مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
4. اصطلاحنامه سایر موضوعات
>
اصطلاحنامه فلسفه
>
حکمت نظری
>
فلسفه (خاص)
>
فلسفه الهی
>
فلسفه اسلامی
>
علم نفس
>
افعال نفس
افعال ادراکی
افعال تحریکی
افعال نباتی
فعل قوی ( نفس )
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 46
عنوان :
رابطه قوه عاقله و مغز در آرای فلسفی و طبی ابن سینا
نویسنده:
فروغ السادات رحیم پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی ابن سینا
,
مغز انسان
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
عقل(قوه عاقله)
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صور معقوله ,
فلسفه مشاء ,
افعال نفس ,
فعل قوی ( نفس ) ,
صورت غیر حسی ,
کلیات خمس ,
قوه مفکره ,
اختلاط عقل ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
حس مشترک ,
متصرفه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
عقل هیولانی ,
بدن شناسی ,
جایگاه مادی عقل ,
رابطه عقل و بدن ,
پریشان گویی ,
تشویش ذهن ,
خواب و بیداری ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
ابن سینا عاقله را قوه ای مجرد می داند که برای فعل خاص خود، نیازمند عضو خاصی در بدن نیست و دلایل متعدد اثبات تجرد نفس ناطقه را پشتوانه این ادعا قرار می دهد. در همین حال، در آثار فلسفی خود، به نیاز و مراجعه عاقله به حس و متخیله و مفکره - که از نظر او، با کمک عضو جسمانی کار می کند - اشاره می نماید و در مواردی، اختلال در تعقل را که ناشی از ضعف و خستگی و اختلال در مغز است می پذیرد. علاوه بر این، به عنوان طبیب، از بیماری های جسمانی عارض بر سر و مغز، که تعقل و تفکر را مختل یا متوقف می نمایند، سخن می گوید و راه های معالجه و داروهای مربوطه را شرح می دهد. مقاله حاضر با ملاحظه آرای فلسفی و آثار طبی ابن سینا، به شناخت رابطه عقل با مغز و بررسی و تحلیل نقش های مثبت یا منفی اعضای بدن - به ویژه مغز - در عمل تعقل می پردازد و وجه جمع نظریه های ظاهرا متفاوت شیخ در این مورد را بیان می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 102
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی آرای ابن سینا و ساموئل کالریج در مورد تمایز میان خیال و تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ساموئل تیلور کالریج
,
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
فلسفه هنر
کلیدواژههای فرعی :
اشارات و تنبیهات ,
صانع ,
علم نفس ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
صور معقوله ,
تداعی ,
تداعی صور (معانی) ,
افعال نفس ,
صورت غیر حسی ,
عقل فعال ,
خود حیوانی ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حس مشترک ,
حافظه ,
متخیله ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
سیره ادبی ,
استعاده ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بحث خیال از جمله مهم ترین و اصلی ترین مباحث فلسفه هنر در حوزه ادبیات و هنر است. از افلاطون تا به امروز، فیلسوفان و متفکران، آرای مهم و متفاوتی در زمینه خیال ارایه نموده اند. پیش از رنسانس، در منظر اندیشمندان غربی، این معنا صرفا در ساحت فلسفه مورد بحث قرار می گرفت، اما همراه با تحولات علمی و ادبی، نظریه پردازی در عرصه خیال، به حوزه نقد ادبی و نیز نظریه پردازان عرصه شعر و هنر نیز کشیده شد. از جمله این نظریه پردازان، ساموئل تیلور کالریج شاعر و نویسنده انگلیسی است که در سال 1817، با نگارش کتاب سیره ادبی، تئوری خود درباره تمایز میان خیال و تخیل را ارایه نمود. از دیدگاه بسیاری از منتقدان و متفکران، وی اولین کسی بود که این تمایز را مطرح نمود. این مقاله با بررسی آرای ابن سینا در کتاب شفا و تامل در آرای وی، تبیین نموده است که هشت صد سال پیش از کالریج، این ابن سینا بود که متفاوت با آرای اسلاف خویش، تمایز میان خیال و تخیل را مطرح نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مراقبه در چشمانداز ملاصدرا و اِولین آندرهیل
نویسنده:
هنگامه بیادار، مهدی امامی جمعه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انسان شناسی عرفانی
,
عرفان اسلامی
,
حکمت متعالیه
,
عرفان عملی
,
عرفان تطبیقی
,
عرفان نظری
,
حضرت مراقبه
,
مقام مراقبت
,
عرفان غربی
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
اتحاد با عقل فعال ,
ساحات وجود آدمی ,
رؤیت خدا ,
علم نفس ,
اتحاد ,
کمال نفس ,
سعه وجودی الهی ,
لقاء الله ,
آگاهی عرفانی ,
شهودات عرفانی ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
تهذیب ,
ریاضت ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
مقام ریاضت ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
امر متعالی ,
مراتب زندگی ,
زندگی عرفانی ,
حرکت استکمالی نفس ,
مراحل آگاهی ,
نگریستن در ابدیت ,
تجمیع قوای نفس ,
ساحت گرایش طبیعی ,
شروط مراقبه ,
زندگی فعال ,
زندگی بر اساس تاملات خوب ,
مصائب مسیح (ع) ,
غایت مراقبه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
یکی از مسائل مشترکی که در حوزهی عرفان غربی و اسلامی وجود دارد، سلوک عرفانی عارف، مراقبه، شرایط و لوازم آن است که متأله و عرفانپژوه انگلیسیتبار، خانم اولین آندر هیل نیز بهطور تخصصی به تبیین و بررسی آن پرداخته است. ملاصدرای شیرازی نیز از این مهم غفلت نورزیده است. آثار وی مشحون است از مواردی که بهطور خاص به مسألهی مراقبه پرداخته است؛ چنانچه میتوان گفت ویژگی خاص عرفان صدرایی مبتنی بر مراقبه است. آندرهیل و ملاصدرا هر دو به شیوهی خاص خودشان به این مهم پرداختهاند. هر دو با رویکرد مشترک به سهساحتی بودن نفس انسان، به تقدم و تفوق یکی بر دیگری توجه داشتهاند. آندر هیل با مقدم دانستن احساس بر عقل و اراده، مراقبه را مبتنی بر پرورش حس عمیقی میداند که عارف را دمبهدم به مراحل عمیقتر آگاهی سوق داده تا به مرحلهی نهایی آن که «نگریستن در ابدیت» و «اتحاد با حقیقت متعالی» است، نایل شود. ملاصدرا نیز با مقدمداشتن معرفت و بینش بر دو ساحت دیگر، به ذومرتبهبودن و تدریجی بودن مراقبه تأکید داشته و غایت مراقبه را تجمیع قوای نفس برای اتحاد با عقل فعال میپندارد. وجه شباهتهایی میان این دو متفکر وجود دارد؛ ازجمله اهمیت به کشف مخلوقات در طبیعت، تمرکز نفس، تدریجیبودن مراقبه، ذکر در مراقبه. همچنین اختلاف دو رأی، در ساحات نفس، توجه به جایگاه عقل نظری نزد ملاصدرا و بیاعتباردانستن آن نزد آندر هیل و نحوهی ورود به مراقبه را نیز جزء وجه اختلافها میتوان عنوان کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین و نقد چیستی فضیلت از منظر لیندا زاگزبسکی
نویسنده:
محمد حسینزاده یزدی، محمد لگنهاوزن، مهدی شکری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
انگیزه
,
لیندا زاگزبسکی
,
فضیلت، انگیزه، موفقیت، لیندا زاگزبسکی
,
معرفت شناسی فضیلت محور
,
مکتب اخلاق فضیلت محور
,
انگیزه اخلاقی
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
معرفت شناسی فضیلت گرا (مقابل معرفت شناسی اصلاح شده)
کلیدواژههای فرعی :
اخلاق نیکوماخوس ,
ارزش ابزاری ,
ارزش ذاتی ,
فضیلت عقلی ,
مفهوم فضیلت ,
مصداق فضیلت ,
رذایل عقلانی ,
حسن و قبح ,
خیر ( خیر و شرّ ) ,
حسن فاعلی ,
حسن فاعلی اعمال ,
فضایل فطری و اکتسابی ,
هیجان ,
مکاتب اخلاقی غایت گرا ,
مکتب اخلاقی تکلیف مدار ,
نسبیت اخلاق ,
حسن و قبح اخلاقی ,
حسن و قبح فعلی ,
افعال نفس ,
امور اعتباریه صرف ,
خیر دائم ,
فضایل اخلاقی ,
اعتدال ,
انصاف ,
شجاعت ,
اراده گرایی اخلاقی ,
اخلاق ارسطویی ,
اخلاق باور ,
ذهن گرایی ,
مهارت(اصطلاح وابسته) ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
فردگرایی(اصطلاح وابسته) ,
نظریه احساس گرایی ,
انصاف عقلانی ,
دیدگاه عامل مبنا ,
اراده گرایی دکارتی ,
ملکه اخلاقی ,
اخلاق ارسطویی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
زاگزبسکی به مثابه فیلسوف اخلاق و معرفتشناس فضیلتمحور در صدد است تا دیدگاهش را دربارهی فضیلت تبارشناسی کند. او با تأکید بر نقش انگیزه در فضیلت دیدگاهش را عامل مبنا میداند. نزد زاگزبسکی، فضیلت دارای ارزش ذاتی است. او با اشاره به تفاوت فضیلت با توانایی طبیعی و مهارتْ آن را در دو قلمرو اخلاق و معرفتشناسیْ کمال و مزیت پایدار نفس میداند و بر دو مؤلفهی انگیزه و موفقیت مبتنی میکند. مقالهی پیش رو کوشیده است مؤلفههای مورد نظر زاگزبسکی را ارزیابی کند. از نتایج این تحقیق آن است که فضایل مشتمل بر انگیزهاند؛ اما از نقش هدایتگرانهی مورد نظر زاگزبسکی برخوردار نیستند؛ البته باید دیگر مؤلفهی موفقیت را پذیرفت؛ زیرا نمیتوان فضیلتمند بود، اما به هدف فضیلت بهطور غالب نائل نشد. بر خلاف دیدگاه زاگزبسکی، نمیتوان فضیلت را به لحاظ مفهومی جدا از مهارتهای همپیوند با فضیلت دانست؛ زیرا جنبهی مهارت دستکم در فضیلت عقلی بیشتر از بُعد انگیزشی دارای اهمیت است؛ بهطوری که ارسطو تکنیک را از اقسام فضایل عقلانی میداند. بهعلاوه، فضایل تنها اکتسابی نیستند؛ زیرا در تاریخ مفهوم فضیلت، برخی تواناییهای طبیعی فضیلت محسوب شدهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 28
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه وجودشناختی و معرفتشناختی حس مشترک در نفسشناسی فارابی
نویسنده:
مریم شکیبامنش، مریم عاطفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
فارابی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
علم نفس
,
حس مشترک
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
عقل نظری ,
کتاب فصوص الحکمه ,
عالم غیب(کلام) ,
ادراک حسی ,
علم نفس به قوای مدرکه ,
معرفت حسی ,
تعلیقات ,
هستی شناسی اسلامی ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
وحدت قوای نفس ,
معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
حواس خمس(اصطلاح وابسته) ,
متخیله ,
عقل مستفاد ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
ارتباط ذهن و عین ,
شواهد تجربی ,
قوای باطن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
حس مشترک در بین سایر قوای ادراکی از ارزش و جایگاه ویژهای برخوردار است. فارابی با معرفی حس مشترک به عنوان یکی از قوای باطنی نفس و محل تجمع دریافتهای سایر حواس با بیان ادلهای وجود این قوهی را برای نفس تثبیت میکند. نکتهی قابل توجه در این زمینهی تأکید فراوان وی بر نقش و نحوهی عملکرد حس مشترک در تحصیل علم و معرفت است؛ به گونهای که بدون این قوه، هیچ نوع ادراک حسی صورت نمیگیرد، در حالی که نمیتوان نقش سایر حواس را در امر ادراک انکار کرد؛ حتی در کارکرد حس مشترک، میتوان کسب ادراکات عقلی را هم بر عملکرد آن مبتنی ساخت؛ حتی به نظر میرسد در نظر این فیلسوف، حس مشترک با وساطت در برقراری ارتباط میان عالم ذهن و عین، نقش مهمترین نیروی حسی را در فرآیند کسب معرفت بر عهده دارد. در این صورت، حتی رسیدن به درجهی متعالی عقل مستفاد و ارتباط با عقل فعال و عالم غیب هم به نحوی موقوف بر عملکرد حس مشترک است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
آیا به عقیده ابن سینا، انسان امور شر و فاسد را از طریق عوالم بالا یا نفوس فلکی دریافت میکند؟ همچنین از نظر ایشان شیطان به کدام یک از عوالم تعلق دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
شیطان
,
ابلیس
,
فلسفه بوعلی
,
شر
کلیدواژههای فرعی :
معرفت ,
نفس فلکی ,
افعال نفس ,
عقل ( جوهر ) ,
عقل فعال ,
شی ء کلی ,
خیر (اسماء فعل) ,
واهب الصور (اسماء فعل) ,
قوای ادراکی(اصطلاح وابسته) ,
عقل(قوه عاقله) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحقیقات ابن سینا در زمینه علم النفس و کاربرد آن در طب سینوی
نویسنده:
احسان کردی اردکانی، نجفقلی حبیبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پردیس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
,
ابن سینا
,
علم نفس
,
فلسفه بوعلی
,
افعال نفس
,
مزاج معتدل
,
طب سینوی
کلیدواژههای فرعی :
خواص نفس حیوانی ,
خواص نفس نباتی ,
روح بخاری ,
مزاج انسان ,
اعتدال حقیقی ,
شرافت مزاج ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از پرسش هایی که اذهان محققان و اطبا را به خود مشغول کرده است بررسی چگونگی تأثیر نگرش فلسفی ابن سینا بر طب اوست. ابن سینا در زمینه علم النفس تحقیقات ارزنده ای ارائه کرده است که مبنای او در مراحل شناخت بیماری جسمی و روحی و نحوه درمان آن است. ترکیب انسان از نفس و بدن، برخورداری نفس از قوای متعدد، ارتباط نفس و بدن و شرافت مزاج انسان و نزدیکی به اعتدال حقیقی، از نمونه تحقیقات فلسفی ابن سینا در زمینه نفس است که در طب از آن بهره برده است. از تأثیرات مهم علم النفس ابن سینا بر طب او توجه به تأثیر حالات نفسانی بر امور بدنی و بالعکس است. با توجه به این رویکرد وی در برخی موارد به جای تدبیر طبیعی از تدبیر نفسانی استفاده می کند. بر این اساس در طب سینوی در شیوه معالجه به جنبه های نفسانی و بدنی به یک اندازه توجه می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 113
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
فرآیند تکون معرفت دینی در فلسفه ابن سینا (با تاکید بر شناخت مجردات)
نویسنده:
علی ارشد ریاحی، مجید صادقی حسن آبادی، ربابه جلیلی بهابادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع) پرديس خواهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن سینا
,
فلسفه بوعلی
,
عقل فعال
,
معقولیت ذاتی
,
قرینه گرایی اشراقی
,
معرفتشناسی دینی
کلیدواژههای فرعی :
ادراک مجردات ,
نفوس سماوی ,
افعال نفس ,
جوهر مجرد ,
ماهیت علم ,
ادراک بی واسطه بدون مفهوم((علم حضوری)، قسیم ادراک بی واسطه بدون تعریف و بدون استدلال) ,
حدس((قوه)، اصطلاح وابسته) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در قرون اخیر در پرتو یافته های علمی و فلسفی ، تحلیل پدیده معرفت، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از آنجایی که متعلّق گزاره های دینی از دسترس حواس بشر خارج هستند ، توجیهه باورهای دینی و احراز صدق آن ها از مباحث مهم و چالش برانگیز معرفت شناسی غرب محسوب می شود. در این نوشتار، سعی بر آن است که در راستای بررسی فرآیند تکون معرفت دینی از نگاه ابن سینا و جستجوی الگوی معرفت شناسی وی، به باز خوانی آراء او در شناخت جواهر مجرد و مفارق پرداخته شود. از نظر حکمای مشاء علم، حصول صورت اشیا در ذهن است که از طریق مواجهه با شیء خارجی و تجرید صورت حسی به دست می آید؛ اما مواجهه حسی با موجود مفارق ممکن نیست. پس چگونه می توان به شناخت حقایق ماوراءالطبیعی نائل شد ؟ در نظام حکمت سینوی اتصال به موجودی مجرد (عقل فعال)، کلید و رمز معمای معرفت است و شناخت موجود مجرد نیز با اتصال عقل به آن صورت می گیرد. غالب محققان ابن سینا را فیلسوفی قرینه گرا می دانند؛ چرا که او برای اثبات صدق باور خود دلیل اقامه می نماید. اما از آنجایی که معرفت شناسی وی بر اتصال با عقل فعال مبتنی است، روش معرفتی او را قرینه گرایی اشراقی می توان نامید. و بدین ترتیب الگوی معرفتی شناسی ابن سینا را از سایر الگوهای قرینه گرا متمایز نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 23 تا 41
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امکان معرفت عینی به عالم خارج در فلسفه ابن سینا و صدرالمتألهین
نویسنده:
مجتبی جلیلی مقدم، حسین معصوم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
ملاصدرا
,
مشاء
,
وجود شناسی ملاصدرا
,
معرفت شناسی ملاصدرا
,
معرفت عینی
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه مشاء
,
فلسفه بوعلی
,
معرفت شناسی ابن سینا
,
معرفت عینی به خارج
,
وجودشناسی ابن سینا
,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی)
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
علم حصولی ,
عقل فعال ,
الله ,
صورت نوعیه ,
ممکن الوجود ,
تعریف علم ,
ادراک (معرفت شناسی) ,
کلی طبیعی ,
تجرید عقل ,
02. جهان شناسی Religious cosmology ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
ادراک عقلی ,
صورت ذهنی ,
متعلق شناخت ,
فاعل شناسا ,
انطباق ,
قاعده «الواحد» ,
قوه واهمه (وهم) ,
نظریه شناخت ,
عقل اول ,
ادراک عقلانی ,
افعال نفس ,
عقل اول ,
عقل فعال ,
ماهیت ممکن ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
کلی طبیعی ,
صورت نوعیه ,
جهان شناسی ابن سینا ,
علم به خارج ,
جهان بینی ملاصدرا ,
علم ,
صورت ذهنیه(مقابل معلوم حضوری) ,
حس(قوه حاسه) ,
انتزاع((اصطلاح وابسته)، قسیم تجرید و تعمیم) ,
وهم(معرفت شناسی) ,
جهان شناسی مشائی ,
درک عینی عالم خارج ,
شناخت عینی ,
شناخت ذهنی ,
مدرک ذهنی ,
مدرک خارجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
مکتبهای فلسفیِ مشاء و متعالیه، هر چند به طور مستقل و خاص به مباحث معرفت شناختی ـ آنگونه که در فلسفه غربی در دوره جدید مطرح شده ـ نپرداختهاند، هر کدام ضمنِ مباحث هستیشناسانه خود به آن نظر دارند و برای تبیین چگونگیِ حصول معرفت به عالم خارج میکوشند. نمایندگان بزرگ این دو مکتب بزرگ یعنی ابنسینا و صدرالمتألهین، به فراخور هستیشناسیِ خویش، دیدگاههای بدیعی در باب متعلَق شناخت، فاعل شناسا و نیز چیستیِ علم ارائه کردهاند. ابنسینا علم به عالم خارج را از سنخ انتزاع میداند و، بر این اساس، با قایل شدن به وجود کلی طبیعی در عالم خارج و نیز با اعتقاد به قوای بیرونی و درونی برای نفس آدمی، که در نهایت از عقل فعال مستفیض میشود، به تبیین درک عینی عالم خارج میپردازد. اما صدرالمتألهین با نگاه اصالت وجودی خویش راه دیگری برای این تبیین میپیماید. در این دیدگاه، آنچه عالم خارج را تشکیل داده امری غیرماهوی و از جنس وجود است و وجودِ کلی طبیعی را برنمیتابد؛ نفس نیز از جنس وجود میباشد و قوای آن مراتب و شئون آن هستند؛ علمِ به واقعیات خارجی نیز نه از جنس انتزاع بلکه وجودِ برترِ آنها در مراتب مختلف است. این وجود برتر راهگشای عینیت معرفت به عالم خارج در دیدگاه صدرایی است. در این نوشتار در پیِ آنیم که چگونگیِ امکان کسب معرفت عینی به عالم خارج را در فلسفه ابنسینا و صدرالمتألهین تبیین کرده، پایههای تشکیلدهنده این عینیت را با یکدیگر مقایسه کنیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 41 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
استکمال علمی و اخلاقی انسان از منظر خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
فرشته ابوالحسنی نیارکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
کمال انسان
,
استکمال علمی
,
استکمال عملی
,
مراتب کمال
,
افعال نفس
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
,
فرآیند استکمال نفس
,
اخلاق خواجه نصرالدین طوسی
,
اخلاق ناصری (کتاب)
کلیدواژههای فرعی :
کمال اول ,
کمال ثانی ,
ابعاد کمال ,
برنامه عملی استکمال ,
عامل تفاوت عقل عملی و نظری ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
وظیفه عقل عملی ,
هدف سیر و سلوک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
براساس تنوع کارکردهای قوای نفس ناطقه (قوه نظری و عملی) نزد طوسی، استکمال علمی و عملی نیز متفاوت می شود. کمال علمی از سنخ معرفت و حقایق تکوینی (بینش ها) و کمال اخلاقی از جنس معارف جزئی و آثار عملی است. نظریه اخلاقی طوسی در واقع فراتر از سلامت نفس است و به آرمان های بالا دستی، یعنی کمال نفس اشاره می کند. کمال به عنوان آرمان اخلاق دارای مراتب است که می توان آنها را با هرم طولی کمال ترسیم کرد. مراحل استکمال نزد طوسی، در آثار فلسفی به قوای عرضی نفس اشاره دارد و در آثار عرفانی نیز ناظر به سلوک نفس و سپهرهای وجودی طولی آن است. فرآیند استکمال در دو بعد علمی و اخلاقی است و طوسی برای استکمال آن برنامه عملی ارائه داده و تنها به نظریه پردازی نپرداخته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 169 تا 192
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
3
4
5
تعداد رکورد ها : 46
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید