مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 3244
رسائل‌ المحقق الکرکی المجلد 3
نویسنده:
تالیف علی‌بن الحسین الکرکی ؛ تحقیق محمدالحسون ؛ اشراف محمود‌ المرعشی.
نوع منبع :
کتاب , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: کتابخانه عمومی حضرت آیه‌الله عظمی مرعشی نجفی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محقق حلی: نجم الدین ابوالقاسم جعفر بن حسن بن سعید
چکیده :
رساله طریق استنباط الاحکام در روش و چگونگی استنباط الاحكام نگاشته شده است. حاشیه علی میراث المختصر النافع شرحی بر کتاب مختصر النافع که خلاصه کتاب شرایع الاسلام می‌باشد یکی از باارزش‌ترین کتاب‌های فقهی محقق حلی (قده) می‌باشد و یكی از معتبرترین متون فقهی شیعه که تا به امروز شناخته شده است. در همه ابواب فقه با ترتیب عبادات، عقود، ایقاعات، احکام كه بین مؤلفین امامیه معروف است، نوشته شده است. فتاوی المحقق الکرکی ، فتواهای محقق کرکی در موضوعات گوناگون فقهی در قالب پاسخ به پرسشها است و هچنین رساله ی اثنتا عشره مساله پاسخ به دوازده پرسش در مسائل فقهی و کلامی است. شرح الالفیه نیز رساله ای است در باب نماز در شرح کتاب الفیه ابن مالک.
مشخصات اثر
منطق ابن خلدون
نویسنده:
علی وردی
نوع منبع :
کتاب , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF معرفی کتاب فهرست
وضعیت نشر :
بيروت - لبنان: دار کوفان,
چکیده :
دکتر علي وردی در کتاب «منطق ابن خلدون» می خواهد منطق نوين ابن‌ خلدون را استخراج کند و نشان دهد که يکی از عوامل اصلی موفقيت و نوآوريی های ابن‌ خلدون در پرداختن به مسائل تاريخی و اجتماعی همين منطق خاص اوست. اصلی ترين انگيزه‌ نوشتن اين کتاب نيز همين مطلب است و دکتر وردی برای اثبات آن بحث‌ های زياد و شواهد فراوانی آورده است. او برای اين منظور حتی از جزئيات شخصيتی و رويدادهای زندگی ابن‌ خلدون نيز غافل نمانده است و مطالب بسيار مهم، جالب و جذابی در اين زمينه نقل می کند. سخن وردی در اين كتاب آن است كه تا قبل از ابن‏ ‌خلدون، بر اساس شيوه‌ ارسطویی، تأكيد بر «صورت» پديده‏‌ ها بود و نه «ماده» آن، و همين امر موجب در غلتيدن آدميان به عالم انتزاع و دور شدن از جزئيات زندگی شده بود. ابن‌ ‏خلدون اولين كسی بود كه جامعه‌ انسانی را به شيوه ‏ای واقعی مطالعه كرد. او حوادث تاريخی را مستقل از پديده‌‏ های اجتماعی بررسی نكرد. وردی محور نظريه‌ ابن ‌‏خلدون را نه عصبيت يا دولت، بلكه بَدويت و تمدن و تزاحم آنها مي‏ داند كه نوعی چرخه‌ اجتماعی پديد می ‏آورد که باعث تغيير مستمر جامعه‌ انسانی می ‏شود. وردی در اين كتاب تلاش كرده مروری بر جنبه ‏‌های مختلف حيات علمی و عملی ابن‌ ‏خلدون داشته باشد و منطق فكری او را استخراج كند. این کتاب در دوازده فصل نگاشته شده که عبارتند از: فصل اول- خصائص المنطق القدیم، فصل دوم- المنطق الارسطی فی الاسلام، فصل سوم- ابن خلدون و المنطق الارسطی، فصل چهارم- ابن خلدون و قوانین الفکر، فصل پنجم- ابن خلدون و منطق الفقها، فصل ششم- لغز الطفرة الخلدونیة، فصل هفتم- العوامل المتنوعة، فصل هشتم- زناد النظریة، فصل نهم- بین الکل و الاجزاء، فصل دهم، ابن خلدون و الفلسفة، فصل یازده- السلوک و النظریة، فصل دوازده- مصیر العلم الجدید، فصل دوازده- فی سبیل علم اجتماع عربی.
مشخصات اثر
توحید و شرک در نگاه شیعه و وهابیت
نویسنده:
احمد عابدی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
وضعیت نشر :
تهران: مشعر,
چکیده :
کتاب «توحید و شرک در نگاه شیعه و وهابیت» تالیف احمد عابدی، به بررسی و نقد افترائات دکتر ناصر بن عبدالله بن علی قفاری از علمای وهابی عربستان بر مذهب شیعه پرداخته است. در بخش اول، ابتدا به تبیین دیدگاه شیعه در مسأله توحید عبادی پرداخته و سپس به نقد و بررسی فصل اوّل از باب دوم کتاب اصول مذهب الشیعه می‌ پردازد. مهم ترین مسأله‌ ای که موجب شده وهابیان در برابر سایر مسلمانان اعم از شیعه یا اهل‌ سنت موضع‌ گیری کنند بحث از «توحید عبادی» است و به گفته برخی از نویسندگان این مسأله کلید اصلی تمام اختلافات مسلمانان است. دستاویز وهابیان برای مباح دانستن خون شیعیان و نسبت کفر و شرک به دیگران دادن تفسیری است که آنان از توحید عبادی دارند. محمد بن عبدالوهاب حرکت خود را این‌گونه شروع کرد که اسباب و مظاهر شرک همه بلاد اسلامی را فرا گرفته است. او تفسیر جدیدی از «توحید در الوهیت» ارائه می‌ کرد و معتقد بود که هر کس تحلیل و تفسیر او را از توحید نپذیرد او کافر یا مشرک است و اکنون پیروان او نیز همین‌ گونه عمل می‌ کنند.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی آرای کلامی شیخ طوسی و خواجه‌نصیرالدین طوسی در مباحث خداشناسی
نویسنده:
علی تشر آبروان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی‏: ابوجعفر محمد بن حسن , خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
شیخ طوسی که تکمیل‌کنند? جریان کلام عقلیِ شیخ مفید است، با نوشتن کتاب‌های تمهید الاصول و الاقتصاد الهادی الی طریق الرشاد کوشید تا کلام را یک گام به سوی عقلانی‌ترشدن پیش ببرد. پس از او، خواجه‌نصیرالدین طوسی با به‌کارگیری مفاهیم و اصطلاحات و براهین فلسفی در تجرید الاعتقاد، دانش کلام را ساختار و نظامی نو بخشید و برهانی نمود که می‌توان از آن به «کلام فلسفی» تعبیر کرد. ما در این رساله، طی پنج فصل به بررسی تطبیقی آرای کلامی نمایندگان دو جریان کلامی شیعه، شیخ طوسی و محقق طوسی در مباحث خداشناسی که شریف‌ترین و دشوارترین مسائل کلامی به‌شمار می‌رود، پرداخته‌ایم.بعد از بیان کلیات این موضوع در فصل اول، فصل‌های دوم تا پنجم را به ترتیب به تبیین و اثبات وجود ذات پروردگار?، توحید، صفات ثبوتی و صفات سلبی اختصاص دادیم و در هر فصل، ابتدا دیدگاه شیخ طوسی و سپس نظر محقق طوسی را در تعریف و تبیین و اثبات آن موضوع به‌طور مستقل، تشریح نمودیم و در پایان به مقایسه و ارزیابی و بیان وجوه اشتراک و امتیاز این دو دیدگاه پرداختیم.پس از تطبیق و تحلیل آرای ایشان در مباحث خداشناسی به این مطلب رسیدیم که شیخ طوسی در مقام اثبات ذات حق‌تعالی، به برهان حدوث تمسک می‌جوید و صفات او را نیز با دلایلی که به‌طور عمده، از نوع قیاس جدلی است، تبیین و اثبات می‌کند. اما محقق طوسی که به ناتوانی و ظنی‌بودن این دلایل آگاه بوده است، با مقدمه‌قراردادن امور عامه از فلسف? اولی و به‌کارگیری قیاس برهانی در کتاب تجرید، با استناد به برهان امکان‌ووجوب، علاوه بر اثبات واجب‌تعالی، صفات جمال و جلال او را نیز با اتکاء بر وجوب ذاتی واجب‌الوجود، با جامعیت و قاطعیت به اثبات می‌رساند.بااین‌حال، گرچه روش خواجه‌نصیر، طریق? حکمت و یقینی و صواب است؛ مبتنی بر تحقیق و تدقیق و باریک‌اندیشی بسیار است که میسور و در فهم بیشتر مردم نیست. برخلاف روش شیخ طوسی که روش تمثیل و برطبق امکان پیشروی ذهن و سیر تکاملی ادراکات انسان است؛ یعنی تصویر حقایق معقول به صوَر اعیانِ محسوس و تبیین معانى کلی به اشیاء جزئی؛ لذا برای همگان به‌ویژه عموم مردم، آسان و دست‌یافتنی و مفهوم است.
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی قاعده لطف از نظر برخی متکلمین و فلاسفه شیعه با تکیه بر کارکردهای آن
نویسنده:
لیلاسادات کلانتر
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قاعده لطف یکی از مسائل مهم در کلام اسلامی به شمار می رود که متکلمان در طول تاریخ به بررسی آن پرداخته اند. گروهی از متکلمان از جمله اشاعره به مخالفت با این قاعده پرداخته اند و لطف را بر خداوند متعال واجب ندانسته اند. اما متکلمان امامیه و اغلب معتزله این قاعده را پذیرفته اند. این پایان‌نامه به بررسی تطبیقی دیدگاه‌های برخی از متکلمین متقدم و متاخر امامیه درباره‌ی قاعده‌ی لطف می‌پردازد. از متکلمین متقدم آراءِ سید مرتضی، شیخ طوسی و علامه حلی و از متکلمین متاخر آراءِ فاضل مقداد، فیاض لاهیجی و ملا مهدی نراقی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش بر اساس چهار محور انجام شده است: (1) تعریف لطف، (2) بیان دلایلِ قاعده‌ی لطف،(3) بیان شرایط و احکام آن و (4) بیانِ کارکردهای قاعده لطف. همه‌ی متکلمین مورد بحث کمابیش لطف را چنین تعریف‌کرده‌اند: هر فعلی ازجانب خداوند متعال که انسان را به طاعت نزدیک و از معصیت دور می نماید. اغلب متکلمین مورد بحث استدلاهای عقلی بر وجوب لطف اقامه کرده‌اند و برخی هم استدلال نقلی آورده‌اند. متقن‌ترین و معروف‌ترین دلیل عقلی بر وجوب لطف، اینست که حکمت الهی اقتضای وجوب لطف را می کند، چون خداوند متعال برای تکالیفی که بر عهده مکلفان گذاشته است، باید راه انجام طاعت را هموار نماید، و در غیر این صورت، نزد عقلا امری قبیح به شمار می آید و انجام امر قبیح بر خداوند متعال محال است.
مشخصات اثر
مفوضه چه كسانى هستند؟
نویسنده:
رضا برنجکار
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
مسأله جبر و تفويض از نخستين مسائل مطرح شده در تاريخ علم كلام مى باشد كه موجب تأسيس برخى حوزه هاى كلامى نيز گشته است. اهميت اين مسأله به دليل ابعاد گوناگون آن است. مى توان گفت كه عقلانى بودن بسيارى از عقايد دينى در گرو داشتن تصوير درستى از اين موضوع است. از جمله اين عقايد مى توان از فلسفه ارسال پيامبران، تكليف، ثواب و عقاب، معاد و عدل الهى نام برد. در تاريخ كلام اسلامى، به دو مكتب جبر و تفويض برمى خوريم كه براى حل مسأله ارتباط اراده انسان با اراده خدا و قضا و قدر الهى، پديد آمد. اين دو مكتب حد افراط و تفريط در موضوع اراده انسان بود و در مقابل آنها، نظريات ديگرى نيز مطرح شد كه درصدد ارائه راه وسط بودند. از جمله اين نظريات مى توان از «نظريه كسب» و تقريرهاى متعدد آن نام برد. در احاديث شيعه، ضمن بيان لوازم فاسد دو عقيده جبر و تفويض، نظريه خاصى، كه با تعبير «و أمر بين الامرين» بيان مى شود، ارائه و تبيين شده است. از آنجا كه در متون دينى و كلامى، تفويض بر معانى مختلفى اطلاق شده است و از سوى ديگر، در تعيين اهل تفويض و معناى خاص آن در مسأله جبر و تفويض، ابهام و اختلاف نظر وجود دارد، از اينرو، در اين مقاله ابتدا معانى تفويض را بيان مى كنيم، آنگاه به معنى و ملاك تفويضى كه در مسأله جبر و تفويض مطرح مى شود، مى پردازيم.
صفحات :
از صفحه 55 تا 60
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مسائل کلامی در حدیقه سنائی و مثنوی مولوی
نویسنده:
مریم شفیعی تابان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در پژوهش حاضر، حدیقه الحقیقه-به عنوان نخستین منظومه عرفانی-و مثنوی شریف-به کامل ترین و مهمترین اثر عرفانی-از جهت آرا و اندیشه های کلامی بررسی و با هم مقایسه شده اند. علم کلام-به عنوان یکی از مهمترین علوم اسلامی-وظیفه دفاع از دیانت-به ویژه اعتقادات-در برابر معارضان را به عهده دارد. سنائی و مولوی را در وهله اول، به عنوان چهره هایی عارف می شناسیم، سپس عنوان متکلم در مورد آن دو عزیز، صدق می کند. هر دو شاعر، اشعری هستند-البته با گرایشهای شیعی- و با عقل گرایی صرف در ستیز.تار اندیشه های عرفانی آن دو بزرگوار، بسیاری جاها در پود عقاید فلسفی و کلامی تنیده می گردد و افکاری عالی و درخشان را شکل می دهد. با عنایت به تفاوت موجود در مشرب عرفانی آن دو مرد ربانی، و این که مولوی در حوزه عرفان و تصوف مسلک خاصی را می پیماید، برخی آرای کلامی صرفا به مولانا اختصاص دارد و آنها را بدان گونه که در مثنوی مندرج است، در حدیقه به هیچ وجه نمی بینیم. همچنین سنائی و مولوی در برخی مباحث، با یکدیگر اختلاف عقیده دارند که در متن، بدین موارد پرداخته شده است. نکته مهمی که از این رساله منتج می گردد، این است که آزاد اندیشانی چون سنائی و مولانا را در حوزه یک مذهب خاص نمی توان محدود کرد، چرا که این دو شاعر عارف مسلک-به دور از هر گونه تعصب و خام اندیشی-گرایش به آرای مختلف از مذاهب متفاوت را اختیار نموده و با کیمیای عشق، رنگ ها و نمودهای ظاهری را از میان برداشته اند.
مشخصات اثر
جبر و اختیار که در علم کلام از آن بحث می شود به چه معناست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
واژه «جبر» هنگامی که در اصول عقاید مطرح می شود بدین معناست که انسان در کارهایی که انجام می دهد، فاقد اراده و اختیار است، نه می تواند خوب را انتخاب کند و نه بد را، بلکه هر چه را انجام می دهد، به اراده و اختیار خداست. بنابر این «جبریون» معتقدند که ان بیشتر ...
مشخصات اثر
بررسی رویکرد کلامی اشاعره و معتزله به چیستی کلام الهی
نویسنده:
محمدرضا حاجی اسماعیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
بر اساس یکی از گزارش های تاریخی، ظهور دانش کلام با پرسش از کیفیت کلام الهی آغاز و این دانش به این نام، نامبردار گردید. هنگامی که برخی از اندیشمندان مسلمان بر حدوث کلام الهی و برخی بر قدمت آن اصرار ورزیدند، گروهی عنوان متکلم را بر ذات حق روا دانستد و گروهی که حقیقت کلام را ترکیب آواها و حروف و قطع و وصل آنها برشمرده اند، اطلاق این وصف را بر خداوند سبحان جایز ندانستند، زیرا با پذیرش این باور، لازم می آمد که خداوند در معرض حوادث قرار گیرد و آثار ممکنات بر دامن کبریایش بنشیند. این مقاله بر آن است تا چگونگی تکلم الهی را مبتنی بر دو دیدگاه کلامی اشاعره و معتزله بررسی و بازگو نماید، سپس با اشارتی کوتاه به کلام برخی از اهل بیت - علیهم السلام- با بیان دو نکته که عالم کلام خداست و کلام خدا دارای مراتب است، به تبیین این اندیشه پرداخته است.
صفحات :
از صفحه 87 تا 102
مشخصات اثر
هم‌آوردیِ سید مرتضی با معتزله در مسئله افضلیت انبیا بر ملائکه
نویسنده:
عین­ الله خادمی، محمد طباطبایی ­یزدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
چکیده :
دو فرقه کلامی شیعه و معتزله در مسائل گوناگونی اختلاف دارند. سید مرتضی، سرآمد متکلمان امامیه در قرن چهارم و پنجمِ هجری که به ناحق به اعتزال متهم شده، به نقد یکی از مسائل اختلافی با معتزله پرداخته و در تقابل با این جریان، به افضلیت پیامبران بر ملائکه معتقد است. وی هرچند با نقد ادله لَه و علیه مدعای معتزلیان مبنی بر افضلیت ملائکه بر پیامبران، رأی شیعه را اختیار میکند، در ادله عقلی و نقلی امامیه نیز خدشه میکند و مبنای پذیرش قول امامیه را اجماع علمای این طایفه میداند. به نظر میرسد در مجموع، نظرِ سید مرتضی درباره مسئله تفاضل قابل قبول باشد، چراکه ادله ذکرشده قابل مناقشه است و نمی توان با تکیه بر آنها، رأی قاطعی اتخاذ کرد.
صفحات :
از صفحه 89 تا 102
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 3244