازمه رشد و تعالی روح انسان هستند. این شرور به انسان کمک می کنند تا فضایلی از قبیل شجاعت، گذشت، صبر و هم دردی را کسب کند و به تدریج، به شباهت با خدا دست یابد. به نظر هیک، همه انسان ها، به جز مسیح، پس از مرگ در چرخه زندگی های متعدد قرار گرفته و پس از طی آن ها، به خیر نهایی و شباهت با خداوند دست می یابند.
صفحات :
از صفحه 79 تا 94
بررسی نظریه دادباوری شرور طبیعی از منظر بروس رایشنباخ
نویسنده:
عبدالرسول کشفی, آرزو مشایخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
وجود شرور در جهان، در تعارضی ظاهری با سه صفت علم مطلق، قدرت مطلق و خیرخواهی محض خداوند است. به بیان دیگر، مجموعه مرکب از چهار گزاره زیر، مجموعه ای به ظاهر ناسازگار را شکل می دهد: 1- خداوند عالم مطلق است. 2- خداوند قادر مطلق است. 3- خداوند خیرخواه محض است. 4- شر وجود دارد. این تعارض، به «مساله شر» معروف است که بر مبنای آن، گروهی از خداناباوران، با تکیه بر واقعیت شرور، به انکار وجود خداوند می پردازند. مساله شر دو گونه تقریر دارد: «مساله منطقی» و «مساله قرینه ای». مساله منطقی شر به بررسی سازگاری یا عدم سازگاری گزاره های چهارگانه؛ و مساله قرینه ای شر به ارزیابی احتمال صدق گزاره «خدا هست» با توجه به میزان، شدت و تنوع شرور در عالم می پردازد. خداباوران، این مساله را در دو سطح پاسخ گفته اند: سطح «دفاع» که در آن با دلایل گوناگون، وجود تعارض را در مجموعه فوق نفی می کنند؛ و سطح «دادباوری» که در آن، به توجیه شرور در عالم می پردازند. شرور موجود در جهان، به دو دسته «شرور اخلاقی» و «شرور طبیعی» تقسیم می شوند. در این مقاله، نظریه دادباوری «قوانین طبیعی» بروس رایشنباخ در باب شرور طبیعی مورد بررسی قرار می گیرد و نقاط قوت آن نسبت به نظریه های رقیب نشان داده می شود.
صفحات :
از صفحه 111 تا 131
رستاخیز در عهد عتیق و عهد جدید
نویسنده:
فروغ رحیم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
اعتقاد به حیات اخروی در آیین یهود، از امور مسلم و قطعی است. مفاهیمی مانند رستاخیز، رجعت و ظهور منجی، روز داوری، تجدید حیات، باغ عدن و جهنم در عهد عتیق آمده است و دانستنی های فراوانی در متون مقدس یهود درباره مرگ و زندگی بازپسین دیده می شود. در مسیحیت نیز، مانند هر دین الاهی دیگر، اعتقاد به معاد و نجات انسان ها و سعادت جاویدان مورد اهتمام جدی است. این آیین بر پایه انتظار موعود یهودیت شکل گرفت و با باور به مصلوب شدن عیسی (ع) و دوباره زنده شدن و قیام او از گور استوار گردید و با آرمان رجعت او در آخر الزمان و برپا شدن رستاخیز کامل تداوم یافت و بدین ترتیب، این دین با اعتقاد به حیات مجدد و رستاخیز آمیخته شد. مقاله حاضر نگاهی است به چند موضوع اصلی در بحث رستاخیز کل و جهان آخرت در آیین های یهود و مسیحیت، که در جهت تصدیق و تکمیل مبانی آخرت شناسی ادیان توحیدی، معارفی را به پیروان خود عرضه نمودند. در این نوشتار، به مسایلی نظیر باور یا عدم باور به جهانی دیگر، برزخ یا مرحله میان مرگ و قیامت، رستاخیز مردگان، ویژگی های جهان آینده و جسمانی بودن معاد پرداخته می شود و تلاش بر این است که آنچه استفاده می شود از متون مقدس اصلی این دو دین باشد.
صفحات :
از صفحه 121 تا 154
سبک آموزش دینی امام سجاد (ع)
نویسنده:
مسعود معینی پور ,سیدمحمدمهدی موسوی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه,
چکیده :
این پژوهش، با هدف بررسی سبک آموزش دینی امام سجاد(ع) انجام شد و در پی تبیین راهبردی «الگوی آموزش دینی آن حضرت بود»؛ به این منظور از روش توصیف و تحلیل نظریِ سخنان آن امام(ع) (صحیفه سجادیه و رساله حقوق) استفاده شد. از دستاوردهای این پژوهش عبارت بود از: 1) در هر شرایط، لازم است که دین‌آموزی به تناسبِ همان شرایط شکل گیرد و تعطیل نشود (جهل، اختناق و یأس مردم، فساد حاکمان، انزوای امام(ع))؛ 2) محتوا، باید طبق نیاز جامعه ارائه شود (امام به اموری؛ مانند عدالت، قیامت، قبر، حقوق افراد نسبت به یکدیگر، حقوق محیط زیست، فقه، خانه و خانواده، مسائل عمیق اخلاقی و عرفانی، امر به معروف و نهی از منکر... پرداختند)؛ 3) به لحاظ روش آموزش، باید از همه روش‌های ممکن سود جست (تربیت نیرو از میان مستضعفان، ارائه مناجات و دعا، آموزش­های رفتاری برنامه‌ریزی شده، آموزش­های گفتاری با زبان توده مردم، زبان عاطفی و فطرت­گرا).
صفحات :
از صفحه 153 تا 182
زندگی پس از مرگ و تناسخ در متون مقدس هندو
نویسنده:
پریا الیاسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
تناسخ به معنی تولد مجدد، باز پیدایی یا حیات متوالی در قالب انسان، حیوان، گیاهان یا اشیا، عقیده ای بنیادین در برخی ادیان آسیایی است که می تواند ریشه در ادیان ابتدایی داشته باشد. در ادیان هندی نیز، این مفهوم اهمیت بالایی دارد و در ارتباط مستقیم با مفاهیم کرمه و سمساره است؛ روند بازپیدایی بی انتهاست، مگر اینکه فرد از طریق درک حقیقت به رهایی یا موکشه دست یابد. تحول اندیشه های مربوط به زندگی پس از مرگ و تناسخ در دین هندویی را می توان در متون دینی اصلی یعنی وداها، براهمنه ها، اوپنیشدها و بهگود گیتا، که بخشی از حماسه بزرگ مهابهاراته است، مشاهده کرد. پژوهشگران خاستگاه های متفاوتی را برای اندیشه تناسخ و زندگی پس از مرگ در دین هندویی مطرح کرده اند و گاهی آن را مربوط به خارج از سرزمین هند می دانند. اما در نهایت می توان گفت که این اندیشه ریشه در باورهای بومی این سرزمین دارد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 26
مفهوم ایمان از دیدگاه محمد غزالی و مارتین لوتر
نویسنده:
احسان شکوری نژاد، قربان علمی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه تهران,
چکیده :
در الهیات اسلامی و مسیحی ایمان به معنی تصدیق قلبی است، تصدیقی که نور امید به سعادت این جهانی و جاودانگی را به مثابه هدیه و لطف الهی بر قلب آدمی پرتوافشانی می نماید. در نتیجه انسان مومن خودی خود را فراموش می کند و خواست خود را مقهور خواست خداوند می نماید، و در مراتب بالاتر به مقامی دست می یابد که در همه ابعاد وجودی جلوه گر ذات حق تعالی می گردد. محمد غزالی و مارتین لوتر دو متکلم و اندیشمند برجسته و تاثیرگذار در جهان اسلام و مسیحیت اند که چنین برداشتی از مفهوم ایمان در آثارشان بازتاب یافته است. در این مقاله با مطالعه آثار این دو درمی یابیم که مفهوم ایمان در اندیشه آنان عبارت است از تصدیق و درستی قلب درباره خداوند که به مثابه هدیه و لطف الهی، به منظور رستگاری و نجات، بر قلب فرد ارزانی می گردد. این موضوع بیانگر دیدگاه مشترک آنان در این زمینه است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 95
معرفت توحید و عدل
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: نبأ,
چکیده :
کتاب حاضر، به توضیح گونه‌ای از شناخت خدای متعال می‌پردازد که به آن معرفت فطری می‌گویند. در این کتاب تلاش بر این شده تا در حد امکان با تکیه بر منابع اصیل دینی معنای فطرت و معرفت فطری خدای متعال بازگو شده و بر ویژگی‌های بارز آن تأکید شود. این کتاب از دو بخش مجزا در خصوص توحید و عدل بحث و بررسی می‌کند؛ بخش اول آن در دو فصل به توضیح مطالبی همچون معرفت فطری، موقوف تعریف، حاصل تعریف، مکتب توصیف، راه‌های تذکر و یادآوری معرفت فطری، تسلیم و ایمان بر خداشناسی دینی، روش استفاده از آیات و احادیث در خداشناسی فطری و حقانیت فطرت می‌پردازد. مفهوم عدل خدا، حسن و قبح عقلی و ارتباط آن با عدل خدا، دلیل عدل خدا، نظریه جبر و ارتباط آن با عدل خدا، نظریه تفویض و ارتباط آن با عدل خدا، امر بین الامرین و اثبات آن، قضا و قدر و ارتباط آن با عدل خدا، بداء، شرور و ارتباط آن با عدل خدا، سعادت انسان و ارتباط آن با عدل خدا موضوعاتی است که بخش دوم کتاب را تشکیل می‌دهند.
  • تعداد رکورد ها : 625