جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور >
مرور مجلات
>
الهیات تطبیقی
> 1395- دوره 7- شماره 16
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
تعداد رکورد ها : 8
سال 1403
دوره 15 , شماره 31
سال 1402
دوره 14 , شماره 30
دوره 14 , شماره 29
سال 1401
دوره 13 , شماره 28
دوره 13 , شماره 27
سال 1400
دوره 12 , شماره 26
دوره 12 , شماره 25
سال 1399
دوره 11 , شماره 24
دوره 11 , شماره 23
سال 1398
دوره 10 , شماره 22
دوره 10 , شماره 21
سال 1397
دوره 9 , شماره 20
دوره 9 , شماره 19
سال 1396
دوره 8 , شماره 18
سال 1395
دوره 7 , شماره 16
دوره 7 , شماره 15
سال 1394
دوره 6 , شماره 14
دوره 6 , شماره 13
سال 1393
دوره 5 , شماره 12
دوره 5 , شماره 11
سال 1392
دوره 4 , شماره 9
دوره 4 , شماره 10
سال 1391
دوره 3 , شماره 8
دوره 3 , شماره 7
سال 1390
دوره 2 , شماره 6
دوره 2 , شماره 5
سال 1389
دوره 1 , شماره 4
دوره 1 , شماره 3
دوره 1 , شماره 2
دوره 1 , شماره 1
عنوان :
خلود در عذاب جهنم از منظر ابن قیم جوزی و علامه طباطبایی
نویسنده:
جنان ایزدی، مجید صادقی حسن آبادی، فاطمه یوسفی کزج
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
متن
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
احوال معاد
,
خلود
,
جهنم
,
عذاب
,
ابن قیم جوزیه، محمد بن ابیبکر
,
عذاب دائمی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
صفات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
جزا ,
مصلحت الهی ,
وعد و وعید ,
گناه ,
رحمت الهی ,
شرک در الوهیت ,
خلق ,
شر ,
اهل نار ,
حکمت الهی ,
قرآن ,
کفر ,
رذایل اخلاقی ,
عبودیت ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
فطرت الهى ,
اسماء الهی((خاص)، قسیم اسماء ذاتی تعین اول و اسماء کونی) ,
توصیف بهشت و جهنم در قرآن ,
نظریه حداقلی بودن شر ,
قسری بودن کفر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
خلود اهل نار و عذاب ابدی یکی از بحثهای مهم و پیچیدهای است که عالمان دیانت را به خود مشغول داشته است و هریک بهمقتضای اصول و مبانی فکری خویش روش متفاوتی برای حل این مسئله و سوالات مطرح دراینباره در پیش گرفته اند، ازجمله اینکه چگونه عذاب ابدی و خلود همیشگی در آتش با رحمت و عدالت خداوند سازگار است و اینکه چگونه ممکن است گناه محدود، عذابی نامحدود داشته باشد، این تفاوت رأی را در نظرات ابن قیم اشعری و علامه طباطبایی فیلسوف و مفسر شیعی بهخوبی میتوان مشاهده کرد. ابن قیم جوزی از جمله متکلمینی است که قائل به خلود در عذاب نیست و بهطور وسیع و روشمند به مسئله خلود اهل نار پرداخته است وی در بخشی از سخنان خود، آراء قائلین به خلود را بیان نموده است و در بخشی دیگر، آنها را نفی و نقد میکند. وی با بیان ادله فراوان عقلی و نقلی، عدم خلود و جاودانگی در آتش را اثبات مینماید. علامه طباطبایی در تفسیر آیاتی که مربوط به خلود اهل نار است، بر اصل خلود پافشاری داشته و سعادت و شقاوت، خیر و شر در آدمیان را به ظهور حالات و ملکات نفسانی که در دنیا کسب کردهاند نسبت میدهد و معتقد است که اگر کفر و شرک در نفس رسوخ کند، باعث عذاب دائمی میشود. اما بر این نکته نیز تأکید مینماید که خلود در نار، به کافران اختصاص دارد. وی در رابطه با خلود اهل نار به این نکته تاکید دارد که قرآن کریم بر خلود و جاودانگی در آتش نص صریح دارد و معتقد است نمیتوان همه احکام شرع و خصوصیات معاد را با مقدمات کلی عقل اثبات کرد، چراکه دست عقل به آن خصوصیات و جزئیات نمیرسد، و تنها راه اثبات آن، تصدیق به نبوت پیامبر صادق است. ابن قیم جوزی و علامه طباطبایی هریک با توجه به مشرب و مبانی فکری که داشتهاند، در تبیین مسئله خلود در عذاب دلایلی اقامه کردهاند که به لحاظ روشی و محتوایی و تفسیری متفاوتاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 86
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ملامحمد مهدی نراقی و نقد و ارزیابی نظریات وحدت وجود
نویسنده:
کورش آسمند، هاشم گلستانی، فتحعلی اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه محمد مهدی نراقی
,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی)
,
وحدت وجود
,
وحدت تشکیکی وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
عرفان نظری
,
کثرت حقیقی(احکام اعیان عرفان نظری)
,
وجود (اسماء اول عرفان نظری)
,
تشکیک عامّی و خاصّی
کلیدواژههای فرعی :
نظام هستی ,
وحدت شهود ,
امکان فقری ,
صورت کلی ,
علیت ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قیومیت خداوند ,
برهان بسیط الحقیقه ,
فیض الهی ,
وجود حق مطلق (اسماء ذات) ,
احکام وجود(عرفان نظری) ,
مراتب وجود(خاص) ,
تعین واجب تعالی ,
جامع الافکار و ناقد الانظار ,
تعین ممکنات ,
بوداگرایی ,
حقیقت معلول ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
مسئله وحدت وجود از جمله مهمترین و پیچیده ترین مطالب فلسفی و عرفانی مورد توجّه است که همواره محل بحث و تأمل اندیشمندان بسیاری بوده است. برخی چون ابن عربی، قونوی، عبدالرازق کاشانی با رویکرد شهودی به این مسئله نگاه کردند و کسانی چون ملاصدرا با رویکرد عقلی و صبغه فلسفی آن را اثبات نموده و امثال کسانی چون علاء الدوله سمنانی، این مسئله را به چالش گرفته و نقد کرده است. این نوشتار درپی آن است تا دیدگاه ملا محمد مهدی نراقی را در مسئله وحدت وجود و موضع نقادانهاش بر آراء اندیشمندان این مسئله بویژه نظریه ملاصدرا و عرفا را تبیین نماید. برای نیل به این مهم در ابتدا دیدگاه اجمالی ایشان در مورد وحدت وجود مطرح می شود و در نهایت انتقادات این حکیم بزرگوار نسبت به نظریات مربوط به آن، بیان می گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 37 تا 48
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازکاوی مسأله تشبیه و تنزیه در آموزه وحدت تشکیکی وجود
نویسنده:
حامد ناجی اصفهانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشبیه
,
تنزیه الهی
,
الهیات عرفانی
,
حکمت متعالیه
,
وحدت تشکیکی وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
تشبیه در عین تنزیه
کلیدواژههای فرعی :
عرفان ابن عربی ,
اشتراک معنوی وجود ,
صفات خبری ,
اهل سنت (مذاهب کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
فلسفه نوافلاطونی ,
قرآن ,
8- اهل حدیث (فرق اسلامی) ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
وجود (اسماء اول عرفان نظری) ,
صفات ذاتی(مقابل صفات حالی) ,
نظریه تنزیه صرف ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
آموزه تشبیه و تنزیه یکی از پیچیدهترین آموزههای کلامی است که از دیرباز متفکران اسلامی را به خود مشغول ساخته است، اهل حدیث و اشاعره از یک سو و معتزلیان و پاره ای از متلکمان شیعه از سوی دیگر با قرائتهای کاملا متفاوتی بدین آموزه نظاره کرده اند، گروه اول به سمت تشبیه سوق یافته اند و گروه دوم به تنزیه. و اما در این میان ان عربی و شارحان مکتب او به قرائتی جدید یعنی تشبیه در عین تنزیه دست یافته اند که این نظریه مطابق برخی از آموزه های شیعیانه است. صدرالدین محمد شیرازی مشهور به ملاصدرا با بهره از همین نظریه اخیر در صدد عرضه قرائت نوینی از آن بر آمده است. و چنانچه خواهد آمد این تقریر، عقلیترین بیان در شرح این مسأله است. گفتار حاضر بر آن است که پس از بیان مختصری در توضیح مکاتب مختلف در این موضوع به جایگاه تقریر وحدت تشکیکی وجود در حکمت متعالیه بپردازد و نقطه قوت آن را واکاود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 115 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعه تطبیقی حضرات خمس از دیدگاه قیصری و امام خمینی
نویسنده:
سید محمود یوسفثانی، حسین زحمتکش زنجانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قیصری
,
عرفان ابن عربی
,
عرفان اسلامی
,
عرفان شیعی
,
عرفان نظری
,
حضرات خمس
,
امام خمینی
کلیدواژههای فرعی :
توحید عرفانی ,
صفات الهی ,
عالم ملک ,
ولایت مطلقه ,
عالم فرشتگان ,
پیامبران اولوالعزم ,
انسان کامل (کلام) ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه نوافلاطونی ,
مُثُل ,
قرآن ,
اسماء الهی((خاص)، قسیم اسماء ذاتی تعین اول و اسماء کونی) ,
اسم ملک ,
حضرت غیب مطلق ,
ظهور اسماء ذاتی اولی ,
عالَم غیب مطلق ,
عالَم شهادت مطلق ,
عالَم مثال متصل(مقابل منفصل) ,
عالَم لاهوت(قسیم عالَم جبروت و ملک و ملکوت) ,
عالَم جبروت((عالَم ارواح)، قسیم عالم لاهوت و ملک و ملکوت) ,
عالَم ملکوت(قسیم عالَم لاهوت و جبروت و ملک) ,
عالَم مُلک(قسیم عالم لاهوت و جبروت و ملکوت) ,
مظهر حضرت غیب مطلق ,
مقام احدیت(مقابل مقام واحدیت) ,
مقام واحدیت(مقابل مقام احدیت) ,
حقیقت علویه (ع) ,
جایگاه انسان کامل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
حضرات خمس، حقیقتی جامع در عرفان اسلامی است که نخستین بار در مکتب ابنعربی و توسط خود او به شکل مصطلح آن مطرح شد. حضرات خمس ناظر بر درجات و مقامات وجود مطلق و مراتب کلّی هستی است که موطن ظهورات و تجلیات حق تعالی میباشد. قیصری و امام خمینی که هر دو متأثر از آموزههای مکتب ابنعربی هستند، تمایز آرای آشکاری با یکدیگر و با سایر عرفا در این زمینه دارند و در برخی موارد، ابداعاتی را نیز میتوان در آنها سراغ گرفت. به اعتقاد ایشان مراتب وجود، منحصر در پنج حضرت است که عبارتند از: لاهوت، جبروت، ملکوت، ملک و انسان کامل. از میان این حضرات، لاهوت، جزء مراتب ذات بوده و بر مرتبه ذات واحدیت اطلاق میشود. سه مرتبه دیگر نیز از جمله مراتب خارج محسوب میگردند. همچنین انسان کامل، جامع حضرات پیشین است و از آن تحت عنوان کون جامع یاد میشود. گونه رویکرد قیصری و امام خمینی به موضوعات عرفانی و از جمله حضرات خمس، تحت تأثیر سنتی است که از آن برخاستهاند؛ بدین لحاظ عرفان امام خمینی، رنگ و بوی عرفان شیعی دارد. تطبیق آرای قیصری و امام در مواردی؛ نظیر مفهوم وجود، اسماء و صفات الهی، مفاتیح غیب، عماء، مراتب ذات حق، مراتب خارج، انسان کامل و نظایر آنها که همگی داخل در مقوله حضرات خمس هستند، اختلافات مبنایی ایشان را در این زمینه به خوبی تبیین میکند. تضارب تأملات عرفانی این دو عارف برجسته، بهویژه در مسئله حقیقت محمدیه و اضافه شدن حقیقت علویه در عرفان امام، جلوه بیشتری مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 125 تا 142
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی و نقد ارتباط مرگ و گناه در آثار آگوستین قدیس
نویسنده:
قاسم کاکائی، محبوبه جباره ناصرو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گناه
,
الهیات مسیحی
,
مرگ (فقه)
,
گناه نخستین (آموزههای دین مسیحیت)
,
فلسفه دین
,
انسان شناسی مسیحی
,
رابطه گناه و مرگ
کلیدواژههای فرعی :
سعادت ,
آموزه فیض ,
شهوات ,
قرآن ,
هبوط انسان (آموزههای دین مسیحیت) ,
گناه فردی ,
مرگ ابدی ,
مرگ جسم ,
مرگ نفس ,
مجازات گناه ,
غلبه بدن بر نفس ,
ابتلا به شهوت ,
ابتلا به پیری ,
ابتلا به بلا ,
گناه ارادی و اختیاری ,
شر و گناه ,
فیض و گناه ,
اراده و گناه ,
گناه و مرگ جسم ,
گناه و مرگ نفس ,
گناه و مرگ ابدی ,
انتقال گناه به نسل بشر ,
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
مسئلهی مرگ یکی از مسائل مشترک و گریز ناپذیر زندگی بشری است. ادیان الهی، مکاتب فلسفی و مکاتب کلامی، مسأله مرگ را یکی از دغدغههای وجودی و معرفتی انسان شناختهاند. آگوستین یکی از بزرگترین متألهان مسیحی نیز از این امر مستثنا نیست. توجه به موضوع مرگ در آثار آگوستین و ارتباط آن با مقولهی گناه موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده است. غور و بررسی در آثار آگوستین نشان از آن دارد که وی نسبت به متفکرین قبل از خویش توجه بیشتری به ارتباط بین مرگ و گناه دارد که برگرفته از دین مسیحیت و بخصوص نامههای پولس است. وی در تمام آثار خود مرگ را بر مبنای گناه نخستین و گناهان روزمرّهای که بشر در طول زندگی خود مرتکب میشود، توجیه و حتی گناه را علت مرگ معرفی میکند. وی بر این باور است که خداوند انسان را به گونهای آفریده است که اگر گناه نمیکرد از زندگی جاودانه و نامیرایی برخوردار میشد؛ اقسام مرگ که عبارت است از مرگ جسم (وقتی که نفس آن را ترک کند)، مرگ نفس (وقتی که خدا آن را ترک کند) و مرگ ابدی (وقتی که نفسی که خدا آن را ترک کرده است، جسم را ترک کند) در اثر نافرمانی و عصیان به سراغ انسان میآید. وی به صراحت بر این نکته پافشاری میکند که اولین زوج بشری بر اثر عصیان و بر مبنای داوری عادلانهی خداوند مجازات شدند. از سوی دیگر تمامی نژاد بشر، در اولین انسان حاضر بودند، از اینرو مجازات گناه شامل هر کسی که از خمیرهی آنان سربرآورد نیز میشود. از اینرو هر انسانی در حالی متولد میشود که ذات او آلوده به گناه نخستین است. وی در مورد گناه نخستین و پیامدهای آن به افراط میگراید و هیچ کسی را به جز حضرت عیسی و مادرش از گناه مبرا نمیداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه سعادت و فضیلت از دیدگاه ارسطو و فارابی
نویسنده:
علی صبری، محمد کاظم علوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابو نصر فارابی
,
کمال
,
ارسطو
,
حکمت عملی
,
امور عامه
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
خیر
,
علم اخلاق
,
علم تدبیر منزل
,
حکمت
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
فضیلت عقلانی ,
اخلاق نیکوماخوس ,
فضیلت اخلاقی (فضایل اخلاقی) ,
مدینه فاضله ,
علم نفس ,
کمال نهایی انسان ,
فضیلت نظری ,
مکتب اخلاقی ارسطو ,
قرب الهی ,
فلسفه ارسطو ,
حد وسط ,
رذایل اخلاقی ,
فضایل اخلاقی ,
تحصیل السعاده ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
فلسفه سیاست ,
اخلاق و سعادت ,
سعادت دنیوی ,
سعادت اجتماعی ,
التنبیه علی سبیل السعاده ,
حیات نظری و عملی ,
فضایل عملی ,
آراء اهل مدینه فاضله ,
سعادت و دین ,
سعادت ظنی ,
سعادت موهوم ,
فضیلت نطقی ,
فضیلت خلقی ,
فضیلت فکری ,
فضیلت مهنی ,
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
تبیین مسئله سعادت و فضیلت در نظام فکری ارسطو بهعنوان معلم اول و فارابی بهعنوان معلم ثانی گره-گشای مهمترین مسائل حکمت عملی یعنی اخلاق و سیاست بوده است. مسئلهی اساسی این نوشتار بیان رابطهی فضیلت و سعادت است. اطلاق عنوان کمال اول به فضیلت و کمال ثانی به سعادت و حصول سعادت از طریق فضیلت بر مبنای رعایت حدوسط، در نگرش این دو فیلسوف مشایی بهترین رابطه لحاظ شده این دو مسئله است. از طرفی بهکارگیری طرح مدینهی فاضله توسط فارابی و تأکید بر آن به این دلیل بوده که تحقق سعادت فردی منوط به سعادت اجتماع است و این مسئله را بیان میکند که فارابی سعادت را در نظام اجتماعی هم بهصورت کامل بهکاربرده است. هردو فضیلت را برحسب جنس ملکه و برحسب نوع حدوسط میدانستند. باوجوداین اشتراکات اختلافاتی در دیدگاه این دو فیلسوف وجود دارد که مهمترین آنها تفاوت در نگرش این دو متفکر بوده است؛ ارسطو سعادت را مسئلهای اخلاقی و نه دینی دانسته، ولی فارابی سعادت را مسئله دینی و اخلاقی قلمداد کرده و اساس هستیشناسی خود را بر مبنای توحید بنانهاده است. نقطه افتراق دیگر این دو فیلسوف در تحقق سعادت است که ارسطو سعادت را به این دنیا محدود میداند ولی فارابی علاوه بر سعادت دنیوی به سعادت قصوی معتقد است که همان قرب به کمال خداوند است و در این دنیا محقق و حاصل نمیشود. فارابی با این تفکر به سعادت جنبه و حیثیتی عرفانی بخشیده است. علاوه بر این در مشهورترین تقسیم فضیلت که مشترک بین ارسطو و فارابی است، ارسطو بر نقش فضایل عقلانی در تحصیل سعادت اعتقاد داشته اما فارابی هرچند سعادت را درگرو کسب فضایل دانسته، درعینحال مهمترین نقش را به فضایل اخلاقی داده است و به سعادت اجتماعی در قالب مدینهی فاضله توجه بیشتری نموده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 101 تا 114
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجه وجودیِ« شرّ» در آثار مانی: تبیین و سنجش
نویسنده:
مژگان خلیلی، حسین کلباسی اشتری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت خسروانی
,
خیر ( خیر و شرّ )
,
شر
,
هستی شناسی شر
,
ثنویت (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
شرّ در ادیان ایران باستان (آموزههای ادیان ایران باستان)
,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان)
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
گنوس ,
عدل الهی ,
نیستی انگاری شر ,
اهورامزدا ,
تاریکی ,
شرور طبیعی ,
فلسفه الهی ,
شر اخلاقی ,
مسأله عاطفی شر ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
شیطان در دین زردشتی ,
پدیدار شر ,
اهومننهو ,
استونت ,
گی ,
اجیایتی ,
روشنی ,
ادوار آفرینش ,
جنبش جهان ,
عناصر روشنایی ,
اسطوره آفرینش مانوی ,
شر اجتماعی ,
عدل الهی مبتنی بر انسان سازی ,
فلسفه رهایی مانی ,
هنر دیالکتیکی مانوی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
از گذشتهی دور، حل و توجیه مسئله "شرّ"، از زمره پرسشهای همیشگی و دشوار بشر در مسیر فهم هستی بوده است. سابقه و دیرینهی دراز این مسئله در عرصه دین و نیز ادبیات، نشانهی نقش آن در جهانبینی بشر نسبت به ریشههای وجودیِ آن است و این خود یکی از دلایل مهمِ توجه ویژهی سنتهای کلامی- فلسفی به این مسئله به شمار میرود. فیلسوفان و متالهان آگاه بودهاند که توجیه "شرّ" در زمینهی باور و اعتقاد دینی کاری است سترگ، و لذا تلاش آنان همواره مقرون به موفقیت نبوده است. توجیه این مسئله گاهی به ثنویت و چندخدایی انجامیده و گاهی نیز عملا به بروز تعارضات نظری منجر شده است. در دیدگاه مانی- که برخاسته از برخی سنتهای کهن دینی و آیینی ایران زمین است- شرّ (یا تاریکی) داخل در سرشت موجودات زمینی و اینجهانی است. کشف قوانین حاکم بر این هستیِ مرکب از خیر و شرّ و روند رهایی و تطهیر از آن، غایتی است که آیین مذکور مدعیست در پی تحقق آن است. اندیشههای مانی در برخی مذاهبِ کهن ایرانی و غیرایرانی، در پهنهی هند و آفریقا و آسیای میانه تاثیر خود را گذارد. "آگوستینوس" سالها معتقد بود دین مانی تنها تفسیر عقلانی قابل قبول از نحوه شکلگیری جهان است، زیرا منشا شرّ را به درستی تبیین کرده است. برخی "شرّ" را حاصل نقص و ضعف در اراده دانستهاند و برخی دیگر- از جمله در بسیاری از سنتهای فلسفی و کلامی عالم اسلام- شرّ را نتیجهی فقدان کمال و غیبت خیر میدانند و برای آن اصالتی قائل نیستند. مسئله ما در این نوشتار، تبیین وجه وجودی "شرّ" به طریقی است که در مذهب مانی تدارک شده است؛ نوعی حضور واقعی شرّ و در عین حال ضدیتِ آشکارِ آن با خیر در پهنهی گیتی و نیز توجه به علل ثنویتی که از درون آثار مانی راه به بیرون باز میکند و بنابر ادعا، در مراحلی بالاتر به وحدت و یگانگی میرسد. اگر صرفنظر از مبدایی که مانی برای واقعیت "شرّ" در نظر گرفته، آن را در اثر درآمیختگی با خیر، مخلوقی زنده و یگانه با خیر ببینیم، نیازمند نگاهی پدیدارشناسانه به شرّ هستیم؛ آنهم از جنبه وجودی و نه به حیث عدمیِ آن؛ اما در اینکه این تصویر بتواند در برابر نقد عقلی و فلسفی تاب بیاورد یا خیر، نکته دیگری است که تلاش میشود برخی از کاستیهای نظری آن عرضه گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی دیدگاه ابن میمون درباره نقش عقل و شرع در استکمال انسان، بر مبنای رویکرد صدرایی
نویسنده:
حجت ابراهیم نجف آبادی، جعفر شانظری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
03. انسان شناسی Human nature
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
کمال حقیقی انسان
,
انسان
,
حکمت عملی
,
حکمت متعالیه
,
خلق
,
ماهیت سعادت حقیقی
,
عقل(منطق)
,
ابنمیمون
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
مراتب کمال انسانی ,
غایت خلقت ,
01. خداشناسی (کلام) ,
علم نفس ,
تورات ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
فرایض دینی ,
جایگاه شناسی انسان (مسائل جدید کلامی) ,
افعال نفس ,
حرکت جوهری ,
ماهیت غایت ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین یهود (ادیان غرب) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
فضایل خلقی ,
رشد جامعه ,
دلالة الحائرین ,
تعاملات حسنه ,
شکوفایی عقلی ,
عامل استکمال انسان ,
فضائل نطقیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
ابن میمون آندلسی "عقل" را مهمترین ممیّزه انسان از سایر حیوانات و نعمتی از جانب خداوند برای بشر می داند که مهمترین عامل پیونددهنده بین او و حق تعالی می باشد. به باور این متفکر، میزان بهره گیری از این گوهر است که مراتب افراد در قرب نسبت به باریتعالی را تعیین نموده و بهره گیری از عقل و علم در عرصه اجتماعی را نیز موجب رشد جامعه و تعاملات حسنه در میان مردم می داند. ابن میمون به عنوان یک خاخام برجسته یهودی، پیروی از فرامین شریعت حضرت موسی که مطابقت با موازین خرد و حکمت دارد را راهی می داند که می تواند انسان را به کمالات مادی و معنوی نائل نموده و زمینه شکوفایی عقلی و خُلقی جامعه را فراهم آورد. در همین راستا وی مراتبی را برای سیر تکاملی انسان برشمرده و معتقد است که صرفاً وصول به مرتبه پایانی که دربرگیرنده معرفت به حقایق و خصوصاً معرفت به خداوند و افعال اوست می تواند سعادت حقیقی را برای انسان فراهم آورد. با این حال به عقیده ابن میمون، هیچ یک از این محاسن نمی تواند توجه کننده قول به محوریّت انسان در میان مخلوقات و اینکه او غایت خلقت است، محسوب گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
تعداد رکورد ها : 8
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید