مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه اخلاق
>
فلسفه اخلاق (عام)
اخلاق پسامدرن (وابسته)
اخلاق توصیفی (وابسته)
اخلاق سنتی (وابسته)
اخلاق مدرن (وابسته)
اخلاق هنجاری (وابسته)
رویکردهای اخلاقی
علم اخلاق(وابسته)
فلسفه اخلاق
فلسفه اخلاق اسلامی
فلسفه اخلاق مسیحی
فلسفه اخلاق یهودی
فلسفه علم اخلاق (وابسته)
فیلسوف اخلاق (وابسته)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
تعداد رکورد ها : 488
عنوان :
«گزارش و تحلیل دیدگاه آیت الله جوادی آملی در باره نسبی گرایی اخلاقی»
نویسنده:
مصطفی سلاطین، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اخلاق دینی
,
دین و اخلاق
,
نسبیت اخلاق
,
نسبیت معرفت شناختی اخلاقی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
علم نفس ,
اهل بیت(ع) ,
اصول اخلاقی ,
گزاره اخلاقی ,
حکم اخلاقی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
حکمت متعالیه ,
حرکت جوهری ,
قرآن ,
نسبی گرایی توصیفی ,
واقعیت اخلاقی ,
واقعیت و ارزش ,
عامگرایی اخلاقی ,
نسبیگرایی هنجاری ,
رابطه باید و هست ,
مصالح عام اجتماعی ,
برهان پذیری اصول اخلاقی ,
نسبی گرایی فرااخلاقی ,
معرفت عام و جهانشمول ,
معیار کلی اخلاقی ,
شک در ماهیت گزاره اخلاقی ,
مادیت علم ,
تجربی بودن احکام اخلاقی ,
کلیت اصول اخلاقی ,
جاودانگی اصول اخلاقی ,
ماهیت گزاره های اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
اطلاق و نسبیت اخلاق از مباحث مهم در حوزه فلسفه در طول تاریخ این رشته است. برخی مقهور یافتههایی همچون تفاوت فرهنگها، جوامع، آداب و رسوم و حتی سلایق فردی شده و با نفی هرگونه عامگرایی و اطلاق در حوزه قواعد و احکام اخلاقی، به سوی نسبیگرایی متمایل شدهاند. در مقابل، گروهی نسبیت را نه تنها خلاف یافتههای عقلی دانستهاند، اعتقاد به آن را به ضرر افراد و مصالح عام اجتماعی میدانند. فیلسوفان مسلمان با تکیه بر اعتقادات دینی و دریافتهای عقلی، احکام اخلاقی را کاشف از واقع میدانند و منکر جعلی بودن این اصول هستند. آیت الله جوادی آملی، مفسر حکمت متعالیه و فیلسوف اسلامی، با توجه به علم بشری و نحوه تحصیل آن و نیز کلیت و جاودانگی اصول و احکام اخلاقی، هرگونه نسبیت در اخلاق ـ بلکه در شناخت انسانی ـ را نفی کردهاند و با ارجاع امکان شناخت احکام اخلاقی به تجربه بشری، علمی بودن و برهانپذیری اصول اخلاقی را اثبات کردهاند. این مقاله با ذکر مؤلفههای اصلی نسبیگرایی اخلاقی، دلایل این حکیم متأله را در نقد این مؤلفهها تشریح میکند و با توجه به مبنای واقعی بودن اصول و احکام اخلاقی، مستندات ایشان بر اطلاق و کلیت این اصول را تبیین خواهد کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 100
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راهکار رابرت مری هیو آدامز در دفاع از نظریه امر الهی
نویسنده:
منا موسوی، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نظریه امر الهی (فرا اخلاق)
,
الزام اخلاقی
,
درست
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
آدامز
کلیدواژههای فرعی :
اصول اخلاقی ,
الله (اسماء ذات) ,
خطای اخلاقی ,
استقلال اخلاقی ,
تقریر معناشناختی نظریه امـر الهـی ,
تقریر متافیزیکی نظریه امر الهی ,
خودسرانگی اخلاقی ,
چکیده :
نظريه امر الهی كه اخلاق را وابسته به دين می داند، همواره مـدافعانی داشـته اسـت ولـی صـو رت واحدی ندارد و تقريرهای های گوناگون يافته است. اين مقاله به تقرير رابرت آدامز از نظريه امـر الهی می پردازد كه اولاً، دامنه وابستگی اخلاق به دين را به مفـاهيم الزامـی اخـلاق ، ماننـد بايـد و نبايد و درست ونادرست محدود می كند؛ ثانياً، اين وابستگی را به ماهيت آنها مربوط می داند، نـه در معنای آنها، و سرانجام اينكه: در مورد مفاهيم ارزشی به معنای خاص (ماننـد خـوب و بـد ) بـه استقلال اخلاق معتقد است واتفاقاً همين عدم وابستگی خوب و بدها بـه ديـن را شـاهد نادرسـتی اشكال دلبخواهی بودن اخلاق در نظريه امرالهی خود می داند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گزارش و ارزیابی نسبت عاطفه با شناخت از دیدگاه مارتا نوسبام
نویسنده:
زینب میر شمسی، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشکده الهیات و معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عاطفه
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
نظریه شناختی عواطف
کلیدواژههای فرعی :
نسبیت ارزش ها ,
حکم عقلی ,
مکتب رواقی ,
رابطه عاطفه و احساسات ,
فیزیولوژی عواطف ,
موضوع داری عواطف ,
ذاتیات عاطفه ,
ارزشمدارانه بودن عواطف ,
فردی بودن عواطف ,
تمایز شناختی ,
فعالیت شناخت ,
انفعالی بودن عاطفه ,
ابتنای عاطفه بر باور ,
حکومت عقل بر عواطف ,
علت تغییر عواطف ,
چکیده :
عاطفه یکی از احوال وجود انسان است که نسبتی پیچیده با عمل و شناخت دارد. مارتا نوسبام عاطفه را از انحاء شناخت میداند و معتقد است که عاطفه شناسایی اموری است که در زندگی فرد از اهمّیّت زیادی برخوردارند و در عین حال در کنترل او نیستند. در نگاه او بر خلاف بسیاری از حالات مشابه، عاطفه ناظر به موضوع است. همین مسئله مؤیّد این نکته است که عاطفه نوعی شناخت است. مقصود بودن موضوع شناخت در عواطف باعث میشود که این نحوه از شناخت تفاوتهایی با سایر انواع آن داشته باشد. به این ترتیب، نوسبام این نظریّه را که از یک سو، با تأکید بر موضوع داشتن عواطف، شناختی است و از سوی دیگر، با مقصود دانستن این موضوع، ارزشی است، نظریّه شناختی ـ ارزشی عواطف مینامد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 199 تا 223
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه اخلاقی قاضی عبدالجبار معتزلی
نویسنده:
محسن جوادی، حسین اترک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وظیفه گرایی (مکتب اخلاقی)
,
مبناگرایی (معرفت شناسی)
,
قبح
,
وجوه
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
شهود گرایی(اصطلاح وابسته)
چکیده :
قاضی عبدالجبار گرچه به عنوان متکلم معتزلی مشهور است، با توجه به نظرات اخلاقی او در کتب کلامی بیشک می توان او را یک فیلسوف اخلاق نیز نامید. در این مقاله ما در صدد هستیم تا نظرات اخلاقی او را در باب اخلاق هنجاری و فرا اخلاق بیان کنیم. عبدالجبار یک فیلسوف اخلاق عقل گرا است که منشأ الزامات اخلاقی را عقل دانسته و درستی و نادرستی اعمال را به وسیله عقل قابل کشف می داند. او یک ذاتگراست یعنی درستی و نادرستی اعمال را ناشی از ذات اعمال میداند نه عوامل خارجی. او یک وظیفهگرای قاعده نگر است و معتقد به قواعد و وظایف اخلاقی است که انسانها موظف به انجام آنها هستند. او یک شهودگرا و مبناگرای اخلاقی است یعنی معتقد به قضایای پایه اخلاقی است که قابل شهود عقلانی هستند. این قضایا که بیانگر اصول اخلاقیاند، بدیهی وضروری بوده و مبنای تعیین وظایف دیگر (نظری و اکتسابی) هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 53 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی شکاف بین نظر و عمل اخلاقی از دیدگاه ارسطو
نویسنده:
محسن جوادی، علیرضا صیادنژاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عمل اخلاقی
,
نظر و عمل
,
آکرسیا
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
ضعف اراده اخلاقی
,
فلسفه اخلاق ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق نیکوماخوس ,
عقل شهودی ,
امیال انسانی ,
پرهیزکاری ,
03. انسان شناسی Human nature ,
افعال انسان ,
انتخاب(امامت) ,
معرفت اخلاقی ,
اپیستمه ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
فلسفه یونان ,
انفعال نفسانی ,
تشخص ,
انسان شناسی اخلاقی ,
معرفت شناسی اخلاقی ,
تخیل(راه های معرفت) ,
باور صادق موجه ,
حس مشترک ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
لوگوس(اصطلاح وابسته) ,
نظام اخلاقی سقراط ,
میل و شوق ,
غایت انگاری اخلاقی ,
عمل هدفمند ,
فعل غیراختیاری ,
وحدت معرفت و فضیلت ,
معرفت زاینده ,
علم خطا ,
ناپرهیزکاری ,
مبادی عمل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
شکاف بین نظر و عمل اخلاقی (ضعف اراده اخلاقی)، یکی از مباحثی است که همواره مورد توجه مکاتب اخلاقی بوده است. یک نظام اخلاقی موفق علاوه بر ارایه دستورات اخلاقی، باید متوجه موانع تحقق این دستورات نیز باشد. این بحث در فلسفه اخلاق ارسطو تحت عنوان آکرسیا مطرح شده است که ناظر به بحث اتحاد معرفت و فضیلت افلاطون است. در دیدگاه سقراط و افلاطون، علت موثر بر عمل، صرفا معرفت است، به گونه ای که هیچ علتی در مقابل معرفت روشن نمی تواند مانع عمل شود. ارسطو با قبول تاثیر معرفت بر عمل اخلاقی، بر این عقیده بود که میل و نفس انسانی این توانایی را دارد که گاه به رغم معرفت و حتی معرفتی روشن، مانعی را بر سر راه عمل اخلاقی ایجاد نماید. او برای تحقق عمل، چندین علت را به صورت پراکنده در نظریه های اخلاقی خود بر می شمرد و مبانی عمل را در امور متعدد جست و جو می نماید. از نظر ارسطو، امیال، که از تخیل نفس ناپرهیزگاری برخاسته اند، این امکان را دارند که گاه شرایطی ایجاد نمایند تا انسان دست به عملی برخلاف علم و شناخت عقلانی خود بزند. در چنین شرایطی که انسان با علم به فضیلت بودن یک عمل برخلاف آن رفتار می کند، می شود چنین گفت که علم انسان به فراموشی سپرده شده است. ارسطو این ضعف اخلاقی را به وجود میل و شوق در انسان نسبت می دهد، امری که با مقابله با آن، عمل اخلاقی تحقق پیدا می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد نظریهی حسن و قبح شرعی امام الحرمین جوینی
نویسنده:
محسن جوادی، امیر قربانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام الحرمین جوینی
,
نظریهی امر الاهی
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح شرعی
,
حسن و قبح شرعی و الاهی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
معجزه ,
نقل ,
اهل سنت ,
سبر و تقسیم ,
امر و نهی الهی ,
عقل گرا ,
اخباریان (اهل حدیث شیعه) ,
صدور فتوا ,
عینیت گرایی اخلاقی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
امر الهی ,
قاعده حسن و قبح عقلی ,
اراده اجمالی ,
عدل الهی ,
مطلق گرایی اخلاقی ,
نسبی گرایی اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
حسن و قبح ذاتی ,
اجتهاد ,
عقل ,
حسن و قبح افعال ,
ارادة الهی ,
صدق مدعی نبوت ,
8- اهل حدیث (فرق اسلامی) ,
نص گرا ,
اراده گرایی الاهیاتی ,
امر اخلاقی ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در جهان اسلام اشاعرهی متقدم و بهویژه امام الحرمین جوینی در شمار حامیان تقریر علّی از نظریهی امر الاهی یا نظریهی حسن و قبح شرعی محسوب میشوند. از منظر جوینی، خوبی و بدی امور براساس امر و نهی الاهی قابل تبیین هستند و در واقع، خوبی و بدی امور چیزی جز امر و نهی الاهی نیست. گرچه نظریهی امر الاهی به طور عام، و تقریر علّی آن به طور خاص، حاوی بصیرتهای قابل توجهی است؛ اما کاستیهای فراوان آن، پذیرش این نظریه را به عنوان دیدگاه اخلاقی جامع دشوار میسازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد فلسفه اخلاق کانت از منظر واقع گرایی اخلاقی مک داول
نویسنده:
حسن میانداری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رئالیسم اخلاقی
,
انگیزش اخلاقی
,
مک داول
,
خاص گرایی
,
کانت
,
فلسفه کانت
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
قواعد اخلاقی ,
عالم طبیعت ,
احکام اخلاقی ,
نسبی گرایی اخلاقی ,
حکمت عملی ,
ایده آلیسم ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
فلسفه طبیعت ,
Ethical reasons ,
نسبیت صدق اخلاقی ,
اعتمادپذیری ادراکات حسی ,
چکیده :
جان مک داول معتقد است که عالَم واجد واقعیات اخلاقی است. این واقعیات طبیعی اند، ولی از جنس واقعیاتی نیستند که در علم کشف می شوند. فرد در اثر تربیت اخلاقی، فضیلتمند می شود و توانایی دیدن واقعیات اخلاقی را کسب می کند. این نظر برخلاف رای کانت است که اخلاق را محصول اراده خودمختار انسان از آن جهت که عاقل است، می داند. مک داول به نوعی «خاص گرایی» در اخلاق قایل است که با «عام گرایی» اخلاقی کانتی ناسازگار است. آرای مک داول درباره انگیزش اخلاقی هم تفاوت های عمیقی با آرای کانت دارد. پس از نقد کانت از دیدگاه مک داول، برخی نقدها که به مک داول شده و به مباحث فوق مربوط اند، نقل خواهند شد و پاسخ هایی از جانب مک داول نیز بیان می شوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اعتبار و حقیقت در اخلاق؛ افتراق و اشتراک اخلاق طباطبایی و اخلاق ویتگنشتاین متقدم
نویسنده:
سروش دباغ، حسین دباغ
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هستی شناسی(فلسفه)
,
ویتگنشتاین
,
دلالت شناسی
,
علامه محمدحسین طباطبایی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
امور اعتباریه صرف
,
علم اخلاق
کلیدواژههای فرعی :
گزاره های اخلاقی ,
رابطه ادراکات اعتباری و حقیقی ,
شناخت گرایی اخلاقی ,
فلسفه اخلاق (عام) ,
اخلاق ویتگنشتاینی ,
اخلاق از دیدگاه علامه طباطبایی ,
ناشناخت گرایی اخلاقی ,
حسن و قبح اعتباری ,
ضد واقع گرایی اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
در فلسفه و کلام اسلامی واژه اعتباری کاربرد پردامنه ای دارد. ظاهرا جز شهاب الدین سهروردی (از متقدمان ) و محمدحسین طباطبایی (از متاخران )، کسی فصلی مستقل در تبیین اعتباریات و چگونگی تمایز آن ها با دیگر مفاهیم نگشوده است. در مقاله حاضر، ذیل عنوان اعتباریات، فلسفه اخلاق طباطبایی به بحث گذاشته شده و از سه منظر وجود شناختی، دلالت شناختی و معرفت شناختی بررسی شده است. در نهایت نیز برای درک بهتر موضع طباطبایی، اشتراک و افتراق فلسفه اخلاق وی با فلسفه اخلاق لودیگ ویتگنشتاین طرح شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 175 تا 192
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دین و اخلاق، مقایسۀ رویکرد کرکگور و اشاعره
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سورن کرکگور
,
اشاعره (اهل سنت)
,
اخلاق دینی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
فلسفه اخلاق تطبیقی
,
اخلاق اگزیستانس
کلیدواژههای فرعی :
ثواب و عقاب ,
اخلاق مسیحی ,
حسن و قبح ,
فعل حرام ,
معتزله (اهل سنت) ,
تکلیف ذاتی ,
تکلیف عقلی ,
حسن و قبح عقلی ,
حکم اخلاقی ,
حسن و قبح شرعی ,
الهیات مسیحی ,
اگزیستانسیالیسم ,
قرآن ,
عقل(منطق) ,
ملاک فضیلت ,
مرحله دینی (در اندیشه کیرکگور) ,
اطاعت الهی ,
دلالت شناسی اخلاقی ,
مرحله اخلاقی ,
تسلیم در برار عقل مطلق ,
مرحله تذوقی ,
دین و مفاهیم اخلاقی ,
دین و معیار اخلاقی ,
دین و معرفت اخلاقی ,
دین و الزام اخلاقی ,
دین و انگیزش اخلاقی ,
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
از نظر کرکگور، اخلاق در مرحلۀ دینی ـ که سومین مرحله از مراحل زندگی است ـ محقق میشود و مؤلفۀ اصلی آن، تسلیم در برابر امر مطلق دین است. ارزشهای عام، کلی و عقلی در اخلاق، اعتباری ندارند. اخلاق از نظر اشاعره با مؤلفۀ حسن و قبح و تکلیف دینی، الاهی و شرعی، از حسن و قبح و تکلیف ذاتی و عقلی، دوری میجوید. از این رو، در اخلاق کرکگور و نیز در اخلاق اشاعره، عقل جایگاهی به منزلۀ معیار اخلاق، معرفت اخلاقی، الزام اخلاقی و انگیزش اخلاقی ندارد؛ و این مراتب، کاملاً در اختیار دین است. این مقاله ضمن نشان دادن اخلاق دینی کرکگور و اشاعره، اختلافهای آنها را نیز در این رویکرد مشترک بیان میکند. اشاعره از بدو امر، دلالت و حکم اخلاقی را از دین میگیرند؛ اما کرکگور در اصل برای عقل، دلالت و حکم قائل است، اما امر مطلقِ دین، باعث میشود دلالت و حکم عقل به تعلیق درآید؛ همچنین بر خلاف آنکه کرکگور مفاهیم ارزشی و الزامی اخلاق را با عقل درمییابد، اخلاق اشاعره، حتی در ساحت معنا و مفاهیم اخلاقی نیز به دین وابسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله
نویسنده:
حمید ملک مکان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
معتزله (اهل سنت)
,
عدل الهی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقل گرایی اعتدالی ,
حجیت عقل ,
ثواب و عقاب ,
امر و نهی الهی ,
فعل انسان ,
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
اراده الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
مکلَّف ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
حکمت عملی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
قدرت واجب ,
کلیات خمس ,
توفیق الهی ,
moral ideas ,
حسن و قبح اعتباری ,
معناشناسی حسن و قبح ,
انسان مداری معتزله ,
خدامحوری اشاعره ,
تأویل گرایی افراطی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
در علم اخلاق، از حسن و قبح سخن میرود و اخلاق بر اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله مدار حسن و قبح میچرخد، اعم از آنکه در حوزۀ عقاید یا اوصاف نفسانی و یا افعال باشد. نگارنده در مقالۀ حاضر، اخلاق را از دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله بررسی کرده است. معتزله به حسن و قبح ذاتی و عقلی افعال معتقدند و آن را از لوازم اساسی عدل الاهی میدانند. آنان همۀ افعال الاهی را حَسَن و زیبا میدانند و برآنند که خدا فعل قبیح انجام نمیدهد و در انجام واجبات، اخلال نمیورزد. صفت عدل به صفات اراده و قدرت مطلق الاهی بازمیگردد؛ این صفات به شناخت توحید و مطلق صفات خداوند میانجامد. شناخت توحید و اثبات قدیم بودن خدا، بر آزادی اراده و اختیار انسانی در افعالش متوقف است و صحت این امور نیز به عقل توقف دارد نه نقل؛ در غیر این صورت، به فروپاشی نظام اجتماعی، بطلان قانون علّیت و نیز به نابودی شرع و دین میانجامد. در برابر این دیدگاه، اشاعره به حسن و قبح الاهی و شرعی افعال پایبندند. آنان به عدل خدا باور دارند اما نه با تعریفی که معتزله قائل است؛ بلکه به اعتقاد ایشان هر کاری که خدا انجام دهد، عین عدل است. بنابراین، آنان حسن و قبح افعال را ذاتی نمیدانند و به تبع، برای عقل در کشف حسن و قبح، ارزشی قائل نیستند؛ بلکه آفرینندۀ حسن و قبح را خدا و فرمان الاهی میدانند. در نظر آنان نیز حسن و قبح افعال، به اراده و قدرت مطلق الاهی بازگشت دارد که هر دو صفت از صفات ذات به شمار میآید. نکتۀ دیگر، آن است که هر دو مکتب در عقلی بودن برخی از معانی حسن و قبح، دیدگاهی مشترک دارند؛ تنها در استحقاق مدح و ثواب و ذم و عقاب، عاجلاً و آجلاً، اختلاف نظر وجود دارد. سرانجام این که در دستگاه کلامی معتزله و مطابق تفسیر آنان از حسن و قبح افعال، نگاه و توجه، بیشتر «انسانمدارانه» است؛ حال آنکه در دستگاه کلامی اشاعره، تأکید بیشتر الاهیاتی و «خدامحور» میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
تعداد رکورد ها : 488
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید