آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
آثار مرتبط با شخصیت ها
>
02.متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
ب.قرن چهاردهم قمری
>
مرتضی مطهری
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
تعداد رکورد ها : 2107
عنوان :
غایت مند بودن آفرینش در فلسفه اسلامی: با محوریت غرض ورزی خالق و غرض مندی مخلوق
نویسنده:
حمید محمودیان، مریم امامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عالم خلقت
,
خالق
,
هستی شناسی اسلامی
,
نظام علت غایی
,
غرض مندی مخلوق
,
غایت مندی جهان طبیعت
,
غرض ورزی خالق
کلیدواژههای فرعی :
الله ,
اشارات و تنبیهات ,
علت ناقصه ,
فعل عبث ,
عالم غیب(کلام) ,
احسن الخالقین (اسماء افعال الهی) ,
علم الهی ,
غایت فعل ,
غایت فاعل ,
محرک ,
اجزاء علت تامه ,
ماهیت معلول ,
حکمت الهی ,
عنایت ,
نظام علی و معلولی ,
نظام احسن ,
قرآن ,
حکمت ,
غنای پروردگار ,
علت ,
عشق ذاتی الهی ,
نظام افضل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
نظام آفرینش از ابعاد مختلفی چون نظام فاعلی جهان، نظام داخلی و نظام غایی در خور بررسی است. این پژوهش نظام هستی را از بعد نظام غایی مورد بررسی قرار داده و به دنبال پاسخگویی به این سوالات است که آیا نظام آفرینش نظامی هدفمند است؟ آیا خداوند در آفرینش، دارای غرض است؟ و غرض نداشتن خداوند به چه معنا است؟ از نظر فلاسفه اسلامی، حکمت الهی اقتضای آن دارد که افعال خداوند همه از غایت و هدف برخوردار باشند و نفی غرض از فعل خداوند عبارت از نفی غرض فاعلی است و با توجه به نفی غرض زاید بر ذات، غایت آفرینش همان علم پروردگار و ابتهاج ذاتی او به کمالات مندرج در ذات است که به سبب آن، به ایجاد نظام هستی مبادرت ورزیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 153 تا 170
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی در حدوث جسمانی نفس
نویسنده:
قاسم سبحانی فخر، هادی یساقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
جسمانیه الحدوث
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
کلیدواژههای فرعی :
حکمت متعالیه ,
شواهد الربوبیه ,
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
رابطه نفس و بدن ,
ملکات نفسانی ,
حکمت مشاء ,
کمالات نظری نفس ,
کمالات ثانیه نفس ,
قدم نفوس ,
بقا و خلود نفس ,
رابطه نفس (ذهن) و بدن (جسم) ,
روحانیه الحدوث ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
بقاء نفس ,
ملکه ,
قدم نفوس کامل ,
مفارقت نفس از بدن ,
بلوغ صبری نفس ,
استکمال ماده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
حکیمان مشایی معتقدند نفس انسانی روحانیةالحدوث و البقاء است. در قبال این نظریه، صدرالمتألهین معتقد است که نفس جسمانیةالحدوث و روحانیةالبقاء است. عمده دلیل روی آوردن ملاصدرا به این نظریه، اشکالهایی است که به نظریه روحانیةالحدوث وارد کرده است. این مقاله معانی حدوث جسمانی نفس را با استفاده از عبارات ملاصدرا تبیین نموده، روشن میکند که عبارات ملاصدرا در این باره یکسان نیست. سپس اشکالهای ملاصدرا بر نظریه روحانیةالحدوث را بیان کرده است؛ و در پایان به دفاع از مشاء به اشکالهای ملاصدرا پاسخ داده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 85 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راه حل فیلسوفان اسلامی برای مسأله رابطه نفس و بدن
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه نفس و بدن
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
بدن مثالی ,
ارواح ,
بدن ,
حکمت اشراق ,
عالم مثال ها ,
سنخیت ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
فلسفه اسلامی ,
روح بخاری ,
الاسفار ,
فلسفه ذهن (فلسفه) ,
حقیقت نفس انسانی ,
دوگانه انگاری ,
نور اسپهبد ,
هیولی ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
فلسفه اسلامی ,
روح بخاری ,
هیولی ,
بدن ,
بدن مثالی ,
بدن مثالی اخروی ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-1553
چکیده :
فلاسفه غرب در مساله رابطه نفس و بدن راه حل های مختلفی را ارائه کرده اند. فیلسوفان مسلمان نیز به سهم خود کوشیده اند تا راه حلی معقول برای این مساله ارائه دهند. راه حل آنان مبتنی بر طرح موجود واسط میان نفس و بدن است. بعضی از فلاسفه اسلامی (مانند ابن سینا و سهروردی) به واسطه ای به نام روح بخاری یا روح حیوانی قائل شده اند و بعضی نیز (مانند ملاصدرا) این واسطه را به تنهایی کافی برای حل مساله ندانسته و واسطه دیگری را هم به نام بدنی مثالی به آن افزوده اند. به نظر فلاسفه مسلمان، این وسایط از آن جهت می توانند معضل تعامل نفس و بدن را حل کنند که از سویی با بدن مادی و از سویی دیگر با روح مجرد سنخیت دارند. روح بخاری جسم لطیفی است که از طریق خون در تمام بدن سریان دارد. جسمیت آن، وی را با بدن و لطافت آن او را با روح هم سنخ می سازد. بدن مثالی هم بعضی از ویژگی های اجسام، مانند رنگ و شکل و مقدار را دارد ولی فاقد بعضی دیگر از این ویژگی ها، مانند هیولای اولی است. مقاله حاضر به معرفی راه حل فلاسفه مسلمان برای مساله رابطه نفس و بدن و نیز ویژگی های روح بخاری و بدن مثالی و چگونگی نقش این دو در حل مساله مزبور می پردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی انتقادی رابطه اصول فقه اسلامی و هرمنوتیک
نویسنده:
صدرالدین طاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تأویل
,
رابطه هرمنوتیک و اصول فقه
,
اصول فقه
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
عقل و دین
,
تفسیر قرآن
کلیدواژههای فرعی :
دلالات ,
شلایرماخر،فریدریش،1768-1834م. ,
ظاهر ,
علامه طباطبایی ,
تأویل ,
مرتضی مطهری ,
محمد مجتهد شبستری ,
کتاب مقدس (عهدین) ,
سید محمد باقر صدر ,
معنا ,
وضع لفظ ,
موضوع عنه له ,
کتاب سنت ,
سربسته ,
قلمرو معنا ,
اصول فقه اسلامی ,
دانش هرمنوتیک ,
پرسش اصلی هرمنوتیک ,
استنباط احکام ,
رمز گشایی ,
اصول فقه لفظی ,
دال ,
مدلول ,
قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
1010-4968
چکیده :
هرمنوتیک دانشی است نوپا و برخاسته از غرب که رسالت کلی آن راهگشایی جهت درک و فهم متونی است که بر حسب طبیعت موضوع خود تفسیر پذیر هستند و چنانچه افق فکری گوینده و مخاطب نیز در آنها متفاوت باشد راهیابی به محتوای آنها و بویژه درک مقصود گوینده آنها مشکلتر است. هرمنوتیک در شرق اسلامی با نیازهای مربوط به تفسیر قرآن و فهم متون روائی به طور عام و در قلمروی محدودتر با مباحث متداول در بخش الفاظ از اصول فقه، از این جهت که در صدد فهم ادله نقلی احکام است و قواعدی لفظی را برای آن منظور می کند ارتباط می یابد. این ارتباط بتدریج زمینه هایی جهت بحث تطبیقی میان هرمنوتیک و اصول فقه اسلامی پدید آورده و آثاری نیز در این زمینه منتشر شده است. نوشته حاضر در صدد است ارتباط میان این دو دانش غربی و شرقی را مورد بررسی قرار دهد و فرضیه ای که پیش روی دارد این است که مباحث سنتی اصول فقه اسلامی با اندیشه هرمنوتیکی همگام ندارد، گو اینکه تجدید نظر در هر سنتی بر حسب نیازهایی که پیش می آید و زمینه هایی که فراهم می شود میسر و گاهی ناگزیر است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 109 تا 129
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه تدئوس متز در باب خدا و معنای زندگی و نقد آن از دیدگاه علامه طباطبایی (ره)
نویسنده:
زینب کریمی قدوسی، امیرعباس علی زمانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
غایت
,
هدف زندگی
,
غایت آفرینش
,
تدئوس متز
,
فلسفه دین
,
نظریه خدامحور معنای زندگی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
نامحدود بودن خدا ,
استثمار ,
افعال الهی ,
علم الهی ,
ابدیت الهی ,
زندگی اخلاقی ,
دیدگاه خدامحور ,
نظریه عدالت ,
انسان و خدا ,
جنس پاداش و کیفر اخروی ,
شر ,
قدرت واجب ,
خیر اعلی ,
خیر محض ,
قرآن ,
کرامت نفس ,
اغواء ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
نظریه هدف الهی ,
هدفمند بودن خداوند ,
برداشت طبیعت گرایانه معنای زندگی ,
برداشت فرطبیعت گرایانه معنای زندگی ,
عشق خدا به مخلوقات ,
نظریه کمال ,
اخلاقی بودن خدا ,
آفرینش با انگیزه ضعیف ,
فرازمانی بودن خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
نظریه خدامحور معنای زندگی بر آن است که ربط و نسبت خاصّ با خداوند یکی از شرایط ضروری جهت معناداری زندگی میباشد. تفسیرهای مختلفی از این نظریه ارائه شده، امّا مهمترین تفسیر خدامحور نظریه هدف الاهی است. براساس این نظریه، تحقّق بخشیدن به هدف خداوند تنها سرچشمه معناداری زندگی است. بر نظریه هدف الاهی نقدهای بسیاری همچون تقابل هدف خداوند با اخلاقی بودن و قدرت مطلق خداوند وارد شده، امّا به اعتقاد تدئوس متز مهمترین اشکال بر این نظریه، تقابل نظریه هدف الاهی با دیدگاه خدامحور معنای زندگی میباشد. براساس این اعتراض اوصافی که سبب میشود خداوند یگانه منبع معنا باشد (یعنی فرازمانی بودن، تغییرناپذیری، و بساطت) با هدفمند بودن خداوند در تعارض است. هدف این مقاله پاسخ دادن به این اشکالات براساس اندیشههای علّامه طباطبایی میباشد. از دیدگاه علّامه طباطبایی غایت خداوند از آفرینش، ذات متعالی خداوند است و انسان با حرکت ذاتی و ارادی خود مراتب وجود به سوی خداوند را سیر میکند و زندگی خویش را معنا میبخشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 91
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سعادت در فلسفه اخلاق
نویسنده:
محمود فتحعلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سعادت اخروی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
امیال انسانی ,
عمل اخلاقی ,
فلسفه اخلاق غرب ,
فلسفه اخلاق اسلامی ,
فلسفه یونان ,
فلسفه کانت ,
فلسفه اسلامی ,
لذت ,
فلسفه سیاست ,
اخلاق باور ,
هدف اخلاق ,
عقل عملی((مدرکات عقل عملی)، اصطلاح وابسته) / Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
غایت فعل اخلاقی ,
خیرات اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
یکى از مفاهیم مهم در اخلاق و فلسفه اخلاق، مفهوم سعادت است. واژه سعادت که در زبان انگلیسى با و در لاتین با eudaimonia به آن اشاره مى شود از دیرباز نقشى اساسى در اخلاق و فلسفه اخلاق داشته است مکاتب مختلف یونان باستان هر یک بگونه اى خاص این مفهوم را در نظام اخلاقى خود جاى داده و کارکردى ویژه براى آن در نظرگرفته اند. در نظام اخلاقى اسلام نیز مفهوم سعادت مفهومى کلیدى و محورى است که هر چند تشابهات بسیارى با دیگر مفاهیم این واژه درنظریه هاى اخلاقى گذشته دارد ولى تفاوتى بزرگ نیز دارد که سبب شده تا فلسفه اخلاق اسلامى از این حیث نیز ویژگى خاص و ممتاز داشته باشد. در این نوشتار سعى شده با سیرى گذرا در آثار فلاسفه یونان، خصوصا سقراط، افلاطون، ارسطو، زنون، اپیکور و آثار برخى از اندیشمندان اسلامى دیدى اجمالى نسبت به جایگاه سعادت در دو فلسفه اخلاق یونان و اسلام فراهم آید. شایان ذکر است که غرض این نوشتار نقد و تحلیل آراء این بزرگان در این زمینه نیست و آنچه مى تواند موجب بصیرت بیشترى در مورد جایگاه مفهوم سعادت در فلسفه اخلاق شود بررسى پیشینه این مفهوم در سنت مسیحى و در آراء متفکران غربى مثل هابز، لاک و خصوصا کانت است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسير آيه کرامت و رفع تعارض نمايی آن با اوصاف نکوهيده انسان
نویسنده:
صمد بهروز، محمد علی رضايی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
قرآن
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
کرامت نفس
,
انسان در قرآن
,
آیه کرامت
کلیدواژههای فرعی :
کرامت انسانی ,
اخلاق در قرآن ,
آیات فطرت ,
خلافت الهی ,
خلق انسان ,
ایمان (فرجام شناسی) ,
تفسیر قرآن ,
رذایل اخلاقی ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
اوصاف نکوهیده ,
تعارض نمایی آیه کرامت ,
مخلوقات الهی ,
مفهوم شناسی کرامت ,
کاربرد واژه کرامت ,
کرامت طبیعی ,
کرامت تکوینی انسان ,
کرامت اکتسابی انسان ,
کرامت ملکوتی ,
کرامت الهی ,
ملاک تکریم انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ناصر مکارم شیرازی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
شاپا (issn):
7256 ـ 2228
چکیده :
قرآن کريم در آيه کرامت تمامی انسان ها را دارای وصف کرامت ويژه دانسته است. اين آيه در نگاه ظاهری با برخی از آيات ديگر قرآن مانند: ابراهيم / 34، معارج / 21 ـ 19، علق / 7 ـ 6، احزاب / 72، قيامت / 5، عصر / 2 ـ 1 و اعراف / 179 در تعارض است. ديدگاه های مختلفی از سوی مفسران جهت رفع اين تعارض مطرح شده است. در اين ديدگاه ها ايمان، تربيت يافتگی انسان، پاکی فطرت، به کارگيری درست غرايز، عدم قناعت به زمينه خلقت، تمايز قائل شدن بين کرامت آغازين و رذالت فرجامين و به فعليت رساندن جنبه های مثبت وجود انسان، به عنوان ملاک کرامت مورد توجه قرار گرفته است. اين مقاله بر اين نکته تاکيد می ورزد که تکريم انسان به نوع آفرينش او باز می گردد که به انسان ظرفيت ها، استعدادها و توان مندی هايی خاصی عطا کرده است و تکريم انسان بر مبنای اين ويژگی های منحصر به فرد آفرينش انسان در ميان مخلوقات الهی است و نکوهش از انسان در برخی از آيات به جهت استفاده نادرست او از اين نعمت ها است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت وجود و نامگرایی در نظام فلسفی صدرایی
نویسنده:
احمد احمدی، محمد رصافی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختلاف تشکیکی
,
اصالت ماهیت
,
اصالت وجود
,
عالم مثال ها
,
کلی طبیعی
,
نامگرایی (نومینالیسم)
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
اصالت تسمیه(فلسفه)
,
اصالت وجود
کلیدواژههای فرعی :
اعیان ثابته ,
حرکت جوهری ,
هستی ,
وجود رابط ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
تشکیک در ماهیت ,
تشکیک خاصی ,
تشکیک عامی ,
نفی ماهیات ثابته ,
رابطه حرکت جوهری و نام گرایی ,
تشکیک در مفهوم وجود ,
نفی ماهیت ,
کثرت عرضی وجود ,
حقایق طولی ,
وجود جمعی اشیاء ,
نگاه ملاصدرا به ماهیت ,
وحدت حقیقی انواع ,
تشکیک تبعی ماهیت ,
ذاتباوری (دیدگاه فلسفی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
ادعا شده است که اصالت وجود و نظام تشکیکی وجود در اندیشه فلسفی ملاصدرا به نظریه نامگرایی میانجامد. این ادعا به بیانهای مختلف مطرح شده است. یکی از نتایج اصلی نامگرایی، نفی کلی طبیعی و نیز هر گونه امور مجرد، مانند مثل افلاطونی، است. اعتباریت ماهیت مهمترین دلیل کسانی است که معتقدند نظام صداریی فاصله چندانی تا نامگرایی ندارد و به کمک تشکیک خاصی و حرکت جوهری، این ادعا را تقویت میکنند. برخی از شارحان ملاصدرا نیز – بدون آنکه به ارتباط اصالت وجود و نامگرایی اشاره کنند– به گونهای سخن گفتهاند که گویا در نظام فلسفی ملاصدرا، کلی طبیعی هیچ جایگاهی ندارد و استفاده او از این اصطلاح در اثر رسوبات اندیشه اصالت ماهیت بوده که تا پیش از او رواج داشته و حتی خود او در ابتدا چنین میاندیشیده است. این مقاله، در مقابل، در پی رد این مدعاست. با بررسی دقیق نظام ملاصدرا، این نتیجه به دست میآید که استفاده ملاصدرا از اصطلاحاتی مانند کلی طبیعی، صورت نوعیه، ذات و ماهیت از رسوبات اندیشه اصالت ماهیت نیست، بلکه او با نگرشی متفاوت این اصطلاحات را به کار میبرد. علاوه بر آن، به مثل افلاطونی نیز معتقد است و آن را با قدری اصلاح و تعدیل در نظام فلسفی خود جای میدهد. بنابراین، ملاصدرا نه تنها نامگرا نیست، بلکه واقعگرایی است که بین نظریه افلاطون و ارسطو جمع کرده و در حقیقت علاوه بر مثل، صورت نوعیه، کلی طبیعی و ماهیت را نیز موجود میداند؛ هرچند نحوه وجود کلی طبیعی، ذات و ماهیت بالعرض یا بالتبع است
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 24
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان نفس بر اثبات خدا در حکمت متعالیه
نویسنده:
محمدتقی یوسفی، مجتبی افشارپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
اثبات وجود خدا
,
استکمال نفس
,
برهان نفس
,
عینیت سالک و مسلک
,
براهین خداشناسی
,
اثبات وجود خدا
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
معرفت نفس(خودآگاهی)
,
تجرد نفس (فلسفه)
کلیدواژههای فرعی :
اتحاد عاقل و معقول ,
حرکت اشتدادی نفس ,
عقل بالفعل ,
قوه جسمانی ,
وجود ربطی انسان ,
درجات نفس ,
علم حصولی به نفس ,
خروج نفس از قوه به فعل ,
علت حرکت نفس ,
حیثیت بالقوه در مجردات ,
رابطه علی نفس و بدن ,
شرافت نفس بر بدن ,
غایت حرکت نفس ,
حرکت نفسانی افلاک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در میان ادله اثبات وجود خدا در فلسفه اسلامی، برهان های غیرمشهوری هم هستند که در عین صحت و اتقان کمتر مورد عنایت فیلسوفان قرار گرفتهاند. یکی از این برهان ها برهان نفس بر اثبات خدا است. در این برهان، با استفاده از نفس انسانی و برخی اوصاف و عوارض آن بر وجود خداوند سبحان استدلال می شود. صدرالمتالیهن (ره) در برخی از آثار خود بهصراحت این برهان را یکی از براهین مستقل اثبات واجبالوجود دانسته است. ملاصدرا و برخی از پیروانش چهار تقریر از این برهان ارائه کردهاند: با استفاده از علت حرکت نفس، حدوث نفس، علت غایی حرکت نفس و حرکت نفوس فلکی. این برهان به نحو مستقل در حکمت مشاء مطرح نبوده است؛ برخی اشراقیان به بعضی تقریرهای آن اشاره کردهاند؛ ملاصدرا با بهرهگیری از اشارات پیشینیان و همچنین مبانی فلسفی خود در مسئله نفس، حرکت جوهری، نحوه ارتباط حادث با محدث و... چنین برهانی را بیان کرده است. او همچنین در این برهان، راه و رونده را متحد میداند و عینیت سالک و مسلک را از ویژگیهای این برهان می شمارد و همین امر را دلیل شرافت این برهان بر سایر ادلۀ اثبات واجبالوجود ـ به جز برهان صدیقین ـ میداند. او معتقد است: در عین اینکه معرفت حضوری نفس شهود باطنی رب را در پی دارد، معرفت حصولی به نفس و دقت در عوارض آن نیز وسیله صعود به معرفت خداوند است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 182
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چگونگی ارتباط میان بایدهای اخلاقی و است های علمی و فلسفی از دیدگاه اندیشمندان معاصر و علامه طباطبایی
نویسنده:
عبدالمجید طالب تاش
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
ارتباط باید و است
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
فعل اخلاقی ,
گزاره اخلاقی ,
گزاره دینی ,
وجود عینی ,
جهان واقع ,
اندیشمندان مسلمان ,
استی های حقیقی ,
بایدهای اعتباری ,
گرایش های اروپایی ,
مکتب اخلاق فضیلت محور ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
امور اعتباریه صرف ,
قرآن ,
عدالت(فقه) ,
قیاس ,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
وجود ذهنی(اصطلاح وابسته) ,
حکم اعتباری ,
توصیه اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
در اروپا، پیرامون گونه ارتباط میان علم و دین و به تبع آن چگونگی ارتباط علم با اخلاق و خاستگاه باید و نبایدهای اخلاقی گرایشی به وجود آمد که از هیوم فیلسوف اسکاتلندی آغاز شد. جداانگاری حوزه های علم و اخلاق بسامد داعیه هایی بازنگرانه نسبت به رابطه خداوند با جهان است که گزاره های دینی و اخلاقی را برخاسته از احساسات درونی انسان به شمار می آورد و جداافکنی آن از واقعیات عینی و خارجی را پی گیری می کند. از این نظر گاه عقل در کشف گزاره های اخلاقی ورود ندارد. زیرا منطقی نبوده و مسئول صحیح و غلط نیستند. هر چند این گرایش مورد پذیرش اندکی از اندیشمندان مسلمان نیز واقع شده است، اغلب نزدیک به اتفاق اندیشمندان مسلمان با این تفکر مخالفت ورزیده اند و در نادرستی آن به استدلال پرداخته اند. این گروه بر این باورند که هر چند اخلاق از علم و فلسفه زایش منطقی نمی یابد، اما اصولا ارائه یک گزاره اخلاقی بدون پشتوانه حقیقت عینی امکان پذیر نیست. از نظر اندیشمندان مسلمان میان بایدهای اخلاقی و هست های علمی و فلسفی ارتباط تقدمی و تاخری وجود دارد؛ به این معنا که انسان پس از آگاهی نسبت به حقیقت علمی و نفس الامری به کمک عقل نظری، راه رسیدن به آن حقیقت عینی را در عالم واقع با استمداد از عقل عملی کشف می کند. آن گاه در قالب گزاره های توصیه ای و بایدهای اخلاقی بیان می کند. این گروه در حقیقت تولید ارزش از دانش را نه به معنای تولید منطقی که مبتنی بر دو گزاره یکی علمی و دیگری اخلاقی دانسته اند. از منظر آنها عقل عملی به عنوان یک ابزار پسینی از نیروی عقل نظری به عنوان ابزار پیشینی استمداد می جوید و به توصیه های اخلاقی دست می یابد و در قالب بایدها و نبایدها ارائه می دهد و این همان ارتباطی است که میان علم و فلسفه با اخلاق وجود دارد. چرا که عقل عملی بدون علم و اندیشه نمی تواند حکمی را اعتبار و صادر نماید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 98
مشخصات اثر
ثبت نظر
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
تعداد رکورد ها : 2107
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید