مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
>
راه های معرفت
>
تعقل(معرفت شناسی)
>
تحلیل عقلی((تصوری و تصدیقی)، قسیم ترکیب عقلی و تقسیم ذهنی)
>
استدلال((اصطلاح وابسته)، قسیم تحلیل خارجی و تحلیل ذهنی و خارجی)
>
مبادی استدلال((اصطلاح وابسته)، قسیم دور و مصادره به مطلوب)
>
مسلمات (معتقدات و ماخوذات)
>
معتقدات
>
الواجب قبولها
>
بدیهیات اولیه
اصل جهت کافی((لایب نیتس)، اصطلاح وابسته)
اولیات جلیه (مقابل اولیات خفیه)
اولیات خفیه (مقابل اولیات جلیه)
بداهت((اولیات)، اصطلاح وابسته)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 43
عنوان :
در دفاع از مبناگروی: بررسی اشکالات کیث لرر بر مبناگروی
نویسنده:
مهدی عبداللهی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
باور پایه
,
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
کیث لرر
,
مبناگروی سنتی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
مبناگروی قوی(مقابل مبناگروی ضعیف)
,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی)
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
بدیهیات ,
صدق ,
صدق (صفات الهی) ,
صعود معرفتی ,
امکان (ممکن) طبیعی ,
انسجام گروی ,
مبناگروی خطاپذیر ,
امور بدیهی ,
موجه سازی ,
باور غیر پایه ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
بدیهیات اولیه ,
انسجام گروی((در توجیه)، مقابل مبناگروی) ,
مبناگروی خطاپذیر(مقابل مبناگروی خطاناپذیر) ,
مبناگروی خطاناپذیر(مقابل مبناگروی خطاپذیر) ,
استدلال تسلسل معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال دور معرفتی) ,
پایه نظام معرفتی ,
موجه سازی در سیاق اجتماعی ,
مبناگروی در موجه سازی ,
خطاناپذیری طبیعی ,
سلسله موجه سازی ,
توافق طرفین ,
نقض ناپذیری ,
مصداق باور خطاناپذیر ,
مقاومت ناپذیری ,
باور ناظر به احساس ,
ضرورت طبیعی ,
مبناگروی تلفیقی ,
تسلسل معرفتی ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
کیث لرر، با تفکیک مبناگروی خطاناپذیر و خطاپذیر از یکدیگر، سه نقد عمده بر مبناگروی سنتی خطاناپذیر دارد. وی در نقد اول بر آن است که تنها تعداد بسیار اندکی از باورهای پایه وجود دارند و این تعداد محدود نمیتواند بمثابه پایه نظام معرفت بشری قرار گیرد. وی در نقد دوم بر نحوه ابتنای باورهای غیرپایه بر باورهای پایه اشکال میکند و، در نهایت، مهمترین دلیل مبناگرایان بر لزوم پذیرش این دیدگاه در توجیه معرفت را ـ که «استدلال از راه دور و تسلسل» میباشد ـ بدین صورت نقد میکند که سلسله موجهسازی باورها لازم نیست تا بینهایت استمرار داشته باشد یا بهنحو دوری به یکی از حلقات پیشین سلسله مستند شود بلکه اگر فرآیند موجهسازی در یک سیاق اجتماعی انجام گیرد، وقتی به یک باور مورد توافق طرفین رسید، این جریان متوقف میشود. به اعتقاد نگارنده، هر سه نقد لرر ناتمام است. نخست آنکه لرر در بحث از باورهای پایه از بدیهیات عقلی بهکلی غفلت نموده است، دوم آنکه ارتقای معرفتی از بدیهیات به نظریات به کمک استدلال انجام میگیرد و، در نهایت، صرف توافق طرفین بر یک باور هرگز به معنای موجه بودن آن نیست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معرفت چیست؟
نویسنده:
محمدحسین طالبى
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت(ادراک جزئی)
کلیدواژههای فرعی :
جهل ,
ظن و گمان ,
علم حضوری ,
فلسفه افلاطون ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
باور صادق موجه ,
بدیهیات اولیه ,
حدسیات ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
تعریف افلاطونی معرفت ,
تعریف شناخت ,
علم و خطا ,
علم و پندار ,
مفاهیم تصوری ,
تصدیق کاذب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در این مقاله، بحث شناخت ذیل این مباحث مطرح می شود: تعريف شناخت، تحليل اجزاى تعريف معرفت، نقد تعريف معرفت، مبحث علم حضورى، دايره شناخت، تصديقات كاذب، بديهيات اوليه، مبحث حدسيّات، تعريف شناخت، باور صادق موجه.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی دیدگاه فلاسفه درباره حسن و قبح عقلی
نویسنده:
حسین موسوی راد، جابر موسوی راد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
ادراک حسن و قبح
,
معرفت حسن و قبح
,
معرفت حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی
,
معیار حسن و قبح عقلی
,
بداهت حسن و قبح عقلی
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
اخلاق دینی ,
الله ,
فلسفه اخلاق (اِتیک) ,
عدلیه ,
عقل نظری ,
عقل عملی ,
القسط ,
وجوب معرفت ,
صدق و کذب ,
اعتباریات ,
بدیهیات عقل عملی ,
عدلیه ( شیعه ) ,
خاتمیت ,
اخلاق ,
اولیات ,
اخلاق دینی ,
صفات فعلیه ,
امور اعتباریه صرف ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
توحید ذاتی ,
علم اخلاق ,
عدالت(فقه) ,
اصل اخلاقی ,
فلسفه اخلاق (عام) ,
بدیهیات اولیه ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عدلیه (معتزله) ,
استحاله اجتماع نقیضین ,
قضایای ذاتی ,
ثبوت اصل اخلاقی ,
مشهور به معنای اعم ,
ملاک صدق و کذب ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
در میان فلاسفه، مشهور است که اصل حسن و قبح عقلی، امری مشهور و از آرای محموده است و اعتباری جز بنای عقلا ندارد؛ و از این رو، در جدل قابل استفاده است. اما به نظر میرسد این اصل، یکی از یقینیات است و در برهان قابل استفاده میباشد. در این مقاله ابتدا دیدگاه مشهور فلاسفه نقد شده و نیز توجیهات مربوط به این دیدگاه ناصواب ذکر شده است. در مرحله بعد، دو دیدگاه معاصر درباره معیار حسن و قبح عقلی، بررسی شده و در نهایت، دیدگاه «بدیهی بودن حسن و قبح قضایای ذاتی عقل عملی» برگزیده و تبیین شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 116
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی نظریه وحدت شخصی وجود (با رویکرد کلامی فلسفی)
نویسنده:
طاهره صاحب الزمانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود شناسی ملاصدرا
,
وحدت شخصی وجود
,
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
الهیات(کلام جدید)
,
حکمت متعالیه
,
وحدت تشکیکی وجود
کلیدواژههای فرعی :
حادث ,
شواهد الربوبیه ,
ملاک احتیاج به علت ,
جبر و اختیار(کلام) ,
طبیعت وجود ,
وحدت حقیقت ,
جهان خارج ,
فاتالیسم ,
رابطه وحدت و کثرت ,
همه -خداانگاری (مسائل جدید کلامی) ,
امکان فقری ,
علیت ,
اصالت وجود ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام امکان ,
توحید خواص ,
جبرانگاری ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
بدیهیات اولیه ,
کثرات عالم ,
وحدت صورت ,
وحدت ماده ,
باور دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در بینش ملاصدرا، وجود حقیقتی منحصر و مختص به ذات الهی است، اگرچه ملاصدرا بر وحدت وجود تکیه کرده است، کثرت را نیز قبول و توجیه کرده است. به بیان وی عالم هستی با تمام مظاهر و مراتبش و با این گستردگی چیزی جز تجلی الهی و ظهور جمال و جلال ربانی نیست. حال اگر در عالم هستی تحقق چیز دیگری به جز یک وجود اصالت ندارد، چگونه این عالم هستی با این همه کثرات را می توان تبیین کرد؟ ملاصدرا جهت تبیین کثرات عالم، داعیه دار اثبات عقلانی نظریه وحدت شخصی وجود است. تمامی مکاتب فلسفی حوزه اندیشه اسلامی نیز به نوعی مجبور به پذیرش این دیدگاه شده اند، لیکن این پذیرش مستلزم سه لازمه فلسفی و کلامی است: نفی علیت، همه خداانگاری، و پذیرفتن جبر و نفی اختیار. از همین رو به باور نگارنده، نظریه یادشده به لحاظ تفکر دینی مردود است. برای اثبات، ابتدا مبانی فلسفی ای که نظریه وحدت شخصی وجود بر آن ها مبتنی است بیان می شود و سپس انتقادات وارده مطرح می شوند تا از این ره گذر اثبات شود که سخن از نظریه وحدت شخصی وجود با باورهای اعتقادی و بدیهیات عقلی سازگار نیست و نظریه ای قابل انکار است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 87 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق)
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اتحاد عالم و معلوم
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
علم حصولی(مقابل علم حضوری)
,
علم حضوری(مقابل علم حصولی)
,
شهود((ادراک بی واسطه)، اصطلاح وابسته)
,
معرفت حاضرانه
,
اتصال وجودی
کلیدواژههای فرعی :
عین الربط ,
علم خدا به خویش ,
مفاهیم ذهنی ,
اقسام اتحاد وجودی ,
علم حضوری حق به اشیاء ,
تجرد ,
فقر ذاتی ,
اشراق ,
علم اجمالی در عین کشف تفصیلی ,
مراتب علم الهی ,
طور وراء عقل ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی تجربه عرفانی ,
حلول (عینیت وجود فی نفسه و لغیره)) ,
علم به علم ,
شناخت حقایق اشیاء ,
ماهیت ,
ماهیت علم ,
علم فعلی(حکمت نظری) ,
تجلی ,
نظام علی و معلولی ,
ریاضت ,
علم معلول به علت ,
اصطلاحنامه عرفان ,
حقیقت علم ,
علم کسبی(معرفت شناسی) ,
معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
اصل امتناع تناقض ,
وجدانیات ,
وجدانیات(اصطلاح وابسته) ,
مکاشفه(معرفت شناسی) ,
علم نفس به ذات خود ,
خودآگاهی حیوان ,
علم به حالات و انفعالات نفسانی ,
علم به افعال جوانحی ,
معرفت فطری به خداوند ,
علم به صورتهای ذهنی ,
علم حیوانات به خود ,
غیر محجوب ,
اجسام و اعراض جسمانی ,
ادراک غیر اعتباری ,
علم انسان به قوای نفس ,
علم انسان به مبصرات جهان محسوس ,
تعریف علم حضوری ,
ثمثل حقیقت شیء ,
تمثل صورت شیء ,
ملاک تحقق علم حضوری ,
قیام فقری ,
عینیت در وجود ,
علم مجردات به ذات خود ,
سعه وجودی ,
ربط وجودی ,
ربط آلی ,
انحصار علم به حصولی و حضوری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
آموزه «علم حضوری» به رغم بنیادین بودن و سابقه دیرین آن، چنانکه بایسته و شایسته است، بدان توجه نشده و مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. در حکمت و کلام اسلامی، علم حضوری یا «شهود» پیشینه ای دیرین دارد و تا عصر فارابی قابل پیگیری است. به نظر میرسد برای اولین بار، ابن سینا بود که آموزه معرفت حضوری را روشن تر از فارابی مطرح نمود و از آن بهره برداری کرد. با این ابتکار، تحولی ژرف در فلسفه و معرفت شناسی بنیان نهاده شد. با نگاهی گذرا به آثار ابن سینا، به نتایج شگفت انگیزی در این بحث رهنمون می شویم. پس از ابنسینا، شیخ اشراق قلمرو علم حضوری را گسترش داد و نمونه های متعددی را بدان افزود. دیدگاه شیخ اشراق در این مسئله، نقطه عطفی است که موجب شد تا علم حضوری تقریبا مقبولیت همگانی بیابد. در عصر وی، میتوان این آموزه را مطرح و اصطلاحی جا افتاده یافت. این مقاله با استفاده از آثار موجود، به بررسی تعریف های گوناگون از علم حضوری و نیز ملاک تحقق آن می پردازد. حاصل این تتبع آن است که ملاک تحقق علم حضوری، اتصال و حضور است. اما منشأ حضور و اتصال چیست؟ انواع گوناگونی برای آن قابل تصور است که بر اساس استقرا مطرح شده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
باور دینى و اعتبار آن از منظر آلوین پلنتینگا
نویسنده:
محمدعلی مبینى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
پلانتینگا
,
معرفت شناسی اصلاح شده
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
مبناگرایی سنتی ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
نظریه مبناگروی ,
فلسفه غربی ,
استقرا ,
معیار معرفت (معرفت شناسی) ,
معرفت طبیعی ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
باور موجه ,
بدیهیات اولیه ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
نظریه کارکرد صحیح ,
باور مسیحی ,
طرح آکویناس کالوین ,
معرفت طبیعى به خدا ,
چکیده :
آلوین پلانتینگا (Alvin Plantinga, 2391)، فیلسوف مسیحى معاصر، نماینده سرشناس مکتب معرفتشناسى اصلاح شده است. قائلان به معرفت شناسى اصلاح شده به طریقى نو، مدافع دین گردیده اند. آنها نه دفاع ایمان گرایانه و غیر عقلانى از دین را مى پذیرند و نه استدلال ورزى را براى دفاع عقلانى از دین راه مناسبى مى دانند. این اندیشمندان براى تبیین دیدگاه خود، سراغ مبانى معرفتى غرب در گذشته مى روند و معتقدند که تاکنون بیشتر تلاشهاى عقلانى براى دفاع از دین در قالب مبناگرایى سنتى که یک دیدگاه رایج و حاکم بر اندیشه غرب است، صورت پذیرفته است. منتقدان به دین نیز با همین پیشفرضها به انتقاد از دین پرداخته اند. اما به گفته آنها، این دیدگاه امروزه در معرض انتقادات متعددى است و دیگر نمى توان براساس آن از باورهاى دینى دفاع کرد و یا آنها را مورد حمله قرار داد. مبناگرایان سنتى دایره باورهاى واقعا پایه را بسیار کوچک دانسته، عقلانیت سایر باورها، از جمله باورهاى دینى را منوط به وجود استدلال به نفع آنها مى دانند. قایلان به معرفت شناسى اصلاح شده در نقطه مقابل قرار دارند. آنها مبناگرایى را مى پذیرند، اما براساس معیارى که ارائه مى دهند، ادعا مى کنند که بیشتر باورهاى ما، از جمله باورهاى دینى، به نحو واقعا پایه موجه و عقلانى اند و باورهاى استدلالى ما بسیار محدودند. آنچه در ذیل مى آید گزارشى است از دیدگاه آلوین پلانتینگا که در آن ضمن بیان نظریه او در باب «معرفت»، به نوع رویکرد او در معرفت شناسى دینى نیز اشاره مى شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مساله باور پایه و نظام معرفتی علامه طباطبایی
نویسنده:
قاسم پورحسن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
نظریه مبناگروی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
یقین
,
بدیهیات اولیه
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علم حضوری ,
باورها ,
این همانی یا هو هویت. ,
توجیه (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی معرفت (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
مبناگرایی کلاسیک ,
مبناگرایی معتدل ,
قرآن ,
امتناع اجتماع نقیضین ,
باور غیر پایه ,
لزوم توجیه باورهای غیر پایه ,
امکان معرفت(معرفت شناسی) ,
بدیهی(اولی تصوری و تصدیقی) ,
بدیهیات ثانویه ,
اصل امتناع ارتفاع نقیضین ,
فطریات ,
وظیفه گرایی معرفتی(اصطلاح وابسته) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
استدلال تسلسل معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال دور معرفتی) ,
استدلال دور معرفتی((اصطلاح وابسته)، قسیم باور پایه و استدلال تسلسل معرفتی) ,
مبناگرایی تجربی ,
مبناگرایی غیرتجربی ,
تکثر معرفت ,
مبناگرایی ساده ,
مبناگرایی مضاعف ,
معرفت خطاپذیر ,
معرفت خطاناپذیر ,
مبناگرایی درون گرایانه ,
مبناگرایی برون گرایانه ,
باور خودموجه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
نظریه مبناگرایی یکی از دیرینه ترین و مهم ترین رهیافت ها در معرفت شناسی تلقی می شود. از دو قسم اساسی مبناگرایی، مبناگرایی کلاسیک و معتدل، در مقاله حاضر، مبناگرایی کلاسیک را انتخاب کرده ایم و از دو شکل مبناگرایی درون گرایانه و برون گرایانه، دومی را بررسی می کنیم. در نوشتار حاضر هر دو دسته از مبناگرایی ساده و مضاعف و تمایزات اساسی آن ها را کاویده ایم. ادعای اصلی مبناگرایی کلاسیک برون گرایانه این است که باورهای ما به دو دسته پایه و استنتاجی تقسیم می شوند و همه باورهای استنتاجی ما، در فرایند توجیهی، باید به باورهای پایه بازگردند، در غیر این صورت دچار دور یا تسلسل خواهیم شد. در مقاله حاضر کوشش خواهد شد تا علاوه بر آن که کاستی های نظریه مبناگرایی نشان داده می شود به این کاستی ها، بر اساس نظام معرفتی علامه، پاسخ هایی داده شود. علامه طباطبایی در نظام معرفتی خود دستگاهی از روابط میان باورها، بر اساس سه اصل، سامان می دهد که این دستگاه اولا، تمایز میان بدیهیات اولیه و ثانویه را مشخص می کند؛ ثانیا، ضمن نقد معرفت خطاپذیر از معرفت خطاناپذیر دفاع می کند؛ ثالثا، روش دست یابی به معرفت یقینی را تبیین می کند؛ و بالاخره، ضمن نقد بر مبناگرایی ساده، مبناگرایی مضاعف را رویکرد درست بر می شمارد. خطاپذیری و خطاناپذیری و در نتیجه، تصحیح باورهای پایه اساسی ترین ضعف و کاستی در مبناگرایی است. با توجه به مبنای علامه طباطبایی، درباره معرفت یقینی، که باید در نهایت همه معرفت ها به بدیهیات ختم و بدیهیات ثانویه نیز با روابط ویژه ای به بدیهیات اولی یا سه اصل اولی منتهی شوند؛ می توان خلل اساسی در مبناگرایی، که همان معرفت تزلزل پذیر غیر یقینی است، را مورد پرسش قرار داد. مهم ترین دستاورد علامه، در حوزه معرفتی، دفاع از معرفت یقینی بر اساس اولیات و امکان دست یابی به معرفت خطاناپذیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رازگشایی وقوع خطا در ادراکات حسی در اندیشه خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی
نویسنده:
فروغ رحیم پور، فاطمه زارع
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ادراک حسی
,
خطای ادراک حسی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
بدیهیات ,
علم حصولی ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
واقعیت ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
شناخت شناسی ,
نظریه ابصار ,
ادراک خطا ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
ادراک وهمی ,
وهمیات ,
بدیهیات اولیه ,
توهم ,
علم حضوری ,
خطاپذیری حس ,
علم خطاپذیر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
وقوع خطا در ادراک حسی، به کرات برای همگان رخ میدهد و رمزگشایی از کیفیت و منشأ وقوع آن میتواند در بسیاری از مسائل معرفتشناسی مؤثر باشد. با مراجعه به آثار فلاسفهای همچون خواجه نصیرالدین طوسی و علامه طباطبایی روشن میشود که هر دو فیلسوف معتقدند ادراک حسی حاصل تأثیر امر محسوس در اندام قوه حسی است. به گفته خواجه و همچنین علامه، خطای در احساس امکانپذیر نیست بلکه منشأ وقوع خطا در ادراکات حسی را باید در تطبیقدادن محسوس با واقعیت خارجی جستوجو کرد که این امر در اصل از شئون عقل بهشمار میرود، منتهی ادراک حسی از شرایط حصول حکم عقلی است. از نظر علامه، ادراکات حسی به علم حضوری برمیگردد و این، میتواند تأکیدی بر خطاناپذیری ادراک حسی باشد، ولی تصریحی در این مورد در آثار خواجه دیده نمیشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 65
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و بررسی فطرت در آثار استاد شهید مطهّری
نویسنده:
بهزاد آروانه، محمد داوودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتضی مطهری
,
گرایش های فطری
,
ادراک فطری
,
03. انسان شناسی Human nature
,
فطرت(کلام)
,
فلسفه جدید
,
اقسام ادراکات فطری
,
گرایش های مقدس
,
درباره مرتضی مطهری
کلیدواژههای فرعی :
حواس ظاهری ,
طبیعت ,
صبغه ,
سرشت ,
غریزه ,
روح انسانی ,
فطرت کمال محض خواهی ,
تصورات فطری ,
فطرت ادراکی ,
گرایش به مقام انسان کامل ,
استعداد فطری ,
حنیف ,
لوح سفید ,
تصدیقات فطرى ,
ادراکات عقلی(مقابل ادراکات حسی) ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
بدیهیات اولیه ,
مُثُل افلاطونی(اصطلاح وابسته) ,
عقلیون ,
اجتماعیون ,
رشد فطرت ,
انحراف فطرت ,
تجربهگرایی = آمپریزم (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
امام خمینی
چکیده :
مقاله پیش رو در پی تحلیل و بررسی فطرت از نگاه استاد مطهّری با روشی توصیفی- تحلیلی است. نگارنده با طرح پرسش هایی در باب فطرت، کوشیده است تا با رجوع به آثار استاد مطهّری، پاسخی درخور بیابد. مهم ترین پرسش در باب فطرت این است که آیا از بدو تولد، معارف و گرایش هایی ذاتی در نهاد انسان تعبیه شده است و یا این ذات، لوح سفیدی است که دست جامعه پس از تولد آن را منقش می کند؟ نویسنده با استفاده از آثار استاد مطهّری دریافته است که از دیدگاه ایشان، انسان تصور فطری ندارد، ولی تصدیق فطری به معنای تصدیق بدیهی اولی دارد. همچنین در نهاد انسان شماری گرایش های فطری وجود دارند که از رشدی خودبه خودی برخوردارند و با کمک عوامل و شرایط محیطی باید فعلیت یافته، شکوفا شوند. همه انسان ها از همه استعدادهای فطری برخوردارند؛ تفاوت ایشان در شدت و ضعف استعدادهاست. همچنین استعدادهای فطری امکان رشد دارند؛ ولی نه منحرف و بیمار می شوند و نه مسخ، بلکه انسان است که از فطرت خود فاصله می گیرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 126
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و وحی از نظر علامه طباطبایی
نویسنده:
روح الله بهشتی پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل قطعی
,
وحی قطعی
,
تقدم عقل
,
کفایت کتاب
,
کفایت عقل
,
وحی الهی
,
عقل و دین
,
فلسفه اسلامی
,
عقل ( جوهر )
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
حجیت نقل ,
مفاهیم فلسفی ,
برهان عقلی ,
قرآن مجید ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
بدیهیات اولیه ,
تواتر (اصطلاح وابسته) ,
اینهمانی عقل و فلسفه ,
مدرکات عقل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
کاوش های مقاله حاضر، رابطه عقل و وحی از منظر علامه طباطبایی را به نحو تقدّم و استقلال عقل دانسته و برآن است که مفاهیم ارائه شده از عقل و وحی از جانب ایشان، خود، دلیلی بر این مدعا است. با وجود این، مقاله پیش رو ادله تقدم عقل را براساس مستنداتی از آرای ایشان اقامه نموده است. به نظر می رسد، بر پایه بازخوانی مبانی طراحی شده علامه، مسئله تعارض عقل و وحی اساساً منتفی است؛ زیرا عقل فلسفی عهده دار ارزیابی شروط سه گانه قطعیت وحی است. از این رو، وحی غیر مطابق با عقل قطعی فلسفی عملاٌ به دایره ظنون کشانده شده، هیچ گاه وحی قطعی ای به دست نخواهد آمد که با عقل قطعی در تعارض باشد؛ وحی ظنی بر جای مانده نیز، به دلیل «ظهور لفظی» صلاحیت حجیت و تقدم بر ره آورد تجارب بشری، یعنی فلسفه را نخواهد داشت. افزون بر این، از نظر ایشان، حجیت روایات متواتر نیز، دلیل به کارگیری آن در تفسیر آیات نبوده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 43
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید