آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
آثار مرتبط با شخصیت ها
>
10.سایر شخصیت ها
>
2. به ترتیب میلادی
>
ک:قرن چهارم قبل از میلاد
>
افلاطون
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
تعداد رکورد ها : 1512
عنوان :
نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات (عقل فعال، عقول عرضیه یا خدا؟)
نویسنده:
جهانگیر مسعودی، اعظم پیش بین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل فعال
,
ملاصدرا
,
الله
,
ادراک کلیات
,
ادراک کلیات
,
عقول عرضیه
,
حکمت متعالیه
,
عقول عرضیه
,
عقل فعال
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
ادراک کلیات عقلی
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
ادراک عقلی ,
حرکت جوهری ,
فنا فی الله ,
اتصال به عقل فعال ,
اتحاد با عقل فعال ,
استکمال نفس ,
تعریف علم ,
حکمت مشاء ,
ادراک حسی (معرفت شناسی) ,
خودشناسی ,
اشراق ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
فناء ,
اشراق ,
عالم عقل ,
احساس ,
اتحاد نفس با عقل فعال ,
نوس ,
علم نفس ,
فلسفه مشاء ,
حرکت جوهری ,
ماهیت علم ,
مُثُل ,
مرگ (فقه) ,
مراحل ادراک ,
خلاقیت نفس ,
تعقل(معرفت شناسی) ,
احساس (معرفت شناسی) ,
تخیل(مراتب علم) ,
آفرینش صور ,
نظریه انعکاس ,
نظریه ترشح صور بر نفوس ,
رب النوع انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
ملاصدرا در مباحث خود در باره درک کلیات مطالب گوناگون و متفاوتی را مطرح کرده است؛ وی از یک سو چنین میگوید که در ادراکات حسی و خیالی، نفس مبدع و آفریننده این صور است و سپس با حرکت جوهری و استکمالی خویش به مراتب بالای ادراک یعنی ادراک عقلی دست یافته و متحد با جوهر مفارق عقلی به نام عقل فعال میشود و صور کلی را در عقل فعال مشاهده کرده و یا اینکه عقل فعال صور کلیات را به او افاضه میکند (دیدگاه مشایی). از سوی دیگر گاهی از اتحاد نفس با مثل (ارباب انواع) و عقول عرضیه سخن میگوید (دیدگاه اشراقی). در برخی موارد هم با نگاه خاص و ویژه خود به این نکته اشاره میکند که نفس در مراتب عالی سیر استکمالی خویش فانی در ذات حق تعالی میشود و حقایق اشیاء را آنچنانکه هستند، در ذات حق میبیند. در این نوشتار ضمن بیان دیدگاه نهایی ایشان بر اساس مبانی حکمت متعالیه به این نکته اشاره شده است که برای جمع میان این دیدگاهها میتوان از دو رویکرد و تفسیر فلسفی و عرفانی در قضیه بهره برد. درک کلیات با فناء در ذات حق بیشتر با تفسیر عرفانی سازگار است و جمع میان دو دیدگاه مشایی و اشراقی عمدتا با تکیه بر دیدگاه خاص فلسفی ملاصدرا امکانپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجه وجودیِ« شرّ» در آثار مانی: تبیین و سنجش
نویسنده:
مژگان خلیلی، حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
خیر ( خیر و شرّ )
,
شر
,
هستی شناسی شر
,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
شرّ در ادیان ایران باستان (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
گنوس ,
عدل الهی ,
نیستی انگاری شر ,
اهورامزدا ,
تاریکی ,
شرور طبیعی ,
فلسفه الهی ,
شر اخلاقی ,
مسأله عاطفی شر ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
شیطان در دین زردشتی ,
پدیدار شر ,
اهومننهو ,
استونت ,
گی ,
اجیایتی ,
روشنی ,
ادوار آفرینش ,
جنبش جهان ,
عناصر روشنایی ,
اسطوره آفرینش مانوی ,
شر اجتماعی ,
عدل الهی مبتنی بر انسان سازی ,
فلسفه رهایی مانی ,
هنر دیالکتیکی مانوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
از گذشتهی دور، حل و توجیه مسئله "شرّ"، از زمره پرسشهای همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه و دیرینهی دراز این مسئله در عرصه دین و نیز ادبیات، نشانهی نقش آن در جهانبینی بشر نسبت به ریشههای وجودیِ آن است و این خود یکی از دلایل مهمِ توجه ویژهی سنتهای کلامی- فلسفی به این مسئله به شمار میرود. فیلسوفان و متالهان آگاه بودهاند که توجیه "شرّ" در زمینهی باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ، و لذا تلاش آنان همواره مقرون به موفقیت نبوده است. توجیه این مسئله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. در دیدگاه مانی- که برخاسته از برخی سنتهای کهن دینی و آیینی ایران زمین است- شرّ (یا تاریکی) داخل در سرشت موجودات زمینی و اینجهانی است. کشف قوانین حاکم بر این هستیِ مرکب از خیر و شرّ و روند رهایی و تطهیر از آن، غایتی است که آیین مذکور مدعیست در پی تحقق آن است. اندیشههای مانی در برخی مذاهبِ کهن ایرانی و غیرایرانی، در پهنهی هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیر خود را گذارد. "آگوستینوس" سالها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی قابل قبول از نحوه شکلگیری جهان است، زیرا منشا شرّ را به درستی تبیین کرده است. برخی "شرّ" را حاصل نقص و ضعف در اراده دانستهاند و برخی دیگر- از جمله در بسیاری از سنتهای فلسفی و کلامی عالم اسلام- شرّ را نتیجهی فقدان کمال و غیبت خیر میدانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مسئله ما در این نوشتار، تبیین وجه وجودی "شرّ" به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شرّ و در عین حال ضدیتِ آشکارِ آن با خیر در پهنهی گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز میکند و بنابر ادعا، در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی میرسد. اگر صرفنظر از مبدایی که مانی برای واقعیت "شرّ" در نظر گرفته، آن را در اثر درآمیختگی با خیر، مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم، نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شرّ هستیم؛ آنهم از جنبه وجودی و نه به حیث عدمیِ آن؛ اما در اینکه این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی و فلسفی تاب بیاورد یا خیر، نکته دیگری است که تلاش میشود برخی از کاستیهای نظری آن عرضه گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاوشی در باب مشرب فکری ابن عربی
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه تصوف
,
اصطلاحنامه عرفان
,
عرفان نظری
,
اندیشه ابن عربی
کلیدواژههای فرعی :
فصوص الحکم ,
فتوحات مکیه ,
حدیث من عرف نفسه ,
احوال ,
شناخت اهل الله ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
تزکیه (افعال انبیاء) ,
راه کشف و شهود ,
خاتمیت ,
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی) ,
فلسفه اسلامی ,
عقل ( جوهر ) ,
کیف نفسانی ,
وحدت وجود ,
تهذیب ,
حکمت ,
عقل بشری ,
مکتب وحدت وجود ,
معرفت خاص اولیاء ,
شیوه تألیف ابن عربی ,
جنبه غیرعقلانی دین ,
جهان بینی قرآن ,
علم نبوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
ابن عربی بدون شک، یکی از بزرگترین متفکران تاریخ اندیشه بشری است؛ اما مشرب فکری او و اینکه اساسا وی را در کدام نحله فکری باید قرار داد مورد چند و چون فراوان قرار گرفته است. عدهای او را پدر عرفان نظری شمردهاند و جمعی به علت آنکه دست به نظام پردازی زده است وی را از متصوفه ندانسته بلکه او را فاقد تجربه عرفانی پنداشتهاند. این مقاله بر آن است تا با رجوع مستقیم به آثار خود ابن عربی، اثبات نماید که وی یک صوفی تمام عیار است و هیچ میانهای با فلسفه و یا فیلسوفان ندارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و تبیین اطلاق گرایی معرفتی در تفکر سینوی
نویسنده:
محمد نجاتی، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اشارات و تنبیهات
,
علم نفس
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
اطلاق گرایی معرفتی
,
فلسفه مشاء
,
عقل(قوه عاقله)
,
نفس شناسی سینوی
,
امکان معرفت اطلاقی
کلیدواژههای فرعی :
عقل قدسی ,
اشارات و تنبیهات ,
التعلیقات ابن سینا ,
عالم غیب(کلام) ,
عالم ملکوت ,
نبوت ,
ادراک انسان ,
عصمت پیامبر (ص) ,
النجاة ,
ابزارهای معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
وحی الهی ,
حرکت جوهری ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
فیض الهی ,
کتاب مبدأ و معاد ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حس مشترک ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
تجرید((اصطلاح وابسته)، قسیم انتزاع و تعمیم) ,
فلسفه نبوی ابن سینا ,
ذات گرایی افراطی افلاطونی ,
رئالیسم مستقیم ارسطویی ,
اشتدادپذیری نفس ,
کمال گرایی نفس ,
پیامبر شناسی ابن سینا ,
حوزه معرفتی نفس ,
حدس شریف ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شیخ در نمط پایانی اشارات خلاف رویکرد سنتی مشایی اش، نگاه متفاوتی به نفس و برخی قوای آن دارد. واکاوی این مساله و برخی قرائن محتمل دیگر نشان می دهد، وی نفس را در دو حوزه وجودی و معرفتی مولفه ای پویا و اشتداد پذیر لحاظ کرده است. اوج هنر ابن سینا را می توان در تلفیق دو حوزه وجودی و معرفتی نفس و لحاظ فرایند اشتداد وجودی آن به عنوان نردبان تعالی معرفتی و وصول نفس به انفعال محض جستجو نمود. در مقاله حاضر با تاکید بر رویکرد خاص شیخ، ابتدا بررسی و مشخص شده است که رویکرد مبتنی بر نفی جوهر شناسی و بدیهی انگاری موضع نهایی وی نبوده است، سپس با استفاده از نگرش تلفیقی ابن سینا، کیفیت تهیاء معرفت اطلاقی برای نفس در حوزه معرفتی حکمت سینوی تبیین شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 135 تا 150
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آیا روش ریاضی دکارت در فلسفه متضمن با قطعیت و یقین است؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
الف. چیستی و تعریف ریاضیات: طبقه بندی های مختلفی برای از علوم ارائه شده، ولی ساده ترین و کلی ترین آنها این است که علوم به سه دسته بزرگ به شرح زیر تقسیم می شوند:[1] 1. علوم ریاضی: که موضوعشان اندازه گیری مقادیر است. 2. علوم شیمی و فیزیک و طبیعی: که
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلیات
,
ریاضیات
,
فلسفه دکارت
,
اصطلاحنامه منطق
,
ریاضی دکارت
کلیدواژههای فرعی :
کثرت گرایی ,
شکاکیت (شکگرایی) ,
وحدت گرایی ,
شک دکارتی ,
انگارش ,
ابزارگرایی ,
بداهت((اصطلاح وابسته)، مقابل ادراکات فطری) ,
معقولات ثانی ریاضی ,
علوم متعارفه ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درباره مارتین هایدگر: پیدایش جریانهای فلسفی وامدار اندیشههای هایدگر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
متن
وضعیت نشر :
تهران - ایران: ایرنا,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
درباره هایدگر
چکیده :
مارتین هایدگر از مهمترین اندیشهورزان و فلاسفه معاصر به حساب میآید که در پیدایش و تولد جریان های مهم فلسفی نقش اساسی داشت. از نظر این اندیشمند آلمانی، رسالت اصلی انسان، حقیقتجویی و احیای ارزشهای انسانی چون حس همدردی و برادری است. نحوه نگاه هایدگر به موضوعات کهن و جدید سبب گرایش فلاسفه ایرانی به او شد./ پژوهشگر گروه اطلاع رسانی به مناسبت سالروز تولد مارتین هایدگر فیلسوف سده بیستم در این نوشتار سعی دارد کنکاشی کوتاه و گذرا بر اندیشه و آرای مارتین هایدگر آلمانی و پیروان او در ایران داشته باشد./ فریدریک کاپلستون متفکر انگلیسی در این باره میگوید: هایدگر اگر چه از گشودگی انسان به روی هستی بسیار سخن میراند، اما وی نتوانسته پرده از روی هستی بردارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مساله عینیت، پیشینه تاریخی و وجوه فلسفی
نویسنده:
مجید ملایوسفی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه (خاص)
,
عینیت گرایی(اصطلاح وابسته)
,
مسئله عینیت
کلیدواژههای فرعی :
واقعیت عینی ,
واقعیت ذهنی ,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته) ,
خاصه ها ,
عینیت گرایی حداقلی ,
نظریه فرابازنمایانه ,
چکیده :
در نوشتار حاضر نخست مساله عینیت از منظر دو فیلسوف مهم عهد باستان یعنی افلاطون و ارسطو مورد بررسی قرار گرفته است؛ سپس مساله عینیت در عصر جدید و نزد عقل گرایانی همچون دکارت و پس از آن نزد تجربه گرایانی همچون بیکن، لاک و بارکلی مورد بحث قرار گرفته و در آخر نظر کانت در این خصوص آورده شده است در ادامه نتیجه بندی سه گانه از مساله عینیت: معرفت شناختی، مابعدالطبیعه و معنا شناختی آمده است. پس از آن به گونه های مختلف عینیت معرفت شناختی: نظریه های قائل به اجماع، نظریه های اشاره ای، نظریه های فرا باز نمایانه و نظریه های قائل به تطابق پرداخته شده است. سپس عینیت مابعدالطبیعه و اقسام آن مورد بحث قرار گرفته و در آخر نیز به عینیت معنا شناختی عطف توجه شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 116
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاهی به نماد خورشید در تمثیلات سهروردی
نویسنده:
حسین خسروی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت خسروانی
,
رسائل رمزی و تمثیلی سهروردی
,
هرمس
,
لغت موران
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
ادبیات عرفانی
,
هورخش(حکمت اشراق)
,
آثار سهروردی
,
خورشید در ادبیات
,
خورشید در اشعار
کلیدواژههای فرعی :
نور (اسماء ذات الهی) ,
زبان تمثیلی در عرفان ,
عقل سرخ ,
دین صابئی (دامنه ادیان خاموش) ,
میتراییسم (ادیان خاموش ایران باستان) ,
نور الانوار ,
صفیر سیمرغ ,
تاثیر ابن سینا بر سهروردی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
«خورشید» به عنوان یک موضوع همیشه موردتوجه شاعران بوده است. در دوره آغازین شعر فارسی توصیفاتی که از خورشید ارایه شده است، تنها جنبه تصویرسازی دارد. در سده های ششم و هفتم، خاقانی، عطار و مولانا بیش از دیگران به خورشید توجه نشان داده اند سهروردی (549 ـ 587 ﻫ . ق) ـ فیلسوف شهید و شهیر ایرانی ـ در آثار خود پی در پی از تمثیلاتی استفاده کرده که حضور خورشید در آنها از نظر بسامد قابل توجه است. این حضور چنان قوی، پررنگ و گسترده است که می توان خورشید را پایه تمثیلات و حتی تفکر او به شمار آورد.در هفت قصه از مجموعه قصه های ده گانه کتاب لغت موران، خورشید نقشی محوری و اصلی دارد و حضور آن در بافت متن چنان قوی و موثر است که با حذف آن، شالوده قصه به هم می ریزد. این نقش آفرینی خورشید از تفکر فلسفی و اندیشه های اشراقی سهروردی مایه می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درسگفتار تبارشناسی ایده
مدرس:
محمد مهدی اردبیلی
نوع منبع :
صوت , درس گفتار،جزوه وتقریرات , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
صوت
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایده
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
مُثُل
,
تاریخ فلسفه
,
تبارشناسی (فلسفه)
,
درسگفتار / سخنرانی فلسفه غرب
چکیده :
بررسی تبارشناختیِ یک مفهوم در طول تاریخ اندیشه، نه تنها به روشنسازی مفهوم مورد نظر میانجامد، بلکه همچنین میتوان به پشتوانهی آن قرائتی از کل تاریخ، که همانا تجلیِ خود حقیقت است، به دست داد. مفهوم «ایده» بیشک یکی از این مفاهیم کلیدی است که ردیابی سیر تکوین آن از ابتدا تاکنون، میتواند بصیرتهای نابی را در بطن تاریخ فلسفه ردیابی کرده و روشن سازد. اصطلاح «ایده» (ἰδέα، Idea، Idēe) یکی از مهمترین اصطلاحات فلسفی است. سابقه این اصطلاح به یونان باستان و مصدر فعلی ειδειν بازمیگردد که به معنای دیدن و مشاهده کردن است. افلاطون برای نخستین بار از آن به عنوان یک اصطلاح فلسفی مشخص، در نظریهی مُثُل خویش بهره میجوید. جالب اینجاست که همین مصدر فعلی ریشهی اصطلاح ارسطویی ειδοςیا «صورت» (در برابر ماده) نیز به شمار میرود. در قرون وسطی «ایده» جایگاهی دیگر مییابد و در مناقشات بر سر کلیات نقشی اساسی ایفا میکند. در دوران مدرن، هم عقلگرایان و هم تجربهگرایان با به دست دادن تعریفی دیگر از این اصطلاح از آن در بیان نظرات خویش بهره میبرند. در نظر آنها، ایده (Idēe) دلالت بر وجودی انتزاعی و ذهنی داشت. هنگامی که لاک تصورات را به اولیه و ثانویه تقسیم میکند، از همین اصطلاح بهره میبرد. اسپینوزا از نخستین عبارات اخلاق، آن را به کار میگیرد و از ایدهی (تصور) خدا یا جوهر سخن میگوید، هرچند نزد وی، ایده به سطح اراده و عمل نیز راه مییابد. اما کانت در استفاده از این اصطلاح تا حدی به عقب بازگشت و ایدهها را مفاهیم عقل معرفی کرد. جانشینان کانت همچنان از برداشت کانتی از ایدهها دفاع کردند و شلینگ آنها را قدرتهایی مافوق طبیعی میپنداشت. ایده در اندیشهی هگل، مانند بسیاری از مفاهیم فلسفی دیگر، به نوعی جامعیت دست مییابد. به بیان دقیقتر، قرائت هگل از ایده را میتوان سنتز نظرات مختلف و بعضاً متضاد پیشین دانست. هگل ایده را عقلانی میداند، اما این به هیچ وجه به معنی انتزاعی بودن آن نیست، بلکه اتفاقا ایده عین انضمامیت و فعلیت است. از سوی دیگر هگل به واسطهی عینیت بخشیدن به ایدهی عقلانی، برخلاف افلاطون آن را در مقابل جهان محسوس قرار نمیدهد، بلکه میکوشد تا با روحانیسازی دیالکتیکی آن، به نوعی ایدهی مطلق فراگیر راه ببرد. مفهوم «ایده» نزد هگل، به هر دو حوزهی هستیشناسی و معرفت شناسی راه مییابد و به نوعی آنها را به یکدیگر پیوند میزند. بنابراین، دورهی آموزشی «تبارشناسیِ ایده»، خواهد کوشید تا به بررسی تحلیلی-تاریخیِ مفهوم «ایده»، از خاستگاه آن در یونان (افلاطون و ارسطو) آغاز کرده و به میانجی متفکران قرون وسطی و دوران مدرن، به واکاوی این مفهوم نزد کانت و هگل، و نهایتاً دروان حاضر بپردازد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منتخبات فلسفية : باقة من ابرز النصوص الفلسفیة
نویسنده:
مجموعه نویسندگان، ترجمه و تدوین: هلا رشيد أمون
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
وضعیت نشر :
لبنان/ بیروت: دار النهضة العربية,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اصطلاحنامه فلسفه
,
فاقد چکیده
کلیدواژههای فرعی :
فلسفه غربی ,
فلسفه یونان ,
فلسفه افلاطون ,
فلسفه اروپا ,
فلسفه هیوم ,
اندیشه های فلسفی روسو ,
اندیشه های لاک ,
فلسفه مارکس ,
فلسفه لاک ,
برهان شرط بندی(فلسفه دین) ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
تعداد رکورد ها : 1512
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید