مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
احکام واجب الوجود اسماء واجب(حکمت نظری) افعال واجب(حکمت نظری) براهین اثبات واجب(حکمت نظری) براهین توحید(حکمت نظری) شناخت افعال خدا شناخت ذات خدا شناخت صفات خدا صفات واجب(حکمت نظری) علم اسماء مراتب الهیت
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2099
نقد و بررسی دیدگاه سهروردی در باب وجود
نویسنده:
سعیدی حسن
نوع منبع :
نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
مهم ترین محور در عرصه اندیشه فلسفی، هستی شناسی است. عموم حکیمان در تاملات فلسفی خود به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخته اند. بحث از هستی برای نخستین بار و به صورت مستقل در اندیشه های ارسطو، فیلسوف یونان باستان، طرح شد. پس از آن در فلسفه اسلامی با عنوان اصالت، وجود مورد توجه فیلسوفان مشا قرار گرفت. سپس سهروردی، فیلسوف اشراقی، با نقد دلایل آنان در کفایت براهین آنها تشکیک کرد و به دنبال آن، بحث اصالت ماهیت و اعتباریت وجود در فلسفه اسلامی مطرح شد. از این رو، برخی سهروردی را طرفدار اصالت ماهیت و اعتباریت وجود پنداشته اند هر چند برخی نیز نقد وی را بر ادله مشا به عنوان نظر نهایی او در این باب تلقی نکرده اند. نگارنده در این نوشتار با مراجعه به آثار سهروردی در موضوعاتی مانند: مساله شرور، علت و معلول، مجردات، نفس، خداوند و ... به تحلیل و بررسی آرای وی در مورد وجود پرداخته و سرانجام به این نتیجه دست یافته است که نقد شیخ اشراق را بر حکمت مشا نمی توان به معنای طرفداری وی از اصالت ماهیت قلمداد کرد.
صفحات :
از صفحه 87 تا 107
بررسی تقریر علامه طباطبایی از برهان صدیقین
نویسنده:
حسن عبدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
چکیده :
پرسش اصلی این پژوهش آن است که تقریر علامه طباطبایی از برهان صدیقین چیست و او چگونه وجود واجب تعالی را اثبات می‌کند؟ نویسنده تلاش کرده ابتدا با اشاره به راه‌های رسیدن به خدا، تعریفی اجمالی از برهان صدیقین ارائه دهد. سپس با تمرکز بر تقریر علامه طباطبایی از این برهان، آن را تبیین کند و نقاط قوت آن را بر شمارد. در پایان نیز برخی از انتقادهایی که ممکن است بر این برهان وارد گردد و پاسخ آنها ذکر شده است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیلی ـ عقلی است. بر پایه این روش، همه مقدماتی که در شکل‌گیری تقریر علامه طباطبایی نقش داشته‌اند ـ خواه مقدمات نمایان و خواه مقدمات پنهان ـ به صورت صریح ذکر می‌شود.
صفحات :
از صفحه 153 تا 176
بررسی آیات ظاهر در نفی عصمت حضرت ابراهیم (ع)
نویسنده:
معصومه حسینی میرصفی، فاطمه حسینی میرصفی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
ظاهر برخی از آیاتی که در باره انبیا نازل شده است با عصمت آنان منافات دارد. برخی با استناد به ظواهر آیاتی که دارای عناوینی مانند: غفران و مغفرت الهی، ذنب، توبه، عفو و ... هستند، شبهاتی را درباره حضرت ابراهیم (ع) مطرح نموده اند، مانند: شبهه مشرک بودن پدر حضرت ابراهیم و طلب استغفار حضرت برای وی، شبهه دروغ گفتن حضرت، شبهه آرزوی آمرزش از گناهان توسط حضرت، شبهه شک داشتن نسبت به زنده شدن مردگان و شبهه شرک ورزیدن حضرت ابراهیم (ع). در این مقاله ضمن بیان این آیات و ذکر شبهات مطرح شده درباره حضرت ابراهیم (ع)، با استفاده از دیدگاه مفسران قرآن این شبهات بررسی و پاسخ داده می شود.
صفحات :
از صفحه 117 تا 138
خردورزی در هندسه معرفتی تفسیر سوره حجرات
نویسنده:
نیکو دیالمه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
تعارض تعقل و تعبد محصول تصوری ناصواب از درک جایگاه عقل در نظام معرفتی دین و بیگانه شدن از معارف خالص وحیانی است. گرچه برخی تعالیم کتاب الهی جنبه تعبدی داشته و از دسترس عقل متعارف بیرون است، لکن تامل در آیات نشان می دهد که این امر به مفهوم گریز از تعقل و خردورزی نیست. هندسه معرفتی سوره حجرات که متضمن آداب و سبک زندگی دینی است، یک هرم چند وجهی است که وجهی از آن به ادب بندگان با حق تعالی، وجهی دیگر به ادب پیروان با رسول خدا (ص) و وجهی به ادب اهل ایمان با یکدیگر نظر دارد، آنچه در راس این هرم می درخشد خردپذیری گزاره های آن و سوق دادن مخاطبان به تعقل در جریان تعبد است. این مقاله با تاملی در مفردات، مضامین و سیاق سوره، در کنار اسلوب بیان نشان می دهد که چگونه این آیات، از سویی دارای گزاره های خردپذیر است و از سوی دیگر خرد انسانی را در دستیابی به حقایق، مدد و در جهت شکوفایی آن بسترسازی می کند. تعلیل احکام، تشبیه محسوس، وضع احکام اعتباری، تغییر خطاب، و مرزبندی مفهومی شیوه های این بسترسازی است.
صفحات :
از صفحه 51 تا 66
مساله آفرینش از نگاه ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
مجید ملایوسفی، علی حیدری فرج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
یکی از مسائل مهم در تاریخ تفکر بشر مخلوق یا نامخلوق بودن عالم هستی بوده است. فیلسوفان پیش از ارسطو، هر یک به نوعی قائل به ازلی و غیر مخلوق بودن عالم هستی بوده اند. ارسطو با قائل شدن به ازلیت مقوله های حرکت، زمان، و ماده را مولفه های اصلی عالم هستی دانسته است و حکم به ازلی و غیر مخلوق بودن جهان هستی می دهد. از این حیث است که خدای ارسطو در مقام علت فاعلی عالم هستی، فقط محرک عالم است و هستی بخش آن قلمداد نمی شود. در ادیان ابراهیمی، از جمله اسلام، خالقیت خداوند امری مسلم و بدیهی تلقی می شود. از این رو، ابن سینا در مساله آفرینش عالم از ارسطو فاصله می گیرد. در واقع، تصویر سینوی از عالم هستی و خداوند و رابطه این دو با هم متفاوت با تصویری می شود که ارسطو ارائه می دهد. ابن سینا با تقسیم حدوث به ذاتی و زمانی مدعی می شود که ازلی بودن عالم از حیث زمانی مستلزم آن نیست که عالم هستی مخلوق خداوند نباشد. از این حیث نزد بوعلی خداوند علت فاعلی عالم است، صرفا محرک نیست، بلکه معطی وجود به عالم هستی نیز تلقی می شود.
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
نقد و بررسی ادله وجوب «وجود مطلق» در عرفان
نویسنده:
علی ارشد ریاحی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حق تعالی به عنوان "وجود مطلق" مطرح است و منظور از اطلاق همان اطلاق سعی است که عنوان حاکی برای آن وجود بی قید است. در این مقاله پاره ای از ادله اثبات وجوب "وجود مطلق" مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و معلوم شده است که در این ادله بین مفهوم و مصداق؛ حمل اولی و حمل شایع؛ اطلاق مفهومی و اطلاق سعی؛ امکان ماهوی و امکان فقری خلط شده است. دلیلی هم که در این مقاله برای اثبات مدعای عارف پیشنهاد شده است، در صورتی تام خواهد بود که وجود واجب الوجود با برهانی اثبات شود که بر کثرت حقیقت وجود یا وحدت تشکیلی آن مبتنی نباشد تا با عارف (وحدت شخصی وجود) سازگار باشد و تنها برهانی که این خصوصیت را دارد، برهان صدیقین به تقریر علامه طباطبایی است که بر هیچ مساله فلسفی مبتنی نیست، لکن این برهان بی اشکال نیست، زیرا واقعیتی که ملاک صدق قضیه "واقعیت نابود است"، می باشد، همان عدم محض است و عدم محض در خارج منشا انتزاع ندارد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 42
بررسی برخی از مبانی وحدت وجود
نویسنده:
هادی وکیلی، ابوالفضل تاجیک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
وحدت وجود به عنوان یکی از اصلی ترین مباحث مطرح شده در عرفان همواره مطمح نظر عارفان و محل بحث محققان عرفان پژوه بوده است. به اعتقاد نگارنده درک و فهم درست معنای وحدت وجود جز با درک صحیح مبانی آن میسور نخواهد شد. در این نوشتار به صورت مختصر، به بیان و بررسی سه محور اصلی و مبنایی برای ورود به مبحث «وحدت وجود» پرداخته ایم و مراد عارف از تشکیک، توحید و تجلی حق در عالم را مورد بررسی قرار داده ایم.
صفحات :
از صفحه 133 تا 147
برهان پذیری عقلی ضرورت وجود امام دراندیشه آیت‌الله جوادی آملی
نویسنده:
مسلم محمدی، محمدمهدی میری رمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تحلیل وجود امام در میان پارادایم¬های فکری و معرفتی تشیع، نقشی اساسی درحوزه مطالعات دینی عهده¬دار است. تحلیل جامع، خرد ورزانه و اندیشه¬ورانه، ساحت¬های گوناگون مسئله امامت، می¬تواند روی¬آوردهای هنجاری و معرفت شناختی متعددی را به ارمغان آورد. دراین میان، «ضرورت وجود امام از سوی خدا»، به¬عنوان ضرورتی عقلی در تفکر غالب مکتب امامیه، تحلیلی نظام مند و منطقی را می¬طلبد. این نوشتار، مقوله ضرورت وجود امام را با رویکرد عقلی و برهانی، با محوریت اندیشه و آثار استاد جوادی آملی در قالب براهین و ادله مختلف تبیین و تحلیل کرده است. «برهان لطف»، «برهان علت غایی»، «حفظ نظام اجتماعی»، «قاعده امکان اشرف»، «قاعده الواحد»؛ و «برهان مظهر جامع» از اهم براهین عقلی بر ضرورت وجود امام به‌حساب می‌آیند که هر یک در صدد ارائه تصویری روشن از یکی از ساحت های مسئله امامت است. هر کدام از براهین پنج گانه مذکور، به صورت مورد پژوهانه به ضرورت وجود امام از سوی خداوند متعال پرداخته و در مواردی اشکالات احتمالی را پاسخ گفته است.
تشکیک در وجود و بررسى مناقشات نوصدراییان علّامه طباطبائى، آیت‏ اللّه مصباح و آیت‏ اللّه جوادى آملى
نویسنده:
قاسم پورحسن، مهدى قائدشرف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,
چکیده :
مفهوم «وجود»، و کیفیت انتزاع آن، یکى از مبانى مهم در اثبات مبحث «تشکیک در وجود» در حکمت متعالیه است. از آنجا که «وجود» معقول ثانى فلسفى است، نحوه عروض و اتّصاف معقول‏هاى ثانیه فلسفى در این موضوع اهمیت مى‏یابد. پرسش اصلى مقاله حاضر آن است که: مفهوم «وجود»، که یکى از معقولات ثانیه فلسفى به شمار مى‏رود، از چه نحوه عروض و اتّصافى برخوردار است؟ اساسا، عروض و اتّصاف به چه معناست؟ اگر عروض این دسته از مفاهیم در ذهن باشد، چه نتایجى بر آن مترتّب است و اگر عروض آنها در خارج باشد، چه تأثیرى بر مبحث «تشکیک در وجود» خواهد داشت؟ در آثار آیت ‏اللّه مصباح و آیت ‏اللّه جوادى آملى، بر اساس پاسخى که به نحوه عروض مفهوم «وجود» داده مى‏شود، طرح مبحث تشکیک نیز تعیّن مى‏یابد. از جمله یافته‏ هاى تحقیق حاضر اثبات نحوه عروض معقولات ثانیه فلسفى در خارج از طریق قاعده ثبوت ثابت، بسنده بودن دلیل مبتنى بر مفهوم «وجود» براى اثبات تشکیک، و پایان یافتن برخى مناقشات در این زمینه است.
صفحات :
از صفحه 37 تا 69
پاسخ امام رضا(ع) به احاديث جعلي پيرامون رويت خداوند در بهشت
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامي طهور,
  • تعداد رکورد ها : 2099