جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 903
قرآن و حجیت «عمل صحابه»
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
علم کلام در جهان اسلام به شاخه های مختلفی منشعب شده است که کلی و مهم ترین شعبه آن تقسم آن به علم کلام امامیه و اهل سنت است که در آموزه های مختلف کلامی با یکدیگر افتراق و قرابت دارند. یکی از علل این اختلاف به اختلاف در منابع بر می گردد. «حجیت عمل صحابه» یکی از منابع کلام اهل سنت است که آن را به عنوان یک منبع معتبر دینی تلقی نموده و اعتبار آن را به آیات متعددی استناد می کنند. کلام امامیه با ادله مختلف اعتبار این منبع را بر نتافته است. در این مقاله بعد از گزارش دیدگاه اشاعره در اعتبار منبع فوق و نقل استدلالشان در استناد به آیات، ضعف استناد آنان از منظر خود آیات روشن خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 94
تفسیرهای گوناگون از دوگانگی حقیقت
نویسنده:
حسن یوسفیان، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
در قرن سیزدهم میلادی، برخی از اصحاب کلیسا نظریه ای را به پیروان لاتینی ابن رشد درباره «رابطه میان آموزه های دینی و فلسفی» نسبت دادند که امروزه، به نظریه «حقیقت دوگانه» (مضاعف) معروف شده است. با نگاهی به سخنان ابن رشد و ابن رشدیان و با تحلیل مفهوم دوگانگی حقیقت و با بهره گیری از سخنان کسانی که به بررسی نظریه یاد شده پرداخته اند، می توان درباره مقصود از این دوگانگی، احتمالات هفت گانه ای را مطرح ساخت که در ذیل چهار عنوان کلی قرار می گیرند: دوگانگی هستی شناسانه، دوگانگی معرفت شناسانه، دوگانگی زبان شناسانه، و دوگانگی عمل گرایانه.
صفحات :
از صفحه 53 تا 75
دین و اخلاق، مقایسۀ رویکرد کرکگور و اشاعره
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
چکیده :
از نظر کرکگور، اخلاق در مرحلۀ دینی ـ که سومین مرحله از مراحل زندگی است ـ محقق می‌شود و مؤلفۀ اصلی آن، تسلیم در برابر امر مطلق دین است. ارزش‌های عام، کلی و عقلی در اخلاق، اعتباری ندارند. اخلاق از نظر اشاعره با مؤلفۀ حسن و قبح و تکلیف دینی، الاهی و شرعی، از حسن و قبح و تکلیف ذاتی و عقلی، دوری می‌‌‌جوید. از این رو، در اخلاق کرکگور و نیز در اخلاق اشاعره، عقل جایگاهی به منزلۀ معیار اخلاق، معرفت اخلاقی، الزام اخلاقی و انگیزش اخلاقی ندارد؛ و این مراتب، کاملاً در اختیار دین است. این مقاله ضمن نشان دادن اخلاق دینی کرکگور و اشاعره، اختلاف‌های آن‌ها را نیز در این رویکرد مشترک بیان می‌‌‌کند. اشاعره از بدو امر، دلالت و حکم اخلاقی را از دین می‌گیرند؛ اما کرکگور در اصل برای عقل، دلالت و حکم قائل است، اما امر مطلقِ دین، باعث می‌شود دلالت و حکم عقل به تعلیق درآید؛ همچنین بر خلاف آن‌که کرکگور مفاهیم ارزشی و الزامی اخلاق را با عقل درمی‌‌‌یابد، اخلاق اشاعره، حتی در ساحت معنا و مفاهیم اخلاقی نیز به دین وابسته است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 27
امامت عامه در اندیشه خواجه نصیرالدین طوسی
نویسنده:
عباس گوهری
نوع منبع :
مقاله , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: کنگره بین المللی خواجه نصیرالدین طوسی,
چکیده :
از جمله مسائل مهمی که مورد توجه تمامی فرق مسلمان قرار گرفته است، مسئله امامت است. تقریبا تمامی متکلمان مسلمان در این باب قلم زده اند و در تمامی کتب کلامی می توان بحث امامت را یافت. خواجه نصیرالدین طوسی بزرگ فیلسوف و متکلم مسلمان نیز در جای جای تالیفات فراوان خویش به این مسئله پرداخته و سعی در تبیین آن نموده است. از جمله مباحثی که خواجه به آن پرداخته است مباحث امامت عام از جمله تعریف امامت است. اولین و مهمترین گام در تبیین امامت، همین تعریف و روشن شدن محل نزاع است. در این مقاله به نقد تعریف امام از منظر خواجه پرداخته ایم و با تعاریف سایر متکلمان مقایسه کرده ایم و به برخی مسائل در امامت عامه از منظر خواجه اشاره کرده ایم.
چیستی عشق الاهی و کارکرد آن در قوس صعود و نزول از دیدگاه ابن‌عربی
نویسنده:
قاسم کاکایی، منصوره رحمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
عشق از دیدگاه ابن‌عربی، عارف بزرگ اسلامی، از اسرار الاهی است و همچنان‌که قلم تاب نوشتن از عشق را ندارد، حد و تعریف منطقی هم قادر به تحلیل چیستی عشق نیستند. هر کس عشق را تعریف کند در واقع آن را نشناخته است. کسی می‌تواند عشق را بیابد که جرعه‌ای از این جام نوشیده باشد. نزد ابن‌عربی مقام عشق بس شریف است، چرا‌که اصل و اساس هستی و انگیزه‌ی تجلیات جمال مطلق و گوهر هستی انسان، کامل‌ترین آینه‌دار جمال ربوبی، جز عشق نیست. پرده‌ی مستوری پری‌روی عالم را عشق کنار زد و او خود را در قالب تجلیات به نمایش گذاشت و از آن‌جا که از جمیل جز جمال نخیزد، کل هستی معشوق ذات حق است. اول عاشق خود اوست و از سویی معشوق حقیقی نیز جز او نیست و همگان به جذبه‌ی عشق به سوی او روان‌اند. در این مقاله، برآنیم که به تفصیل این مطالب بپردازیم.
صفحات :
از صفحه 69 تا 84
طهارت از منظر عارفان مسلمان
نویسنده:
فاطمه طباطبایی، مهدی مومنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در شریعت اسلام، طهارت به دو بخش ظاهر و باطن تقسیم شده است. در دانش عرفان نیز که طریقت و حقیقت دین را دربرگرفته است، این دو وجه از اهمیت ویژه­ای برخوردار است؛ هرچند بر وجه باطنی آن تأکید بیشتری شده است. در نزد عارفان مسلمان، طهارت ظاهری مقدمه‌ی طهارت باطنی است. طهارت نیز شرط دریافت فیوضات الاهی است که موجب رهایی انسان از وابستگی به کثرات و سبب نزدیکی او به افق وحدت، در عالم درون و برون می­شود. از آن‌جا که خطر جدی ناپاکی، انسان معاصر را تهدید می­کند و در نتیجه مانع بهره‌مندی او از فیوضات الاهی می­شود، تبیین راه­های عملی بازگشت به پاکی و سلامت انسان و جامعه، در اوج بحران اخلاق و معنویت جهان امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. در این پژوهش سعی شده است تا پاکی و پیراستگی تعریف شود و وجوه ظاهری و باطنی و مراتب آن و همچنین شیوه­های دستیابی به آن، از منظر بزرگان معرفت بررسی شود.
صفحات :
از صفحه 33 تا 54
وحی پیامبرانه رسول اکرم و تفاوت آن با تجربه های عارفان و شاعران
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تجربه وحیانی پیامبران، مهم ترین حادثه تاریخی در جوامع بشری به شمار می آید که ارمغان آن، دریافت آیین و شریعت آسمانی و آشنایی انسان زمینی با مبدا هستی و آفریدگار خویش است. اما این مساله که پیامبران چگونه مفاهیم وحی را دریافت می کنند و ارتباط وحیانی آنها از چه مکانیسم و کیفیتی برخوردار است، پیوسته توجه متفکران و اندیشمندان را به خود جلب کرده است. بر اساس آیات قرآن تجربه وحیانی یک ارتباط دو سویه است که میان افق اعلی و نفس پیامبر رخ می نماید، و در فرایند وحی پیام الهی توسط خداوند و یا از طریق فرشته وحی بر نفس پیامبر فرود می آید تا آن را بدون کم و زیاد به مردم ابلاغ نماید. امروزه کسانی در باره چگونگی مکانیسم وحی، به تحلیل روانشناختی پرداخته اند و در نتیجه آن را از نوع الهام شاعرانه و عارفانه به شمار آورده اند. نتیجه چنین تفکری این است که متن وحی از نفس پیامبر برمی خیزد و چون پیامبر در متن واقعیت اجتماعی تکون یافته در نتیجه متن وحی تحت تاثیر فرهنگ عصر نزول تدوین گشته است. طرح این مسایل در عصر حاضر، پژوهش در باره مکانیسم وحی و تفاوت آن با تجربه عارفان و شاعران را ضروری می نماید. در این مقاله که به روش تحلیلی – توصیفی و با استناد به آیات قرآن پژوهش شده است تفاوت های دریافت وحیانی پیامبر اسلام با تجربه شاعران و عارفان مورد بررسی قرار گرفته است و به این دستاورد علمی دست یافته است که خاستگاه شعر و عرفان نفس شاعر و عارف و فرهنگ اجتماعی آنهاست اما منشا و خاستگاه وحی، علم خداوند است و نفس پیامبر یا فرهنگ عصر نزول تاثیری در تولید قرآن ندارد.
صفحات :
از صفحه 79 تا 100
درآمدی بر فقه مقارن
نویسنده:
مصطفی حسینی رودباری
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
چکیده :
فقه مقارن از جمله دانشهای ارزشمند و اساسی فقهی است که در اجتهاد نقش عظیمی دارد، به گونه ای که اجتهاد بدون آن ناقص است. سیر تاریخی این علم گویای آن است که فقیهان سنی و شیعه بدان اهتمام فراوانی داشته و دارند و کتابهای مهمی در این زمینه از ناحیه آنان تدوین شده است. در این مقاله موضوعاتی در محور این دانش از قبیل: تعریف فقه مقارن، تاریخچه فقه مقارن، اهمیت فقه مقارن و ضرورت آن، فواید فقه مقارن، و منابع فقه مقارن مورد بحث واقع شده است. غرض اصلی نگارنده این مقاله آن است که اثبات شود یکی از برترین راهکارهای تقریب و وحدت واقعی مسلمانان و فقیهان مذاهب اسلامی، گسترش این دانش در مراکز پژوهشی فقهی است. در ضمن در این تحقیقات معلوم می گردد که موارد اشتراک بین مذاهب اسلامی بسیار بیشتر از مقداری است که تاکنون تصور شده است.
صفحات :
از صفحه 52 تا 77
حسن و قبح ذاتی و عقلی در آینه نقد و اثبات کلامی
نویسنده:
هادی وحدانی فر، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
از گذشته تاکنون حسن و قبح ذاتی و عقلی به عنوان موضوع و قاعده ای مهم و بنیادین در کلام اسلامی مطرح بوده است. جریان و تاثیر این قاعده در حوزه های عقیدتی، اخلاقی، فقهی و سیاسی موجب شده تا متفکران اسلامی در قالب دو گروه عدلیه و اشاعره، در صدد اثبات و نقد آن برآیند. عدلیه بر«ذاتی» و «عقلی» بودن حسن و قبح برخی افعال و اشاعره بر «الهی» و «شرعی» بودن آنها استدلال نموده اند، عدلیه با تمسک به دلائلی از جمله: بداهت و ذاتی بودن حسن و قبح، اقرار منکرین شرایع آسمانی در مقابل اشاعره مبنی بر تغیر حسن و قبح، محدودیت و تکلیف خداوند و غیره به نقد یکدیگر پرداخته اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی دو دیدگاه را به صورت نقد و اثبات بیان نموده و نظریه «حسن و قبح ذاتی و عقلی» را اثبات می نماید و عمده انحراف اشاعره را ضعف در خداشناسی، تحلیل غلط آیات قرآن، خلط بین مسائل و تعارضات، کنار نهادن عقل سلیم و مسائل سیاسی دانسته است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 174
الهیات سلبی
نویسنده:
غلامحسین توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
جریان فکری نیرومندی در میان متفکران، هم در جهان غرب و هم در جهان اسلام، وجود دارد که همواره توان عقل را در شناخت خداوند به طور جدی مورد تردید قرار می داده است. این جریان موسوم به «الهیات سلبی» است. عصاره دیدگاه یاد شده این است که شناخت چیستی خدا به هیچ وجه امکان پذیر نیست، نهایت چیزی که انسان می تواند بداند، این است که خداوند چه نیست، نه اینکه چه هست. در این نگرش صفات ایجابی خداوند یکسره، و یا با یک استثنا، نفی و همه به صفات سلبی برگردانده می شود. این مقاله ابتدا دیدگاه پیروان الهیات سلبی در یونان باستان و در سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام را طرح می کند، سپس دلایل و مشکلات الهیات سلبی را عرضه کرده آن را نقد می کند. در تلاشی به قصد تعیین دقیق جایگاه الهیات سلبی در میان سایر نگرش ها، نوعی رده بندی از همه دیدگاه ها ارایه می شود و در نهایت، نشان داده می شود که نمی توان با سلب همه صفات ایجابی، از خداوند شناختی داشت.
صفحات :
از صفحه 91 تا 118
  • تعداد رکورد ها : 903