جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 63
ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ال‍ق‍اض‍ی‌ ع‍ض‍دال‍دی‍ن‌ ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ الای‍ج‍ی المجلد 4
نویسنده:
ت‍ال‍ی‍ف‌ ال‍س‍ی‍د ال‍ش‍ری‍ف‌ ع‍ل‍ی‌ ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د ال‍ج‍رج‍ان‍ی‌‎ .‬و م‍ع‍ه‌ ح‍اش‍ی‍ت‍ا ال‍س‍ی‍ال‍ک‍وت‍ی‌ وال‍چ‍ل‍ب‍ی‌ ع‍ل‍ی‌ ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ض‍ب‍طه‌ و ص‍ح‍ح‍ه‌ م‍ح‍م‍ود ع‍م‍ر ال‍دم‍ی‍اطی‌
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ب‍ی‍روت‌ : دارال‍ک‍ت‍ب‌ ال‍ع‍ل‍م‍ی‍ة,
چکیده :
المرصد الرابع:اين مرصد در بيان مباحث وحدت و كثرت مى‌باشد كه در 11 مقصد بيان شده است:وجود واحد و كثير،اعتبارى بودن وحدت و كثرت،حقيقى بودن آنها،اختلاف حكماء و متكلمين در اين‌باره،تقابل وحدت و كثرت،مقابله ذاتى بين اين دو،مراتب اعداد،اقسام واحد،تقسيم وحدت به حسب اصطلاح،اثنين،اتحاد مجازى اثنين، مثلان-ضدان-متخالفان،اجتماع متماثلين،عدم اجتماع متقابلان در زمان واحد. المرصد الخامس در مباحث علت و معلول مى‌باشد كه در 10 مقصد بيان شده است:نياز اشياء به غير،واحد شخصى، استناد آثار متعدد به موثر بسيط،مراد از بسيط حقيقى،علت نبودن غير متناهى در مدت و شدت و عدت بر جسم،امتناع دور در علت و معلول،معيت علت و معلول،تسلسل در علت و معلول،فرق جزء و شرط علت،مسائل هشتگانه علت و معلول.
شرح بداية الحكمة للعلامة الفیلسوف السید محمد حسین طباطبایي المجلد 2
نویسنده:
سید کمال حیدری؛ محرر: خلیل رزق؛ مدقق: عبد الرضا افتخاري
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , شرح اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دار فراقد,
کلیدواژه‌های اصلی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
بدایه ‏الحکمه، کتابی است که علامه طباطبائی -رضوان اللّه علیه- آن برای آغاز علم فلسفه و حکمت نوشته است و از مهم‌ترین متون درسی فلسفه محسوب می شود. این کتاب، کاملاً استدلالی است و در آن جز دلیل و برهان یافت نمی‏ شود. بدایه الحکمه، نوشتاری است پیراسته از حشو و زواید، متین و استوار، و در عین اختصار، مهم ‏ترین عناوین حکمت الهی را دربردارد. ایجاز و اختصار عبارات کتاب موجب شده که بسیاری از مقاصد کتاب برای نو آموزان، پوشیده بماند و محتوای آن، چنان‏که باید، دریافت نگردد. بر این اساس کتاب حاضر، از مجموعه دروس شرح بدایه الحکمة استاد سید کمال حیدری برگرفته شده و با همّت یکی از شاگردان ایشان با هدف تبیین و تشریح مقاصد کتاب و روشنگری مطالب آن در ۲ جلد، به ‏نگارش در آمده است. موضوعات جلد 2: نظام علی و معلولی تسلسل احکام وحدت صورت واحد وحدت کثیر سبق و لحوق برهان حدوث احکام قوه
ساختار «برهان سینوی» و نقد و بررسی ادله آن
نویسنده:
ذهبی سیدعباس
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
چکیده :
طرح مباحث خداشناسی و الهیات بالمعنی الاخص در فلسفه اسلامی اهمیت خاصی دارد. در این میان، مساله اثبات وجود خدا از اهمیت بیشتری برخوردار است و محوریت دیگر مسایل خداشناسی را به خود اختصاص می دهد. جایگاه و نقش ابن سینا و تاثیر او در حکیمان بعد از خودش از یک طرف و شهرت برهان سینوی در اثبات وجود خدا از طرف دیگر، تاملی دوباره دراین استدلال را می طلبد تا با تحلیل ادله آن، نقاط قوت و ضعف آشکار گردد، اشکالات دوازده گانه قابل طرح بر آن تبیین شود، صحت و سقم اشکالات مطرح شده و پاسخ های آن مورد تحلیل و بررسی قرارگیرد تا در پرتو آن، بتوان درست و نادرست بودن ادعای ابن سینا و صدر المتالهین را درباره نامیدن این برهان به برهان (صدیقین) مورد داوری قرارداد و این نزاع تاریخی را حل نمود.
صفحات :
از صفحه 179 تا 199
تامل در تسلسل
نویسنده:
علیرضا کهنسال
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
نگارنده در این نوشتار مختصری از نتیجه تاملات خود را در موضوع «تسلسل» فراروی خوانندگان دانشور نهاده است. این نوشتار حاوی دعاویی است که نویسنده کوشیده است آنها را به ضرب برهان اثبات کند:
صفحات :
از صفحه 85 تا 114
ارزیابی دیدگاههای الحادی داوکینز در کتاب «پندار خدا»
نویسنده:
علی اصغر مروت
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ریچارد داوکینز در پندار خدا، به تفصیل، به نفی خدایی که ناظم منظومه‌های طبیعی است پرداخته است. البته او در این کتاب، به اجمال، به نفی خدایی که اجابت‌کنندهٔ دعا، معجزه‌گر و همه‌توان در عینِ همه‌دانی نیز پرداخته است. بحث داوکینز در نفی خدای ناظم دارای سه مفهوم اصلی است: انتخاب طبیعی، پیچیدگی و احتمالِ ناچیز. او به هنگام قرار دادنِ «انتخاب طبیعی» به جای خدای ناظم، به جای نقد علمی این نظریهٔ پرطرفدار که از انتخاب طبیعی به عنوانِ طریقِ الهیِ خلقت یاد می‌کند، صرفاً با تمسخر از کنار این نظریه می‌گذرد. و در بحث از «پیچیدگیِ» خدای ناظم، دچار مغالطهٔ اشتراک لفظی می‌شود. همچنین او در بحث از پذیرفتنی یا قابل انکار دانستنِ آنچه واقعیتِ آن «احتمال ناچیزی» دارد نیز در کتاب خود به تناقض‌گویی می‌افتد. در این مقاله علاوه بر مطالب فوق، نشان داده خواهد شد که مهم‌ترین استدلال‌های داوکینز از مدت‌ها قبل از طرح آنها توسط او، در کتب اهل کلام، پاسخ‌های درخور تأملی یافته‌اند. اما داوکینز بدون انتقاد از آن پاسخ‌ها، در حقیقت بدون این که خود متوجه باشد، بحث خود در وجود خدا را ناتمام رها کرده است. در ضمن در مقالۀ حاضر قرائنی حاکی از جانبدارانه بودن پژوهش داوکینز در پندار خدا ارائه خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 185 تا 210
نقد برهان‌های تسلسل در فلسفه ملاصدرا
نویسنده:
وحید خادم زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
تسلسل موضوعی فلسفی در باب توالی علت ها و معلول ها در زنجیره بی نهایت است. هر چند در عرف عام فلسفه، مفهوم تسلسل به علل اختصاص ندارد بلکه مواردی را نیز شامل می شود که از دایره علیت و معلولیت خارج است. مسأله تسلسل قدمتی به اندازه تاریخ اندیشه دارد. در یونان باستان این مسئله در قالب مبحث نامتناهی ظهور یافت. تناهی و نامتناهی را باید موضوعی ریاضیاتی دانست که نتایج فلسفی مهمی را به بار می آورد به همین سبب همواره مورد توجه فیلسوفان قرار گرفته است. ارسطو با تمایز میان نامتناهی بالفعل و بالقوه گامی بزرگ در حل مسائل نامتناهی برداشت. در فلسفه اسلامی تسلسل به عنوان شاخه ای مستقل از بحث نامتناهی طرح گردید. فلاسفه اسلامیکوشیدند که تسلسل را به عنوان مصداقی از نامتناهی بالفعل انکار کنند و در این راه براهین زیادی را اقامه کردند. بنظر می رسد که آنان، تحقق فعلیت یک مجموع نامتناهی را منوط به شرایط سه گانه ی فعلیت، معیت و ترتب می دانند. ما نیز می‌کوشیم با نگاهی تازه این شرایط سه گانه را مورد بررسی قرار دهیماز سویی دیگر در این پایان نامه برآنیمکه با تکیه بر آثار ملاصدرا به نقد و بررسی برهان های ابطال تسلسل بپردازیم.هر چند که قصد آن را نداریم از دیدگاه خاص حکمت متعالیه به این موضوع نگاه کنیم. به همین جهتبا تکیه بر نظرات فلاسفه اسلامی به نقد از این برهان ها می پردازیمو نقد خویش بر بخشی از این برهان ها را بر پایه ی تفکیک دو معنا از "تساوی" بنا می کنیم. در این راه ناگزیر به مباحثی که در باب نامتناهی در ریاضیات مطرح شده اند، می پردازیم و دریچه ای جدید به مبحث تسلسل در فلسفه اسلامی می گشاییم. در ریاضیات، کانتور راه جدیدی پیش روی مسئله نامتناهی گشود و با طرح نظریه مجموعه ها به حل پارادوکس های مطرح شده در باب نامتناهی در ریاضیات نائل آمد. ما نیز می کوشیم با طرح این نظریه، دستاورد های آن را در مبحث تسلسل مورد ارزیابی قرار دهیم. بخشی دیگر از این برهان ها را نیز می توان برهان ها فلسفی صرف دانست که ما نیزفارغ از مباحث ریاضیاتی، آنها را مورد نقد قرار می دهیم
بررسی تطبیقی برهان امکان و وجوب تومیستی و برهان صدیقین سینوی
نویسنده:
سعیده نبوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
آکوئیناس، در طریقة سوم خود، از امکان و وجوب دریچه ای به سوی اثبات وجود خدا می گشاید. بعضی از فیلسوفان، استدلال او را طبیعی مابعدالطبیعی تفسیر کرده اند و بعضی دیگر، طبیعی. با این وصف، به سادگی نمی توان استدلال او را با برهان صدیقین ابن سینا یکی دانست. این مقاله بر آن است که پس از ارائة گزارشی از برهان صدیقین سینوی و تقریرهای گوناگون برهان امکان و وجوب تومیستی، تفاوت های این دو برهان را به خصوص از لحاظ ابتنای آن ها بر اصل امتناع تسلسل آشکار سازد. به نظر می رسد در تحلیل و ریشه یابی تفاوت یاد شده، باید سراغ نظر این دو فیلسوف دربارة خدا و رابطة او با طبیعت رفت؛ ابن سینا چون در پی اثبات واجب الوجود بالذات است و بس، برای اثبات مدعای خود، به بیش از این نیاز ندارد که با تکیه بر امکان ماهوی، تسلسل در علل فاعلی را ابطال و درنتیجه، وجود خدا را اثبات کند، در حالی که در تقریرهای طبیعی مابعدالطبیعی از برهان امکان و وجوب تومیستی، هدف اثبات واجب الوجودی است که عالم طبیعت را از کتم عدم خلق کرده است. به همین دلیل این نوع تقریرها نمی توانند صرفاً با تکیه بر امکان ماهوی، برای طبیعت حادث، آفریدگار ازلی اثبات کنند. همچنین با گریز به طریقة دوم آکوئیناس و مقایسة استدلال او بر امتناع تسلسل با برهان وسط و طرف ابن سینا، روشن می شود که حتی اگر استدلال آکوئیناس برگرفته از برهان ابن سینا باشد، اقتباسی ناقص از آن است
صفحات :
از صفحه 113 تا 133
برهان طرف و وسط
نویسنده:
ابوالحسن غفاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
يكى از براهينى كه در امتناع تسلسل در علل حقيقى اقامه مى‌شود، برهان طرف و وسط است. بعضى براى استحاله تسلسل تا 52 برهان را ذكر كرده‌اند. حكيم سبزوارى تعدادى از براهين را در شرح منظومه بيان كرده است. براهينى كه در ابطال تسلسل اقامه شده دو دسته‌اند: الف. ابطال مطلق تسلسل؛ مثل برهان تطبيق. ب. ابطال تسلسل در علل كه علاوه بر آن منتهى به اثبات واجب‌الوجود هم مى‌شود؛ مثل برهان اسد و اخصر فارابى و برهان طرف و وسط. برهان طرف و وسط علاوه بر اين‌كه اثبات مى‌كند سلسله علل و معلولات در سلسله فاعلى نمى‌توانند بى‌نهايت ادامه داشته باشند، در سلسله علل مادى، صورى و غايى نيز جارى است. از اين‌رو، شيخ الرئيس ابن سينا مى‌گويد: «و هذا البيان يصلح ان يجعل بياناً لتناهى جميع طبقات اصناف العلل، و ان كان استعمالنا فى العلل الفاعليه»؛ برهان طرف و وسط صلاحيت آن را دارد كه در تبيين همه طبقات و اصناف علل (فاعلى، غائى، مادى و صورى) قرار گيرد، گرچه ما در علل فاعلى به كار برديم. در اين مقاله تاريخچه، تقرير و نقدهايى كه متوجه اين برهان است، بررسى مى‌شود.
برهان امکان در الهیات اسلامى
نویسنده:
محمد حسین زاده یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
چکیده :
متكلمان و فلاسفه اسلامى، تقريبهاى گوناگونى را براى برهان امكان ارائه كرده اند كه هر يك، دليل مستقلى است. در شهرت آن، همين بس كه كمتر كتاب فلسفى يا كلامى را مى توان يافت كه در بحث از اثبات واجب تعالى، تقريبى از آن تقريبها را بيان نكرده باشد. از نظر اتقان و اعتبار، تالى برهان صديقين است. مقدمات بيشتر تقريبهاى آن، فلسفى محض است، نيازى به علوم تجربى ندارد. چنانكه برهان صديقين نيز اين گونه است. اين برهان، بر برهان صديقين مزيتى دارد و آن، قدمت تاريخى آن است كه اكثر قريب به اتفاق اهل نظر، چون فارابى، ابن سينا، فخر رازى، بهمنيار، محقق طوسى و صدرالمتأهين آن را پذيرفته اند. فخر رازى با اين فرض كه امام مشككين است، در «مباحث مشرقيه» و «محصّل» تقريبهاى مختلفى را ذكر و از برخى از آنها حمايت مى كند. حتى در مباحث مشرقيه، اتفاق حكما را ادعا مى كند و مى نويسد: «و هى معتمد الحكماء». اشكالهايى كه در فلسفه اولى و الهيات بالمعنى الاعم، بر مقدمات اين برهان، وارد شده است، در نقد المحصّل مطرح شده و خواجه طوسى و حتى خود فخر رازى به آنها پاسخ داده اند.
بررسی کاربرد قاعدۀ «الواحد» در مکتب اصولی آخوندخراسانی و پیامدهای اعتقادی آن
نویسنده:
نسرین هژبری، محمدرضا کاظمی گلوردی، جمشید سمیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
چکیده :
مقاله حاضر پس از بیان قاعده «الواحد» و ذکر براهین آن به بررسی نوآوری‌های آخوند خراسانی در بهره‌گیری از قاعدۀ «الواحد» در کفایة الاصول پرداخته است و با ذکر اقوال متکلمین و حکما به پیامدهای اعتقادی این قاعده از جهت تأثیر در تبیین قدرت مطلقه الهی و توحید افعالی، اشاره می‌کند. در مورد کاربرد قاعده «الواحد» در اصول فقه باید گفت با وجود اینکه مفاد قاعده «الواحد» از علوم حقیقی بوده و فلاسفه به شدت از خلط احکام حقایق با اعتباریات به دلیل تفاوت ماهوی و منطق استدلال در این دو علم پرهیز می‌کنند، مرحوم آخوند در مباحثی مانند وضع مرکبات، صحیح و اعم، تعدد شرط و جزا و... از قاعده «الواحد» و عکس آن استفاده کرده است. بنابراین هدف اصلی طرح مسئله علاوه بر اثبات عدم تنافی قاعده «الواحد» با قدرت مطلقه الهی و توحید افعالی خداوند، بیان نوآوری آخوند خراسانی همراه با توضیح دو دیدگاه نقد و تأیید کاربرد قاعده «الواحد» در اصول فقه است. مهم‌ترین نتایج این پژوهش آن است که اولاً کاربرد علوم حقیقی در علوم اعتباری خطا نبوده و چه‌بسا در موارد بسیاری باعث تبیین صحیح مسائل و رشد و بالندگی آن علم می‌شود؛ ثانیاً علم اصول فقه از علوم اعتباری محض نمی‌باشد. این پژوهش توانسته است با تبیین نظرات دو گروه موافق و مخالف در کاربرد قاعده «الواحد» در کفایة الاصول، نوآوری مکتب اصولی آخوند خراسانی را در این زمینه به اثبات رساند.
صفحات :
از صفحه 83 تا 102
  • تعداد رکورد ها : 63