جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
قدیم
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 11
عنوان :
تحلیل مساله ربط حادث با قدیم از دیدگاه فلاسفه و متکلمین
نویسنده:
علی الحاج حسن
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
علوم انسانی
,
حدوث و قدم
,
تجزیه و تحلیل
,
الهیات و معارف اسلامی
چکیده :
این رساله از سه قسمتتشکیل شده است : قسمتاول: در این قسمتبه دو موضوع پرداختهایم: موضوع اول: شرح محل نزاع موجود که برای بیان موضع نزاع آراء صدرالمتالهین و فخر رازی و سبزواری و حسنزاده آملی را در این مورد بیان نمودهایم. دومین موضوع که در مورد آن بحثشده سیر تاریخی مسئله از یونان تا زمان حال میباشد. قسمتدوم: در این قسمتسه فصل بیان شده و مورد بحثقرار گرفته است . فصولی که مفصلا مورد بحثقرار میگرفته استبحثهای: شیخالرئیسو شیخالاشراق و صدرالمتالهین شیرازی میباشد. اما شیوه ما در بیان مباحثبدین صورتمیباشد که ابتدا مبانی بحثها را آورده و سپساصل و لوازم آنها را بیان میکنیم و در نهایتاشکالاتی که بر این نظریاتوارد شده آوردیم. اما در قسمتسوم که بعد از قسم دوم آن را آوردهایم: آن را در دو فصل بیان داشتهایم. فصل اول در مورد اهم آراء و نظریاتکلامی موجود که در این راستا پنج نظریه از مشهورترین متکلمین را ذکر کردهایم. و در فصل دوم سه مبحثبیان گردیده که در این مورد به تفصیل بحثعبدالجبار معتزلی و شیخ مفید و امامالحرمین الجوینی صحبتشده استکه در این راستا آراء آنها و اشکالاتوارده بر آنها را به شکل پیوستهای بیان داشتهایم. و در خاتمه، تقییم را بیان نمودهایم و برای بیان آن تقییم را به دو قسمتتقسیم کردهایم. یکی از آنها مربوط به اموری استکه فلاسفه و متکلمین بر روی آن اتفاقنظر دارند و دیگری اموری که بر سر آن اختلافنظر دارند. سپسنتیجه حاصل از بحثرا آوردهایم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شرح المواقف القاضی عضدالدین عبدالرحمن الایجی المجلد 3
نویسنده:
تالیف السید الشریف علی بن محمد الجرجانی .و معه حاشیتا السیالکوتی والچلبی علی شرح المواقف ضبطه و صححه محمود عمر الدمیاطی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت : دارالکتب العلمیة,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
فلسفه اسلامی
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
قدیم زمانی ,
وجوب ,
احکام ماهیت ,
ماهیت ,
اجزاء ماهیت ,
ماهیت حقیقی ,
ماهیت مرکب ,
ممکن بالذات ,
ممتنع ,
قدیم ذاتى ,
کد کنگره:
BP205/4/ع6م8023 1377
چکیده :
المرصد الثانى:ماهيت بما هى هى در 12 مقصد بيان مىشود كه عبارتند از:تمييز ماهيت از غير، تقسيمات ماهيت،نظر افلاطون،ماهيت يا مركب،اجزاء ماهيت مركب،ماهيت مجعول،مركب،اجزاء مركب،ماهيت حقيقى،وجوب نياز به اجزاء ماهيت،وجوب قبول شركت در ماهيت،آراء حكما در ماهيت. المرصد الثالث:اين مرصد بحث مىكند از وجوب،امتناع،قدم،حدوث مباحث اين مرصد در 6 مقصد مىباشد كه عبارتند از:تصور واجب ممكن و ممتنع،اعتبارى بودن واجب،ممكن و ممتنع،تقسيمات چهارگانه واجب،ممكن، قديم،قديم زمانى و ذاتى.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تثلیث از دیدگاه ابن عربی و عبدالکریم جیلی
نویسنده:
اشرف امامی علی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
تثلیث
,
کفر
,
الوهیت
,
روحالقدس
,
همذات.
,
پیامبر
,
عرفان نظری
چکیده :
تثلیث از آموزههای اصلی در الهیات مسیحی است که در متن مقدس قرآن صراحتاً مردود و اعتقاد به الوهیت عیسی (ع) کفر تلقی شده است. از طرف دیگر در بین عارفان مسلمان، ابن عربی و عبدالکریم جیلی در آٍثار خود از نوعی تثلیث یاد کردهاند. در این جستار ضمن بررسی دیدگاه هر یک از این دو عارف در مورد الوهیت عیسی (ع)، مصادیق تثلیث از آثار آنان نقل شده و در خاتمه، میزان تفاوت این تثلیث با تثلیث مصوَّب و معهود در میسحیت (شورای نیقیه) مورد بررسی قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 54
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی قول به قِدم نفوس ناطقۀ انسانی در سنجش با آیۀ میثاق (عالم ذر) با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی(ره)
نویسنده:
احمدرضا شاهرخی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
نفس ناطقۀ انسان
,
حادث
,
عالم ذَر
,
درباره علامه طباطبایی
چکیده :
چکیده نفس ناطقۀ انسانی یا «روح» همواره مورد توجه و مطالعۀ بسیاری از دانشمندان قرار گرفته است. نحوۀ پیدایش نفس ناطقه از مسائل اصلی در باب نفس ناطقه انسانی است. مقالۀ پیشِ رو به این مسئله پرداخته که آیا آیۀ شریفۀ «میثاق» میتواند تأییدی بر قِدم نفوس ناطقه انسانی باشد؟زیرا طبق آیۀ شریفۀ «میثاق» خداوند از فرزندان آدم - پیش از اینکه به دنیای مادّی بیایند - بریگانگی خویش پیمان و اِقرار گرفته است و فرزندان آدم بر این توحید اِقرار کردهاند. سپس به صلب حضرت آدم(ع) بازگشتهاند. دربارۀ معنای آیۀ «میثاق» سه قول گفته شده است که عبارتند از: اثبات عالم ذَر، پیمان فطری از انسان در همین دنیا و وجود جمعی نفوس نزد خداوند که در مرتبهای قبل از عالم دنیاست. در مقام داوری وپاسخ به پرسش پیشگفته، میگوییم: قول اول که با قِدم نفوس سازگار است با ضرورت عقل و ظهور آیۀ مخالفت دارد و به تناسخ باطل منجر میشود. قول دوم نیز با سیاق آیۀ «میثاق» سازگاری ندارد و مستلزم این است که آیه را بر معنای مجازی حمل کنیم. به این ترتیب، آیۀ «میثاق» - در نظر علامه طباطبایی(ره) - نمیتواند تاییدی بر قِدم نفوس ناطقه باشد، بلکه مقصود این است که نفوس در مرتبهای پیش از عالم دنیا در نزد خدا و بهوجود جمعی حضور داشتهاند و پروردگار را در ربوبیت مشاهده کردهاند و این مشاهده از طریق نفس خودشان بوده است و حمل آیۀ شریفه برقول علامه طباطبایی(ره)هم تاحدی بعید به نظرمی رسد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 130 تا 147
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقد و بررسی آرای میرزا ابوالحسن جلوه در مسئلة ربط حادث به قدیم
نویسنده:
بهزاد محمدی، مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
حادث
,
حرکت جوهری
,
اصالت وجود
,
حرکت وضعی فلک
چکیده :
یکی از مهمترین موضوعات و مسائل فلسفی چگونگی ارتباط موجودات حادث عالم طبیعت با خداوند متعال است که هیچگونه حدوثی در ذات او راه نداشته و قدیم است. نظریة حرکت جوهری ملاصدرا یکی از ابتکارات بزرگ در حکمت متعالیه بر اساس اصالت وجود است که توانسته پاسخگوی این مسئله باشد. از آنجا که بازخوانی آرای فلاسفه پس از ملاصدرا و نقادی آن اندیشهها ضرورت دارد، در این مقاله اشکالات میرزا ابوالحسن جلوه (م 1314 ق) را در مسئلة ربط حادث به قدیم نقد و بررسی میکنیم. حکیم جلوه در رسالة «فی بیان ربط الحادث بالقدیم»، با بیان عدم امکان صدور متجدد از ثابت، در جهت حل معضل ربط حادث به قدیم، حرکت وضعی دوری فلک را واسطة بین حادث و قدیم قرار داده و با راهحل صدرالمتألهین مخالفت داشته است. آرای این حکیم متأله بحث و بررسی شد و یافتهها نشان داد که ایشان با نگاه مشائی و غفلت از اصول اساسی فلسفة صدرا، این انتقادات را مطرح کرده است و از سویی مثل شیخالرئیس در راهحل خویش بر مسئلة ربط حادث به قدیم، بین احکام وجود و احکام ماهیت خلط کرده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 143
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی حدوث و قدم کلام خدا در اسلام و مسیحیت
نویسنده:
علی اکبر افراسیاب پور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
الحدوث
,
خلق قرآن
,
حدوث
,
حدوث کلام الهی
,
حدوث قرآن
,
حضرت عیسی (ع)
,
حدوث و قدم قرآن
,
حدوث و قدم کلام الهی
,
حضرت مسیح (ع) از نظر مولوی
,
دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
اسلام ,
مسیحیت ,
اشاعره ,
ماهیت کلام ,
بنی عباس ,
وعد و وعید ,
حنابله ,
انجیل ,
فرشته وحی ,
حنابله (فرق کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
وعد و وعید ,
انجیل ,
نوس ,
شورای نیقیه ,
کلمه(لوگوس) ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین مسیحیت(دامنه ادیان پیشرفته) ,
عباسیان ,
صفت در ذات ,
کلمه خدا ,
کلام و فعل خدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
یکی از مهمترین مشترکات کلامی بین دین اسلام و مسیحیت، بحث درباره حدوث و قدم کلام خداست. شاید کهنترین جدال اعتقادی در این دو دین آسمانی، همین موضوع باشد. متکلمان مسیحی، که مسیح را کلام خدا دانستهاند، درباره حادث یا قدیم بودن، الهی یا انسانی و آسمانی یا زمینی بودن او دچار اختلاف شدهاند و به همین دلیل، در بین خود، مذهبها و مکتبهای مختلفی را به وجود آوردهاند. این اختلافات در نخستین حکومتهای آنها و دوران کنستانتین و شورای نیقیه اوج میگیرد. در اسلام نیز درباره کلام خدا، یعنی قرآن مجید همین ماجرا وجود داشته و بحث شده است که آیا کلام خدا حادث است یا قدیم و آسمانی است یا زمینی، به ویژه در دوران خلافت مأمون خلیفه عباسی و اختلاف معتزله و اشاعره و دیگران، این جدال اوج گرفت. در این مقاله، به مشابهتهای متعدد این دو دین الهی درباره کلام خدا پرداخته و موارد متعددی از آن شباهتها ارائه گردیده است که راهی برای تقریب بین این ادیان آسمانی میگشاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
برهان سینوی از نگاه ابن رشد
نویسنده:
نادر شکراللهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
برهان سینوی
,
براهین خداشناسی
,
فلسفه مشاء
,
نقد ابن رشد بر برهان سینوی
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
معتزله ,
تسلسل ,
امکان ماهوی ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
ممکن الوجود ,
واجب الوجود ,
اشارات و تنبیهات ,
امکان استعدادی ,
تهافت الفلاسفه ,
امکان ذاتی ,
عروض وجود بر ماهیت ,
برهان امکان و وجوب (اثبات خدا) ,
مساله جعل ,
امکان حقیقی ,
امکان ضروری ,
قدیم ,
تسلسل ,
سلسله ممکنات ,
نسبت ماهیت و وجود ,
محال بودن تسلسل ,
بازسازی برهان سینوی ,
تهافت التهافت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-7063
چکیده :
ابنرشد برهان سینوی بر اثبات واجبالوجود را نمیپذیرد و آن را جدلی میداند. در چرایی این عدم پذیرش، نویسندگان بر دلایلی تکیه کردهاند، بعضی بر این باورند که ابنرشد نتوانست به نحوه عروض وجود بر ماهیت، آن گونه که ابنسینا معتقد بود، برسد. همچنین وی نتوانست امکان ماهوی را دریابد و امکان ذاتی را از امکان استعدادی تمییز دهد؛ از این جهت، در فهم برهان ابنسینا عاجز ماند و این عجز باعث شد که برهان سینوی به طور صحیح به غرب منتقل نشود. اما ابنرشد هم امکان ماهوی و هم نحوه عروض وجود و ماهیت را میشناخت، اما با توان فلسفی آن دوره که هنوز مسأله اصالت وجود و مسأله جعل وجود مطرح نبود، امکان ماهوی نمیتوانست پایه برهان قرار گیرد و او مجبور بود که ممکن را به حقیقی (موجودات دارای قوه و فعل) و ممکن ضروری تقسیم کند تا بتواند چهره معقولی از برهان به دست دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 138
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مسئله آفرینش از نگاه ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
مجید ملایوسفی، علی حیدری فرجی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الله
,
آفرینش (اِبداع)
,
حدوث عالم
,
محرک لایتحرک
,
حدوث زمانی عالم
,
حدوث
,
حدوث زمانی، al-ḥudūt̲h̲ al-zamānī، coming into existence in time
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
عالم خلقت
,
فلسفه بوعلی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
خلقت از نظر ابن سینا
,
خلقت از نظر ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
جهان هستی ,
عالم مثال ها ,
حدوث ذاتی ,
ماده ظلمانی ,
برهان حرکت (اثبات خدا) ,
خیر محض ,
علت غایی ,
علت فاعلی ,
حرکت ,
حدوث ذاتی عالم ,
ازلی ,
عالم تحت القمر ,
عالم فوق القمر ,
نفوس فلکی ,
کائنات ,
امر مطلق ,
اثیر ,
محرک ,
ماده ,
اجسام سماوی ,
مُثُل ,
ماهیت علت غایی ,
شی ء مطلق ,
برهان حرکت ,
کائن ,
عالم ( امکانی ) ,
نظام علت غایی ,
نظام علت فاعلی ,
خیر محض ,
علت وجودی ,
جهان سینوی ,
امر نسبی ,
خدای سینوی ,
جهان ازلی ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
0
چکیده :
یکی از مسائل مهم در تاریخ تفکر بشر، مخلوق یا نامخلوقبودن عالم هستی بوده است. فیلسوفان پیش از ارسطو، هریک بهنوعی قائل به ازلی و غیرمخلوقبودن عالم هستی بودهاند. ارسطو با قائلشدن به ازلیت مقولههای حرکت، زمان، و ماده را مؤلفههای اصلی عالم هستی دانسته است و حکم به ازلی و غیرمخلوقبودن جهان هستی میدهد. از این حیث است که خدای ارسطو در مقام علت فاعلی عالم هستی، فقط محرک عالم است و هستیبخش آن قلمداد نمیشود. در ادیان ابراهیمی، ازجمله اسلام، خالقیت خداوند امری مسلم و بدیهی تلقی میشود. ازاینرو، ابن سینا در مسئله آفرینش عالم از ارسطو فاصله میگیرد. درواقع، تصویر سینوی از عالم هستی و خداوند و رابطه این دو با هم متفاوت با تصویری میشود که ارسطو ارائه میدهد. ابن سینا با تقسیم حدوث به ذاتی و زمانی مدعی میشود که ازلیبودن عالم از حیث زمانی مستلزم آن نیست که عالم هستی مخلوق خداوند نباشد. از این حیث نزد بوعلی خداوند علت فاعلی عالم است؛ صرفاً محرک نیست، بلکه معطی وجود به عالم هستی نیز تلقی میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث در نفسشناسی صدرالمتألهین : سال 5، شماره 2 : حکمت اسراء
نویسنده:
معصومه سادات سالک
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عالم مثال
,
علم النفس ملاصدرا
,
علم نفس
,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه)
,
موجود مجرد مثالی
,
انسان شناسی فلسفی
,
علم نفس
,
حکمت متعالیه
,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام)
,
پارادوکس مرتبه مثالی نفس حادث
کلیدواژههای فرعی :
قدیم ,
شواهد الربوبیه ,
معاد جسمانی ,
حکمت اشراق ,
انسان شناسی ,
عالم مجردات ,
حکمت مشاء ,
عالم ماده ,
03. انسان شناسی Human nature ,
عالم جبروت ,
عالم شهادت ,
عالم ماده ,
عالم ملک ,
قرآن ,
قوس نزول ,
عالم عقل ,
قدم نفس ,
عالم ملک و ملکوت ,
حادث ,
عالم شهادت ,
فلسفه اشراقی ,
فلسفه مشاء ,
بدن ,
عقل فعال ,
معاد جسمانی ,
قرآن ,
هستی عقلی نفس ,
معاد جسمانی از نظر ملاصدرا ,
عالَم اسماء و صفات ,
سابقه ماده بدن ,
اتصال مثال در انفصال خیال ,
حدوث نفس ناطقه ,
سلسله تنزلات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
موجودات مثالی به رغم تجرد، از عوارض ماده (مقدار، اندازه و شکل) خالی نیستند؛ در حالیکه این عوارض، به گونهای در تعین شخصی و در نتیجه تفرد موجودات، نقش دارند و باعث جزئی شدن این صور میشوند. با فرض «مرتبه مثالی» برای نفس انسانی، میتوان سابقهای در این عالم برای انسان تصور کرد. در این تصور به تعداد افراد مادی کثرت عددی خواهیم داشت. بنا بر نظر ملاصدرا نفس انسانی، جسمانیة الحدوث است و سابقه چنین نفسی، به وجود جمعی عقلانی در صقع ربوبی و یا عالم مفارقات عقلی، ارجاع داده میشود. با این تفسیر، هم حدوث نفس انسان محفوظ میماند و هم پیامدهای عقلی محال و توالی فاسد قدم نفس، مجال بروز نمییابند. بنابراین سلسله تنزلات به ویژه مراتب قبلی وجودات تنزلیافته در قوس نزول، با مبنای حدوث جسمانی نفس، چندان قابل جمع به نظر نمیرسد و پیشینه وجود عقلی نفس ـ با وجود تأکید فراوان صدرالمتألهین بر وجود مثالی موجودات ـ تبیین چگونگی حدوث آن را از مرتبه عقلی به عالم ماده، دشوار میسازد. شاید بتوان این ناسازگاری را با فرض سابقۀ ماده بدن، به عنوان متحد صورت انسانی، حل کرد؛ اما ماده در فلسفه صدرایی نقش کماهمیتی دارد، و علاوه بر آن ابداعی است و نمیتواند در این مرتبه نقشی داشته باشد. بر اساس مبانی صدرایی، فرض پیوند مستقیم میان ماده متحد با صورت (در عالم ماده) با ماده مثالی، فرضی نادرست است. در پارهای از آثار عباراتی میتوان یافت که اعتقاد به مرتبه مثالی نفس انسانی را در سلسله نزولی نشان میدهد و وجه قدم نفس را تقویت میکند و بر ابهامات نظریه «جسمانیة الحدوث» میافزاید.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 83 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کلام باری از دیدگاه فلاسفه و متکلمین اسلامی
نویسنده:
محمدرضا حیاتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژههای اصلی :
قدیم
,
حادث
,
ذات (منطق)
,
علوم انسانی
,
کلام
,
فَعل
,
کلام
چکیده :
همه مسلمانان به پیروی از قرآن و سنت متفقاند که یکی از صفات خداوند متکلم بودن او است و اما این که حقیقت کلام الهی چیست و آیا کلام خداوند حادث است یا قدیم اختلاف دارند.نخستین کسانی که از ماهیت کلامِ خدا و کیفیت هم سخنیِ او با پیامبران سخن گفتند متکلمانِ معتزلی بودند که از دیدی فلسفی، خداوند را عاری از صفات ثبوتی دانستند و با نفی صفت کلام از ذات باری، قرآن را آفریده ی وی قلمداد نمودند.اما حنبلیان اهلِ حدیث، کلام را صفتِ ذاتیِ خدا خواندند و قائلانِ به آفریده بودنِ قرآن را از جغرافیای مسلمانی بیرون راندند. درکشاکشِ نزاع حنبلیان و معتزلیان، کلابیه، اشاعره، ماتریدیه، امامیه، کرامیه و دیگر فرقه های کلامی سربرافراختند و در راستای تبیین چیستیِ کلام و کیفیت تکلم خدا تئوری هایی مختلف و گاه مخالف پرداختند. سپس فیلسوفان و عارفان مسلمان نیز به موکب متکلمان پیوستند و کلام و تکلم خدا را با مایه های فلسفی و عرفانی تحلیل نمودند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 11
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید