جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 846
اخلاق و عرفان اسلامی
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در شماره هاى پيشين، شرح بخش هايى از سلسله بحث هاى اخلاق حضرت استاد در تبيين وصاياى حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) به عبدالله بن جندب را به محضر اهل معرفت عرضه داشتيم. اكنون بخش ديگرى از اين روايت شريف را تقديم مى داريم. در اینجا ذیل این موضوعات بحث می شود: مفهوم خوف و رجاء و تأثير انگيزه در انجام اعمال اختيارى انسان، رابطه ميزان شناخت افراد با اميدها و ترس ها، خوف و رجاء از خدا، عامل حركت انسانى، حد نصاب خوف و رجاء، توازن بين خوف و رجاء.
تأثیر «مراتب تشکیکی تجلی و ظهور وجود» در معناشناسی صفات الهی
نویسنده:
محمدحسین وفائیان,امیرعباس علیزمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چیستی صفات الهی و همچنین معناشناسی آن در بستر اندیشه های مختلف به شکل های متفاوتی نمایان می شود. صدرالمتألهین اندیشۀ خود را بر «تشکیک وجود» بنا نهاده است که حقیقت آن به تشکیکِ در مراتب و تجلیات ظهور وجود برخواهد گشت. در این پژوهش در صددیم تا با روشی تحلیلی – توصیفی در اندیشه های صدرالمتألهین، تحلیل نوینی از معناشناسی صفات الهی (که بر پایۀ درک حقیقت صفت و نحوۀ تکثر آن استوار است) ارائه دهیم.صدرالمتألهین با پیروی از تقسیم بندی و نامگذاری مراتب ظهور نزد عارفان، احکام وجود را در سه مرتبۀ ذات، احدیت و واحدیت تبیین می کند. مرتبۀ ذات، مقام خلوّ از تمام تعینات صفاتی و عدم امکان سخن گفتن از خدا، احدیت مرجع صفات تنزیهی و مقام واحدیت مقام مرجع صفات تشبیهی است.ماهیت یا عین ثابت، محل و صورت صفات الهی بوده که همان معانی جزیی و کلیِ موجود در عالم نیز خواهند بود. خلق تمام موجودات، امری جز اظهار عینی و خارجی اعیان ثابته نیست. از این رو، شناخت صفات الهی از سوی انسان تنها با شناخت «اعیان ثابته» به دست می آید که در نظر صدرالمتألهین، موضوع ٌله الفاظ هم هستند
صفحات :
از صفحه 461 تا 482
اخلاق و عرفان اسلامی
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در جلسات گذشته عرض كرديم كه بر حسب آنچه از آيات و روايات شريفه قرآن و روايات استفاده مى شود، براى سعادت انسان تنها راه، ايمان به خدا و انجام اعمال صالح است. گفته شد كه ايمان داراى درجات بسيار متفاوتى است كه شدت و ضعف آن در عمل ظاهر مى شود. آن ها كه تقيدشان به انجام وظايف شرعى و اعمال صالح بيشتر باشد، ايمانشان قوى تر است. همچنين در مقام اجتناب از گناهان، آن ها كه پرهيزشان بيشتر باشد، نگرانى و خوفشان بيشتر باشد، به طورى كه از متشابهات و مشكوكات هم اجتناب كنند، از مكروهات هم اجتناب كنند، اين ها نشانه هاى آن هستند كه ايمانشان قوى تر است. در واقع، سير تكاملى انسان سير ايمان است. انسانى كامل تر است يا ـ بفرماييد ـ انسان تر است كه ايمان بيشترى داشته باشد. هر قدر ايمان ضعيف تر باشد انسان از كمالات كمتر بهره دارد. در مقابل، آنچه موجب شقاوت انسان مى شود كفر و عناد است. همان گونه كه ايمان داراى مراتبى است، كفر هم داراى مراتبى است. از اعمال كفار معلوم مى شود كه مرتبه جحود و انكار و عنادشان نسبت به حق و اهل حق تا چه پايه است. شقاوت هم مراتبى دارد. بعضى ها در نهايت شقاوت هستند، (فى الدّركِ الاسفلِ مِن النارِ) (نساء: 145)؛ يعنى: پايين ترين چاه هاى جهنم. برخى هم در مراتب نزديك ترى به ايمان قرار دارند تا آنجا كه برسد به مرز ايمان، يك قدم به اين سمت بردارند مؤمن هستند، و يك قدم، به آن سمت كافر هستند. چنين مرزى بين ايمان و كفر وجود دارد كه به اصطلاح، نقطه صفر است. بستگى دارد به اينكه آدم تمايل به اين طرف پيدا كند مؤمن شود، يا به آن طرف، كه كافر شود.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ادامه سلسله بحث هاى اخلاقى استاد مصباح يزدى، در اين شماره نيز شرح بخش ديگرى از وصاياى امام جعفر صادق (عليه السلام) به عبدالله بن جندب ذیل این موضوعات پى گرفته می شود: ضرورت هدفمند بودن كار و فعاليت انسان، رفع اضطراب ها در پرتو اعتماد به خداوند، لزوم شكرگزارى و صبر در برابر نعمت ها و بلايا.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در جلسه گذشته اين سلسله دروس، مباحث حضرت استاد به راه های افزايش حضور قلب در نماز (خشوع، مراتب و لذت آن) اختصاص يافت. ايشان در ادامه اين مباحث، در اين درس، موضوع خشيت و عظمت الهی و راه درك آن را تبيين نموده اند.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در ادامه سلسله مباحث اخلاقى استاد مصباح يزدى، در اين شماره نيز شرح بخش ديگرى از وصاياى امام جعفر صادق(عليه السلام) خطاب به عبداللّه بن جندب را به محضر اهل معرفت ذیل موضوع عفو تقديم مى شود.
اخلاق و عرفان اسلامى
نویسنده:
محمدتقی مصباح یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
در جلسات گذشته عرض كرديم كه از آيات كريمه قرآن و روايات حضرات معصومين ـ سلام الله عليهم اجمعين ـ استفاده مى شود كه ريشه اى ترين عامل سقوط انسان «غفلت» است و متقابلا اولين عاملى كه انسان را به طرف كمال و سعادت سوق مى دهد «توجه و تنبه» است. و عرض كرديم كه اين توجه، توجه به هر چيزى نيست، بلكه توجه به ضرورى ترين مسائلى است كه انسان با آن مواجه است و مهم ترين تأثير را بر زندگى انسان مى گذارد و آن اين است كه اين عالم هستى و از جمله خود انسان آيا قائم به ذات است يا قائم به غير. آيا جز آنچه ما در اين عالم ماده و محسوسات، وراى اين ها با حواسمان درك مى كنيم و از راه هاى گوناگون به وجودش پى مى بريم، موجودى هست كه قائم به ذات باشد و ديگر چيزها قائم به او؟ يا نه، اين ها هر كدامشان يك موجود مستقلى هستند و نيازى به ماوراى خودشان ندارند؟ اين اساسى ترين سؤال براى انسان است و اگر دقت كنيم تمام مواردى كه ما مكلف هستيم درباره اش فكر كنيم و به آن ها ايمان بياوريم به همين اصل برمى گردند. همان گونه كه بزرگان فرموده اند و بخصوص مرحوم علامه طباطبائى (قدس سره) در موارد متعددى اشاره كرده اند، همه معارف اسلامى به توحيد برمى گردند؛ يعنى اگر ما پذيرفتيم كه اين عالم مستقل نيست، قائم به ذات نيست، بايد بپذيريم كه قائم به يك ذات مستقل غنى است كه واجد همه كمالات به صورت بى نهايت است؛ وقتى او را شناختيم، يعنى به اصل وجودش پى برديم، نوبت مى رسد به اينكه صفات او را بشناسيم.
قضا و قدر و ارتباط آن با مسئله اختیار
نویسنده:
عسکر دیرباز، قاسم امجدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
نوشتار حاضر با بیان هدف و نحوه خلقت عالم و اینکه خداوند خالق عالم است نه فاعل عالم، توحید افعالی خداوند که به معنای نفی فاعلیت تام از ماسوی اله است را مورد بررسی قرار می دهد و بعد از تشریح این مساله که تنها موثر حقیقی در عالم خداوند است، به تبیین معنای قضا و قدر و نقش انسان در رخدادها و رویدادهای حادث در زندگی او می پردازد. در پایان نیز این نتیجه را به دست می دهد که حوادث عالم وجوب و حتمیت خود را از جانب خداوند و بر طبق قانون علیت دریافت نموده، هرگونه صدفه و اتفاقی منتفی است و از جمله عللی که در افعال انسان موثر است و در واقع مکمل تامیت انسان در افعالش می باشد، اختیاری است که طبق قضا و قدر الهی برای انسان حتمیت و وجوب یافته و انسان را قادر ساخته تا در طول تاثیر خداوند موثر در افعالش گردد؛ لذا نه جبری در کار است و نه اختیار مطلق.
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
بررسی تطبیقی ارادۀ الهی از دیدگاه ملاصدرا و روایات
نویسنده:
موسی ملایری، معصومه رضوانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
اراده در انسان همراه با تصور، تصدیق و تغییرات نفسانی، حادث می‌شود. مسلما این اراده، سزاوار ذات واجب الوجودی خداوند، نیست. از سوی دیگر، می‌دانیم ذات باری تعالی از ازل متصف به جمیع صفات کمالی است. اراده نیز از صفات کمال است و بنابراین، عقلا ذات باری تعالی نمی تواند خالی از این کمال ازلی باشد. لذا ملاصدرا در همه آثار فلسفی خود، اراده را از صفات ذاتی و همان علم، شوق و ابتهاج خداوند به نظام اصلح می‌داند. اما ظاهر روایات، با رد اراده ذاتی و وحدت آن با علم، تاکید دارند اراده خداوند صفتی حادث و همان احداث و فعل اوست. صدرا برای رفع تقابل میان دیدگاه عقل و روایات، در موضعی از شرحش بر اصول کافی، ضمن تاکید بر اراده ازلی و عینیت آن با علم، اراده حادث را نیز پذیرفته و قائل است اراده نیز مانند علم دارای مراتب است که بالاترین مرتبه آن اراده ازلی اجمالی و پایین ترین مرتبه آن اراده تفصیلی یا همان اراده حادث است. اما این دیدگاه با توجه به شدت تاکید روایات بر نفی اراده ازلی و عدم عینیت آن با علم، چندان راهگشا نیست. در این مقاله پس از گزارش آراء صدرا و مضامین روایات، برای حل این تقابل، پیشنهاد می شود، اراده ازلی خداوند را می توان به معنای قدرت بر اراده دانست. و اراده حادث مورد تاکید در روایات را به معنای ظهور و فعلیت آن به حساب آورد. لذا خداوند از ازل اراده دارد؛ اما از ازل اراده نمی‌کند. تاکید روایات بر حدوث اراده، ناظر به مقام اراده کردن خداوند است که با تحقق آن، فعل ضروری می‌شود و زاید بر ذات است. به همین دلیل موجب تغییر در ذات الهی نخواهد شد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 126
رد پای غالیان در روایات تفسیری
نویسنده:
محمد تقی دیاری بیدگلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
بدون تردید، یکی از آفت ‌های خطرناکی که دامنگیر تفاسیر ماثور و روایات تفسیر شده، اندیشه ‌های غلوآمیز راویان است که چه بسا در پاره ‌ای موارد به جعل حدیث یا تحریف معنوی و تاویل ناروای آیات قرآنی منتهی شده‌ است. مسلما در شناخت این پدیده به ویژه در قلمرو روایات تفسیری دشوارهایی وجود دارد؛ از جمله این که مفهوم دقیق غلو و مرز آن با فضایل واقعی پیشوایان معصوم دینی (ع)، معیارهای تشخیص غالیان و اعتقادات آمیخته به غلو آنان و نیز راویان غالی یا متهم به غلو چندان روشن نیست. برخی از پرسش هایی که در این مقاله به آنها پرداخته شده، به این قرار است: غالیان در جعل روایات تفسیری و یا تاویلات باطل چه نقش و تاثیری داشته ‌اند؟ شمار راویان متهم به غلو و نیز روایات غلوآمیز آنان چقدر است؟
صفحات :
از صفحه 23 تا 40
  • تعداد رکورد ها : 846