جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1063
حقیقت تجسم اعمال از دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
باقر سیدی بنابی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
با توجه به اینکه علما و دانشمندان در حقیقت «تجسم عمل» تحقیق در خوری ننموده اند؛ یافتن نظریات و آراء گوناگون در این باره کاری بس دشوار به نظر می رسد، لذا برای به دست آوردن آراء و نظریات ایشان ناچار از دست یازیدن به مبانی کلامی و فلسفی ای هستیم که از جانب آنان در دست داریم تا بدان وسیله بتوانیم نظریات ایشان را درباره «تجسم اعمال» به دست آوریم. هر چند که با تکیه بر این مبانی نیز نمی توان به طور حتم و یقین بر معتقد و باور آنان پی برد؛ زیرا در این میان دانشمندانی هستند که با توجه به مبانی فلسفی و حکمی که اختیار نموده اند، نمی توان نظریه «تجسم اعمال» را اثبات نمود، ولی در لابلای کتب و نوشته های آنها مطالبی پیدا می شود که گاه به صراحت سخن از «تجسم اعمال» به میان آورده اند و این نشان از باور او به «تجسم اعمال» در روز رستاخیز دارد. نکته دیگری که باید در این چکیده ذکر شود این است که علت طرح بحث از جوهر و عرض در کتب اسلامی چیست؟ و به دیگر سخن وظیفه یک متکلم اثباث و دفاع از معتقدات دینی از جمله مبداء و معاد است، مساله جوهر و عرض چه ارتباطی با مباحث کلامی دارد؟ که متکلمین را وا می دارد تا در قبال آن اعلام موضع نمایند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 123
مقایسه نظریه مهجوریت دلالت التزام منطق‌دانان با مسئله حجیت منطوق و مفهوم اصولیان
نویسنده:
حسین رشیدزاده، احد فرامرزقراملکی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله سازگاری یا ناسازگاری دیدگاه منطق‌دانان مسلمان در خصوص مهجوریت دلالت التزام و قاعده اصولی حجیت منطوق و مفهوم در صورت دخول دلالت التزام در منطوق یا مفهوم، ره‌آورد دو دانش منطق و اصول را به چالش می‌کشاند. در این مقاله، با مقایسه ره‌آورد این دو علم، و بر پایه جداسازی دو مسئله حجیت صغروی و حجیت کبروی می‌توان اثبات کرد که (1) حجیت صغروی منطوق و مفهوم موافق التزامی و حجیت صغروی مفهوم مخالف، بر اساس قول به حجیت آن، با مهجوریت دلالت التزام ناسازگار نیست، زیرا دیدگاه منطقیان در اصل دلالت لفظ بر معنای التزامی ‌و دیدگاه اصولیان در حجیت منطوق و مفهوم موافق سازگارند؛ (2) حجیت کبروی منطوق و مفهوم موافق التزامی، به معنای احتجاج بر مدلول التزامی ‌قضیه، با مهجوریت دلالت التزامی ‌ناسازگار است؛ (3) حجیت کبروی مفهوم مخالف، به سبب عقلی بودنِ دلالت، و حجیت کبروی مفهوم موافق به سبب وجود قرینه بر تعیین لوازم، از قاعده مهجوریت دلالت التزام بیرون است.
صفحات :
از صفحه 273 تا 290
تبیین وجودی شیطان از منظر فخر رازی
نویسنده:
عین الله خادمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
عالمان اخلاق، عرفان، کلام، فلسفه، تفسیر و... هر کدام از حیثیات ویژه ای درباره‌ی چیستی، هستی و کارکردهای وجودی شیطان به مداقه پرداخته‌اند. هدف این پژوهش تبیین وجودی شیطان از دیدگاه فخر رازی است. فخر بر این باور است که شیطان از ماده شطن به معنای دور است و در اصطلاح به اجنه کافر اطلاق می‌شود. او در آثار مختلفش سه دلیل عقل برای وجود شیطان بیان کرده است. علاوه بر آن از طریق مراتب صدور افعال از حیوانات از جمله انسان دلیل منکران وجود شیطان را تبیین می‌کند و سپس از طرف مختلف نفوذ شیطان در انسان این دلیل را مورد نقادی قرار می‌دهد. او در تبیین جایگاه شیطان در عالم هستی، شیطان را ممکن الوجودی معرفی می‌کند که نه متحیز است و نه صفت برای یک شی متحیز است، بلکه آن را جزء ارواح سفلیه شریر و خبیث معرفی می‌کند.
صفحات :
از صفحه 19 تا 30
بررسی و تحلیل برهان عدم تناهی خداوند متعال (به عنوان اصلی ترین برهان بر وحدت شخصیه وجود)
نویسنده:
موسی ملایری، امیرحسین منصوری نوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
برای تبيين رابطه خداوند متعال با ماسوی الله، چهار نظريه كـلان، ميـان انديشـمندان شـكل گرفته است كه يكی از اين نظريه ها، وحدت شخصيه وجود است. برای اثبات نظريه وحدت شخصيه، پس از آنكه توسط ملاصدرا به قلمرو فلسفه وارد شد، براهين متعددی اقامه شده است و يكی از برهان ها متكی برعدم تنـاهی وجـود حـق تعـالی است. در اين نوشتار اين برهان مورد تأمل قرار گرفته و هر يك از مقدماتش به نحـو مجـزا بررسی گرديده است. سعی شده تمامی نقدهای وارد بر مقدمات، مطـرح و تحليـل شـوند. در نهايت حدود قوت و ضعف منطقی برهان در اثبات مدعا مورد بحث قرار گرفته است. در پايان دو نظريه «تشكيك» و «وجود رابـط» بـه عنـوان نظريـه هـای رقيـب بـرای وحـدت شخصيه مورد بررسی و نقد قرار گرفته اند.
صفحات :
از صفحه 167 تا 196
تفسیر تطبیقی آیه شریفه انفال
نویسنده:
علی محامد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
یکی از مباحث مورد اختلاف میان مفسرین فریقین بحث پیرامون چیستی و مالکیت انفال و نسخ آیه شریفه انفال است. انفال از بزرگ ترین منابع مالی حکومت اسلامی است که آیه آغازین سوره انفال بدان تصریح نموده است. برخی از مفسران بر آن اند که بین آیه انفال و آیه خمس تعارض وجود دارد؛ از این رو آیه انفال به وسیله آیه خمس نسخ شده است. این مقاله با بررسی دیدگاه های فقها و مفسرین فریقین و مفهوم شناسی واژه انفال، با استفاده از قرائن سیاقی، ادله روایی، شان نزول آیه و... به این نتیجه رسیده است که انفال ملک پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) است و هیچ گونه تنافی و تعارضی میان آیات خمس و انفال وجود ندارد و در آیه انفال نسخی صورت نگرفته است. همچنین در این مقاله افزون بر بیان رابطه آیه انفال با آیه فیء، به شبهات مطرح شده در باره انفال پاسخ داده شده است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 104
اختیاری بودن ایمان از منظر امامیه و اشاعره
نویسنده:
محمدعلی اخویان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
در این مقاله بر آنیم تا مساله ایمان و اختیاری بودن آن را بررسی کنیم. مراد از اختیار آن است که انسان راه ها و گزینه های گوناگونی را پیش روی داشته باشد و با بررسی و سنجش آنها راه یا گزینه مطلوب خود را برگزیند. بنابراین بررسی، تصمیم گیری و انتخاب سه عنصر اساسی اختیار محسوب می شوند. بر این اساس می توان گفت: که اشاعره ایمان را امری غیر اختیاری و آن را تفضل و عطای الهی می دانند. از نظر آنان ایمان لطف حق است و انسان تنها وظیفه دارد لطف و عطای حق را استجابت کند. اما امامیه بر خلاف اشعریان، بر اختیاری بودن ایمان تاکید و در دیدگاه خود به دلایل متعدد عقلی و نقلی استناد می کنند. از نظر امامیه هر فعل اختیاری دارای حداقل سه عنصر آگاهی و شناخت، میل و گرایش و قدرت و توانمندی است. آنها در هر موردی از سه عنصر، شواهدی از آیات و روایات را می آورند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 89
وجود محمولی و اشاره پذیری
نویسنده:
مهدی اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
این نوشتار به گزارش و بررسی یکی از مهم ترین دیدگاه ها در رد وجود محمولی، یعنی بحث اشاره پذیری/ اشاره ناپذیری، می پردازد. همچنین نشان می دهد اغلب ادعاهای زیر از قوت چندانی برخوردار نیستند: 1. وجود مطلقا محمول نیست، 2. وجود محمول منطقی نیست، و حتی، از جهاتی، این ادعای معتدل تر که می گوید: 3. گرچه وجود به صورت موضوع ـ محمولی محمول منطقی نیست، می توان آن را محمول منطقی به شمار آورد. برای این منظور دیدگاه برگزیده به کمک تساوی وجود و اشاره پذیری، تحلیلی از وجود محمولی در فلسفه اسلامی ارائه می کند و نشان می دهد در دو بحث نخست دیدگاه مطرح در فلسفه و منطق دوره اسلامی قابل دفاع و تقویت است و در بحث سوم نیز دیدگاه های رقیب در تحلیل منطقی، بر فلسفه و منطق دوره اسلامی ترجیحی ندارند. همچنین، این جستار، با اصلاح مبنای فلسفه اسلامی، اشاره پذیری معدوم به اشاره عقلی تبعی و غیرمستقیم را می پذیرد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 23
بررسی تطبیقی مساله قضا و قدر و رابطه آن با جبر و اختیار در تفسیر کبیر و المیزان
نویسنده:
جواد پاک، محمد تقی رفعت نژاد، رحمت الله عبداله زاده آرانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
وجود آیات متعدد پیرامون مساله قضا و قدر الهی و آزادی و اختیار انسان باعث رواج گفتگوها در میان متکلمان، حکما و مفسران اسلامی و ارائه عقاید و آرای متفاوتی شده است. این امر در تفاسیر کلامی از نمود بیشتری برخوردار است. در این میان فخر رازی و علامه طباطبایی به عنوان نمایندگان دو مکتب تفسیری اشاعره و امامیه برداشت های متفاوتی در این باره داشته اند؛ فخر رازی با تکیه بر مبانی کلامی اشعری صدور تمامی افعال انسان در زندگی فردی و اجتماعی و وقوع همه حوادث عالم را به دلیل تعلق قضا و قدر الهی امری حتمی و ضروری و تخلف از آن را محال دانسته و طباطبایی با استدلال به آیات و روایات و دلایل عقلی هیچ گونه ملازمه ای میان این دو قائل نیست. افزون بر این، اعتقاد یا عدم اعتقاد به مسائلی چون نقش آیات قرآن در تفسیر یکدیگر، نقش سیاق آیات در فهم صحیح، برخورداری قرآن از زبان خاص، حجیت سخنان اهل بیت علیه السلام در تفسیر، حجیت عقل در تفسیر و حسن و قبح عقلی، بخشی از دلایلی است که موجب برداشت های متفاوت فخر رازی و طباطبایی از آیات مرتبط با مساله مذکور شده است.
صفحات :
از صفحه 153 تا 174
جستاری در داوری زنان از اندیشه تا عیان
نویسنده:
باقر سیدی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از آنجا که مساله جواز و عدم جواز قضاوت توسط زنان یکی از مسائل مطرح کنونی است و دشمنان نیز آن را دستاویز حمله به اسلام و ارزشهای آن قرار می دهند، و در محافل فرهنگی و علمی نیز مورد توجه است، شایسته می نماید، نظریه قائلین به جواز قضاوت زن به تفصیل پیگیری شود، تا روشن گردد که جایگاه فقهی و ارزش و قوت علمی آن فتوا چیست؟ و آیا می توان این نظریه را همراهی نمود؟ در این تحقیق با رجوع به اکثر کتب فقهی مشهور از قدما و متاخرین که در دسترس بود، به نقل و نقد دیدگاههای آنان پرداخته و سعی در جهت تبیین خدشه ای که قائلین بر جواز قضاوت زن، اجمالا در ادله عدم جواز تصدی مقام قضاوت توسط زنان وارد ساخته و آن را جایز شمرده اند، می شود. اصولا، قائلین بر اشتراط ذکورت به ادله چند چون، آیات، روایات، اصل و بویژه اجماع استدلال و استشهاد نموده اند، اما با تحلیل و ارزیابی انجام شده درباره ادله ای که در کلمات فقهای عظام آمده می توانیم با اطمینان بیشتر بگوییم که اگر بدون پیش داوری در خصوص خاستگاه انسانی و جایگاه اجتماعی زنان و بدون منظور ساختن اصلی ظنی و تا اندازه ای سلیقه ای به عنوان مذاق شرع، همچون دیگر مسائل اجتماعی و تنها در چارچوب ادله یاد شده، به بررسی شرط ذکورت در تصدی کار قضاوت نگریسته شود خواهیم دید دلیلی که بتواند عمومات و اطلاقات جواز قضاوت را تخصیص یا تقیید بزند در دست نداریم، و از این رو زن در صورتی که سایر شرایط مربوطه را دارا باشد، قضاوت او از نظر شرعی معنی ندارد بلکه عدم تصدی آن، به عنوان ترک وظیفه امر به معروف و نهی از منکر، امری خلاف احتیاط خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 103 تا 129
گزاره کلامی تأثیرگذار در اجتهاد (جامعیّت شریعت)
نویسنده:
علی رضا صابریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
چکیده :
بعضی از گزاره‌های کلامی به صورت مستقیم در استنباط فقهی تأثیرگذار است. جامعیّت و کمال شریعت یکی از گزاره‌های کلامی مؤثر در تفسیر متون دینی است. طبق قول مختار، دین برای سعادت دنیا و آخرت است. بر اساس جامعیّت دین مؤثر، متون دینی قابلِ تفسیر، در همین راستا تفسیر می‌گردند. دین اسلام به تشریع احکام کلی و جزئی پرداخته، اما این‌گونه وضع قوانین، به معنای کافی بودن آنها در همه ابعاد زندگی انسان‌ها نیست و لازم است در چارچوب قوانین شرع اقدام شود. یکی از نتایج مهم بحث جامعیّت و کمال شریعت، اشتمال دین بر دولت و نهاد اجرایی است. پذیرش این قول به معنای تأسیس همه قواعد و اصول حکومت‌داری نیست، بلکه شریعت می‌تواند بعضی از قواعد و اصول عُقلایی را تأیید، برخی را تخطئه و به اظهار دیدگاه خود اقدام نماید.
صفحات :
از صفحه 31 تا 55
  • تعداد رکورد ها : 1063