جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 5
حکمت متعالیه و تصویر سازی هستی شناسانه از نسبت حق تعالی با خلق
نویسنده:
امیر شیرزاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
تبیین هستی شناسانه نسبت حق تعالی با خلق از مهمترین مباحث مورد نظر همه دانشمندان الهی اعم از متکلمان، حکیمان و عارفان است. این بحث ازیک سو مبتنی بر مباحث امور عامه و از سوی دیگر مقصود از آن، هستی شناسی در تفکر الهی است. به هرحال، تفاوت در مبانی امور عامه، تاثیر به سزایی درتصویر سازی از نسبت حق با خلق دارد. نسبت حق با خلق در تصویر کلامی به رابطه (صانع و مصنوع) و درتصویر فلسفی مشایی به رابطه (علت و معلول) بر می گردد. این امر درفلسفه صدرایی با تحلیلی نو از علیت چهره ای دیگر می یابد که می توان آن را به دو تمثیل عمده (شمس و شعال) و (واقعیت و صورت مراتی آن) ارجاع نمود. پس از توضیح و تطبیق این دو تصویر همراه با ذکر برخی مبانی و نتایج آنها، ترجیح تصویر دوم بر تصویر نخست بیان می شود.
صفحات :
از صفحه 73 تا 88
علم حضوری (پیشینه، حقیقت و ملاک تحقق)
نویسنده:
محمد حسین زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
کلیدواژه‌های فرعی :
عین الربط , علم خدا به خویش , مفاهیم ذهنی , اقسام اتحاد وجودی , علم حضوری حق به اشیاء , تجرد , فقر ذاتی , اشراق , علم اجمالی در عین کشف تفصیلی , مراتب علم الهی , طور وراء عقل , هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) , معرفت شناسی تجربه عرفانی , حلول (عینیت وجود فی نفسه و لغیره)) , علم به علم , شناخت حقایق اشیاء , ماهیت , ماهیت علم , علم فعلی(حکمت نظری) , تجلی , نظام علی و معلولی , ریاضت , علم معلول به علت , اصطلاحنامه عرفان , حقیقت علم , علم کسبی(معرفت شناسی) , معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی) , معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) , بدیهیات اولیه , اصل امتناع تناقض , وجدانیات , وجدانیات(اصطلاح وابسته) , مکاشفه(معرفت شناسی) , علم نفس به ذات خود , خودآگاهی حیوان , علم به حالات و انفعالات نفسانی , علم به افعال جوانحی , معرفت فطری به خداوند , علم به صورتهای ذهنی , علم حیوانات به خود , غیر محجوب , اجسام و اعراض جسمانی , ادراک غیر اعتباری , علم انسان به قوای نفس , علم انسان به مبصرات جهان محسوس , تعریف علم حضوری , ثمثل حقیقت شیء , تمثل صورت شیء , ملاک تحقق علم حضوری , قیام فقری , عینیت در وجود , علم مجردات به ذات خود , سعه وجودی , ربط وجودی , ربط آلی , انحصار علم به حصولی و حضوری ,
چکیده :
آموزه «علم حضوری» به رغم بنیادین بودن و سابقه دیرین آن، چنانکه بایسته و شایسته است، بدان توجه نشده و مورد تحقیق و بررسی قرار نگرفته است. در حکمت و کلام اسلامی، علم حضوری یا «شهود» پیشینه ای دیرین دارد و تا عصر فارابی قابل پیگیری است. به نظر میرسد برای اولین بار، ابن سینا بود که آموزه معرفت حضوری را روشن تر از فارابی مطرح نمود و از آن بهره برداری کرد. با این ابتکار، تحولی ژرف در فلسفه و معرفت شناسی بنیان نهاده شد. با نگاهی گذرا به آثار ابن سینا، به نتایج شگفت انگیزی در این بحث رهنمون می شویم. پس از ابنسینا، شیخ اشراق قلمرو علم حضوری را گسترش داد و نمونه های متعددی را بدان افزود. دیدگاه شیخ اشراق در این مسئله، نقطه عطفی است که موجب شد تا علم حضوری تقریبا مقبولیت همگانی بیابد. در عصر وی، میتوان این آموزه را مطرح و اصطلاحی جا افتاده یافت. این مقاله با استفاده از آثار موجود، به بررسی تعریف های گوناگون از علم حضوری و نیز ملاک تحقق آن می پردازد. حاصل این تتبع آن است که ملاک تحقق علم حضوری، اتصال و حضور است. اما منشأ حضور و اتصال چیست؟ انواع گوناگونی برای آن قابل تصور است که بر اساس استقرا مطرح شده اند.
صفحات :
از صفحه 11 تا 52
نوآوری‌های سهروردی در باب «ملاک نیازمندی معلول به علت»
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، خدیجه قاسمی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ابن سینا ملاک نیازمندی معلول به علت را امکان ماهوی آن می‌داند،ولی‌ ملا صدرا را با نقد امکان ماهوی،امکان فقری را بر جای آن نشانده،عین ربط بودن‌ موجودات به باری تعالی را نتیجه می‌گیرد.اما آیا سهروردی نیز همانند ابن سینا، ملاک نیازمندی معلول به علت را امکان ماهوی ماهیات می‌انگارد یا قبل از ملا صدرا و همانند او،فقر فی‌نفسه انوار را ملاک نیازشان به علت می‌داند.در این‌ مقاله،ثابت شده است که سهروردی درمواضع بسیاری از آثار خود،ملاک‌ نیازمندی انوار به علتشان را فقر فی‌نفسه آن‌ها می‌داند.در نظر او،ذات انوار چیزی به جز نور بودن آن‌ها نیست که همانند اشعات و اشراقاتی از نورالانوار ظهور یافته‌اند.این عقیده‌ی او،دو نتیجه‌ی زیر را به دنبال دارد:1.عین ربط بودن‌ موجودات به یاری تعالی،2.توحید افعالی،زیرا وقتی که موجودات در ذاتشان‌ مستقل از علت هستی‌بخششان نباشند،در فعل خود نیز از او مستقل نخواهند بود،بنابراین فاعل حقیقی عالم خود نورالانوار است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 62
رابطه ی خدا و جهان در آینه ی عقل و وحی
نویسنده:
عبدالعلی شکر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
خداوند پس از آفرینش موجودات، چگونه ارتباطی با آن‌ها دارد؟ در پاسخ به این سؤال، برخی هرگونه ارتباط را نفی کرده‌اند و معتقدند که جهان پس از پیدایش، جدای از آفریننده‌ی خود، به کارش ادامه می‌دهد. گروهی دیگر به وجود رابطه میان خالق و مخلوق اذعان دارند که خود چند دسته‌اند. افلاطون و برخی از متکلمین مسلمان، هرچند به شکل متفاوت، به رابطه‌ی صانع و مصنوع اشاره کرده‌اند. ارسطو این رابطه را از نوع محرک و متحرک دانسته‌ است. رواقیون رابطه‌ی خدا و جهان را همان رابطه‌ی نفس و بدن تلقی کرده‌اند، که از جهاتی همگون با دیدگاه برخی از عرفای مسلمان است. افلوطین سخن از فیضان و رابطه‌ی صادر و مصدر به میان آورده است، که در نحله‌های مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی متأخر، تأثیر فراوان داشته است. رابطه‌ی حلول و اتحاد نیز نوع دیگری از این ارتباط است، که منتسب به مذهب نصارا و جمعی از صوفیه است.<br /> این نوشتار ضمن بررسی و نقد نظرهای گذشته، به تبیین رابطه‌ی دیگری میان خداوند و آفریده‌هایش در قالب وجود رابط و مستقل می‌پردازد و نشان می‌دهد که رابطه‌ی خالق و مخلوق از نوع رابطه‌ی وجود رابط و مستقل است، به گونه‌ای که مخلوقاتْ عین ربط به خداوند هستند نه موجودات مستقلی که مرتبط با او باشند، چون در غیر این صورت، در مقابل خداوند، از نوعی استقلال برخوردار خواهند بود و چنین چیزی پذیرفتنی نیست. این دیدگاه، که بر مبنای حکمت متعالیه شکل گرفته است، با آموزه‌های وحیانی نیز سازگار است.
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
تفسیر عرفانی وجود رابط و پیامدهای آن
نویسنده:
علی امینی نژاد,رضا احسان نیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
با توجه به تکاملی و تعلیمی بودن مباحث در آثار صدرالمتألهین، می توان دو تفسیر از نظریة «وجود رابط» به دست آورد: نخست، تفسیر فلسفی، که در آن، وجود رابط به معنای «عین الربط» بودن وجود ممکنات در مقایسه با وجود واجب می باشد به طوری که ممکنات در این تفسیر، حظی از وجود دارند. در این تفسیرِ رایج از حکمت متعالیه، نظام تشکیکی وجودی حکم فرماست. برداشت دیگر، که به نظر می رسد هدف صدرالمتألهین از بیان همة مباحث فلسفی، رسیدن به این معنای «وجود رابط» بوده، همان تفسیر عرفانی این نظریه است؛ براساس این تفسیر، «وجود رابط» و «عین الربط» بودن ممکنات، به معنای اطوار و شئون بودن آن نسبت به خدای متعال است. هیچ حظی از وجود ندارند و حقیقت وجود در این تفسیر، واحد شخصی است که این خود نظریة عرفاست. ازجمله پیامدهای تفسیر عرفانی وجود رابط، برداشته شدن بساط جعل و علیت و حاکم شدنِ نظام عرفانی و وحدت شخصیة وجود است که در این نوشتار، پس از تبیین تفسیر عرفانی، از آن پیامدها نیز بحث خواهد شد.
  • تعداد رکورد ها : 5