جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

رساله هایي درمباحث کلامي واعتقادي که درپاسخ به پرسشهايی نگاشته وبقول مؤلف سؤالات را بعنوان متن وپاسخهايش را شرح بدان تلقي کرده است.

مؤلف گويد: چون بعضي از اكابر دولت ايران معاشرت دارند با بعضي از منافقين كه ظاهراً اظهار تشيع مي كنند و باطناً از نصاري بدترند و ايشان به خيال خودشان ايرادي وارد آورده اند بر رد شمس از براي حضرت امير المؤمنين (ع)، و آن جناب عبارات ايشان را فرستاده و جوابي خواسته اند، پس آن عبارات را ذكر مي كنم و جواب آن را عرض مي كنم ... ؛ تأليف اين رساله مختصر در روز شنبه 13 ذيقعده 1290 در كربلا به پايان رسيده است. (ابوالفضل حافظيان) آغاز كتاب: حمدله. و صلي الله علي محمد و آله الطاهرين ... و بعد چنين گويد بنده خاكسار خاسر ابن محمد جعفر، محمد باقر ... كه چون بعضي از اكابر دولت ايران معاشرت دارند با بعضي از منافقين. انجام كتاب: و همين قدر بيان از براي صاحبان شعور و متدينان بي غرض و منظور كافي است و صلي الله ... و چون در سفر كتاب همراه نبود از ذكر كردن اصل حديث و بعضي از واقعات اين قضيه محروم شدم تمام شد. [آستانه حضرت عبدالعظيم 1/89؛ فهرستواره منزوي 9/366]

در اثبات عصمت انبيا و ائمه هدي عليهم السلام، به استناد به آيات و احاديث اهل بيت عليهم السلام و ادله عقليه. (سيد احمد اشكوري) آغاز كتاب: الحمدلله الذي خلق اولياءه و انبياءه المعصومين ... أما بعد پس چنين گويد بنده مجرم درگاه خداوند رحيم انجام كتاب: بر كشته روزگار و عزادار و اشكبار دل پر ملا و مضطرب احوال تلخكام [مرعشي 14/243؛ فهرستواره منزوي 9/421]

رساله خطابيه جواب بعض عارفين مشتمل بر سه سوال: 1-گوينه اياك نعبد و اياك نستعين كه را قصد مي كند ايا قصد ذات مي كند يا چيز ديگر و نماز غافل چگونه صحيح است و حال آنكه شعور وقصدي ندارد 2-استفسار از حديث ان الله تجلي لعباده في كلامه 3-شرح معني حديث معروف ان الصادق عليه السلام كان يصلي في بعض الايام فخر مغشيا عليه الي آخر (فهرست كتب شيخيه284) [نسخه پژوهي 3/80؛ رايانه آستان قدس؛ ]

در پاسخ ملا محمد طاهر، 18 پرسش و پاسخ است در مسايل گوناگون ف عرفاني - عقيدتي كه در آن روزگار در ميان بوده است. نمايه اين 18 پرسش در «فهرست كتب مشايخ» 264-266 رديف 109 آمده است. نخستين پرسش از «سهونبي» در برخي از احاديث، دهم «يونس» و رويدادهايش، هيجدهم نماز شب در مفرده و تر مي باشد. در 18 رجب 1236ق نگاشته شده و در تبريز در «جوامع الكلم»، 1273ق چاپ شده است. (احمد منزوي) پاسخ پرسشهايي كلامي حول موضوعاتي چون سهو النبي، وارث انبيا شدن علماء، افضليت علماي اسلامي بر انبياي بني اسرائيل، چگونه شيعيان از فاضل طين ائمه هستند، مشكلات روايات خاص و معاني آنها و بي پدر بودن مسيح، و چگونگي آن كه مطالب مذاق شيخيه مولف نگاشته شده است (طيار مراغي) آغاز كتاب: حمدله. صلاة‌. اما بعد، فيقول العبد المسكين ... الاحسايي، ان الفاخر و العلم الزاهر (چنين) الآخوند الطاهر الملا محمد طاهر اصلح الله احواله ... قد ارسل الي محبة و داعية مسايل يريد جوابها ... قال سلمه الله مأالمراد من سهو النبي (ص). انجام كتاب: و لو تعمدت العكس صحت. الحمدله رب العالمين ... قد فرغ من تسويد هذه الاجوبة ليلة الثامنة عشر من شهر رجب المرجب سنة ست و ثلاثين بعد المأتين و الألف بقلم العبد ... الاحسايي المطرفي، حامداً مصلياً مسلماً مستغفراً. [مركز مطالعات و تحقيقات اسلامي 1/409؛ فهرست كتب ... احسائي، ص 58-59؛ دائرة المعارف اسلامي 1/183 و 6/662؛ احسايي؛ طبقات، 13/88-91: احمد احسايي؛ مشار، مؤلفين 1/345: تصوير؛ عكسي مركز احياء 6/263؛ عمومي مراغه ص 255]

مباحث علم كلام را بطور استدلال در يك مقدمه و شش مقصد بروش كتاب «تجريد العقائد» خواجه نصيرالدين طوسي، گرد آورده است. عناوين مقدمه و مقاصد چنين است: مقدمه در تعريف علم كلام و موضوع و غايت آن، مقصد اول در امور عامه، دوم در جواهر و اعراض، سوم در اثبات صانع، چهارم در نبوت، پنجم در امامت، ششم در معاد. (سيد احمد اشكوري) [مرعشي4/158]