جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید دین شناسی
>
مناسبات دین مسائل جدید کلامی)
>
عقل و دین
>
عقل و ایمان
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 117
عنوان :
نسبت عقل و ایمان در آموزه های اسلامی 1
نویسنده:
محمد فنائی اشکوری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان (فرجام شناسی)
,
عقل و ایمان
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
عقل
,
فلسفه دین
کلیدواژههای فرعی :
عرفان و عقل ,
محدوده عقل ,
وحی الهی ,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی) ,
ارزش شناخت ,
قرآن ,
تفکر ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
اصطلاحنامه عرفان ,
محدودیت معرفت انسانی ,
معرفت انسانی ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
حقایق باطنی ,
نیاز عقل به وحی ,
ابتنای ایمان بر عقل ,
درک حقایق ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
«ایمان» عبارت است از: اعتقاد، دلسپردگی و تعهد به یک حقیقت قدسی. ایمان به خداوند به عنوان اصل بنیادین در همه ادیان الهی، مستلزم ایمان به عالم غیب، وحی و حیات پس از مرگ است. از دیدگاه متألّهان اسلامی، ایمان مبتنی بر معرفت است و «عقل»، که قوه فهم و تفکر بشری است، راه عادی و عام معرفت است. در این دیدگاه، اصول ایمانی از راه عقل، هم قابل اثباتند و هم قابل تبیین، و در نتیجه، با عقل سازگار و هماهنگند. از اینرو، فلاسفه و متکلمان اسلامی با اتکا بر توانایی عقل بشری در فهم دین، به تبیین مفاهیم دینی و اثبات باورهای بنیادین دینی پرداخته و نوعی الهیات عقلانی پدید آورده اند. از سوی دیگر، شکی نیست که عقل آدمی مانند وجود او محدود و متناهی است و درک همه وجوه حقایق نامتناهی، فراتر از توان عقلانی بشر است. از این رو، عرفای اسلامی با تأکید بر محدودیت عقل آدمی، بدون اینکه اعتبار و ارزش آن را انکار کنند، راه دل و تجربه باطنی را برای شناخت حقایق قدسی در پیش گرفته اند. در دیدگاه عرفانی نیز هرچند شناخت نامتناهی فراتر از درک عقل است، اما رازی که ناسازگار با عقل و در تعارض با آن باشد، وجود ندارد. بدینسان، هم می توان تفاوت دیدگاه اسلامی و مسیحی را دریافت و هم به وجوه تشابه آنها توجه نمود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دین و رسالت روشنفکر دینى
نویسنده:
داود مهدوى زادگان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
روشنفکری دینی
,
روشنفکری اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
الهیات جدید ,
دین وحیانی ,
احیای دین ,
نقادی ,
دین و ایمان ,
الهیات طبیعی ,
عقل و ایمان ,
قرآن ,
عقل ابزاری ,
گسست از سنت ,
موقعیت های ایمانی ,
موقعیت ایمانی شکاکانه ,
احیای دین ,
خرد خودبنیاد ,
پرسش روشنفکر دینى ,
بازخوانی دین ,
ایمان ابراهیمی ,
محدوده ایمان ,
دین فوق طبیعی ,
جامعه متمدن ایرانی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
سه مقاله خواندنى و معنى دار با عنوان هاى «درباره روشنفكرى دينى»، «موقعيت هاى ايمانى»، «دين در محدوده ايمان»، به ترتيب در شماره هاى 9، 16 و 19 نشريه «راه نو»، به قلم آقاى دكتر احمد نراقى منتشر شده است. همان گونه كه از عناوين مقالات پيداست؛ مقاله اول به تبيين ماهيت روشنفكر دينى مربوط مى شود و دو مقاله بعدى، طرح مباحثى پيرامون «ايمان دينى» است. در ابتداى امر خواننده، لااقل، ربطى بين اين دو مقاله با مقاله اول نمى بيند. اما وقتى بپذيريم كه در پس هر نوشته اى، انگيزه ها و مقاصد خاصى نهفته است؛ آنگاه احتمال وجود رابطه منطقى بين اين سه مقاله داده مى شود. لذا در اين گفتار درصدد تقويت و تشريح اين احتمال و نيز نقد محتوائى مقالات، برآمده ايم.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه عقل و ايمان
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
تبيين رابطه عقل و ايمان در گرو تبيين چيستي عقل و ايمان است و بيان اين مطلب فراتر از گنجايش اين نامه است و كتابي مستقل را طلب مي كند كما اينكه در اين رابطه كتب مستقلي نيز نگاشته شده است لذا ما به برخي از نظرات بسنده مي كنيم. عقل بر دو قسم است: عقل نظر
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل و ایمان
,
هماهنگی عقل و ایمان
,
دین و عقل
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطۀ عقل و ایمان از دیدگاه ملاصدرا با تأکید بر شرح اصول کافی و مفاتیح الغیب
نویسنده:
شهاب الدین وحیدی مهرجردی
نوع منبع :
مقاله , شرح اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
عقل و ایمان
,
عقل ( جوهر )
,
ایمان
,
عقل نظری((مدرک مربوط به نظر)، مقابل عقل عملی)
,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect)
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مفاتیح الغیب (ملاصدرا) ,
شرح اصول کافی ,
متعلق ایمان ,
آیات قرآن ,
نفس انسانی ,
وحی الهی ,
حکمت متعالیه ,
قرآن مجید ,
هوای نفس ,
عقل فطری ,
عقل هیولانی ,
عقل بالملکه ,
عقل بالفعل ,
عقل مستفاد ,
انواع ایمان ,
جایگاه عقل در ایمان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
رابطه عقل و ایمان از مهم ترین مسائل در حوزه فلسفه دین است که با حل آن بسیاری از مسائل دیگر فلسفه حل می شوند. ازاین رو مسئلۀ رابطۀ عقل و ایمان و اینکه آیا این دو متعارضند یا خیر، از جملۀ اموری است که به تأمل و دقت نیاز دارد.در این تحقیق رابطۀ عقل و ایمان از دیدگاه ملاصدرا را بررسی می کنیم تا هماهنگی یا ناهماهنگی آن دو مشخص شود. اما قبل از بیان این رابطه دیدگاه ملاصدرا لازم است دو نکته را ذکر کنیم که ما را در این بحث یاری می رساند:نخست اینکه تعارض میان عقل و ایمان زمانی پیش می آید که عقل از حدی که برای آن مشخص شده است، پا فراتر نهد و در محدودۀ غیب (که متعلق ایمان است) گام نهد، زیرا غیب تنها به واسطۀ ایمان قابل دستیابی است و زمانی متحقق می شود که عقل به قصور خود پی برده باشد و به دنبال آن نیاز به ایمان را احساس کرده و بندهای مدرکات و معلومات را نیز پاره کرده باشد. از همین رو حضرت امیرالمؤمنین (ع) می فرماید: «غایۀ العقل الاعتراف بالجهل». دیگر اینکه آنچه محل تعارض است، اعتقادات نظری است نه احکام عملی. زیرا احکام عملی دین مبین اسلام، محدودۀ غیب است که ادراک عقل در آن حجیت ندارد و عقل تنها به طور غیرمستقیم لوازم بیانات شرع را استنباط می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 375 تا 412
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و بررسی کتاب حیات پس از ایمان اثر فیلیپ کیچر (گزارشِ آلوین پلنتینگا؛ نقد و بررسی از دیدگاه علاّمه طباطبائی(ره))
نویسنده:
علی کربلایی پازوکی، مهدی اخوان
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
پلانتینگا
,
حیات پس از ایمان
,
فیلیپ کیچر
,
آینده بشر
,
عقل و ایمان
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
جان هیک ,
جاودانگی نفس ,
زندگی هدفدار ,
نیاز به دین در دنیای معاصر ,
اسطوره های دینی ,
دفاع طبیعی گرایانه از اخلاق ,
دین خالص ,
حیات سکولار ,
شکوفایی بدون دین ,
حس الهی ,
جاودانگی دین ,
وحدت دین ,
صدق و کذب آموزه های دین ,
عینی انگاری اخلاق ,
تعارضات کارکردی اجتماع ,
نقش انبیاء در فرهنگ بشری ,
نسبت اخلاق و دین ,
پلورالیسم دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
درباره نقش دین در فرهنگ و تمدّن بشری در گذشته و آینده دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. بعضی از اندیشمندان برای دین نقش سازنده، مثبت و متعالی تعریف کردهاند، امّا برخی از فیلسوفان دین معاصر، مانند کیچر در کتاب حیات پس از ایمان با نگاه شکّاکانه و سکولاریستی به دین، بر این باورند که ادیان به دلیل گزارشها و تصویرهای متفاوت و گاه متعارض که از «امر متعالی» بیان میکنند و تنوّع گستردۀ آموزهها و آرای دینی و نیز ناهمخوانی آنها با یکدیگر، غیرواقعی هستند و قابلاعتماد نیستند. بنابراین، از منظر کیچر ارزشهای حاکم بر آینده فرهنگ و تمدّن بشری ارزشهای سکولاریستی جهان شمول است. این کتاب بعد از گزارش متن آن به قلمِ آلوین پلنتینگا، فیلسوف مشهور و نکتهسنج مسیحی، مورد ملاحظات انتقادی و دفاعِ بهزعم ما ناموفق او قرار گرفته است. علاّمه طباطبائی به عنوان یک فیلسوف مسلمان معاصر بعد از بیان تعریف و ماهیّت دین و تقسیم آن به دین حقّ و باطل اوّلاً تنوّع دینی را محدود به ادیان ابراهیمی و ثانیاً حقیقت و روح حاکم بر ادیان را تسلیم حقّ و بیان الهی میداند. ایشان اختلاف در شرایع را به لحاظ نقص و کمال، کمیّت و کیفیّت نه اختلاف ذاتی و از نوع تعارض و تنافی بیان میکند و معتقد است، همانگونه که فرهنگ گذشتۀ بشر متأثّر از تعالیم انبیاء بوده، فرهنگ حاکم بر آیندۀ بشر نیز متأثّر از فرهنگ، ارزشها و مؤلّفههای دین است. از جمله دلیلهای علاّمه در این باب، فطری بودن دین و ثبات ارزشهای فطری است. این پژوهش بعد از ترجمه و تحقیق دقیق کتابِ حیات پس از ایمانِ کیچر بر اساس گزارش پلنتینگا، به روش توصیفی و تحلیل متن و به شیوۀ کتابخانهای، به بررسی و نقد نظرهای کیچر از منظر علاّمه طباطبائی میپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 116
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ماهیت ایمان دینی از دیدگاه علامه طباطبایی و پل تیلیخ
نویسنده:
مجید صادقی حسن آبادی، حمیدرضا عبدلی مهرجردی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
ایمان دینی
,
ایمان مذهبی
,
تیلیش
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
ایمانگرایی = فیدئیسم (معرفتشناسی) ,
ایمان و عقل ,
خدای دینی ,
قرآن ,
دلبستگی فرجامین ,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
توجیه باور دینی ,
عقل و ایمان ,
عقل ( جوهر ) ,
قرآن ,
شک و یقین ,
تعریف ایمان ,
احتمال((اعم از یقین، ظن، شک و وهم)، اصطلاح وابسته) ,
باور تمکن یافته در قلب ,
ایمان مصون از شک ,
فعل بودن ایمان ,
عینیت متعلق ایمان ,
آغاز ایمان ,
انجام ایمان ,
سنخ ایمان ,
سنخ باور ,
تکامل تام ,
منبع ایمان ,
دلبستگی معنوی ,
خدای عیسی (ع) ,
تثبیت نفس ,
امر نامتناهی ,
امر متناهی ,
کمال ایمان ,
باور دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
از محوریترین عناصر ادیان، ایمان است؛ به گونهای که نمیتوان نقش بنیادین آن را در شکلگیری باور دینی نادیده انگاشت. پرداختن به ماهیت ایمان و جایگاه آن در ادیان، از اصلیترین مباحث متکلمان ادیان بزرگ بهشمار میرود. این جستار در پی آن است که ماهیت ایمان دینی را از دیدگاه علامه طباطبایی و پل تیلیخ مورد بررسی قرار دهد. هر یک از این دو، فیلسوف و متکلمی است سرشناس و کارکشته در تحلیل اندیشه دینی، با این تفاوت که یکی از عالم اسلام است و دیگری از عالم مسیحیت. علامه طباطبایی ایمان را باوری تمکن یافته در قلب میداند؛ به گونهای که باعث مصونیت انسان از شک میشود؛ درحالیکه پل تیلیخ از ایمان به حالت دلبستگی نهایی تعبیر میکند و بنابراین در نظر علامه طباطبایی ایمان از سنخ«باور» متمکن در قلب خواهد بود و حال آن که پل تیلیخ آن را از سنخ«فعل» میداند. هر دو فیلسوف اذعان دارند که متعلق ایمان، امری عینی و خارجی است و بین ایمان و عقل تعارضی نیست. پل تیلیخ آغاز ایمان را یقینی و انجام آن را قرین با شک میداند، درحالیکه از نظر علامه طباطبایی، ایمان در مراحل ابتدایی همراه با شک بوده، اما در نهایت به یقین منجر میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 44
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نگاهی نو به دیدگاه ترتولیان درباره ایمان و عقلانیت
نویسنده:
رضا گندمی نصرآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ترتولیان
,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل و ایمان
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
فلسفه دین
,
عقل(قوه عاقله)
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مقدس (عهدین) ,
بدعت ,
پولس ,
الهیات مسیحی ,
رواقیون ,
جوهر جسمانی ,
جسم محسوس ,
آیین گنوسی (ادیان خاموش) ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
ایمان ,
مادی انگاری روح ,
چکیده :
دیدگاه ترتولیان درباره نسبت ایمان و عقل را از دو منظر می توان بررسی کرد. غالباً با استناد به جملاتی که او در مخالفت با فلسفه اظهار داشته است، وی را ایمان گرای افراطی و نیز پیشگام متفکرانی می دانند که مخالفت با فلسفه شاه بیت حرف های آنها را تشکیل می دهد، چه آنکه او فلسفه را منشا و خاستگاه بدعت می داند و تعالیم فیلسوفان را با تعالیم شیاطین و فرشتگان هبوط کرده یکسان می شمرد. ترتولیان بر بسندگی ایمان ساده و بسیط مؤمنان و استغنای ایمان از فلسفه و عقل تاکید بسیار کرده است و مؤمنانی را که در پی فلسفه هستند افراد متظاهر به ایمان یا غیر مؤمن می داند. از سوی دیگر، در ضمنِ آثار نسبتاً پرشمار او می توان موارد بسیاری را ذکر کرد که او بسان دیگر دفاعیه پردازان مسیحی با استناد به تعالیم فیلسوفان در صدد تحکیم آموزه ها و باورهای مسیحی برآمده است. او در این راستا حتی از اپیکوری ها، که به استناد بسیاری از مفسران عهد جدید مخالفت های پولس با فلسفه این نوع خاص از فلسفه را نشانه رفته بود، استفاده شایان توجهی کرده است. به نظرنگارنده، از میان عبارات فراوان ترتولیان، دوعبارت دست مایه مخالفان فلسفه قرا گرفته است که چنانچه در سیاق متن فهمیده شوند، نه تنها مخالفت با فلسفه از آنها به ذهن متبادر نخواهد شد، که به نوعی عقل گرایی دعوت می کنند و یا دست کم از شدت و حدت ایمان گرایی افراطی منسوب به او خواهند کاست.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 103 تا 127
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی درباره سنت دیونوسیوسی در مسیحیت
نویسنده:
حسین کلباسی اشتری,فائزه برزگر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الهیات تنزیهی
,
نظام سلسله مراتبی
,
فلسفه نوافلاطونی
,
وحدت وجود
,
عرفان مسیحی
,
دین مسیحیت (دین الهی توحیدی تحریف شده)
کلیدواژههای فرعی :
کتاب مقدس (عهدین) ,
شناخت سلبی خدا ,
دیونوسیوس ,
کلام ایجابی ,
الهیات مسیحی ,
عقل و ایمان ,
دین مسیحیت (ادیان زنده) ,
سالک ,
منازل سلوک ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
سلسله مراتب آسمانی ,
سلسله مراتب کلیسایی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دیونوسیوس یکی از مهم ترین چهره های عرفان مسیحی است که بخش های مهمی از افکارش هنوز هم در عرفان، الهیات و فلسفه مسیحی جریان دارد. عقاید مسیحی و افکار نوافلاطونی به منزله دو منبع اصلی آراء وی بشمار میرود که البته در برخی موارد به جانب یکی و در برخی دیگر به جانب دیگری متمایل شده است. ازجمله موارد گرایش او به عقاید نوافلاطونی، می توان به آراء وی درباره تثلیث، خلقت و فرشته شناسی اشاره کرد. مهم ترین محورهای اندیشه وی را می توان، در ارائه ساختار سلسله مراتبی برای عالم، بررسی رابطه عقل و ایمان، اعتقاد به تمایز ظاهر و باطن کتاب مقدس و انواع کلام دانست. همچنین در طول تاریخ تعالیم مسیحی به تعالیم او در زمینه «سلوک عرفانی و اتحاد با حق» توجه بسیار شده است. نظریه سلسله مراتبی او در باب مراتب ملکوتی، مراتب ملکی و مراتب کلیسایی چنان اهمیتی دارد که برای او لقب «دانشمند سلسله مراتب» را به ارمغان آورده است. براساس این نظریه عالم دارای سلسله نظام مراتبی است. در نهایت تاکید بر الهیات سلبی نیز نقش او را در تاریخ تعالیم مسیحی پر رنگ تر می کند. تاثیر اندیشه های وی بر عالمان قرون وسطی، و نیز در طول تاریخ بر فلاسفه، شاعران و ادیبان بسیار مشهود و قابل پیگیری است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 52
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شأن انگیزشی عقل در حدیث
نویسنده:
محمدحسین رجائی، محمود موسوی، هادی صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
شأن انگیزشی عقل
,
شأن ادراکی عقل
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی ,
نفس آدمی ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
عقلانیت شیعی ,
صبر ,
عبودیت ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
اعتبار عقل ,
جنود عقل و جهل ,
جحود کردن ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
عقل فطری ,
فعلیت عملی عقل ,
مبدئیت نفس نسبت به افعال ,
وظیفه عقل عملی ,
مدرکات عقل عملی ,
عقل روحانی ,
روایات شأن عملی عقل ,
اطاعت عقل از خداوند ,
جهل در روایات ,
اوصاف عقل در روایات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از نگاه منابع دینی، عقل جایگاهی ارزشی دارد. شئون ارزشی عقل هم شامل دریافت و نیل به حقایق امور و ادراکات شایسته و بایسته است، که شان علمی و ادراکی یا به تعبیری عقل نظری خوانده میشود، و هم شامل بعث و تحریک عقل و نقش آن در امامت و اداره امور نفوس و ابدان مادی و مثالی موجود در انسان و تدبیر ادراکات و تحریکات نفوس و ابدان و، در پی آن، اراده و صدور فعل ادراکی و تحریکی از نفوس و ابدان است، که شان تحریکی و انگیزشی یا به تعبیری عقل عملی خوانده میشود. لازمه فعلیت شان ارزشی عقل در انسان تعلق گوهر عقل به انسان و تعبیه آن در فطرت اوست. عقل فطری تا به وجود انسان تعلق نگیرد (مرتبه آدمیت و وجه تمایز آن با حیوان) و بر نفوس و ابدان موجود در فطرت او اشراف و سلطه فعلی نیابد قوا و جنودش به فعلیت نرسیده، تکمیل نمیگردد (مرتبه انسانیّت با درجات آن). افعال و قوای ادراکی و تحریکی نفوس و ابدان تحت امامت و امارت و سلطنت و اداره و تدبیر عقل از بند قوا و جنود جهل و افعال جاهلانه متعلق به نفوس و ابدان به سبب محدودیتهای ابدان مادی و مثالی و نفوس نباتی و حیوانی، و اقتضائات آنها، از جمله امارت و سلطنت هواها و خواستههای نفس امّاره حیوانی، رهایی مییابند و به قوای عقل و افعال ادراکی و تحریکی عقلانی مبدّل میشوند. افعال ادراکی و تحریکی قوا و جنود عقل نیز قلب حیوانی را تحت تأثیر قرار داده، ادراکات و تحریکات حیوانی و امیال نازل را به ادراکات و تحریکات انسانی و امیال عالی و گرایشها و رانش های متعالی تبدیل میسازند و قلب حیوانی را به قلب انسانی تغییر میدهند؛ همانگونه که در صورت سلطه نفس بر عقل، قوا و افعال عقلانی و انسانی به قوا و افعال جهلانی و حیوانی و شیطانی تبدیل میشوند و عقل در سایه آن، تغییر ماهیت داده، به دها و نکرا تبدیل میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و نقل از منظر آیتالله جوادی آملی
نویسنده:
محمد علی سوادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
شخصیت ها
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
علم حصولی ,
معرفت دینی ,
شیخ کلینی ,
حکمت نظری ,
امام کاظم ع ,
روش شناسی ,
علوم انسانی ,
نسبت سنجی عقل و نقل ,
یقین عقلایی ,
طمأنینه عقلایی ,
روش استفاده از عقل ,
روش استفاده از نقل ,
هماهنگی عقل و نقل ,
ضرورت هماهنگی عقل و نقل ,
معرفت صادق ,
حجت شرعی ,
محدوده عقل ,
برهان عقلی ,
معنای وحی ,
عقل برهانی ,
حکم عقل ,
حجیت عقل برهانی ,
قرآن ,
تفسیر دین ,
علامه محمدباقر مجلسی ,
تعارض عقل و نقل ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
جعفر بن محمد، امام ششم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمد بن یعقوب کلینی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
روششناسی علوم وابستگی تام دارد به نوع معرفتشناسی آن، زیرا معرفتشناسی تعیینکننده ظرفیت و صورتبندی نظام دانایی و حیات اجتماعی در هر تمدن و فرهنگی است. تحصیل معرفت نسبت به دین، وابسته به بهرهگیریِ همزمان از تمام منابع معرفتی معتبر است؛ بنابراین عقل و نقل فقط با همدیگر میتوانند معرف گزارهها و آموزههای اسلام و نیز حجت شرعی دین حنیف باشند. هیچیک از این دو نمیتواند بهتنهایی به تمام آنچه هست و آنچه باید احاطه بیابد، زیرا معرفت دینی محصول سنجش و تعامل توأمان دانش نقلی و دانش عقلی است. اسلام، همزمان، هم توانایی بهرهگیری از قابلیتهای بیپایان عقل و نقل را داراست، هم قادر است مبانی جامع و خطوط کلی بسیاری از علوم را فراهم آورد. این پژوهش در پی آن است که به پرسش بنیادین زیر با روش تحلیل عقلانی و با تمرکز بر دیدگاه عالم فرزانه، حضرت آیتالله العظمی جوادی آملی، پاسخ گوید: در فرآیند استنباط در قلمروهای گوناگون دین اسلام، چه نسبتی بین عقل و نقل برقرار است؟ یافتههای این پژوهش عبارتاند از: تعیین مراد از دین و علم؛ روش بهکارگیری هر یک از عقل و نقل در فرآیند استنباط؛ وجود هماهنگی بین عقل و نقل؛ روش رفع ناهماهنگیهای ظاهری بین عقل و نقل؛ در خصوص علوم انسانی، ضرورت همراهی عقل و نقل با یکدیگر در تمام فرآیند استنباط.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
تعداد رکورد ها : 117
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید