مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته)
>
عقل(قوه عاقله)
>
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 69
عنوان :
مسألهی باید و هست در دیدگاه آیتالله سبحانی
نویسنده:
حسین احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جعفر سبحانی
,
فرا اخلاق
,
هست و باید
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
تزاحم اخلاقی ,
حسن و قبح ,
حسن عدل ,
قبح ظلم ,
کمال نفوس انسانی ,
گزاره اخلاقی ,
مفاهیم اخلاقی ,
اهداف اخلاقی ,
الزام اخلاقی ,
معناشناسی اخلاق ,
جمله انشایی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
حکم عقلی ,
دلالت التزامی ,
فضایل اخلاقی ,
اعتباری بودن اخلاق ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
هستی شناسی اخلاق ,
معرفت شناسی اخلاق ,
وجوب اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
فرااخلاق به مبادی تصوری و تصدیقی علم اخلاق میپردازد. فرااخلاق چهار مبحث ذیل را در بر میگیرد: معناشناسی اخلاق، معرفتشناسی اخلاق، هستیشناسی اخلاق و مباحث منطقی. یکی از موضوعات فرااخلاقی مباحث منطقی است که به استنتاج مفاهیم و گزارههای اخلاقی میپردازند؛ بنابراین، رابطهی باید و هست در دیدگاه آیتالله سبحانی در زمرهی مباحث منطقی فرااخلاق است که کمتر نوشتهای به آن پرداخته است. نویسنده در این مقاله، درصدد است تا دیدگاه آیتالله سبحانی دربارهی ارتباط جملههای اخلاقی را تبیین و بررسی کند. ایشان جملههای اخلاقی را انشایی و اعتباری و درعینحال برهانپذیر میداند. ایشان برخی جملههای اخلاقی را لازمهی برخی دیگر و شرط لازم در استدلالهای اخلاقی را وجود مدرَکاتِ عقل نظری میداند. ایشان در پی اثبات یقینیبودنِ جملههای اخلاقی است، اما تبیینی از دلالت التزامی ادعایی ارائه نداده است و میان جملههای حاویِ خوب اخلاقی و وجوب اخلاقی تساوق قائل نیست. با توجه به اعتقاد آیتالله سبحانی مبنی بر اینکه خوب و بدبودن افعال اخلاقی بر اساس کمال و نقصداشتن آنها برای نفس (هدف اخلاقی) است، بنابراین، اعتباری و انشائیدانستن جملههای اخلاقی ضرورتی نداشته، لغو به نظر میرسد؛ زیرا مفاهیم اخلاقی مبین رابطهی واقعی میان فعل و هدف اخلاقیاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فلسفه حقوق بشر از دیدگاه آیتالله جوادی آملی
نویسنده:
حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه حقوق
,
حقوق بشر
,
حقوق بشر (مسائل جدید کلامی)
,
حقوق بشر اسلامی
,
حقوق بشر غربی
,
فلسفه حقوق بشر
,
فلسفه حقوق
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
انسان شناسی ,
عقل نظری ,
عقل عملی ,
اختیار ,
نظام حقوقی اسلام ,
حق حیات ,
هستی شناسی(فلسفه) ,
عقل استنباطی ,
03. انسان شناسی Human nature ,
اختیار ,
اختیار انسان ,
قرآن ,
وحی ,
معرفت گزاره ای ,
حقوق مشترک ,
هستی شناسی اسلامی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
وحی الهی ,
آزادی و حق ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه (خاص) ,
قرآن ,
معرفت شناسی اسلامی ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
قاعده ملازمه ,
حق آزادی ,
حق عدالت ,
معرفت گزاره ای(مقابل معرفت غیر گزاره ای) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
بعد معرفتی حقوق بشر ,
بعد تاریخی حقوق بشر ,
هستی شناسی توحیدی ,
اختیار تکوینی ,
اختیار تشریعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
حقوق بشر از زمینههای وجودی معرفتی و غیر معرفتی بهره میبرد که زمینههای وجودی معرفتی آن عبارتند از: مبانی، منابع و مبادی یا پایههای اعتقادی که آن هم شامل پایههای هستیشناختی، انسانشناختی و معرفتشناختی میشود. فلسفه حقوق بشر به دو معنا میتواند مطرح شود: یکی دانشی درجه دوم که از پیوند حقوق بشر با مبانی و پایههای اعتقادی آن سخن میگوید. فلسفه حقوق بشر در این معنا، بخشی از روششناسی بنیادین حقوق بشر است. دیگری دانشی درباره مبانی و پایههای اعتقادی و متافیزیکی حقوق بشر است که صحت و سقم آن ها را میسنجد. فلسفه حقوق بشر در صورت اخیر، بخشی از متافیزیک خواهد بود. در این مقاله، ابتدا از حداقل پایههای اعتقادی لازم برای تدوین جهانی حقوق بشر سخن میرود و از آن پس مبادی هستیشناختی، انسانشناختی و معرفتشناختی حقوق اسلامی بشر به بحث گذاشته میشود. سپس منابع و مبادی متخذ از آن اصول تبیین میشود و در نهایت با مقایسهای تطبیقی، امتیازهای حقوق بشر اسلامی در قیاس با اعلامیه جهانی حقوق بشر ذکر میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 146
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سعادت از نظر ابن سینا
نویسنده:
عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سعادت
,
جسمانی
,
سعادت عظمی
,
روحانی و جامع نگر
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
کمال و سعادت ,
اقسام سعادت ,
هیئت اذعانیه ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
خیر اعلی ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل بالملکه ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
سعادت و فضیلت ,
هیئت استعلانیه ,
سعادت مشکک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ابن سینا سعادت را به مطلوب بالذات و غایت لذاته تعریف می کند. او سعادت را از یک حیث به دوقسم 1. سعادت در قیاس با قوای مختلفی نفس و 2. سعادت در ارتباط با خود نفس تقسیم می کند. او از جهت دیگر، سعادت را به جسمانی (بدنی) و روحانی (نفسانی) تقسیم می کند و بر این باور است که سعادت روحانی اصل و سعادت جسمانی فرع است. هم چنین از حیث دیگر، سعادت را به مطلق و مقید تقسیم می کند و مدعی است که سعادت و شقاوت مطلق در دنیا قابل حصول نیست. و در نهایت، در پاسخ به پرسش چیستی سعادت قصوی و امکان دستیابی به آن در دنیا، سخن می گوید. گرچه بوعلی در آثار متعددش درباره ملاک دستیابی به سعادت عظمی به گونه ای متفاوت اظهارنظر می کند، اما این وجوه مختلف قابل جمع هستند و در مورد امکان دستیابی به سعادت قصوی در دنیا، بر این باور است که این امر در دنیا دست یافتنی نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 140
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کارکردهای عقل در دین پژوهی
نویسنده:
سعیده حسینیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کارکردهای عقل
,
اقسام عقل
,
عقل و دین
,
دین پژوهی
,
عقل((قوه عاقله)، اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
حجیت عقل ,
عقل در قرآن ,
محدوده عقل ,
حسن و قبح ,
مستقلات عقلی ,
عقل در روایات ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
غیر مستقلات عقلیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
چکیده :
عقل موهبتی است كه خداوند متعال در سرشت آدمی به وديعه نهاده و به واسطۀ آن امكان بازشناخت و هست و نيست حق از باطل را يافته است و هم از اين روست كه عقل در عرض ساير منابع دينی حجت الاهی و منبع مستقلی قلمداد شده است. در اين مقاله نقش عقل در انواع و حدود كاركرد آن در اثبات مبادی دين، اصول عقايد، آموزه های دستوری و احكام، همچنين تعاليم ارزشی و اخلاق بازكاوی و تبيين شده است؛ حاصل كوشش مولف نمايان شده چشم انداز كاربرد عقل در اجتهاد فراگير پيرامون معارف دينی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
منزلت عقل متعالی (نقش عقل در ساحات مختلف دین)
نویسنده:
رمضان علی تبار فیروزجایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دین
,
عقل معاش
,
عقل و دین
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
عقل
,
فلسفه دین
,
عقل متعالی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
اخلاق ,
احکام شرعی ,
حسن و قبح ذاتی ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل ابزاری ,
عقل بالملکه ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
نقل گرایی کلامی ,
رویکرد شیعی به عقل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
سید محمدباقر صدر
چکیده :
از مسائل مهم در دین پژوهی و فلسفۀ دین، جایگاه و منزلت عقل در فهم دین است. سؤالات مختلفی در این زمینه مطرح می شود که عقل چه نقش و منزلتی در فهم دین و تحقق معرفت دینی دارد؟ آیا نقش و کارکرد آن تنها از سنخ ابزار فهم دین از سایر منابع است یا اینکه در کنار سایر منابع معرفتی دین، از جایگاه منبعیت نیز برخوردار است؟ در اندیشۀ غربی به ویژه مسیحیت، پاسخ های مختلفی در این باب داده شده است که با توجه به عنوان مقاله، از طرح آنها صرف نظر می کنیم. در اندیشۀ اسلامی چند دیدگاه مختلف مطرح است که از جملۀ آنها می توان به تفکر ظاهرگرایی، عقل گرایی اعتزالی و عقل متعالی (تفکر شیعی) اشاره کرد. ظاهرگرایان؛ اعم از اهل حدیث از اهل تسنن و اخباریون از شیعه بر ظواهر دینی جمود دارند و مخالف هر گونه تدبر عقلی در دین هستند. عقل گرایان اعتزالی (اعم از معتزلۀ قدیم و جدید) معتقدند که عقل در فهم و درک تمامی معارف دینی تواناست. عقل گرایی اعتدالی (عقل شیعی یا عقل متعالی) به هماهنگی بین عقل و شریعت و عقل و نقل تأکید دارد و برای عقل در ساحات مختلف دین، هم نقش ابزاری قائل است و هم نقش و کارکرد منبعی. در مقالۀ حاضر می کوشیم به منزلت عقل (ابزاریت و منبعیت آن) در هر یک از ساحات مختلف دین (عقاید، احکام، اخلاق و ...) بپردازیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ویژگی های حیات معقول به عنوان هدف متعالی انسان و راه های وصول به آن در اندیشه علامه محمدتقی جعفری
نویسنده:
فاطمه زارع ، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
زندگی عقلانی
,
علامه محمدتقی جعفری
,
1. ادیان religions
,
هدف متعالی
,
تعهد برین
کلیدواژههای فرعی :
زندگی هدفدار ,
هدف ,
سوره اَنفال ,
قرآن مجید ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
چکیده :
غایتانگاری و آیندهنگری بهعنوان امری فطری، همواره انسان را به پژوهش در کشف اسرار و رموز پدیدههای عالم، نظام هستی و وجود خود وادار کرده است. اگر پرسشگری در ساختار ذهن انسان نبود و اگر ذهن انسان، در طلب هدف و غایت نبود، گره از هیچ مشکلی در سراسر عالم انسانی گشوده نمیشد. علامه جعفری با ارائۀ الگوی «حیات معقول» بهعنوان هدف متعالی جامعۀ بشری، فلسفۀ هستی انسان را، انتقال از حیات معمول به حیات معقول میداند. حیات معقول، حیات آگاهانهای است که نیروها و فعالیتهای جبری و جبرنمای حیات طبیعی را با برخورداری از آزادی اختیار، در مسیر اهداف تکاملی نسبی تنظیم میکند و شخصیت انسانی را که بهتدریج در این گذرگاه ساخته میشود، وارد هدف اعلای حیات خواهد کرد. این هدف متعالی، شرکت در آهنگ کلی هستی وابسته به کمال برین است. جلوۀ عالی حقیقت رو به کمال، حیات آگاه نسبت به حقایق والای هستی، رهیدن از دام کمیتها و ورود به آستانۀ ابدیت از ویژگیهای حیات معقول هستند. هدف این نوشته، تحلیل هدف متعالی انسان و راههای وصول به آن در اندیشۀ این متفکر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 73
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه و نقش عقل در منظومه معرفت دینی با تأکید بر آراء علامه طباطبائی در تفسیر المیزان
نویسنده:
محمد پورعباس، صالح حسن زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
عقل(منطق)
,
تفسیر المیزان (کتاب)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
نص گرایی ,
عقل در قرآن ,
معنای لغوی عقل ,
محدوده عقل ,
معتزله (اهل سنت) ,
آیات صفات الهی ,
ادراک عقلی ,
اهل بیت(ع) ,
عقل و دین ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
فلسفه دین ,
عقل فطری ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
معنای مصدری عقل ,
شناخت احکام شرعی ,
ادراک حقایق پس از مرگ ,
ادراک جزئیات احکام ,
روایات فراعقلی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
هرچند منابع دینی ما اعم از قرآن و سنت معصومان علیهم السلام مخاطبان خود را به تعقل و تفکر دعوت نموده، و اندیشه ورزان مسلمان نیز عقل را به عنوان ابزاری مطمئن برای دستیابی انسان به معرفت لحاظ نموده اند، اما درباره حدود و گستره توانایی های عقل و نیز نقش و جایگاهی که عقل در منظومه معرفت دینی می تواند ایفا نماید، اختلاف نظر جدی میان متفکران اسلامی مشاهده می شود. علامه طباطبائی با پرهیز از هرگونه افراط و تفریط در این مسئله، ضمن اینکه برای عقل در منظومه معرفت دینی نقش و جایگاهی رفیع قایل شده، و حتی حقانیت احکام قطعی عقل را مبنای حقانیت دین معرفی نموده اند، در عین حال، نسبت به محدودیت های ادراکی عقل در برخی از حوزه های معرفتی دین نیز بی توجه نبوده، و در آثار و نوشته های خود به ویژه تفسیر المیزان آن محدودیت ها را مورد تذکر قرار داده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نسبت میان نظر و عمل در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظر و عمل
,
حکمت عملی
,
حکمت نظری
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه اخلاق ملاصدرا
کلیدواژههای فرعی :
ملاصدرا ,
رابطه علم و اراده ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
اقسام حکمت ,
آراء و اندیشه های ملاصدرا ,
حکمت از نگاه ملاصدرا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ملاصدرا، که در ابعاد نظری و عملی، نگاهی جامع به هستی و انسان دارد، نه مانند فارابی و ابن سینا است که علم به فعل را برای تحقق آن کافی بداند و نه مانند سهروردی است تا معتقد شود علم فعلی برای تحقق فعل کافی است. از نظر او نه اراده و فعل، اولی و ذاتی، و عقل و نظر، ثانوی و تبعی است ـ آن طور که اشاعره بر آن بودند ـ و نه عقل و نظر، اولی و ذاتی، و اراده و فعل، ثانوی و تبعی است ـ آنطور که معتزله می گفتند . براساس چنین نگرشی است که ملاصدرا به بحث از رابطه میان نظر و عمل می پردازد و نظریاتی متفاوت با فیلسوفان قبل از خود در تبیین «عقل عملی» و مباحث فلسفه اخلاق، فلسفه سیاست و همچنین صفات رئیس اول مدینه ارائه می دهد. تبیین نظریه ملاصدرا در این باب، یعنی در باب نسبت میان نظر و عمل و نشان دادن نتایج فلسفی آن در حوزه حکمت عملی به عنوان نظریه ای که در آن عقلانیت، معنویت و نظام ارزشی و قانونی مبتنی بر شریعت، تفسیر واحد و هماهنگی پیدا می کند، هدف این مقاله است. این مقاله همچنین به تحلیل ابعاد مختلف نظر ملاصدرا در مقایسه با نظر پیشینیان و نقد آن در مواجهه با مسائل و مشکلات جدید در حوزه عمل می پردازد. در اینکه ملاصدرا به این بخش، کمتر اعتنا کرده است یا بطور مستوفا در همه زمینه های آن بحث نکرده است، یا بیشتر به جانب اخلاق فردی با صبغه عرفانی و باطنی رفته است و برای آن در برابر امور نظری، حقیقتی مشابه قائل نشده است، جای سؤال و تأمل دارد. چنانچه به خوداجازه دهیم در تقسیم بندی ارسطویی حکمت به حکمت نظری و عملی تجدید نظر کنیم و در باب نسبت میان فکر و اراده و در نتیجه نسبت میان نظر و عمل دیدگاهی متفاوت با دیدگاه فارابی و ابن سینا و حتی ملاصدرا ارائه کنیم، چنانکه علامه طباطبایی چنین کرده است، می توانیم حکمت عملی را جایگاه رفیعی بخشیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش حرکت جوهری در تحول وجودی انسان
نویسنده:
مهدی نجفی افرا، مریم زیارتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ملاصدرا
,
وجود شناسی ملاصدرا
,
علم النفس ملاصدرا
,
03. انسان شناسی Human nature
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
حکمت متعالیه
,
حرکت جوهری
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
قوه و فعل ,
حرکت اشتدادی نفس ,
حدوث جسمانی نفس ,
اکوان ثلاثه ,
نظام هستی ,
حدوث عالم جسمانی ,
حرکت جوهری اشتدادی ,
جوهر ,
وحدت قوای نفس ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
حرکت ,
عقل بالفعل ,
عقل بالملکه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
عقل مستفاد ,
حرکت تکاملی نفس ,
تکامل وجود عقلانی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
امام خمینی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
حرکت نشان از اشتداد هستی موجود متحرک دارد. لذا در تفکر صدرایی، حرکت امری وجودی است، نه ماهوی، ولی به دلیل اتحاد ماهیت با وجود، حرکت به جوهر نسبت داده میشود. معنای حرکت جوهری این است که هر صورت حادث، مشتمل بر آثار و کمالات صور قبلی نیز هست و جریان حرکت به نحو «لبس بعد از لبس» است. اثبات حدوث جسمانی نفس، وحدت نفس با قوای آن و جامع اکوان ثلاثه بودن انسان، از دستآوردهای حرکت جوهری است. صدرا بر مبنای «حدوث جسمانی نفس» و «حرکت اشتدادی جوهری»، نفس انسانی را در آغاز، جسمانی میداند که با حرکت تکاملی، مادی- مثالی و سپس مثالی محض خواهد شد و سرانجام به مرتبه تجرد عقلی میرسد. نفس حقیقتی ذومراتب است که بدن، مرتبه نازله آن است و هر فعل و انفعالی که در یک مرتبه رخ دهد، با فعل و انفعال در مراتب دیگر مرتبط است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کاربردهای سه گانه عقل در نظر غزالی
نویسنده:
زهرا (میترا) پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: موسسه پژوهشی حكمت و فلسفه ايران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
مرتبه استدلالی
,
مرتبه انسانی معرفت
,
عقل(قوه عاقله)
,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته)
کلیدواژههای فرعی :
عقل استدلالی ,
عالم ملکوت ,
عالم محسوسات ,
جهان واقع ,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته) ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
چکیده :
ناسازگاری سخنان غزالی درباره موضوعات گوناگون از جمله در باب تعریف عقل و شان و کارآیی آن در رساندن انسان به معرفت، کار پژوهش در آثار او را دشوار می سازد.او گاهی عقل را تنها به حیث استدلالی اش محدود می کند و گاه آن را به عرصه ایمان وارد می کند. گاه اعتمادش به عقل بسیار ضعیف یا محدود می شود و گاه گویی در همه عرصه ها بدان حضوری قابل توجه می بخشد.تلاش برای یافتن نگاهی که غزالی بدین منبع معرفت دارد و سر و سامان دادن بدان در کار پژوهش نظام مند در آثار او، تاثیری جدی دارد. به نظر می رسد که می توان استفاده غزالی را از "عقل" در سه حیث کلی اشاره به نفس انسانی، مرتبه استدلالی نفس، و کلِ مرتبه انسانی در معرفت مورد توجه قرار داد. جستجوی این سه حیث کلی در آثار غزالی و کمک به روشن ساختن رای او در این باب، کاری است که در این گفتار بدان پرداخته می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
6
7
تعداد رکورد ها : 69
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید