جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 64
وحدت وجود و وحدت شهود
نویسنده:
مرضیه اخلاقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اساس علم توحید و عرفان حقیقی مسأله حقیقت وجود و وحدت آن است که مبتنی بر توحید وجودی و توحید ذاتی و صفاتی و افعالی است و غایت آن فنای در حق و بقای به اوست. در تصدیق این معنای عرشی، قائلان به «وحدت شهود» بر این عقیده‌اند که چون طالب حق به این مقام رسد، همه اسماء و صفات را مستهلک در غیب ذات احدیت می‌داند و جز مشاهده ذات احدیت هیچ‌ گونه تعینی در روح او باقی نماند و اغیار از هر جهت محو و نابود گشته و توحیدی صاف و خالص ظهور و تحقق یافته است و در این مرتبه و مقام است که به لسان حقیقت «یا هو یا من لیس الا هو» گوید.قائلان «وحدت وجود» معتقدند عارف واصل و سالک عاشق چون به این مقام رسد می‌یابد که آنچه هست وجود واحد حق تعالی است که در آیینه‌های مظاهر وجودی تجلی کرده است و موحد حقیقی کسی است که جامع میان کثرت و وحدت و واصل به مقام فرق بعدالجمع باشد.
صفحات :
از صفحه 86 تا 111
عناصر عرفانی در ادبیات فارسی - یهودی
نویسنده:
منصور معتمدی، مریم پورصادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یهودیان حضوری دیرپای در ایران دارند. ایشان برای ارتباط کتبی با یکدیگر خط و زبان «فارسی یهودی» را که به زبان فارسی و خط عبری است، ابداع کردند. قدیمی ترین سند از این شیوه نگارش به قرن دوم هجری باز می گردد. شاعران و نویسندگان فارسی یهودی آثار فراوانی را در تفسیر کتاب مقدس، دستور زبان و فرهنگ لغات عبری، هلاخا، میدارش، اشعار، امثال و حکایات، جادو، نامه ها و اسناد حقوقی، در قالب این خط عرضه نمودند. در این آثار علاوه بر تاثیرپذیری از اصطلاحات فقهی و کلامی مطرح در منابع اسلامی، اثرپذیری از مفاهیم عرفانی و اشعار حافظ، سعدی، عطار، نظامی، مولانا و دیگر شاعران نیز به چشم می خورد. مقاله حاضر، نخست به معرفی شاعران فارسی یهودی که عناصر عرفان اسلامی را در اشعار خودشان به کار گرفته اند، می پردازد و سپس این عناصر را در شش مبحث اصطلاحات عرفانی، رویکردهای صوفیانه، نمادها و رموز صوفیانه، صوفی ستایی، صوفی ستیزی و مراحل نیل به حقیقت (شریعت، طریقت، حقیقت) مورد بررسی قرار می دهد. در ضمن بر آن است تاثیر عرفان اسلامی را در آثار شاعران فارسی یهودی نشان دهد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 109
نقدنظریه «متناقض نمایی تجارب عرفانی» استیس در عرفان اسلامی؛ با تاکید بر آرای ابن عربی
نویسنده:
یحیی کبیر
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله، نظریه متناقض نمایی تجارب عرفانی که توسط استیس، مولف کتاب «عرفان و فلسفه»، ارایه شده است را با توجه به مباحث عرفان اسلامی، به نقد کشیده و نشان می دهد این نظریه که متضمن غیرعقلانی بودن عرفان است، با مبانی عرفان اسلامی سازگار نیست. دلیل اصلی این عدم تطابق، نگرش نادرست استیس در تفسیر اندیشه وحدت وجود می باشد که در آن، تفکیک عمیق مقام احدیت و واحدیت را ناشی از توجیه عرفا دانسته و به هیچ می انگارد؛ حال آن که این تفکیک، به ویژه در عرفان اسلامی، ناشی از تفکیک وجود و مظاهر آن است. وجود حقیقتی یگانه و موصوف به وحدت است، و مظاهر وجود متکثر و موصوف به کثرت هستند. کثرات از حیث هستی، اضافه و عین الربط به آن هستی یگانه بوده و هستی مستقل ندارند. از این رو، نظریه «وحدت در عین کثرت» حامل هیچ گونه تناقضی نیست؛ هر چند که وحدت ضدین در ساحت هستی احد را به عنوان یک ضرورت عقلی می پذیرد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 128
مفهوم عشق از دیدگاه روزبهان بقلی
نویسنده:
محمودرضا اسفندیار، فاطمه سلیمانی کوشالی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
عشق در تصوف عاشقانه روزبهان بقلی جایگاه ممتازی دارد. این عارف بزرگ قرن ششم قمری در ادامه سنتی که از قرون قبل آغاز شده بود، مفهوم عشق را به شکل برجسته ای در آثار خود، به ویژه در عبهرالعاشقین، مطرح کرد. در واقع روزبهان بنای طریقت خویش را در تصوف بر عشق نهاد و گستره این مفهوم در اندیشه وی تا بدان جاست که عشق را در تمام مراتب هستی، از بالاترین تا نازل ترین مرتبه ساری می داند. از نظر او عشق از صفات حق است و چون ذات و صفات حق از هم جدا نیستند، پس عشق نیز چون ذات حق قابل توصیف نیست، و تنها عشق قادر به وصف خود است. عشق را حد و نهایتی نیست و تنها عشق است که می تواند رابطه میان مخلوق و خالق را به رابطه عاشقانه میان عاشق و معشوق بدل سازد. روزبهان ضمن توجه به انسان به عنوان تجلی جمال الهی، به حسن و زیبایی ظاهری در انسان و تاثیر آن در ایجاد عشق در عاشق، عنایت بسیار دارد و میان حسن و عشق پیوند ازلی برقرار می بیند. او عشق انسانی را نردبانی برای رسیدن به عشق ربانی می داند و با ارائه تقسیم بندی هایی از انواع عشق، چگونگی طی این طریق را بیان داشته است.
صفحات :
از صفحه 31 تا 46
رابطه عشق الهی و ارزش زندگی بر اساس جهان بینی ابن عربی
نویسنده:
مهدیه سادات کسایی زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از موضوعاتی که همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است و در بحران معنوی امروزی او مورد تحلیل روان شناسانه، فلسفی و کلامی قرار دارد، موضوع «معنای زندگی» است. «ارزش زندگی» یکی از سه مفهوم مورد نظر از این اصطلاح است که همچون سایر مفاهیم آن در دو دیدگاه طبیعت گرا و فراطبیعت گرا مورد تحلیل فلسفی قرار می گیرد. در نگاه خدامحور که فراطبیعت گرا محسوب می شود، رابطه میان ارزش زندگی انسان و خداوند در محورهای مختلف از جمله، «عشق الهی» قابل بررسی است. این نوشتار، رابطه بین خدا و ارزش زندگی را با اختصاص به این موضوع بررسی می کند و آن را در آثار عرفانی ابن عربی پی می گیرد تا در پایان، دیدگاه های این عارف نامی درباره عشق الهی را بر اساس آن دسته از محورهای تحلیل غربی از معنای زندگی که ناظر بر ارزش زندگی است، استخراج کند. ابن عربی که آفرینش را وام دار عشق خداوند می داند، رابطه عاشقانه میان او و بنده را در دو سطح عام و خاص مطرح می کند که سطح اول ارزش زندگی را به اثبات می رساند و سطح دوم احساس معناداری زندگی را در تفسیری ارزشی از آن قوام می بخشد. همچنین، در ضمن بررسی به دست می آید که عشق جلوه های مختلفی دارد که منشا همه آنها خداوند است و هر یک از آنها می تواند در معنابخشی به زندگی، سهم به سزایی داشته باشد.
صفحات :
از صفحه 105 تا 136
امیرالمومنین علی علیه ‌السلام وجهه جاودانه
نویسنده:
محمدیوسف نیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
تاثیر و تجلی حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام در عالم عرفان اگر چه از خورشید آشکارتر است اما از ظریفترین مباحث عالیه معرفت و حکمت بشمار می رود. آنچه که این حضور شگفت انگیز را به روشنی توصیف می کند یکی از القاب آن حضرت است یعنی وجه الله می باشد منظور اجمالی از این لقب شریف این است که وجود مقدس آن حضرت وسیله توجه و تقرب ارباب عرفان و ایقان به مقام احدیث است. هر سالکی به اعتبار نورانیت قلبی و مرتبه معنوی ارتباطی ویژه با این وجهه جاودانه دارد. این ارتباط را در چهار مقوله می توان مطالعه کرد: اتباع، مواجهه روحانی، نسبت معنوی یا تولد ثانوی و حکمت علوی. مقصود از اتباع پیروی عقل معادی از امیرالمومنین (ع) است. از نمونه های جالب اتباع جریان گسترده سیاسی و فرهنگی فتوت در تاریخ اسلام است. مواجهه روحانی پدیدار شدن مکاشفاتی است که به نوعی با امیرالمومنین (ع) مربوط است. نسبت معنوی یا تولد ثانوی تغییر و تحول بنیادی در هویت سالک به برکت ولایت علوی است و مقصود از حکمت علویه اقتباس نور حکمت از مشکات ولایت آن حضرت است که از نمونه های برجسته آن ظهور حکمت علویه در قرن دوازدهم توسط سید قطب الدین محمد نی ریزی است.
صفحات :
از صفحه 141 تا 162
نخستین صوفیان فارس و مشرب ایشان
نویسنده:
محمدهادی خالق زاده ,مهدی فاموری ,جلیل نظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان,
چکیده :
تصوف، همواره یکی از اصلی ترین جریان های فکری تاریخ اسلام بوده است. از سوی دیگر، با نگاهی به تذکره های صوفیان سده های نخست اسلامی می توان دریافت که گاه بیش از هشتاد درصد صوفیان، ایرانی و ایرانی تبار بوده اند. در این میان، سهم خراسان بیش از دیگر مناطق ایران می باشد.آنچه نگارندگان در این گفتار درصدد آنند، افکندن نگاهی اگرچند کوتاه، بر تاریخ تصوف فارس در سده های دوم و سوم هجری است؛ که این نگاه، به ناچار، در حدود یک سوم سده چهارم را نیز در بر خواهد گرفت.نویسندگان، در این گفتار، نخست به چهار چهره متقدم از صوفیان فارسی که همه و یا عمده زندگانی خویش را در سده دوم هجری به سر آورده اند، یعنی حبیب عجمی، محمد بن یزید، ابوحلمان دمشقی و ابومحرز، و سپس به ده تن از صوفیان طبقه دوم تاریخ تصوف فارس، یعنی صوفیان سده سوم و اوایل سده چهارم هجری پرداخته اند.
صفحات :
از صفحه 77 تا 100
بررسی مفهوم عشق در آثار روزبهان بقلی
نویسنده:
شهریار حسن زاده,محمدرضا شادمنامن ,لطفعلی بی غم علی بابالو
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
زنجان: دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان ,
چکیده :
عشق از مهم ترین مسائل بنیادین تصوف و عرفان اسلامی است، به گونه ای که نمی توان بدون آن به حوزه عرفان و تصوف و مفاهیم اساسی آن وارد شد. در تعریف عشق سخنان زیادی بیان کرده اند و هر کس به اقتضای درک و فهم خود از عشق و عاشقی سخن گفته است. از طرفی تعدادی از شاعران و نویسندگان، حکیمان و فیلسوفان نیز دریافت و برداشتی از عشق ارائه کرده اند، که هر کدام در کلیت خود و در مقایسه با هم جنبه هایی از عشق را به تصویر کشیده اند. در این میان روزبهان بقلی معروف به «شیخ شطاح» و «شطاح فارس» و سرسلسله روزبهانیان، در عرصه عرفان و ادب فارسی نیز به تعریف و توصیف عشق پرداخته است که دیدگاه او متناسب با مقصود مورد نظر خود و بیان تجربیات عرفانی، مفاهیم اخلاقی، موضوعات مختلف حکمی و تعلیمی و در نهایت برای بیان رموز عشق و شور و شوق عاشقانه قابل تامل و بررسی است. در پژوهش حاضر خلاصه ای از دیدگاه های شیخ شطاح در خصوص عشق و انواع آن، توصیف، تعریف و در کل جایگاه عشق در چارچوب فکری آنان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
صفحات :
از صفحه 191 تا 217
امام علی (ع) در متون صوفیه (با تأکید بر متون تصوف تا قرن پنجم قمری)
نویسنده:
زهرا ابراهیمی، ابوالفضل محمودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
سیمای امام علی (ع) در تألیفات صوفیه بازتاب یافته است و بر این اساس می‌توان متون تصوف را جزو منابع شناخت حضرت به‌شمار آورد. در این مقاله با تأکید بر چهار عامل تأثیرگذار در ذهنیت صوفیه نسبت به امام علی (ع)، کوشش شده است تا تصویر ایشان از حضرت بررسی شود. این چهار عامل عبارتند از: الف- اوصاف شخصیِ امام علی(ع) در روایات و احادیث مورد استفاده صوفیه که اغلب ماخوذ از منابع سنی هستند. ب- نسبت امام علی (ع) با خلفا. ج- کرامات منقول از حضرت در متون عرفانی. د- تصویر امام علی(ع) در خواب‌ها و رویاهای صوفیه. مطالب فوق بر اساس ماثورات امام در متون متصوفه تا قرن پنجم قمری بررسی شده است. قابل ذکر است که در جمع‌بندی این مباحث می‌توان دریافت که درک صوفیان از مقام حضرت تا اندازه زیادی به تصورات شیعی از امام علی (ع) نزدیک بوده و بر این مبنا، می‌توان بر تقریب هر چه بیشتر میان تصوف و تشیع تأکید کرد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
بررسی تحلیلی عبارت «من عشق فکتم و عف فمات فهو شهید» بر اساس متون عربی و فارسی
نویسنده:
بتول حیدری ,سیدمهدی نوریان ,اسحاق طغیانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در متون ادبی، عرفانی و اخلاقی ادبیات فارسی و عربی، برای تبیین عشق مجازی گاه به عبارت «من عشق فکتم و عف فمات فهو شهید» که با نام «حدیث عشق» نام بردار شده است، استناد می شود. نخستین بار، ابن داود در الزهره، از این عبارت منسوب به پیامبر در تفسیر عشق عذری یاد می کند، اما از دیرباز، حدیث شناسان آن را از احادیث موضوع دانسته اند. با وجود این، حدیث عشق به دلیل محتوایش و با وجود مخالفت ناقدان به ویژه حنابله و با ورود به ساحت عرفان اسلامی به حیات خود ادامه داد. در این جستار، ضمن بررسی پیشینه و دلیل اصلی روایت حدیث عشق، صحت و سقم آن به عنوان حدیثی منسوب به پیامبر، علت و نحوه کاربرد آن در متون عرفانی، انعکاس آن در متون ادبی عربی و فارسی، ارتباط عشق مجازی با عفت، جهاد با نفس و شهادت و پیوند کتمان با عشق تبیین خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 137 تا 178
  • تعداد رکورد ها : 64