مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
آیات سُوَر غرایب قرآن کلمات و حروف قرآن معانی قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
اضطراب و تشویش و راهکارهای مقابله با آن از دیدگاه قرآن و روایات
نویسنده:
مرضیه یعقوبی سورکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان به طور طبیعی در طول زندگی در این جهان، با فشار های روانی و اضطراب‌ بسیاری رو در رو است. وقتی این اضطراب در اثر عوامل مختلف از حداعتدال خارج شود، به صورت یک بیماری خطرناک ظاهر می گردد؛ که دارای پیامدهای ناگواری است. از این رو در دنیای پر تلاطم امروز،نیاز به رهایی از اضطراب و رسیدن بهآرامش، که ضرورت اجتناب ناپذیر زندگی سعادتمندانه ی بشر است، بیش از پیش احساس می شود. در این نوشتار سعی شده است که عوامل فشار روانی و اضطراب بررسی گردد؛ و راه‌های مقابله با آن، با توجه به آیات قرآن کریم و روایات ائمه ی اطهار (ع)، مورد بررسی قرار گیرد. اضطراب می‌تواند ناشى از عوامل بیرونی همچون سختی ها و مشکلات زندگی، مسائل خانوادگی، خشونت های رفتاری و حوادث طبیعی محیطی مثل زلزله، و نیز عوامل درونی نظیر کفر، شرک، نفاق،یأس، اعراض از یاد خدا و گناهباشد. قرآن کریم و احادیث اهل بیت (ع)، راهکارهای مقابله با اضطراب را در دو بخش راهکارهای شناختی و رفتاری ارائه می دهند. بازگشت به فطرت خدادادی همراه با درک صحیح معنای زندگی، ایمان به خدا و باور به سنت های الهی، راهکارهای شناختی را در بر می گیرند؛ و راهکارهای رفتاری، شامل یادخدا، دعا، نماز، روزه، توکل، توبه حج، مشورت، برنامه ریزی، تقویت شادی، افزایش ارتباطات اجتماعی، اجنتاب از حزن مذموم، داشتن حزن ممدوح و نیز داشتن سرپناه و خانه، رژیم غذایی مناسب، استراحت و ورزش می باشند.
استعاره در کلمات قصار نهج‌البلاغه
نویسنده:
زهرا غلامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نهج البلاغه که حاوی برخی خطبه ها، نامه ها و حکمتهای ارزشمند امام علی(ع) است و توسط مؤلف بزرگ سید رضی جمع آوری شده است، از ارزشمندترین و نادرترین کتب در میراث علمی، ادبی مسلمانان و پشتوانه بزرگ امت اسلام در فهم و تبیین قرآن کریم است، کتابی است که در برگیرنده اصول علمی بسیاری در زمینه های مختلف از جمله ادبیات، اقتصاد، فقه، فلسفه، سیاست و... می‌باشد و متضمن بهترین فنون فصاحت و بلاغت است، فصاحت وبلاغتی عمراه با ایجاز که مولود و بازتابی از آیات الهی در قرآن کریم وسخنان رسول اکرم (ص) است. استعاره که از اسالیب قدیمی عرب است، به کار بردن لفظی در غیر از معنای اصلی خود می-باشد و نمونه هایی از آن را در شعر دوره جاهلی، عباسی، دوره های بعد و نیز قرآن و احادیث نبوی شاهد هستیم، از اساسی ترین فنون بیانی تأثیر گذار بر خواننده است و از قدیم مورد توجه بوده است و از آنجا که نهج البلاغه از جهت بلاغی مهجور واقع شده است، پرداختن به این موضوع، ضروری به نظر رسید. در این رساله با استناد به روش تحلیلی- فنی، استعاره و انواع آن را در کلماتقصار موردبررسی قرار داده ایم، تا نحوه به کارگیری و اسلوب استعاره در این حکمتها مشخص گردد و معیاری باشد برای طالبان حقیقت تا بدین وسیله به قطره‌ای از دریای اعجاز این کلمات ارزشمند دست یابند، پس از بررسی حکمتها این نتیجه تقریبی حاصل شد که بیشترین استعاره های به کار رفته خصوصاً در مورد مسائل تاریخی، همانند فرمانروایی خلفا و موضوعات اعتقادی، همانند ذم دنیا، دین اسلام ، جهاد در راه خدا، توجه به مرگ و معاد و...استعاره مکنیه می‌باشد و در موضوعات اخلاقی و اجتماعی همانند: دوستی ودشمنی، عهد و پیمانها، حیاء و آبرو، حسن خلق و...که مورد خطاب عموم مردمهستند، استعاره مصرحه بیشتر به چشم می‌خورد، همچنین تعداد زیاد استعاره های مرشحه در مقایسه با مجرده بر بلاغت این سخنان می-افزاید. پس به طور کلی می‌توان گفت استعاره ها به گونه ای است که متناسب با نوع تفکر و فهم مخاطب، در حکمت‌های ارزشمند امام علی(ع) به شکل بسیار زیبایی جای گرفته اند.
معنا شناسی شناختی تقوا در قرآن
نویسنده:
مریم نیلی پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
معناشناسی شناختی تقوا، بررسی زبان شناسی تقوا، با رویکرد شناختی است. نظریات مختلف معناشناسی شناختی، بعنوان مجموعه قواعد ذهنی حاکم بر زبان، میتواند به عنوان ابزار مناسبی در زمینه مطالعات معنایی، مورد استفاده قرار گیرد.در پژوهش حاضر، از چند الگوی معناشناسی، شامل: پیش نمونه و شبکه شعاعی، استعاره ها و تلفیق مفهومی، دستگاه توجه و پنجره علّی استفاده میگردد.تقوا یکی از مفاهیم کلیدی قرآنی است. تکرار این واژه و مشتقات آن به تعداد 220 مرتبه، همنشینی آن با کلیدی ترین واژه قرآنی، اللّه و انحصار هدایت قرآنی در متّصفین به تقوا،از جمله مواردی است که کلیدی بودن این واژه را نشان می دهد. به کارگیری نظریه پیش نمونه و شبکه شعاعی،با تعیین معنای حسی تقوا به عنوان پیش نمونه که عبارت از صیانت و نگاهداری در مقابل خطر است، توسعه معنایی واژه تقوا را در تعلق فاعل انسان و ساحت قلب و نفس او و در تعلق آن به فاعل خداوند نشان می دهد. بررسی شبکه شعاعی تقوا در قالب فعل نیزبا تعلق مفعول خداوند و غیر او، انعطاف معنایی قابل توجه آن را روشن می سازد. توجه به این انعطاف معنایی ظرافت های معنایی موجود در این عبارات را در معرض توجه مخاطب قرار میدهد.تحلیل شناختی استعاره های تقوا مانند استعاره «نیروی نگهدارنده»، « استعاره «سفر» و «استعاره لباس»، هستی شناسی تقوا را به صورت نیرویی حقیقی در قلب یا نفس انسانی،همچنین نیرویی مانع از سقوط نشان می دهد. رابطه این استعاره ها، نگاهدارندگی را در رابطه خداوند با انسان و امتداد آن در حیات اخروی با استعاره «توشه» مشخص می کند.بررسی تلفیق مفهومی موجود در رابطه میان اهل تقوا با مفهوم «بِرّ»، یگانگی عمل خیربا عامل و انحصار حسن فعل به تقوای فاعل را روشن می سازد.آمیختگی مفهومی موجود در«الهام تقوا» منشأ تقوا را به صورت قرار دادن شناخت فجور و تقوای نفس در او، همراه با توانایی بر انجام آن نشان می دهد.و تحلیل تلفیق مفهومی موجود در «عاقبت تقوا»، انحصارحسن عاقبت را برای متّقین نمایانگرمیسازد .بررسی نوع باز شدن پنجره توجه بر قسمتهای مختلف زنجیره علّی تقوا، نقاطتوجه گوینده را به سببیّت هر کدام از این عوامل در سیاقهای مختلف عبارات، روشن می سازد.علّیت تقوا برای «ایمان»،«عبادت»، «هدایت» و «باز شدن برکات»،مناسب با سیاق، در پنجره توجه قرار گرفته در سیاقهای دیگر علیرغم وجود آن، در معرض نگاه مخاطب قرار نمی گیرد.نوع باز شدن این پنجره ها متناسب با سیاق، رهیافت های تفسیری جدیدی به همراه دارد.سببیّت «الهام»، «ایمان»، «ذکر»، «خرد ورزی»،«امتحان قلب» و «موعظه» برای تقوا نیز بسته به سیاق در پنجره توجه قرار گرفته نقاط توجه گوینده را در زنجیره علّی مشخص میسازد.
سبک زندگی رهبرالهی از منظر قرآن
نویسنده:
محمود پورخلقی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
سبک زندگی از مباحث مطرح و با اهمیتبه شمار می‌رود که ادیان آسمانی و علوم انسانی از جمله روانشناسی و جامعه شناسی، از جهات گوناگون به آن پرداخته‌‌‌‌اند. سبک زندگی رهبرالهی بهترین الگو برای دستیابی به یک زندگی سعادتمندانه فردی و اجتماعی می‌باشد؛ چون آنها در ابعاد مختلف زندگی فردی، اجتماعی و .. به هدایت جامعه پرداخته‌‌‌‌اند و زندگی آنها ظرفیت بالاتری برای الگوبرداری دارد. رهبران الهی دارای مبانی هستی شناسی بودند و همه موجودات را به خداوند وابسته می‏دیدند، از این جهت دنیا را اصل نمی‌پنداشتند. نگاه رهبران الهی به انسان نیز از وحی الهی نشأت می‏گرفت؛ و همه اینها سبب می‏شود تا رفتار آنان همسو با آموزه‌های الهی باشد. در میان رهبران الهی، سبک زندگی رسول خدا(ص) در ابعاد مختلف از اهمیت خاصی برخوردار است؛ یکی از این ابعاد، عبادت و ارتباط با خداوند است که در توجه ویژه به نماز، نماز شب، قرائت قرآن و ... نمود یافته و دارای شاخصه‏هایی همچون اعتدال، برنامه محوری و.. می‏باشد. علاوه بر این، ارتباط رهبرالهی با خویشتن، حاکی از مدیریت کامل ایشان بر جسم و روح خود بوده است؛ محبت به همسران، همراهی و همدلی، عدالت ورزی، توجه به تعلیم و تهذیب همسران، از نمونه‏های بارز سبک زندگی ایشان در تعامل با همسرانشان بوده است. همچنین مشاهده می‏شود که تعامل ایشان با فرزندانشان نیز، با محبت و تکریم، و تعلیم و تربیت آنان همراه بوده است. یکی از موارد مهم سبک زندگی رهبرالهی در تعاملات اجتماعی است. ایشان در ارتباط با همسایگان، بانوان، اصحاب، ایثارگران و دیگران دارای رفتاری بر اساس دستورات الهی بودند. در کنار این موارد، رهبرالهی در تعاملات اقتصادی و حکومتی نیز سبک معقولی در پیش گرفته بودند. به عنوان مثال با بیکاری و تنبلی مبارزه می‌کردند، کارها را به اهل آن می‏سپردند، و در امور نظامی و سیاسی مشورت می‏کردند و از اقتدار لازم برخوردار بودند.
تحليل عملكرد حضرت هارون عليه السلام در مقابله با گوساله پرستی بنی اسرائيل در قرآن
نویسنده:
حميد نادری قهفرخی، غلامعلی عزيزی کيا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
يکي از وقايع نقل شده در قرآن کريم، گوساله پرست شدن بني اسرائيل در زمان غيبت موسي عليه السلام است. ازآنجا که اين واقعه در زمان رهبري هارون عليه السلام به وقوع پيوست، يکي از پرسش هاي مطرح در اين زمينه اين است که آيا آن حضرت در برابر اين انحراف، وظيفة رهبري خود را به بهترين شکل انجام داد؟ اگرچه از نظر برخي مفسران هارون عليه السلام در اين واقعه در انجام وظيفة رهبري خود مرتکب کوتاهي شد، (علاوه بر پيش فرض پذيرفته شدة عصمت انبيا) تحليل عملکرد آن حضرت و بررسي شواهد ثابت مي کند که ايشان در برخورد با اين انحراف، بدون هيچ گونه کم کاري به بهترين شکل و در بهترين زمان وظيفة خود را انجام داد، اما بر اثر فشار بني اسرائيل، به سبب پيروي از دستورهاي موسي عليه السلام و حفظ وحدت بني اسرائيل از اقدام عملي مثل قيام عليه آنان خودداري کرد.
صفحات :
از صفحه 49 تا 72
عقلانیت در روش کلامی ابن میثم و شواهد آن
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
این نوشتار، نخست نگاهی گذرا دارد بر روش های کلامی اشعری، معتزلی و شیعی. آنگاه با توجه به این که ابن میثم یکی از چهره های درخشان و ماندگار در حوزه کلام شیعی است، به بررسی روش کلامی او پرداخته و با مروری بر برخی از مهم ترین آثار و ارایه شواهد متعددی از آرا وی ثابت کرده است که روش کلامی او عقلی است. از ویژگی های این نوشتار این است که علاوه بر تبیین روش کلامی ابن میثم، خواننده را با مواردی که وی در برابر فیلسوفان و متکلمان- به حکم عقلانیت روش- موضع گیری کرده، آشنا می سازد و از این رهگذر، معلوم می دارد که او همواره پیرو استدلال است و همین که به دلیلی عقل پسند دست یابد، از مخالفت با آرا دیگران باک ندارد. بدیهی است که این نوشتار در پی نقد آرا وی نیست.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
جاودانگی قرآن و ارتباط آن با نخستین مفسران قرآن (اهل بیت علیهم السلام)
نویسنده:
مریم اسحاق زاده، محمد نورالهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
از دیگر ویژگی های عام و فراگیرقران جاودانگی آن است، قرآن درعین حال که دارای اصولی ثابت ولایتغیر است، همگام با زمان وجلوتر ار آن پیش می رود؛ ودر هرعصر ونسل وحقایقی جدید و بِکر ودست نخورده ازان کشف می شود مامعتقدیم «جاودانگی» محور مناسبی برای پیوند این دسته از ویژگی های قرآن است. به ویژه آن که، اصول ورهنمودهای تفصیری قابل توجهی از اهل بیت این است که قرآن بیان گر خطوط کلی واصول اساسی است.و از مباحث مهم که تقریبا در تمام کتب تفسیر وعلوم قرآنی ، از دیدگاه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است مسئله متشابهات است که در اینجا از زاویه جاودانگی قرآن به آن پرداخته می شود. به طور قطع بخشی از متشابهات ناشی از قصور الفاظ در بیان معانی ژرف و عمیق قرآنی است .وهرکس متشابه قرآن را به محکم رد کند به صراز مستقیم هدایت شده است از دیگر ویژگی های قرآن که ریشه در جاودانگی قرآن دارد ،بحث ناسخ ومنسوخ است نکته بسیار مهم که در لسان اهل بیت بارها برآن تاکید شده است،بازشناسی ناسخ ومنسوخ است دلیل آن روشن است چرا که باید معلوم باشد که آنچه مطلوب اللهی چیست ؟ واینکه از رهنمود های تفسیری اهل بیت لزوم شناخت دقیق ناسخ ومنسوخ و استفاده به جا از آن تفسیر می باشد.
صفحات :
از صفحه 7 تا 20
توصیفات قرآن کریم و کتاب مقدسِ یهودیان از دشمن
نویسنده:
اعظم سادات شبانی، سهیلا جلالی کندری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
متون مقدس در دست­یابی به معنای دشمن و شناسایی آن بسیار مهم­اند. دشمن در اندیشه دینی می­تواند از زوایای گوناگون بررسی و به انواع متفاوتی تقسیم شود. صرف­نظر از نوع دشمن، می­توان به جهت مهم­ترین خصوصیت مشترک تمام آنان، که مخالفت با خداوند و رسولان او است، ویژگی­های دشمنان دینی را بررسی کرد. با واکاوی خصوصیات دشمنان در قرآن کریم و کتاب مقدس یهودیان (تنخ)، اولاً می­توان به تعریف جامعی از دشمن در منظر دینی دست یافت؛ سپس با شناخت دقیق از اندیشه دینی هر دو مذهب، روابط بهتری در بین پیروان دو دین برقرار کرد. این پژوهش با استخراج و دسته­بندی ویژگی­های اکتسابی دشمن در معنای عام، به اشتراکات و افتراقات متنی دو کتاب مقدس در این زمینه پرداخته است. اشتراکات در تبیین خصوصیات دشمن در هر دو کتاب بسیار فراوان است، تا حدی که به جز «انکار معاد»، به عنوان یکی از ویژگی­های دشمن در قرآن، هر دو کتاب به ویژگی­های یکسانی اشاره کرده­اند، مانند تکبّر، سرکشی، پیمان­شکنی، ستمگری و کینه­توزی. افتراقات بین این دو متن، دامنه کمتری را به خود اختصاص می­دهد.
صفحات :
از صفحه 187 تا 213
واكاوی ديدگاه های تأويلی كلامی ديوان ناصر خسرو بر اساس آيات قرآنی
نویسنده:
شاهرخ حکمت، ابوالفضل نیکعهد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
ناصر خسرو شاعري است منحصر بفرد، يكي از اين جهت كه در رديف معدود شاعراني است كه با تحقيق و تفحص را ه خود را- جدا از هر گونه تعصب و نگرشي – يافته و براي اثبات درست بودن راه خود از نظر منطقي بويژه متوسل شدن به كلام وحي از هر كوششي در اين راه فروگذاري نكرده است و در اين ارتباط بيشتر به تأويل نظر دارد كه در نهايت اين تأويل را به خاندان عصمت و طهارت ارجاع مي دهد و با اين نگاه كه مأمور تبليغ راه خود نيز مي‌باشد تمام مباحث منطقي را براي دنبال كردن و به نتيجه رساندن راه خود طي كرده و هم از معاني و مفاهيم و هم از الفاظ و تركيبات قرآني در لابه لاي نوشته‌ها به ويژه در ديوان بهره‌مند گرديده است. تحقيق حاضر به روش كتابخانه‌اي و به صورت داده هاي مطالعاتي و برداشت هاي استدلالي و به روش توصيفي و تحليلي به بسياري از سوالات و ابهامات در اين خصوص پاسخ مي دهد.
صفحات :
از صفحه 163 تا 195
مبانی اخلاقی رفتار همسران مسلمان از منظر قرآن با نگاهی به مباحث روان‌شناسی مرتبط
نویسنده:
محبوبه موسایی پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
چکیده موضوعات مهمی چون ارتباط‌های صحیح همسران در زندگی مشترک و در ابعاد گوناگون، از جمله بُعد رفتاری، از ضرورت‌های فرهنگی هر جامعه برای پاسداشت خانواده است که هر دو حوزۀ علم و دین به آن توجه کرده‌اند. همچنین، مبانی و شاخصه‌های معیّنی در هر دو حوزه برای این موضوع وجود دارد. هدف پژوهش تبیینی حاضر، بررسی مبانی اخلاقی رفتار همسران مسلمان از منظر قرآن است. در این نوشتار به روش تحلیلی‌استنتاجی حُسن معاشرت یا به تعبیر قرآن، معاشرتِ به‌معروف، به‌عنوان مبنای اخلاقی و محوری در حوزۀ رفتار همسران با یکدیگر مطرح شد. این مبنا تمامی رفتارهای اخلاقی همسران در قبال یکدیگر را دربرمی‌گیرد. همچنین، در این مقاله تمامی رفتارهای همسران، زیرمجموعۀ تکریم و تغافل و تقابل قرار گرفتند که هریک به‌نوبۀ خود، اصلی اخلاقی در حوزۀ رفتار قلمداد می‌‌شوند.
صفحات :
از صفحه 9 تا 41
  • تعداد رکورد ها : 2474