جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 657
الهیات تمثیلی یا الهیات تشکیکی
نویسنده:
افلاطون صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در زبان بشری الفاظی وجود دارد که در زبان دینی به نحو مشترک به خدا و مخلوقات نسبت داده می‌شود. نسبت این الفاظ به خدا و انسان به نحو مشترک لفظی و مشترک معنوی منجر به دیدگاه تشبیه و تعطیل می‌شود که از چالش‌های الهیاتی است. اندیشمندان اسلامی برای حل این چالش به معنا و مفاهیم تشکیکی این الفاظ متوسل شده‌اند. ملاصدرا، با مبانی فلسفی خود، برای حل این مسئله نظری را طرح کرده که می‌توان آن را الهیات تشکیکی نامید. توماس آکویناس متفکر مسیحی در توجیه نسبت این الفاظ نظریه‌ای را بیان نموده که به الهیات تمثیلی معروف است. این نظریه در جوامع علمی غربی و اسلامی مورد نقدهایی قرار گرفته است. با تحلیل معناشناختی واژه‌های کلیدی نظریۀ آکویناس و تبیین محتوای آن می‌توان نشان داد که دیدگاه او با تفاوت‌هایی همان نظریۀ الهیات تشکیکی است. او در این زمینه از ابن‌سینا متأثر است.
صفحات :
از صفحه 69 تا 89
ملاحظاتِ حقوق عمومی در مکتبِ تومیسم با تأکید بر حاکمیت قانون در دولت دینی
نویسنده:
یاسر مکرمی قرطاول؛ محمد جواد جاوید
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده :
حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. ازاین‌رو در مفروض توماس آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّۀ او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به‌عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی همچنین در عین توجه به استقلال نسبی نهاد سیاسی و دینی از هم، تبعیت نهاد سیاسی از نهاد دینی را تأکید می‌کند. همین موضوع چالش‌برانگیزترین بخش مکتب تومیسم است. مقالۀ حاضر نشان داده که با بررسی رویکردهای کلان فلسفۀ تومیسم مانند هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی می‌توان به حاکمیت قانون و دولتی با باورهای دینی در ذیل مباحث حقوق عمومی در این مکتب دست یافت.
صفحات :
از صفحه 649 تا 678
سعادت ناقص و کامل و ارتباط آن با رؤیت خداوند از دیدگاه توماس آکوئیناس
نویسنده:
منصوره ملکی، حسین هوشنگی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
سعادت از منظر توماس آکویناس خیر کاملی است مبتنی بر غایت نهایی و پس از رؤیت خداوند در جهان باقی به دست می‌آید. سعادت مورد نظر آکویناس سعادت کامل یا اخروی است، که در مقابل سعادت ناکامل یا دنیوی قرار دارد. سعادت ناکامل یا دنیوی از متلبس شدن به فضایل عقلانی و اخلاقی حاصل می‌شود و مقدمۀ رسیدن به سعادت کامل است، سعادتی که در پناه لطف حق در فضایل الهیاتی احسان و امید و ایمان متبلور می‌شود. آکویناس برای توضیح موضوع حقیقی سعادت موضوعات احتمالی دیگر سعادت همچون ثروت، افتخار، شهرت، قدرت، خیر جهانی، و لذت را رد می‌کند و متذکر می‌شود که موضوع سعادت خیر کاملی است که راه رسیدن به آن در نفس انسانی قرار داده شده است. او بر این باور است که بهجت و صحت اراده از لوازم ضروری سعادت کامل است، ولی جسم انسانی به صورت پیشینی و پسینی برای رسیدن به سعادت حقیقی لازم است. همچنین خیرهای خارجی و همراهی دوستان انسان را در وصول به سعادت ناکامل که مقدمۀ سعادت کامل است یاری می‌دهند.
صفحات :
از صفحه 205 تا 222
معیت سرمدی خداوند و علم مطلق
نویسنده:
انشاءالله رحمتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
یکی از تعارض‌های اساسی در کلام (الهیات) و فلسفۀ دین، تعارض علم پیشین خداوند و اختیار بشر است. بدیهی است که درک صحیح از موضوع زمان و نسبت آن با خداوند، برای حل این تعارض بسیار تعیین‌کننده است. بر این مبنا، سه ‌راه‌حل برای این تعارض ارائه شده است که می‌توان از آنها به «نظریۀ تعین‌ناپذیری آینده»، «نظریۀ شناخت‌ناپذیری اعمال اختیاری آینده» و «نظریۀ لازمانی علم خداوند» تعبیر کرد. در این نوشتار، ابتدا دو نظریۀ نخست تشریح و بر ناکامی هر یک به عنوان راه‌حلی برای این تعارض تأکید می‌شود. نظریۀ سوم نیز مورد نقد و نظر قرار گرفته است و در نهایت نشان داده می‌شود که این نظریه می‌تواند کامیاب‌ترین راه‌حل باشد. به علاوه، دیدگاه فیلسوفان مسیحی مانند آکوئیناس، آنسلم و بوئتیوس در خصوص این نظریه را متذکر شده و در نهایت، در پرتو تأملات حکیمان مسلمان و به ویژه قاضی سعید قمی، در تبیین آن کوشیده‌ایم.
صفحات :
از صفحه 83 تا 103
معناشناسی اوصاف الهی در اندیشۀ علامه حلّی و توماس آکوئینی
نویسنده:
حسن عباسی حسین آبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق(ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
معناشناسی یکی از مسائل مهم در بررسی اسماء و صفات الهی است و در آن از چگونگی تفسیر و تأویل مفاهیم و محمولاتی که در مورد خداوند به کار می‏ رود بحث می‏ شود. سیر تاریخی این بحث نشان می‏ دهد که متکلمان امامیه دیدگاه ‏های اعتقادی خود را برگرفته از قرآن و سنت پیامبر و امامان معصوم می ‏دانسته‏ اند. در قرآن کریم صفاتی برای خداوند به کار رفته است که اندیشمندان را به بحث و تحلیل واداشته تا چگونگی اطلاق این صفات برای خداوند را بررسی کنند. بر این اساس، دیدگاه ‏های مختلفی پدید آمده است، از جمله نظریۀ بازگشت ایجابی به سلبی علامه حلی که با طریقۀ سلبی–ایجابی توماس آکوئینی مشابهت دارد. در اینجا دو معنا از طریقۀ سلبی–ایجابی را بیان می ‏کنیم. دو مورد متعلق به علامه حلی و توماس آکوئینی، که نظر این دو با هم همخوانی دارد. علامه از طریق سلب ضد صفات، و توماس از طریق سلب صفاتی که خاص مخلوقات است، صفاتی را که خاص خداوند است برای او اثبات می‏ کنند. سپس به تبیین معنای صفات برای خداوند و مخلوقات و بررسی نظریۀ تشکیک علامه و تشابه آن با نظریۀ توماس می‏ پردازیم.
صفحات :
از صفحه 91 تا 108
نظریۀ انگیزش الهیِ زاگزبسکی دربارۀ نسبت دین و اخلاق
نویسنده:
شیما شهریاری، محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه املام صادق (ع),
چکیده :
نظریۀ انگیزش الهی نظریه ‏ای است اخلاقی با بنیاد الهیاتی که در تلاش است، با خوانشی نو–ارسطویی و انگیزش–محور، نسبت بین دین و اخلاق را در چارچوب الهیات مسیحی تبیین کند. این نظریه که لیندا زاگزبسکی آن را مطرح کرده است، گونه ‏ای نو از اخلاق فضیلت‏مدار را عرضه می‏ کند که در آن انگیزه ‏های الهی، به خصوص انگیزۀ عشق، بنیادِ حیات و زیستِ اخلاقی ‏اند و این انگیزه ‏ها هم به لحاظ وجودشناختی و هم به لحاظ تبیین‏ شناختی پایۀ تمام اوصاف و ارزش‏ های اخلاقی در نظر گرفته می‏ شوند. این نظریه برای پیش‏برد مقصد خود از پنج گام بهره می برد. در گام اول تشخص خدا را اثبات می ‏کند. در گام دوم نشان می ‏دهد که خداوند از عالی‏ترین فضایل و انگیزه ‏ها بهره ‏مند است. در گام سوم انگیزۀ خداوند در فعل خلقت را انگیزۀ عشق معرفی می‏ کند و آن را پایه ‏ای ‏ترین انگیزۀ الهی به شمار می ‏آورد. در گام چهارم آموزۀ تشبه به خدا را پی‏گیری می‏ کند و بر نقایص جدی این آموزه تأکید می ‏کند. در گام آخر تلاش می‏ کند تا این آموزه را با آموزۀ تجسد مسیح عجین کند و از نقایص آن بکاهد.
صفحات :
از صفحه 25 تا 51
بررسی تأثیر گناه بر معرفت در مدل آکوئیناس/کالون پلنتینگا
نویسنده:
فاطمه دلشاد گنبری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش حاضر در صدد است تا پس از معرفی مدل آکوئیناس/کالون به بررسی تأثیر گناه بر معرفت در مدل مورد بحث بپردازد و در این خصوص نخست تأثیرات عوامل گوناگون بر معرفت علی الخصوص تأثیر گناه بر معرفت را در آرای کسانی چون آگوستین، آکوئیناس، لوتر و کالون بررسی کرده و سپس مؤلفه های مدل آکوئیناس/کالون پلنتینگا را تبیین کرده است و بعد از این مراحل، ماهیت معرفت و گناه را از دیدگاه پلنتینگا توضیح داده است. سرانجام در زمینۀ تأثیر گناه بر معرفت پلنتینگا بیان کرده است که دو حوزۀ مهم نتایج پایه ای و قوای شناخت در اثر گناه مختل شده و کارایی خویش را از دست داده اند چرا که نتایج پایه ای در زمینۀ شناخت خدا، دیگران و خود باعث نقص در بزرگترین شناخت انسان یعنی شناخت خدا شده و شناخت های دیگر را نیز تحت شعاع خود قرار می‌دهد و در زمینۀ قوای شناخت از آن جایی که انسان در اثر تأثیر گناه با ابزار معرفتی ناقص در پی درک حقیقت است در دستیابی به آن به بیراهه رفته و دستخوش انحراف می‌شود و وجود مکاتبی از جمله شک گرایی و طبیعت گرایی به درک این موضوع کمک می‌کند.
بررسی مقایسه ای عقلانیت سیاسی در اندیشه ابونصر فارابی و توماس آکوییناس
نویسنده:
حسن مجیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فارابی و توماس آکوییناس نمایندگان مهم فلسفه اسلامی و مسیحی هستند که مطالعه در اندیشه های فلسفی و سیاسی آنها میتواند به سنجش ما از امکان گفتگوی میان فلسفه اسلامی و فلسفه مسیحی یاری رساند. مطالعه عقلانیت سیاسی به معنای درک نوع نقش و جریان عقل در ارکان نظام سیاسی در این دو فیلسوف دینی شاهد تفاوت هایی در عقلانیت سیاسی آندو هستیم. اگر چه هردوفیلسوف ارسطو گرا و مشایی هستند و نقطه شروع ظریه عقل هردو از کتاب درباره نفس ارسطوست. در حالی که فارابی آرمان گرا، طرفدار نظام واحد و یکپارچه در مدینه فاضله است و با بهره گیری از اسلام و فلسفه افلاطون و نوافلاطونی به تشریح اوصاف جامعه مطلوب، طبقه بندی بهتر از جامعه و مضادات نظام مدینه فاضله میپردازد. آکوییناس همت اصلی خود را بر تدوین کلام مسیحی می گمارد و در اندک نوشته های سیاسی خود تاکید بر عقل را فرع بر ایمان و وحی اما مهم ارزیابی میکند.
بررسی تطبیقی نسبت وجود و ماهیت از نظر توماس آکوئیناس و ملاصدرا
نویسنده:
زهرا یزدانی داغیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اندیشه‌های توماس قدیس و صدرالمتألهین، با اتکاء به اعتقادات مذهبی و دینی بر شالوده‌ی کلمه‌ی «وجود» بنا شده است. جایگاه رفیع نظام فلسفی قدیس توماس آکوئینی در میان فلاسفه‌ی مسیحی غیر قابل انکار است. اکثریت عظیمی از فلاسفه قبل از توماس ماهیت‌گرا بودند؛ یعنی به اعتقاد آنان چیزی را می‌شود واقعی دانست که دارای ذات یا ماهیت باشد؛ ذات به چیزی اطلاق می‌شود که مقوم شیء باشد؛ اینان وجود را در ارتباط با ذات چندان در خور توجه نمی‌دانستند. اما توماس در مقایسه با فلاسفه‌ی مسیحی قرون وسطای قبل از خود به وجود توجه کرده و وجود را که به حاق فراموشی و انزوا رفته بود اندک اندک بیرون آورده است. به عقیده‌ی او وجود همان چیزی است که ذات را واقعی می‌سازد؛ ذات برای وجود محدودیت‌آور است، پس وجود اساسی‌ترین و مهمترین عامل در ساختار فلسفی هر شی‌ای است.در فلسفه اسلامی، ملاصدرا بزرگترین فیلسوف شیعی هم به لحاظ تاریخ تفکر و هم به لحاظ تاریخ فلسفه حائز اهمیت فراوانی است. هر چند توماس قدیس و صدرالمتألهین، در اعتقاد به وجود اعلی و صفات او با یکدیگر اختلاف نظری ندارند اما در مقام بیان و وصف و درخصوص تشریح ساختار وجود، مغایرت‌هایی میان آنان بروز می‌کند.موضوع این رساله «بررسی تطبیقی نسبت وجود و ماهیت از نظر توماس آکوئیناس و ملاصدرا» است. که به روش تحلیل محتوا، اسنادی و کتابخانه‌ای و گردآوری مطالب می‌باشد. و مراحل کار بصورت مطالعه و فیش‌برداری بوده است. این رساله در پنج فصل تدوین شده که فصل اول به دلیل اهمیت پیشینه‌ی این بحث به سیر تاریخی وجود و ماهیت اختصاص داده شده است. فصل دوم به بررسی وجود و ماهیت در فلسفه‌ی توماس آکوئیناس می‌پردازد.فصل سوم وجود و ماهیت را در فلسفه‌ی ملاصدرا بررسی می‌کند و فصل چهارم به تطبیق و مقایسه‌ی وجود و ماهیت در فلسفه‌ی توماس آکوئیناس و ملاصدرا می‌پردازد. فصل پنجم به نتیجه‌گیری از این بحث می‌پردازد.
آنالوژی ، اقسام و مبانی آن: بررسی دیدگاه آکوئیناس و ابن‏ سینا
نویسنده:
میثم شادپور ، احمد واعظی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله زبان دینی از جنبه‏های مختلفی همچون جنبه معناشناسانه قابل بررسی است. مسئله اساسی درباره معناشناسی زبان دین آن است که آیا می‌توان و چگونه می‌توان زبان و مفاهیم به‌کاررفته درباره مخلوقات را به‌نحو معنادار، حقیقی، ایجابی و صادق درباره خداوند به‌کار برد؟ چگونه می‌توان اوصاف منتزع از مخلوقات امکانی و به‌طور عمده منطبق بر آنها را به خداوند نامتناهی واجب بسیط اسناد داد؟ در این نوشتار، با بررسی تطبیقی دیدگاه آکوئیناس و ابن سینا روشن می‌گردد که اگرچه اصل آنالوژی به‌عنوان راهکاری برای حل مسئله زبان دینی به آکوئیناس منسوب است، وی این دیدگاه را از ابن سینا وام گرفته است. آکوئیناس با استفاده از آنالوژی اسنادی درونی، چنین اوصافی را بر خداوند حمل می‌کند. البته وی از دیگر اقسام آنالوژی، از جمله آنالوژی استعاری نیز بهره می‏برد و برخی توصیف‌های متون دینی درباره خداوند را با استفاده از آن توضیح می‌دهد، درحالی‌که ابن‏سینا نیز با استفاده از کلّی مشکک - که چیزی جز آنالوژی اسنادی درونی نیست - بر این مسئله غلبه می‌یابد. همچنین او با استفاده از زبان تمثیل که همان آنالوژی استعاری در اصلاح آکوئیناس است، توصیف‌های موجود در دین درباره خداوند و معاد را تبیین می‌کند. به نظر می‌رسد ابن‏سینا در تبیین مدعای خود، از قدمت و دقت بیشتری برخوردار است.
صفحات :
از صفحه 4 تا 30
  • تعداد رکورد ها : 657