جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 50
چالش بر سر وراثت: بازخوانی تطبیقی داستان قربانی پسر ابراهیم (ع) در سنت های یهودی، مسیحی و اسلامی
نویسنده:
محمدرضا وصفی، روح اله شفیعی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
ابراهیم (ع) پدر ادیان سه گانه سامی (یهودیت، مسیحیت و اسلام) است. دستور خدا به او برای قربانی کردن یکی از پسرانش، از داستان های مهم و مشترک متون مقدس ادیان ابراهیمی است. با این همه، چالشی چشمگیر نیز در این میان وجود دارد، که به کیستی این قربانی باز می گردد. در حالی که یهودیان و مسیحیان، او را اسحاق (ع) می دانند، مسلمانان بدین سو گرایش دارند که او را اسماعیل (ع) بدانند. اما به راستی کیستی این قربانی، چه اهمیتی دارد؟ مگر هدف متون مقدس از بازگویی این داستان، توجه پیروان ادیان ابراهیمی به ایمان ابراهیم (ع) و تلاش برای دنباله روی از او نیست؟ پس چرا چنین چالشی سر برآورده است؟ این مقاله به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش، نخست گزارشی تطبیقی از داستان زندگی پسران ابراهیم (ع) در کتاب مقدس و قرآن به دست می دهد، و سپس به بازگویی جایگاه عنصر «وراثت» در پدید آمدن این چالش می پردازد. به باور نویسندگان بررسی تاریخی برداشت های پیروان ادیان ابراهیمی از این داستان، نشان می دهد که آنان پسر آماده شده برای قربانی شدن را، وارث اصلی ابراهیم (ع) می دانسته اند.
صفحات :
از صفحه 143 تا 164
جنبش اصلاح‌طلبی یهود و چالش‌های آن در دوران مدرن
نویسنده:
سید ابراهیم موسوی؛ حسین سلیمانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: الهیات تطبیقی,
چکیده :
با شکل‌گیری عصر روشنگری در اروپای قرن هجدهم و وقوع انقلاب فرانسه، اندیشه‌های عقل‌گرایانه و فلسفی در اروپا گسترش یافت. اندیشمندان روشنگری، که اثبات همه چیز حتی علوم دینی را تنها از راه عقل امکان‌پذیر می‌دانستند، شعار آزادی و برابری همه ملّت‌ها را نیز سرمی‌دادند. این‌گونه اندیشه‌های آزادی‌خواهانه، بیش از هر گروهی برای یهودیان شادی‌آفرین بود، چرا‌که با توسل به آن ‌می‌توانستند پایان یک دوره مشکلات و سختی‌های قوم یهود را رقم بزنند. اندیشمندان نوگرای یهودی به پیشگامی «موسی مندلسون» در قرن هجدهم و تأثیر از روشنگری مسیحی، پذیرش اصول دینی یهودیت را عقلانی دانستند و تصمیم گرفتند دست از پاره‌ای عقاید دینی خود بردارند. ایشان با اندیشه‌های تجدد‌طلبانه، تغییر و اصلاح در برخی آموزه‌های سنّتی همچون ملّی‌گرایی یهود را ضروری دانستند و آن‌ها را از علل اصلی مشکلات خود در آن دوره بیان کردند. پس از این اصلاحات نخستین، در دوره‌های بعدی اصلاح‌گران در مسائل دیگری همچون ازدواج با بیگانگان، طلاق، ختنه، آیین پذیرش جوانان و نظایر آن، تفاسیری جدید و متفاوت با دیدگاه سنتی ارائه نمودند و یهودیت را با چالش‌هایی مواجه ساختند که در بیشتر این دیدگاه‌ها، تأثیر جوامع مسیحی بر ایشان مشهود است. پیدایش این اصلاحات تا حدودی سبب گسترش سکولاریسم در میان یهودیان اصلاح‌طلب گردید. این‌گونه اقدامات اصلاح‌طلبان، همواره با واکنش شدید یهودیان سنتی همراه بوده است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 148
مفهوم خدا در اندیشه و فلسفه فیلون
نویسنده:
سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
چکیده :
این مقاله درصدد طرح و حل تعارض ظاهر شده در کلام فیلون در باب خداشناسی است. تعارضی که در واقع، ناشی از دو جنبه شخصیت او، یعنی علاقه به دین یهود و فلسفه افلاطونی است. مؤلف بر این اعتقاد است که مسلک تنزیهی (خداوند بدون صفات) فیلون که خداوند را ماورای مثل افلاطونی و حتی فراتر از مثال اعلا می‌داند، تحولی در مفهوم خدا در نزد فیلسوفان یونانی به وجود آورده است. او در عین حال، از مذهب رواقی و آیین مضمونی برای جمع بین حضور همگانی و هر جایی (تشبیه) حق در عین تعالی (تنزیه) و برتری او از خلق بهره جسته است. بر طبق نظر بریه دو جهت فوق الذکر ناظر به یک سطح نیست، بلکه یکی برتر از دیگری است؛ یعنی خداوند به لحاظ واقع و در حقیقت خویش، مطلق است، اما هنگامی که از او به خالق و مانند آن تعبیر می‌کنیم، او را با نوعی ارتباط و علقه لحاظ می‌کنیم و صفاتی تشبیهی به او نسبت می‌دهیم.
صفحات :
از صفحه 62 تا 71
شخینا در ادبیات دینی یهودی
نویسنده:
شایسته شریعتمداری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
شخینا (همان سکینه) به معنای آرامش، رساننده مفهوم حضور الاهی در ادبیات دینی یهودی است. در این مقاله، ابتدا تحولات معنایی شخینا از زمان نگارش تلمود توسط ربانیان یهودی تا فلاسفه یهودی معاصر، بررسی شده است. در ادبیات تلمودی، شخینا گاه به معنای وجه خداوند است و گاه به جای خود خدا به کار رفته است. در حکمت الهی حسیدیزم، شخینا با مفهوم جلال الاهی یا کاود که واسطـه در آفرینش است، تطبیق معنـایی یافته است . در مکتب قبالا، شخینا همان ملکوت است، آخرین سفیرا در عالم سفیروت یا تجلیات الاهی، که دارای موقعیت و نقشی خاص است. شخینا مظهر وجه تانیث در عالم الوهی است و نماینده «من» الاهی و منزل گه سکونت نفس انسانی است. سپس به اسطوره فراق شخینا از اصل الوهی خویش در نتیجه گناه آدم و هبوط او از بهشت پرداخته شده است. هم چنین نمادهای مختلف شخینا در مکتب قبالا و آیین ها و مراسم قبالایی مربوط به آن بیان شده است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 128
ابن میمون و تاثیر براسپینوزا در مساله صفات خدا
نویسنده:
زهره توازیانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق(ع),
چکیده :
نگارنده مقاله حاضر می خواهد نشان دهد، ابن میمون فیلسوف نامدار یهودی قـرون وسـطی بـر اسـپینوزا، دیگر فیلسوف یهودی تبار عهد رنسانس، تأثیر گذار بوده و این تأثیر در هر دو شکل ایجابی و سلبی، صورت بسته است. تأثیر ابن میمون که فرد تربیت یافته سنت اسلامی است به یک معنا تـأثیر حکمـای اسـلامی نیـز تلقی می شود. نگارنده برای اثبات ادعای خود، بعد از معرفی اجمالی دو فیلسوف، تنها به ذکـر چنـدین مـسأله اتفـاقی و اختلافی بسنده نموده است تا توانسته باشد به هدف خود نزدیک شده باشد. مسائلی که مورد اتفاق هر دو فیلسوف بوده عبارتند از : 1 - اعتقاد به خدای واحد، که هر دو فیلـسوف تحـت تـأثیر اندیـشه هـای دینـی و تربیـت یهـودی بـه آن رسیده اند. 2 - اعتقاد به عینیت وجود و ماهیت در خدا، که ابتدا ابن میمون تحت تأثیر حکمای اسلامی به آن رسیده و بعد این اندیشه را به اسپینوزا منتقل نموده است. مسائل اختلافی مورد اشاره در این مقاله عبارتند از: 1 - وجود صفات ذاتی برای خدا که ابن میمون اساساً، اصل اتصاف به صفات ذاتـی را بـه دلایلـی کـه در مقاله آمده است، باور نداشته، در حالیکه اسپینوزا به وجود صفات لایتناهی در خدا معتقد بوده است. 2- اعتقاد به صفت «بْعد» برای خدا، که اسپینوزا آنرا به منظور توجیه ربط عالم به خدا مطـرح سـاخته، امـا ابن میمون به دلیل تأثر از فرهنگ دینی خود و همچنین تحت تأثیر اندیشه هـای کلامـی – فلـسفی حکمـای مسلمان از قبول چنین نسبتی سرباز زده است. 3- قول به حدوث عالم که از باورهای جدی ابن میمون بوده اما اسپینوزا، اساساً، نظام خاصی را برای ایـن منظور طراحی نموده است که به نظام «حالات» معروف است. در نظام حالات، عالم، ظهـور دومـین صـفات حق در حالات است که تبیین خاص خود را دارد.4 - عدم پذیرش نسبت «عقل» و «اراده» به خدا از سوی اسپینوزا، که سـنتی بـر خـلاف عمـوم فیلـسوفان قرون وسطی و از جمله ابن میمون است. توجیه وی بر این امر این است که «عقل» و «اراده» از حالات فکـر هستند، بنابراین نمیتوانند صفات خدا باشند. سوای از اصل اتصاف، که محل اختلاف دو فیلسوف است، هر دو حکیم منعی در انتساب بعضی ویژگی هـا و احکام به خدا نمی بینند. گر چه در این مورد هم اختلاف دو فیلسوف در بعضی مواضع روشن است.
صفحات :
از صفحه 44 تا 57
مطهری و الهیات جدید
نویسنده:
علی اکبر احمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مقاله حاضر به تحلیل مطهری از الهیات جدید می پردازد. نخست رای مطهری در باب الهیات را مختصرا شرح می دهم. دیدگاهی که بر اساس آن مطهری مقام قدسی خداوند را مقتضی این می داند که مستقیما در اشیا مداخله نکند. به عبارت دیگر، او بر این باور است که خلقت صرفا از طریق نظام علی است. سپس، توضیح می دهم که مطابق با آرای مطهری در الهیات جدید، تحت تاثیر نگرش یهودی و مسیحی، خدا هم چون نیرویی کر و کور است که بلاواسطه اشیا، و خصوصا سرنوشت بشری را، تحت نفوذ خود می گیرد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 16
معادشناسی یهود
نویسنده:
نوری سادات شاهنگیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مقاله حاضر در راستای آشنایی با تعالیم سنتی یهود درباره سرنوشت انسان پس از مرگ نوشته شده است. برای این منظور، علاوه بر کتاب مقدس (عهد عتیق) و تلمود، به سه اثر مکاشفه ای (کتاب اول اخنوخ، کتاب حکمت سلیمان و کتاب دوم عزرا) نیز استناد شده است. بررسی حیات اخروی و موضوعات وابسته به آن، از قبیل شئول (عالم زیرین)، ویژگی های منسوب به آن و تحول دیدگاه های مربوط به اوضاع و احوال اموات در این عالم، رستاخیز اموات و این که این واقعه چه هدفی را در پی خواهد داشت، ظهور مسیح (از نسل یوسف و داوود)، شرایط ظهور، حوادثی که پیش از ظهور و پس از آن به وقوع می پیوندد، دوران مسیحایی و خصایص آن، داوری، کیفر و پاداش اعمال انسان، و مفهوم حیات ابدی، جملگی با هدف دستیابی به آموزه ای اصیل در باره معاد انجام پذیرفته است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 40
هسکله: جنبش روشنگری یهود
نویسنده:
سید لطف الله جلالی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
در اواخر قرن هیجده میلادی، چند دهه پس از نهضت روشنگری در مغرب زمین، در میان یهودیان اروپا نیز جنبشی شکل گرفت که محتوای آن همان روشنگری با درونمایه و صبغه یهودی بود. این نهضت توسط موسی مندلسون، متفکر برجسته یهودی عصر روشنگری از آلمان، و به ویژه از برلین آغاز شد و به تدریج در دیگر شهرها و کشورهای اروپای مرکزی و شرقی، از جمله در فرانسه، انگلیس، اتریش، لهستان، ایتالیا و سرانجام روسیه نیز رونق گرفت و حدود یک قرن از حیات یهودیت را پوشش داد. طرفداران این نهضت مسکیل (مسکیلیم) خوانده می شدند، که به معنای روشنگر و روشنفکر است. محور اندیشه این جنبش عقلانیت، و نقد اندیشه و حیات سنتی یهود بود و در عرصه عمل به انزوازدایی از یهودیت و همگون شدن آنان با جوامع غیر یهودی گرایش داشت. از این رو، با آن دسته از مظاهر حیات یهودی که باعث انزوای یهودیان می شد، در تقابل بود. عقلانیت، انتقاد و فلسفه محوری، ترویج آموزش علوم غیردینی و سکولار، کوشش برای ترویج زبان های محلی و زبان عبری و مبارزه با زبان ییدش در میان یهودیان، ترویج مشاغل مولد و تلاش برای همگون سازی یهودیان با غیر یهودیان از مشخصه های هسکله به شمار می رود.
صفحات :
از صفحه 41 تا 71
ویژگیهای انسان کامل در فصوص الحکم و مقایسۀ آن با اوصاف آدم علیون در زُهر
نویسنده:
علیرضا ابراهیم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی,
چکیده :
یهودیت و اسلام دو دین بزرگ هستند که باور به توحید و یگانگی خداوند، در محور عالم قدسی آنها قرار دارد. این رویکرد در گرایشات عرفانی این دو دین نیز لحاظ شده است؛ به این گونه که زُهر، مهمترین مکتوب قبالای یهودی و فصوص الحکم به مثابۀ مؤثرترین متن تصو ف اسلامی، هر دو با محوریت توحید تدوین یافته اند. در هر دو اثر، خداوند دارای دو شأن تنزیهی و تشبیهی است و فرایند خلقت که از میل خداوند برای ظهور نشات گرفته، بر پایۀ ظهور و تجلی صفات خداوند استوار است. این صفات که اولین مرتبه تعین خداوند محسوب می شوند، با وجود کثرت اعتباریشان، در مجموع هویتی واحد دارند که صورتی خداانسان انگارانه بنام آدم علیون یا انسان کامل را می سازند. او مظهر جامع صفات خداوند است و بر سایر مخلوقات، تقدم و تفوق دارد. با توجه به سریان عقاید وحدت وجودی در زُهر و فصوص الحکم، آدم علیون یا انسان کامل با همۀ هستی وحدت دارد و منشأ و مرجع کلیۀ موجودات تلقی می شود. نسبت او با خداوند نیز همچون ظاهر و مظهر است و به همین دلیل شناخت او، شناخت خداوند است. نویسندگان دو کتاب مزبور که هریک داعیۀ الهامی بودن کار خویش را دارند، با تأویل آیات متون مقدس کوشش نموده اند تا راهی را برای حصول این شناخت فراهم آورند. از این جهت شاید بتوان محور تفکر عرفانی زُهر و فصوص الحکم را آدم علیون یا انسان کامل قلمداد کرد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 30
اثرپذیری کلام یهودی از کلام اسلامی (با تأکید بر نقش عقل در دین)
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انجمن کلام اسلامی حوزه,
چکیده :
یکی از جریان های فکری یهودی در قرون وسطا، جریان کلامی است. این جریان حد فاصل قرن نهم تا دوازدهم میلادی، در شرق و تا حدی در غرب جهان اسلام رواج داشت. متکلمان یهودی، اعم از حاخامی و قرائیمی، تحت تأثیر کلام اسلامی، به خصوص کلام معتزلی در صدد تحکیم آموزه ها و باورهای خود برآمدند. پیش از آنها فیلون اسکندرانی و آبای کلیسا، بسیاری از مسائل کلامی را مطرح کرده بودند، ولی متفکران یهودی قرون وسطا از طریق مسلمانان با آن مسائل آشنا شدند. متفکران یهودی علاوه بر بحث درباره دغدغه های مشترکی که با مسلمانان داشتند، مسائل خاص خود را نیز دنبال می کردند. به طور کلی، در درون خود این جریان دو گرایش وجود دارد: گرایش حاخامی که به مرجعیت سنت، اعتقاد تام و تمام دارد و با الهیات کتاب مقدسی و الهیات حاخامی پیش از قرن نهم متفاوت است، و گرایش قرائیمی که اصولاً اعتقادی به مرجعیت سنت ندارند. در مقاله حاضر به اختصار، میزان اثرپذیری ایشان از متکلمان مسلمان، تنها از منظر تأکیدی که آنان بر نقش و کارکرد عقل در توجیه و تبیین آموزه ها و باورهای دینی قائلند، مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت.
صفحات :
از صفحه 107 تا 124
  • تعداد رکورد ها : 50