آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
آثار مرتبط با شخصیت ها
>
05.فیلسوفان و منطقدانان
>
01.فیلسوفان
>
01.فلسفه در ایران : اشخاص
>
2. حکمای صدرایی :اشخاص
>
آقا محمد بید آبادی
>
ملا علی نوری
>
حاج ملاهادی سبزواری (موسس مکتب سبزوار)
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
تعداد رکورد ها : 415
عنوان :
قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند
نویسنده:
حسن عاشوری لنگرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سنخیت
,
صدور
,
علیت
,
بساطت
,
بساطت واجب(الهیات بالمعنی الاخص)
,
بساطت (احکام هویت غیبی عرفان نظری)
,
وحدت
کلیدواژههای فرعی :
وحدت و کثرت ,
صادر اول ,
اختیار انسان ,
قدرت الهی ,
فلسفه اسلامی ,
حکمت متعالیه ,
عقل فعال ,
وحدت حقه حقیقی ,
وحدت حقه ظلی ,
برهان بسیط الحقیقه ,
کثرات عرضی ,
پیدایش کثرات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
از سویی حکما، قاعده «الواحد» (از یکی جز یکی صادر نگردد) را بدیهی می دانند و از سوی دیگر معتقداند خداوند یکتا، قادر مطلق است. لازمه قدرت مطلق خداوند، صدور کثیر از خدای یکتاست، آیا این، با قاعده الواحد متعارض است؟ چگونه می توان همزمان، قاعده الواحد و قدرت مطلق خداوند را پذیرفت؟ در این مسئله می گوییم: در پذیرش این قاعده، وفاق حکیمان، عارفان و متکلمان ادعا شده است که اساسی نداشته، پشتوانه قاعده الواحد، سنخیت علّی و معلولی است. به مقتضای قاعده «سنخیت»، عقل نمی پذیرد از علت دارنده یک کمال، بیش از یک معلول پدید آید؛ اما اگر علتی، چند کمال داشته باشد، پیدایش چند معلول از آن محال نیست؛ ازاین رو، قاعده مزبور درباره خدا جاری نمی گردد؛ زیرا خداوند بسیط الوجود است و بسیط الوجود کلّ الاشیا؛ و صدور کثرات از او نافی قانون سنخیت نیست. بنابراین، قاعده مزبور، تضادی با قدرت مطلق خداوند ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پیشینه علم حضورى در سنّت فلسفه اسلامى
نویسنده:
محمّد سربخشى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
فلسفه اسلامی
,
حضور
,
فارابی
,
ابن سینا
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
مرتضی مطهری ,
علم حصولی ,
وجود ,
مجرد ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
مشاهده و اشراق ,
علم ذات به ذات ,
شهودات عرفانی ,
معرفت شناسی مشائی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
پیشینه علم حضوری در سنت اسلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
موضوع «علم حضورى» جنبه هاى گوناگونى دارد. یکى از این جنبه ها بررسى تاریخى علم حضورى و بازکاوى نگاه فلاسفه گذشته است. پرسش از اینکه علم حضورى یکى از آموزه هاى جدید فلسفه اسلامى است یا سابقهاى دیرین دارد؛ و در صورت مثبت بودن پاسخ بخش دوم سؤال نقش فیلسوفان گذشته در آن چه بوده است، مهمترین سؤالاتى است که در این مقاله مورد بررسى قرار گرفته است. روش ما در بررسى این سؤالات مراجعه به منابع اصیل فلسفه اسلامى و تحلیل آراء فلاسفه مهم این سنّت بوده است. بدیهى است برداشت ما از مطالب قدما متأثر از یافته هاى جدیدى است که متأخرّان بر حرفهاى قدما اضافه کرده اند. نتایج حاصل این پژوهش عبارت است از: توجه فیلسوفان ـ از همان ابتدا ـ به موضوع علم حضورى و تفکیک آن از علم حصولى، و دانستن احکام خاصّ علم حضورى. ضمنا یکى دانستن تعقّل و علم حضورى، از طرف فیلسوفان مسلمان دستکم در برخى از مصادیق، از دیگر نتایج این پژوهش است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منشا کثرت اسماء الهی در تفسیر عارفان مسلمان
نویسنده:
قوام الدین حسینی سیاهکلرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
عینیت ذات و صفات
,
کثرت اسمایی و صفاتی
,
اسمای الهی
,
صفات الهی
,
ذات احد
,
واحدیت
,
حقیقت غیبیه
,
کثرت سلوکی
,
کثرت شهودی
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
وحدت مطلق خداوند
کلیدواژههای فرعی :
توحید ,
واسطه فیض الهی ,
امتناع صدور کثرت از وحدت ,
صفات اضافی محض ,
مرتبه ذات حق ,
کثرت علمی ,
صفات حقیقی ,
صفات خدا ,
حب ذاتی حق ,
صفات ثبوتیه ذاتیه ,
صفات سلبی ,
کثرت حقیقی موجودات ,
وساطت اسماء ,
صفات حقیقی دارای اضافه ,
عینیت صفات با یکدیگر ,
تأخر اسماء از ذات ,
امهات صفات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه طهرانی: محمدحسین حسینی طهرانی
,
امام خمینی
چکیده :
همه اسماء نیکو از آن خدای تعالی است. اسماء الهی وسایط فیض حق و منشأ همۀ کثراتی اند که در زوایای هستی راه یافته است. چگونگی ظهور کثرات اسمائی از هستیِ صرف و محض وجود و تبیین عینیّت صفات با ذات حق از ژرف ترین مسائل عرفانی است. در این نوشتار، پس از اشاره به گونه شناسی اسماء و صفات و تأخّر اسماء الهی از مقام ذات، تفسیری از عینیّت صفات با ذات ارائه شده و راههایی که عارفان در تحلیل کثرت اسمائی پیموده اند، بیان شده است. تحلیل عقلی از کثرت اسماء، بازگشت کثرت اسماء به علم ذاتی حق، بازگرداندن کثرت اسمائی به متعلقات و آثار اسماء، و تحلیل کثرت اسمائی به کثرت شهودی و سلوکی چهار راهی هستند که عارفان برای تحلیل منشأ کثرت اسماء پیموده اند. در نگاه نویسنده، هر یک از این راهها در جای خود پاسخی درست به آن پرسش است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه امام خمینی (ره) درباره جعل
نویسنده:
صدرالدین طاهری، محمد هادی توکلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جعل
,
صدور
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
وحدت وجود
,
امام خمینی
کلیدواژههای فرعی :
اصالت ,
وجود عام ,
وحدت شخصی وجود ,
ظهور و بطون ,
ماهیت ,
اعیان ثابته ,
اعتباریت ماهیت ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
نظریه صدور ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
حضرت جمع(جمع ظهور و بطون) ,
جعل و اصالت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
در مورد اینکه جعل و آفرینش به چه چیزی تعلق می گیرد، نظریات گوناگونی ارائه شده است و در میان آراء مختلف، مرحوم امام خمینی (قدس سره) نظری خاص در مساله جعل دارند و با توجه به اینکه ایشان قائل به توحید عرفاء یعنی وحدت شخصی وجود بوده اند و طبق این دیدگاه نمی توان گفت که وجود مجعول است، چرا که کثرت حقیقی در موجودات تحقق می یابد، امام مجعول را ماهیت می داند. این مجعول، به معنای مجعول بالذات نیست، بلکه به معنای ظهوری است به تبع ظهور وجود و ایشان می فرمایند که میان قول به اصالت وجود و مجعولیت ماهیت و همچنین میان مجعولیت ماهیت و مجعولیت وجود را جمع کرده اند. این نظر مورد نقد برخی از محققان قرار گرفته است. در این مقاله به نقد و بررسی نظر حضرت امام پرداخته می شود و نشان داده خواهد شد که نقدهای مذکور، با توجه به مبنایی که ایشان دارند، وارد نیستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 59 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى انتقادى حسن و قبح در انديشه محقق اصفهانى
نویسنده:
محمدعلى اسماعيلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح اخلاقی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
محقق اصفهانی
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی ,
معرفت حسن و قبح عقلی ,
گزاره اخلاقی ,
مصلحت عمومی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح ذاتی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
استحقاق مدح و ذم ,
حسن و قبح فعلی ,
یقینیات ,
مشهورات (منطق) ,
مشهورات (معرفت شناسی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عوارض ذاتی فعل ,
قضایای مشهور بالمعنی الاخص ,
ذاتی به معنای عام ,
مبادی قضایای یقینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدرضا مظفر
,
سید محمدباقر صدر
چکیده :
در مسئله حسن و قبح، سه محور اصلى مطرح است: حسن و قبح ذاتى؛ حسن و قبح عقلى؛ سنخ قضاياى حسن و قبح. پرسش اصلى اين است كه آيا حسن و قبح، ذاتى براى افعال اند؟ و آيا عقل انسان توان ادراك حسن و قبح افعال را دارد؟ و قضاياى حسن و قبح آيا جزء قضاياى يقينى اند كه ريشه در واقع و نفس الامر دارند يا جزء قضاياى مشهور بالمعنى الاخص اند كه تنها پشتوانه آنها توافق آراء عقلاست؟ اين پژوهش با هدف تبيين و ارزيابى ديدگاه هاى محقق اصفهانى و با روش توصيفى ـ تحليلى به اين مسئله پرداخته است. محقق اصفهانى، حسن و قبح به معناى استحقاق مدح و ذم ذاتى را جزء عوارض ذاتى افعال دانسته و در مقام اثبات، توانايى عقلا را بر ادراك حسن و قبح اشياء به نحو ايجاب جزئى مى پذيرد. ايشان قضاياى حسن عدل و قبح ظلم را جزء قضاياى مشهور بالمعنى الاخص دانسته و تنها پشتوانه آنها را توافق آراء عقلا مى داند. ديدگاه ايشان در كنار نقاط قوت، برخى كاستى ها نيز دارد كه در اين نوشتار تبيين مى شوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روح بخاری در فلسفه اسلامی و در حکمت معاصر
نویسنده:
محمد میری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
,
روح بخاری
,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم)
,
روح بخاری
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
حکمت متعالیه ,
مشاء ,
اشراقیون ,
نهایه الحکمه ,
روح حیوانی ,
علم النفس ملاصدرا ,
نور اسفهبدیه ,
روح انسانی ,
علم نفس ,
روح ,
خیال متصل ,
مغز انسان ,
روح انسانی ,
پزشکی اسلامی ,
ارتباط روح و بدن ,
اعضای بدن ,
قلب ,
اخلاط اربعه ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
روح حیوانی ,
روح حیوانی بشری ,
بدن انسانی ,
اخلاط ,
اخلاط اربعه ,
بدن انسان ,
طب سنتی ,
مراتب روح بخاری ,
موجود مثالی ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
طب جدید ,
روح حساس ,
روح باصر ,
دماغ ,
بدن متکاثف ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
بخار برآمده از قسمتهای لطیف اخلاط موجود در بدن را روح بخاری میگویند. روح بخاری، لطیفترین جزء بدن جسمانی بهشمار میآید و نقش واسطهگری میان نفس مجرد و بدن مادی را به عهده دارد. ابنسینا در تبیین روح بخاری و مباحث مربوط به آن، توضیحات مبسوطی دارد که پس از وی این توضیحات در کلمات شیخ اشراق و ملاصدرا نیز قابل پیگیری است. روح بخاری از آن جهت که به سلامت و یا مرض بدن انسانی مربوط میشود مورد توجه اطبای متقدم بوده و در طب قدیم از آن سخن به میان آمده است و در عین حال، از آن جهت که بر فرض قبول وجود آن، میتواند نقش واسطهگری میان نفس و بدن را به عهده گیرد، مورد توجه فیلسوف قرار گرفته و در علم النفس، از آن بحث شده است. ابطال روح بخاری در پزشکی مدرن، خللی به علم النفس فلسفی وارد نمیسازد چون فیلسوف، روح بخاری را به عنوان اصل موضوعی از طب قدیم اخذ کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 81 تا 99
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راستی آزمایی سلوک معنوی در اندیشه امام خمینی (ره)
نویسنده:
محمود قیوم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سلوک معنوی
,
عرفان مثبت
,
عرفان اسلامی
,
عرفان اسلامى
,
عرفان حقیقی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
امام خمینی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
فصوص الحکم ,
صراط مستقیم ,
سالک ,
خلافت الهی ,
شریعت محوری ,
منابع معرفت ,
صحیفه کامله سجادیه ,
جهاد با نفس ,
الفیلسوف ,
اولیاء ,
فطرت انسان ,
تهذیب ,
اولیاء الله ,
خلافت الهی ,
اهل بیت(ع) ,
احادیث امامت ائمه اثنی عشر(ع) ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
انسان کامل (کلام) ,
صراط مستقیم ,
قرآن ,
روایات ائمه ,
سیره امام ,
پیامبر ,
شریعت محوری (مسائل جدید کلامی) ,
قرآن ,
تهذیب ,
خود سازی ,
جهاد اکبر ,
اربعینات ,
وظایف اجتماعی ,
اسماء و صفات الهی ,
طریقت ,
عارفان (مسلمان) ,
صحیفه نور ,
حضرات اسماء و صفات ,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته) ,
علم ظاهر ,
علم باطن ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
خلافت معنوی ,
گمشده انسان ,
عرفان نوافلاطونی ,
اجتهاد عرفانی ,
عمل به ارکان دین ,
ناموس حیات ,
رعایت ظاهر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
امام خمینی
چکیده :
عرفان یکی از گرایش های اصیل در نهاد آدمی است و بعد معنوی انسان را پوشش می دهد. اشتیاق انسان به کمال معنوی باعث توجه جدی به عرفان گردیده است. اما از آنجا که عرفان باید از منابع حقیقی خود بهره ببرد و مصون از افراط و تفریط در عمل بوده و مطابق با معیارهای واقعی انسان کامل باشد؛ گاهی و نزد برخی مدعیان سلوک عرفانی دچار کج روی ها و خلل گردیده و به عرفان منفی گرایش پیدا کرده است. مقاله حاضر ضمن بیان لزوم و جایگاه رفیع عرفان برای انسان، منابع اصیل آن را معرفی و بر اساس دیدگاه و سیره عملی عارف بزرگ اسلامی امام خمینی (ره)، معیارهای عرفان مثبت و منطبق با تعالیم اصیل اسلامی و رفتار علوی را نشان داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 131 تا 166
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نظریۀ علامه طباطبایی در باب سازگاری ضرورت علی و اختیار انسان
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، سعید مقدس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اراده
,
اختیار انسان
,
سازگارگرایی
,
ناسازگارگرایی
,
علیت
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
انتخاب ,
نهایه الحکمه ,
علت ناقصه ,
اراده غیر فاعل ,
اراده فاعل ,
برهان مبتنی به قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد ,
اراده فاعل مختار ,
وجوب بالقیاس ,
احکام معلول ,
اجزاء علت تامه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
وجوب بالقیاس معلول ,
علت ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
امکان بالقیاس ,
قدرت و اختیار ,
فعل جبری ,
اراده غیراختیاری ,
قانون عام علیت ,
قادر حر ,
مغالطه سه شقی انحصاری ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در تبیین نسبت میان اختیار انسان با ضرورت علی فعل اختیاری، دو دیدگاه کلی وجود دارد: «سازگارگرایی» که به سازگاری این دو باور دارد و «ناسازگارگرایی» که اختیاری بودن فعل را با ضرورت علی آن ناسازگار می داند. علامه طباطبایی در مقام بسط یکی از نظریات سازگارگرایانه، با توسل به «امکان بالقیاس» فعل اختیاری در مقایسه با فاعل آن، می کوشد از سازگارگرایی دفاع کند. در این نظریه، فعل انسان نسبت به هریک از جزء العله ها، از جمله خود انسان، امکان بالقیاس دارد، اما نسبت به مجموع آن ها، که همان علت تامه است، دارای وجوب بالقیاس است و حقیقت اختیاری بودن فعل نیز چیزی جز همان امکان بالقیاس نسبت به فاعل نیست. به این ترتیب، «ضرورت فعل به نسبت علت تامه اش»، منافاتی با «امکان آن در قیاس با علت ناقصه اش» و در نتیجه، با اختیاری بودن آن ندارد. این نظریه سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاه علامه به بررسی نقدهای وارد بر آن خواهیم پرداخت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و مقایسه نظریه صدق و توجیه معرفت و جایگاه خدا در آن در نظام معرفتشناختی فیلسوفان صدرایی و دکارتی
نویسنده:
قاسم کاکایی، حسن رهبر
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه توجیه
,
فیلسوفان صدرایی
,
فیلسوفان دکارتی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
نظریههای صدق
کلیدواژههای فرعی :
مبناگرایی (معرفت شناسی) ,
نَفسُ الاَمر ,
معرفت شناسی ملاصدرا ,
وضوح و تمایز ,
معیار درونی صدق ,
ایده تام ,
بداهت تصورات ,
جهل مرکب ,
جایگاه خدا در معرفت انسان ,
ضامن حقیقی معرفت ,
تصورات فطری ,
رویت در خدا ,
درون گرایی ,
اصول موضوعه معرفت ,
اصول متعارفه معرفت ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
فیلسوفان حکمت متعالیه از میان نظریههای صدق، به مطابقت معتقدند. آنان گزارهای را صادق میشمارند که با عالم واقع، اعم از ذهن و عین، و به عبارتی با نفس الامر مطابق باشد. در میان فیلسوفان دکارتی، تنها اسپینوزا از نظریهی مطابقت دفاع میکند و سایر دکارتیان ملاک صدق را وضوح و تمایز میدانند. در باب توجیه معرفت، معرفتشناسان نظریههای توجیه را در دو قالب درونگرایی و برونگرایی تقسیم میکنند. فیلسوفان صدرایی و دکارتی، هر دو به درونگرایی معتقدند، با این تفاوت که صدراییان صرفاً از نظریهی مبناگرایی، چونان ملاک توجیه نام میبرند. با تمام این اوصاف، فیلسوفان دکارتی از جایگاه والای خدا در توجیه و صدق معرفت نام میبرند و فیلسوفان حکمت متعالیه نیز نقش برجستهای را در معرفتشناسی خویش برای خداوند قائل هستند. چنانکه دکارت وجود خداوند و فریبکار نبودن او را ملاک توجیه معرفت میداند و ملاصدرا نیز الهام و اشراق خداوند را یقینیترینِ معارف انسان میداند. نویسندگان در این مقاله تلاش دارند تا نظریهی صدق و توجیه معرفت را در معرفتشناسیِ این دو گروه از فیلسوفان، با نگاه مقایسهای، تبیین و تشریح نمایند و وجوه اختلاف و اشتراک آنان را نمایان سازند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 74
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویآورد وجودشناسانه «اوصاف الهی» در اندیشه کلامی علامه حلی(ره)
نویسنده:
حسن عباسی حسینآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
طرق علاّمه حلّی
,
خداشناسی
,
13. علم کلام
,
وجودشناسی اوصاف الهی
,
درباره علامه حلی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
نظریه نیابت ,
ذات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
قدم عالم ,
کمال ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
شرک ,
امور عامه ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام واجب الوجود ,
توحید ذاتی ,
عینیت صفات با ذات ,
علم واجب ,
قرآن ,
اراده ,
کشف المراد ,
سرمدیت صفات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
موضوع صفات خداوند در علم کلام از دو جنبۀ وجود شناسی و معنا شناسی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. جنبه وجودشناسی به ارتباط صفات و ذات الهی میپردازد. ذات خداوند عین وجود اوست؛ بر این اساس صفات برآمده از حقیقت وجود و وجوب وجود اویند. دیدگاههای وجودشناسانه اوصاف الهی به شش دسته کلی تقسیم میشود. پرسش این است که علامه حلی چه رویآورد وجودشناسی در اثبات ذات و صفات انتخاب کرده است که از یکسو اشکالات متکلمان بر فیلسوفان بر اندیشه او وارد نشود و از جهت دیگر اشکالات و نقدهای فیلسوفان بر متکلمان نیز بر دیدگاه ایشان وارد نشود و آیا روش ایشان با نقل نیز منطبق است؟ علامه حلی با تلفیق روش فلسفی و کلامی و تطبیق آن با نقل، روشی در اثبات ذات و صفات به وجود آورده که در این رویآورد اشکالات غزالی بر فیلسوفان (قدم عالم و علم خدا به جزئیات) رفع میشود و از طرف دیگر اشکالات فیلسوفان بر متکلمان در مورد هماهنگی نظام فکریشان مرتفع میگردد. وی در این راه قدم به قدم نظام خود را با نقل تطبیق میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
تعداد رکورد ها : 415
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید