جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 111
ديدگاه ابن ميمون و قاضي سعيد قمي در اوصاف الهي (قاضي سعيد)
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دائرة المعارف اسلامي طهور,
اندیشه های کلامی قاضی سعید قمی
نویسنده:
مهدی فرمانیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ارتباط و آمیختگی تشیع و تصوف به چند قرن قبل از صفویان و بنا به قولی به قرون آغازین اسلام باز می گردد ، ولی با ظهور صفویان ، رنگ و لعابی دیگر یافت و شدت گرفت. در این دوره ، فقیهان صوفی مشرب و صوفیانی که فلسفه مشا را با تصوف در آمیخته بودند ، زیاد شدند. از فقیهان صوفی مشرب این دوره می توان شیخ بهایی و شاگرد نامدارش محمدتقی مجلسی (پدر علامه مجلسی) را نام برد . یکی دیگر از این فقیهان ملامحسن فیض کاشانی است .وی را پیرو طریقه نوربخشیه و صوفی وحدت وجودی دانسته اند. از فیلسوفان نامی این دوره می توان میرداماد، ملاصدرا و ملا رجبعلی تبریزی را نام برد . ملارجبعلی یک صوفی به تمام معنا بوده که حکمت مشا تدریس می کرد. قاضی سعیدقمی که خود یک عارف و صوفی به تمام معناست ، از شاگردان دو مکتبی است که هر دو وامدار عرفان و تصوف هستند. او قبل از آن که یک فیلسوف یا مفسر باشد ، یک صوفی و به تعبیر بعضی از معاصران یک عارف است. او با آشنایی با افکار حکمت مشا و اشراق و متعالیه و تحقیق در احادیث و معارف اهل بیت دست به تالیف زد و احادیث کلامی را شرح نمود. در این نوشتار به شرح زندگانی و آثار وی پرداخته ، اندیشه های کلامی وی را کاوش می کنیم.
بررسی تحلیلی صفات خدا از دیدگاه قاضی سعید قمی و علامه طباطبایی
نویسنده:
قهرمان سامه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
« معناشناسی اوصاف الهی» یکی از مهم ترین مباحث حوزه خداشناسی است. در این زمینه، این مسأله بررسی می شود که اگر خداوند دارای صفاتی است، آیا شناسایی این صفات ممکن است یا خیر؟ در صورتی که شناخت صفات خداوند ممکن باشد معنای آنها چیست؟ آیا همان معنایی که برای صفات انسان در نظر گرفته می شود، برای صفات الهی نیز مطرح است یا خیر؟ نظریه های متعددی در پاسخ به این پرسش ها از سوی اندیشمندان ادیان گوناگون ارائه شده است. در این پایان نامه معنا شناختی اوصاف الهی از دیدگاه دو حکیم مسلمان، قاضی سعید قمی و علامه طباطبایی بررسی شده است. قاضی سعید در حوزه فلسفه و کلام اسلامی به این بحث پرداخته و قائل به الهیات سلبی شده است؛ یعنی معنای اوصاف الهی را غیر قابل شناخت دانسته و آنها را به صفات سلبی برگردانده است. علامه طباطبایی با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه معتقد به الهیات ایجابی است. و در نهایت نشان داده می شود که نمی توان با سلب همه صفات ایجابی، از خداوند شناختی داشت.
الهیات سلبی نزد فلوطین و قاضی سعید قمی
نویسنده:
شیما میرزاکوچکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
الهیات سلبی با طرح گزاره‌های سلبی در تبیین معرفت نسبت به خدا یکی از رویکردهای الهیاتی در دوران معاصر است. پژوهش در باب الهیات سلبی را می‌توان در سه بعد وجود شناختی، معرفت شناختی و زبان شناختی پی‌گرفت. شایان توجه است پژوهش‌های انجام شده در این حوزه غالباً به هر سه بعد مذکور اهتمام نداشتند. بر اساس الهیات سلبی خداوند وجودی برتر و متباین با خلق دارد، هرگز متعلق معرفت قرار نگرفته و بیان ناپذیر است از همین رو بهترین شیوه در شناخت او و سخن گفتن از او طریق سلبی است. در میان متفکران پیشین فلوطین به تفصیل به این بحث پرداخته است. وی خداوند را برتر از وجود، شناخت‌ناپذیر و بیان‌ناپذیر می‌داند. در میان مسلمانان این تفکر بیش از دیگران در آثار قاضی سعید قمی مشهود است. وی با تأکید بر تباین تام خالق و مخلوق، معتقد است که ذات الهی هرگز متصف به صفات نمی‌شود. تمام اسماء و صفات ایجابی خداوند که در متون دینی وارد شده اولاً: به اشتراک لفظی است. ثانیاً: به معنای سلب نقیض آنهاست. در این پژوهش الهیات سلبی این دو اندیشمند با محوریت سه بعد وجودی، معرفتی و زبانی به تفصیل مورد بررسی و نقد قرار گرفته و وجوه تفاوت و شباهت آن دو متفکر در سه محور روش مبانی، هدف و مسایل بیان شدهاست. بر این اساس شباهت‌های ایشان در سه محور یاد شده عبارت است از: به کاربردن روش عقلی و برهانی، مبنای مشترک در تعالی وجودی خداوند از دیگر مخلوقات، اشتراک لفظی مفاهیم میان واجب و ممکنات و محدود انگاشتن صفات و نفی آنها از خدا با هدف تنزیه خداوند؛ دلایل مشترک در فوق وجود دانستن خداوند، شناخت ناپذیر دانستن خداوند و نفی صفات از ذات و تأکید بر زبان سلبی در سخن گفتن از خدا. و مهمترین وجوه تفاوت ایشان عبارت است از: شیوه شهودی در افلوطین و شیوه نقلی در قاضی، قوت جنبه فلسفی آرای افلوطین و صبغه دینی آرای قاضی و همچنین چگونگی جمع میان تشبیه و تنزیه. همچنین در پایان به بررسی انتقادی افلوطین و آرای قاضی سعید با تأکید بر حکمت متعالیه پرداخته شد.
نقد و بررسی تطبیقی الهیات سلبی از دیدگاه ابن میمون قرطبی و قاضی سعید قمی
نویسنده:
علی شاه فایق
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
موضوع این رساله، «نقد و بررسی تطبیقی الهیات سلبی از دیدگاه ابن میمون و قاضی سعید» است که در چهار فصل به قرار ذیل تنظیم شده است.فصل اول، که تحت عنوان کلیات مطرح شده است، دربرگیرنده طرح مسأله، سوال‌های تحقیق، فرضیه تحقیق، سابقه انجام تحقیق، ضرورت تحقیق، روش تحقیق، هدف تحقیق، بررسی لغوی و اصطلاحی معنای الهیات سلبی، نگاهی به دو رویکرد سلبی و ایجابی در حوزه الهیات، مباحث مقدماتی نظیر اشتراک لفظی و معنوی، اصالت ماهیت و وجود، تشکیک و تباین وجود و تقسیمات صفات الهی است.در فصل دوم که با عنوان «الهیات سلبی ابن میمون» شناسانده شده است، به مباحث ذیل پرداخته شده است.زندگی، اساتید، شاگردان و تألیفات ابن میمون، مبانی فکری- کلامی او مانند: شناخت، حدوث و قدم عالم، وجود خداوند، صفات خداوند، نبوت، و نگاه او به تألیف و تفسیر کتاب مقدس و مبانی الهیات سلبی ابن میمون مثل: تباین، اشتراک لفظی، نقص ابزارهای شناخت انسانی، عدم امکان اکتناه ذات اله و جدایی صفت از موصوف و دلایل ابن میمون بر الهیات سلبی نیز در این فصل مورد توجه قرار گرفته است.فصل سوم با عنوان الهیات سلبی قاضی سعید قمی، همان ترتیب فصل دوم را دارد یعنی مشتمل است بر زندگی، اساتید، شاگردان وتألیفات قاضی و مبانی فکری- کلامی او از قبیل اصالت ماهیت، انکار حرکت جوهری، حدوث و قدم عالم، وجود و صفات خداوند، نگاه او به انسان و تبیین الهیات سلبی او و ذکر مبانی این ادعایش نظیر تباین، اشتراک لفظی، و غیر قابل درک بودن خداوند و دلایل ادعای سلبی قاضی سعید مانند تلازم توصیف و تشبیه و دلایل نقلی او بر این ادعا.در فصل چهارم که فصل پایانی این رساله است، تطبیقی بین دو نگاه سلبی ابن میمون و قاضی انجام می‌شود و نیز نگاه سلبی در مقایسه با نگاه ایجابی به الهیات مورد توجه قرار می‌گیرد. در پایان فصل این نتیجه به دست می‌آید که نگاه سلبی دارای اشکالات عدیده و نقایص بسیار است که پذیرش این نگاه را با اشکال مواجه می‌کند؛ اما در جانب مقابل، نگاه ایجابی هیچ یک از آن اشکالات را ندارد و اگر هم اشکالی متوجه آن است به دلیل برخی تبیین‌های ناصحیح است که از الهیات ایجابی صورت پذیرفته است. پس بهترین رویکرد در الهیات و مناسب‌ترین نگاه به آن، رویکرد ایجابی و نگاه اثباتی است.
سلب و ثبوت اسما و صفات الهی مقایسه میان نظرات ملاصدرا شیرازی و قاضی سعید قمی
نویسنده:
محمدتقی کرمی قهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این رساله از 4 فصل تشکیل یافته که فصل اول کلیاتی است که به عنوان پیشگفتار ، ذکر آنها لازم به نظر می آمد . در فصل دوم خلاصه نظرات مرحوم صدرالمتالهین و برخی از شارحان نظر وی بیان می شود ، در فصل سوم هم به بررسی آرا و افکار قاضی سعید پرداخته می شو‌د. فصل چهارم اختصاص به مقایسه تطبیقی آرا این دو دانشمند در مواجهه با روایات اهل بیت (ع) دارد، اگر چه این فصل آنچنان که مد نظر بود پایان نیافت.
ولایت تکوینی از دیدگاه امام خمینی و قاضی سعید قمی
نویسنده:
شهلا یزدان پناه
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در پژوهش حاضر با عنوان ولایت تکوینی از دیدگاه امام خمینی (ره ) و قاضی سعید قمی (ره) کلمه ولی و ولایت مورد بررسی قرار گرفته است . ولی دارای ویژگیهای مختلفی است و مراتب مختلفی دارد . مرتبه قطب الاقطاب بالاترین مرتبه ولایت است . ولایت دارای انواع : تکوینی ، تشریعی ، خالق ، مخلوق ، مثبت ، منفی ، خاصه ، عامه و مطلق ، مقید می باشد. ولایت خاصه مربوط به پیامبر اسلام و جانشینان به حق ایشان می باشد. ولایت همچنان تا قیامت ادامه دارد. اعتقاد به ولایت و انواع آن آثار تربیتی ، اخلاقی ، معرفتی ، سیاسی و اجتماعی گوناگونی دارد. انسان کامل دارنده بالاترین حد ولایت تکوینی بعد از خداوند است . او با اسم اعظم ، اعیان ثابته ... رابطه دارد و دارای مقامات معنوی بیشماری از جمله : مقام مشیت مطلقه ، مقام جامعیت ، مقام مسجودیت فرشتگان ، مقام عبودیت ، مقام خلافت الهی و قدرت تصرف و تسخیر جهان می باشد. برای رسیدن به مقامات ولایت باید سیر و سلوکی عارفانه داشت . سیر و سلوک دارای شرایطی است که باید آنها را کسب کرد و موانع را از میان برداشت سفرهای چهارگانه عرفا نمونه ای از راههای رسیدن به مقامات ولایت تکوینی می باشد که هر ولی حتما باید آنها را طی کند سالک پس از طی مراحلی به مقاماتی ا زجمله مقام مجذوبین ، مقام فنا ، مقام فتح و غیره می رسد. یکی از شئونات ولایت تکوینی قدرت تصرف در جهان خلقت به اذن خداوند می باشد. نمونه ای از این تصرفات در غالب خوارق عادات از معجزه و کرامت می باشد . کشف و شهود نیز از شئونات ولی است که دارای انواعی از جمله کشف و شهود صوری و معنوی است .
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های قاضی سعید قمی و امام خمینی (ره) درباره اسماء و صفات حضرت حق
نویسنده:
محمد حسینی‌نسب
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
افلاطون , اسماء الهی , خداشناسی (کلام) , خدا (اسماء ذات الهی) , معارف اسلامی , صفات خدا , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , هنر و علوم انسانی , قاضی سعیدقمی، محمدسعید بن محمدمفید , هنر و علوم انسانی , هنر و علوم انسانی , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , ق‍اض‍ی‌ س‍ع‍ی‍د ق‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍د س‍ع‍ی‍د‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍ف‍ی‍د , هنر و علوم انسانی , قاضی سعید قمی، محمدسعیدبن محمدمفید , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , خمینی، روح‌الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران , ق‍اض‍ی‌ س‍ع‍ی‍د ق‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍د س‍ع‍ی‍د‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍ف‍ی‍د , هنر و علوم انسانی , ق‍اض‍ی‌ س‍ع‍ی‍د ق‍م‍ی‌، م‍ح‍م‍د س‍ع‍ی‍د‌ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د م‍ف‍ی‍د
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
خدا شناسی ومسائل آن از شریفترین موضوعات تحقیق وپژوهشمی باشد و یکی از مسائل بنیادی آن أسماء و صفات خداوند است، که متفکّران و اندیشمندان زیادی از دیر باز،حتّی در یونان باستان بدان پرداخته اند. وپس از گسترش ادیان آسمانی، این موضوع در ادیان ابراهیمی(یهود،مسیحیّت،اسلام)از جایگاه ویژه ای بر خوردار شده است.این پژوهش در صددآن است تا إبتدا به پیشینه دور این موضوع،در یونان باستان، به ویژه در آثار افلاطون وافلوطین به خاطر تأثیر گذاری زیاد آندو در حکما وعرفای مسلمان، خصوصاً در قاضی سعید قمی،یکی از شخصیّتهایی که این رساله پیرامون آراء وی شکل گرفته است بپردازد. سپس با نگاهی گذرا و مختصر از سیر موضوع در جهان اسلام، اعمّ از شیعه و سنّی،نظریّات دو حکیم و عارف معاصر قاضی سعید قمی و امام خمینی(ره) را در باره أسماء وصفات حقّ بر رسی نماید.بنا بر این ابتدا کوشش می شود تا دیدگاه قاضی سعید قمی را در باره أسماء خداوند که برخی از آراء وی منحصر بفرد یا دارای سابقه کمتری در بین علماء شیعه می باشد بیان شود، و سپس دیدگاه امام خمینی(ره) را به عنوان حکیمی عارف، نه یک فقیه،متکلم و سیاستمدار، در باره همین موضوع أسماء و صفات إلهی بر رسی گردد.و در ادامه نقد های امام (ره) از نظرات و آراء قاضی سعید قمی را در خلال آثارش استخراج و بر رسی نموده و در پایان شباهت ها وتفاوت های این دو حکیم عارف بر رسی و با هم مقایسه خواهد شد.
ابن‌ابی‌جمهور، مؤسس کلام شیعی اشراقی
نویسنده:
طاهره کمالی زاده؛ رضا کوهکن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
ابن‌ابی‌جمهور احسایی از علمای متضلّع شیعی است که تا اوایل تشکیل دولت صفوی در ایران، در قید حیات بوده است. او را از این حیث که هم در قالب و روش و هم در تلقّی کلامی، تحوّلی بنیادی در کلام شیعه پدید آورد، می‌توان مؤسّس خواند و از آن‌جا که این تحوّل با تکیه بر حکمت اشراق و به مدد آن محقق می‌شود و صبغۀ آن را می‌گیرد، وی را باید «مؤسس کلام شیعی اشراقی» دانست. مقاله نشان می دهد که تحول مذکور، از حیث قالب، اساساً از طریق «روش جمع و تطبیق» صورت می‌گیرد و از حیث تلقّی، با تغییر خویشکاری، سطح وجودی و سطح خطاب علم کلام محقق می‌شود و در نتیجۀ آن، دیدگاه‌های متعارف کلامی در خصوص توحید، نبوت، امامت و معاد، بر اساس مضامین بلند و معانی عمیق اعتقادات شیعی ارتقا می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 239 تا 255
اصالت ماهیت و عینیت وجود از دیدگاه ملا‌رجبعلی تبریزی
نویسنده:
جبار امینی؛ محمد سعیدی‌مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
ملا‌رجبعلی تبریزی از فیلسوفان دوره صفوی و معاصر صدرالمتألهین فیلسوف بزرگ جهان اسلام است. با وجود این‌که تبریزی معاصر ملاصدرا است به‌شدت با اصالت وجود مخالفت می‌کند و به اثبات اصالت ماهیت می‌پردازد. او در عین حال وجود را امری خارجی و فرع بر ماهیت می‌داند. به‌نظر می‌رسد این دیدگاه متأثر از تعریف وی از ماهیت و وجود و رابطه آن دو در خارج است. در مقاله حاضر به تشریح تعریف تبریزی از ماهیت و وجود و نسبت آن دو در خارج و هم‌چنین ادله وی بر اصالت ماهیت می‌پردازیم. در پایان نیز بررسی‌ای انتقادی از ادله تبریزی بر اصالت ماهیت ارائه می‌دهیم.
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
  • تعداد رکورد ها : 111