جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
فعل انسان
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 12
عنوان :
موضوعشناسی علوم انسانی و اقتضائات روششناختی آن
نویسنده:
رمضان علیتبار فیروزجایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
روش شناسی علوم انسانی
,
فعل انسان
,
موضوع علوم انسانی
,
علوم انسانی (سایر)
,
موضوعشناسی علوم انسانی
کلیدواژههای فرعی :
انسان شناسی دینی ,
پارادایم اثباتی ,
انسان شناسی علوم انسانی ,
پوزیتویسم منطقی(معرفت شناسی) ,
چیستی انسان ,
پارادایم پوزیتیویستی ,
رویکرد الهی و دینی ,
روشن شناسی شناخت انسان ,
آگاهانه و ارادی بودن کنش انسانی ,
نیت مندی و هدف داری کنش انسانی ,
اعتباری بودن موضوع علوم انسانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
یکی از مسائل مهم و اصلی در علوم انسانی، روششناسی آن است. عوامل و متغیرهای مختلفی در روششناسی نقش دارند که از جمله آن، موضوع علوم انسانی و نوع تلقی از آن است. موضوع علوم انسانی در یک معنای کلی، انسان و جامعه و در معنای دقیقتر عبارت است از کنش انسانی. نوع تلقی از انسان و کنشهای وی در مکاتب علمی- نظیر پارادایمهای سهگانه در علوم انسانی- متفاوت بوده و بر اساس آن، به روششناسی متفاوتی نائل شدند. کنش انسانی به مثابه موضوع علوم انسانی دارای مختصات و ویژگیهای مختلفیاند که آن را از موضوع دیگرعلوم بهویژه علوم طبیعی متمایز میُسازد. این ویژگیها عبارتاند از: آگاهانهبودن، ارادیبودن، هدفمندبودن، معناداربودن، اعتباریبودن و... که وجود هر کدام به گونهای در روششناسی علم نقش داشته و درمجموع در علوم انسانی نیز اقتضای روشی خاصی خواهد داشت. مقاله حاضر با روش اسناد و مدارکی در گردآوری دادهها و روش عقلی در تحلیل اطلاعات، زمینه را برای نظریهپردازی در روششناسی علوم انسانی فراهم میسازد؛ ازاینرو سعیمیشود ضمن معرفی انسانِ علوم انسانی و روش شناخت آن، به ویژگیهای کنش انسانی و اقتضائات روششناختی آن در علوم انسانی بپردازد. مقاله حاضر برگرفته از طرح تحقیقی «معیار دینیبودن علوم انسانی» (از نگارنده مقاله) مربوط به صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور (INSF) Iran National Science Foundation به شماره 91004340 میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 55 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مقالات فی فلسفة العصور الوسطی
نویسنده:
ترانثی وماركوس؛ ترجمة ماهر عبد القادر محمد
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مجموعه مقالات , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره: دار المعرفة الجامعیه,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه قرون وسطی
,
فلسفه غربی
,
کتب فلسفه غرب به عربی
کلیدواژههای فرعی :
فعل انسان ,
03. انسان شناسی Human nature ,
اثبات خدا ,
افعال الهی ,
اراده انسان ,
دین و انسان ,
عقل و دین ,
علم نفس ,
عقل ,
حریت ,
فلسفه قرون وسطا ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
فکر(اصطلاح وابسته) ,
العالم ( وابسته اخص الشیء)(حکمت اشراق) ,
چکیده :
جناب ترانثی و مارکوس در این کتاب مقالاتی را راجع به فلسفه قرون وسطی و مشخصا از چند چهره مشهور گردآوری و مطالب فلسفی را ذکر کرده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی جایگاه «نظر و تفکر» نزد قاضی عبدالجبار
نویسنده:
محمد بیدهندی، حسین سلطانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
چکیده
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اصول عقاید معتزله
,
تفکر
کلیدواژههای فرعی :
جهل ,
فعل انسان ,
اراده ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
وجوب دفع ضرر محتمل ,
اعتقاد ,
تکلیف عقلی ,
دلیل عقلی(مسائل جدید کلامی) ,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) ,
عقل(فقه) ,
سکون نفس ,
علم ,
دلیل نقلی(قسیم دلیل عقلی و دلیل مرکب از عقلی و نقلی) ,
معرفت شناسی مکتب معتزله ,
اعتقاد مطابق با واقع ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
شاپا (issn):
2345-3788
چکیده :
ﻗﺎضی ﻋﺒﺪاﻟﺠﺒﺎر از ﭼﻬﺮه ﻫﺎي ﻣﻌﺮوف ﻛﻼم ﻣﻌﺘﺰلی اﺳﺖ ﻛﻪ درﺑﺎره ﻣﻌﺮﻓﺖﺷﻨﺎسی، ﺑﻪوﻳﮋه ﺑﺤﺚ «ﻧﻈﺮ» آرای ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ ای دارد. در ﻧﻈﺎم ﻣﻌﺮفتی ﻗﺎضی، «ﻧﻈﺮ» ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﺗﻔﻜﺮ و اﺳﺘﺪﻻل اﺳﺖ و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ اﻓﻌﺎل اﻧﺴﺎن، از ﻗﺪرت و اراده او ﺻﺎدر می ﮔﺮدد و ﻓﻌﻞ ﺧﻮد اوﺳﺖ؛ و از ﻧﻈﺮ و ﺗﻔﻜﺮ، فعلی دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻠﻢ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ می آﻳﺪ. ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻗﻮه ی ﺗﻔﻜﺮ در ﻧﺰد ﻗﺎضی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺴﺘﻘﻞ و ﻳﻚ اﺑﺰار ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻬﻢ ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ؛ ﺑﺪﻳﻦ روی، ﻗﺎضی ﺗﻨﻬﺎ راه رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ را ﻧﻈﺮ و ﺗﻔﻜﺮ، یعنی ﻫﻤﺎن راه ﻋﻘﻞ می داﻧﺪ، و ﻧﺰد او ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ آدمی، اﺳﺘﺪﻻل عقلی ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ در ﺻﺪد اﺳﺖ ﻧﻘﺶ و ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻧﻈﺮ و راﺑﻄه آن ﺑﺎ ﻋﻠﻢ و ﻣﻌﺮﻓﺖ و ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﺎص را، از دﻳﺪﮔﺎه ﻋﺒﺪاﻟﺠﺒﺎر ﻣﻮرد ﺑﺮرسی ﻗﺮار دﻫﺪ.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 87 تا 104
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی اختیار انسان در فلسفه اسپینوزا و استاد مطهری
نویسنده:
زهرا رسولی، محمد کاظم علمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتضی مطهری
,
اسپینوزا
,
اختیار انسان
,
اختیار
,
اختیار
,
اختیار انسان
کلیدواژههای فرعی :
جبر و اختیار ,
عواطف ,
اراده آزاد ,
کتاب اخلاق اسپینوزا ,
تصور حقیقی ,
تصور تام ,
فعل انسان ,
آزادی اجتماعی ,
کمال و سعادت انسان ,
جبر و اختیار(کلام) ,
اختیار انسان ,
کمال نهایی انسان ,
ضرورت فلسفی ,
آزادی ,
اتفاق ,
میل ,
آزادی معنوی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
آزادی ,
آزادی اجتماعی ,
آزادی معنوی ,
عقل(منطق) ,
عشق عقلانی به خدا ,
خواهش ,
رابطه علم و اراده ,
تصور تام(مقابل تصور ناقص) ,
تصور ناقص(مقابل تصور تام) ,
تصور حقیقی(مقابل تصور غیر حقیقی) ,
تصور غیر حقیقی(مقابل تصور حقیقی) ,
ضرورت ,
عقل و اراده ,
بداهت اختیار ,
ملکات روحی انسان ,
قدرت انتخاب ,
حدود اختیار ,
اصل صیانت ذات ,
رساله در اصلاح فاهمه ,
قدرت شناخت ,
معرفتشناسی (اپیستمولوژی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
9112-2008
چکیده :
این نوشتار به مقایسه نظریات دو فیلسوف اسلامی و غربی استاد مطهری و اسپینوزا دربارة اختیار انسان می پردازد. هر یک از این دو فیلسوف نظریات عمیقی درباره اراده آزاد و اختیار انسان عرضه کرده اند که بررسی تطبیقی این نظریات می تواند در فهم عمیق تر دیدگاه های هر یک از دو منشأ اثر قرار گیرد. هدف این جستار روشن کردن شباهت ها و تفاوت های موجود در دیدگاه های آنان درباره این پرسش ها می باشد که آیا انسان واقعاً آزاد است؟ آیا اختیار و آزادی او صرفاً به معنی قدرت انتخاب است؟ آیا حس اختیار در او بدیهی است، یا نتیجه جهل و غفلت او از علل و عوامل مؤثر بر اعمالش می باشد؟ دامنه و حدود اختیار انسان چه اندازه است؟ این دو فیلسوف در مباحث مهمی نظیر عقل، آزادی انسان، انسان، اراده، نسبت عقل و اراده، تعریف جبر و اختیار، و ملاک اختیار دارای دیدگاه های عمیقی هستند که در این جستار به روش تطبیقی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
قضا و قدر و ارتباط آن با مسئله اختیار
نویسنده:
عسکر دیرباز، قاسم امجدیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مجتمع آموزش عالی شهید محلاتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اختیار انسان
,
قضا و قدر
,
علیت
,
توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)
کلیدواژههای فرعی :
تصادف در خلقت ,
فعل انسان ,
03. انسان شناسی Human nature ,
اشاعره (اهل سنت) ,
سنت الهی ,
معتزله (اهل سنت) ,
صادر اول ,
تفویض ,
خالقیت الهی ,
اراده انسان ,
انسان ,
سرنوشت انسان ,
عقل اول ,
قضاء ذاتی ,
قضاء غیر حتمی ,
قضاء فعلی ,
قرآن ,
حدیث کنز مخفی ,
واحد و کثیر ,
اختیار مطلق ,
مبدئیت خداوند ,
حوادث عالم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
6024-2251
چکیده :
نوشتار حاضر با بیان هدف و نحوه خلقت عالم و اینکه خداوند خالق عالم است نه فاعل عالم، توحید افعالی خداوند که به معنای نفی فاعلیت تام از ماسوی اله است را مورد بررسی قرار می دهد و بعد از تشریح این مساله که تنها موثر حقیقی در عالم خداوند است، به تبیین معنای قضا و قدر و نقش انسان در رخدادها و رویدادهای حادث در زندگی او می پردازد. در پایان نیز این نتیجه را به دست می دهد که حوادث عالم وجوب و حتمیت خود را از جانب خداوند و بر طبق قانون علیت دریافت نموده، هرگونه صدفه و اتفاقی منتفی است و از جمله عللی که در افعال انسان موثر است و در واقع مکمل تامیت انسان در افعالش می باشد، اختیاری است که طبق قضا و قدر الهی برای انسان حتمیت و وجوب یافته و انسان را قادر ساخته تا در طول تاثیر خداوند موثر در افعالش گردد؛ لذا نه جبری در کار است و نه اختیار مطلق.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
امتحان الهی و مجبوریت گناه
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
افعال انسان سه گونه است : 1. افعال غیر اختیاری مثل حرکت قلب و معده و امثال آنها که انسان کنترل مستقيم ارادي روی آنها ندارد ؛ در این گونه افعال گناه و ثواب معنی ندارد ؛ و انسان در مقابل این گونه از افعال وجودش مسئول نیست . 2. افعال نیمه اختیاری ؛ مثل
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فعل انسان
,
امتحان الهی
,
افعال انسان
,
مجبوریت گناه
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روش شناسى علم دینى ناظر به علوم انسانى
نویسنده:
مهدى سلطانى، حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جامعه شناسی
,
علم دینی
,
جامعه شناسی دینی
,
روش شناسی علوم انسانی
,
فلسفه (خاص)
,
حکمت متعالیه
,
نظریه اجتماعی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
عقل خود بنیاد ,
حرکت اشتدادی نفس ,
فعل انسان ,
نقد علم مدرن ,
03. انسان شناسی Human nature ,
انسان کامل (کلام) ,
نظریه پردازی ,
مفاهمه ,
انسانیت ,
علم مدرن ,
مسایل جدید انسان شناسی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
واقعیت منحاز ,
امور اعتباریه صرف ,
اصالت وجود ,
موضوع علوم انسانی ,
عصر خود آگاهی ,
نفس الامر ادراک اعتباری ,
شکل گیری زیست جهان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
داعیان علم دینى معتقدند که علوم، اعم از انسانى و طبیعى، در دامنه و حاشیه متافیزیک به وجود آمده و بسط یافته اند؛ لذا با تغییر در متافیزیک، علوم نیز متحول خواهند شد. به عبارت دیگر، چنانچه متافیزیک الهى باشد، علوم نیز الهى مى شوند و چنانچه متافیزیک سکولار و این جهانى باشد، علوم نیز سکولار خواهند شد. با این حال، براى ایجاد تغییر و تحول در علوم، ارائه روش هایى بایسته و ضرورى است. هدف پژوهش پیش رو، ارائه روشى براى تغییر در علوم انسانى متناسب با چارچوب هاى علم دینى است. روش مقاله، تحلیلى ـ برهانى است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله
نویسنده:
حمید ملک مکان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
معتزله (اهل سنت)
,
عدل الهی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقل گرایی اعتدالی ,
حجیت عقل ,
ثواب و عقاب ,
امر و نهی الهی ,
فعل انسان ,
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
اراده الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
مکلَّف ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
حکمت عملی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
قدرت واجب ,
کلیات خمس ,
توفیق الهی ,
moral ideas ,
حسن و قبح اعتباری ,
معناشناسی حسن و قبح ,
انسان مداری معتزله ,
خدامحوری اشاعره ,
تأویل گرایی افراطی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
در علم اخلاق، از حسن و قبح سخن میرود و اخلاق بر اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله مدار حسن و قبح میچرخد، اعم از آنکه در حوزۀ عقاید یا اوصاف نفسانی و یا افعال باشد. نگارنده در مقالۀ حاضر، اخلاق را از دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله بررسی کرده است. معتزله به حسن و قبح ذاتی و عقلی افعال معتقدند و آن را از لوازم اساسی عدل الاهی میدانند. آنان همۀ افعال الاهی را حَسَن و زیبا میدانند و برآنند که خدا فعل قبیح انجام نمیدهد و در انجام واجبات، اخلال نمیورزد. صفت عدل به صفات اراده و قدرت مطلق الاهی بازمیگردد؛ این صفات به شناخت توحید و مطلق صفات خداوند میانجامد. شناخت توحید و اثبات قدیم بودن خدا، بر آزادی اراده و اختیار انسانی در افعالش متوقف است و صحت این امور نیز به عقل توقف دارد نه نقل؛ در غیر این صورت، به فروپاشی نظام اجتماعی، بطلان قانون علّیت و نیز به نابودی شرع و دین میانجامد. در برابر این دیدگاه، اشاعره به حسن و قبح الاهی و شرعی افعال پایبندند. آنان به عدل خدا باور دارند اما نه با تعریفی که معتزله قائل است؛ بلکه به اعتقاد ایشان هر کاری که خدا انجام دهد، عین عدل است. بنابراین، آنان حسن و قبح افعال را ذاتی نمیدانند و به تبع، برای عقل در کشف حسن و قبح، ارزشی قائل نیستند؛ بلکه آفرینندۀ حسن و قبح را خدا و فرمان الاهی میدانند. در نظر آنان نیز حسن و قبح افعال، به اراده و قدرت مطلق الاهی بازگشت دارد که هر دو صفت از صفات ذات به شمار میآید. نکتۀ دیگر، آن است که هر دو مکتب در عقلی بودن برخی از معانی حسن و قبح، دیدگاهی مشترک دارند؛ تنها در استحقاق مدح و ثواب و ذم و عقاب، عاجلاً و آجلاً، اختلاف نظر وجود دارد. سرانجام این که در دستگاه کلامی معتزله و مطابق تفسیر آنان از حسن و قبح افعال، نگاه و توجه، بیشتر «انسانمدارانه» است؛ حال آنکه در دستگاه کلامی اشاعره، تأکید بیشتر الاهیاتی و «خدامحور» میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه باید و هست از منظر علامه طباطبایی
نویسنده:
حسن معلمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
فعل اختیاری
,
فعل انسان
,
امور اعتباریه صرف
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
مسئلة «هست و باید»
,
اخلاق از دیدگاه علامه طباطبایی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
رئالیسم اخلاقی ,
اختیار انسان ,
مطلق گرایی اخلاقی ,
ضرورت بالقیاس ,
ضرورت ادعایی ,
انشا و اخبار ,
حکم اخلاقی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
ذبح کردن اسماعیل (ع) ,
ناواقع گرایی اخلاقی ,
معرفت شناسی اخلاقی ,
اصل علّیت ,
ضرورت ,
احساس گرایی اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
یکی از مباحث مهم فلسفه اخلاق رابطه بین «باید و هست» است که دیدگاه های مختلفی در باب آن ارائه شده است. یکی از این دیدگاه ها، دیدگاه مرحوم علامه طباطبایی و شارح بزرگ آن شهید مطهری است که عبارت است از آنکه: باید و نبایدهای اخلاقی، جعل ها و اعتباراتی هستند که انسان بر اساس رابطه واقعی بین افعال اختیاری خود و نتایج مترتب بین آنها، تنظیم کرده است و «بایدها» مبتنی بر واقعیات هستند؛ هرچند از آن ها استنتاج نشده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 97 تا 106
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق وحیانى
نویسنده:
احمد احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تربیت دینی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
اخلاق دینی
,
تعلیم اخلاق
کلیدواژههای فرعی :
ثواب و عقاب ,
فعل انسان ,
ادیان توحیدی ,
معاد(کلام) ,
فضایل ,
انسان شناسی مادی (مسائل جدید کلامی) ,
قرآن ,
مرگ (فقه) ,
رذایل اخلاقی ,
اعمال در قرآن ,
مارکسیسم ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
Moral action ,
انسان شناسی غیردینی ,
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
اخلاق جمع خُلْق و خُلُق، به معناى خوى و خصلت بوده، صفت و حالتى عارض بر انسان و قائم به او و نمود و بروز اوست. بنابراين تا انسانى نباشد، اخلاقى وجود نخواهد داشت. و بايد بدانيم اين انسان چگونه موجودى است تا با شناخت وى، اوصاف و اعراض و خصلت و اخلاق كنونى و آينده وى مشخص شود تا او در مقام تعليم و تربیت به آنها متصف گردد. هر اندازه اين شناخت ژرف تر و جامع تر باشد، اخلاق مبتنی بر تربیت بر آن هم كامل تر و متعالى تر خواهد بود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 7 تا 11
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 12
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید