جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2237
بررسي مسأله عصمت پیامبران از دیدگاه علّامه طباطبائي در تفسیر المیزان و امام فخر رازي در تفسیر کبیر
نویسنده:
ابوالفضل فلّاحی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
پیامبران الهی از هر نوع پلیدی و آلودگی از قبیل شرک، کفر، فساد و تباهی هم در محورهای اعتقادي، تبلیغی و هم در محورهای صدور احکام و فتاوی و افعال منزّه و در واقع از ارتکاب به معاصی کبیره و صغیره عمدی و سهوی در تمام دوران عمر خویش به اعتقاد اکثرّیت شیعیان و همچنين از زمان نبوّت به اعتقاد اشاعره معصومند. مقوله عصمت انبیاء اگرچه در مباحث اعتقادی و کلامی دارای قدمتی دیرینه می باشد، امّا همیشه یکی از مهم ترین و شبهه‌دارترین و گفتگو انگیز ترین مباحث کلام اسلامی در بین متکلّمان و مفسّرین مسلمان است لذا در این پژوهش در پنج فصل به بررسی عصمت انبیاء در نگاه علامه طباطبائی و فخر رازی و مقایسه دیدگاه های دو مفسّر بزرگ شیعی و اشاعره پرداخته شده است. در فصل اوّل: شامل کلّیاتی در مقوله عصمت « تعریف مسأله، اهمیّت و جایگاه، پیشینه عصمت، طرح سؤالات اصلی و فرعی، حدود، فرضیات، اهداف و روش پژوهش مطرح گردیده است. در فصل دوم: مباني نظري تحقيق شامل زندگي نامه علّامه طباطبائي و فخر رازي، ادبيات تحقيق شامل واژه شناسي عصمت، معنای لغوی و اصطلاحی عصمت، عصمت در قرآن کریم، عصمت از دیدگاه شیعه، اشاعره و معتزله و علی الخصوص عصمت در نگاه فخر و علامه، بررسی واژه نبّي و نبوّت در لغت، قرآن و اصطلاح، تفاوتهای رسول و نبّی و دیدگاه فخر و علّامه درباره‌ي رسول و نبی ودر پایان فصل، مقایسه دیدگاه فخر و علّامه لحاظ گردیده است. در فصل سوّم : منشأ و مراتب عصمت از ديدگاه علّامه و فخر رازی عنوان شده و در این خصوص مباحث مسأله لطف و وجوب لطف در دیدگاه مفسّرین و متکلّمین اسلامی و در نزد علّامه و فخر رازی، بررسی رابطه عصمت با لطف الهی، مسأله منشأ عصمت و بررسی چهار دیدگاه مطرح شده درباره منشأ عصمت انبیاء، رابطه عصمت با علم، رابطه عصمت با اختیار، مراتب عصمت، مسأله گناه و اقسام آن، دیدگاه علّامه و فخر درباره گناه، مراتب عصمت در نزد علّامه و فخر در نهایت مقایسه آراء علّامه و فخر در خصوص منشأ و مراتب عصمت آورده شده است. در فصل چهارم : دلائل ضرورت (لزوم) عصمت انبیاء در نزد علّامه طباطبائی و سپس امام فخر رازی با استناد به آیات قرآن کریم آورده شده و در پایان فصل مقایسه ای بین دو دیدگاه مطرح گردیده است.و در فصل پایانی (فصل پنجم): برای بررسی مهمترین مسأله یعنی دیدگاه علّامه و فخر در خصوص آیات موهم (شک برانگيز) صدور گناه و خطا از أنبیاء مسائلي همچون شبهات عصمت قبل از بعثت و شبهات وارد بر اعتقاد، تبليغ، احکام و فتاوی و افعال پیامبر در بعد از بعثت و سپس شبهات مربوط به سایر أنبیاء در بعد اعتقاد،تبليغ، احکام و افعال آنان از نگاه علّامه و سپس از منظر فخر رازی همراه با پاسخ های آن دو شخصیت و مفسّر بزرگ مطرح و در پایان مقایسه ای بین دو دیدگاه علّامه و فخر در خصوص نگاه و پاسخ آن ها به شبهات وارد بر عصمت أنبياءانجام گرديد. و در نهايت در مبحث نتيجه گيري با نگاه و بررسی در دیدگاههای علّامه و فخر در خصوص عصمت، مراتب و منشأ عصمت، لزوم و ضرورت آن و آیات شبهه دار وارد بر عصمت أنبیاء(ع)، نظر نگارنده نیز در خصوص تأیید و یا ردّ دیدگاه های مذکور، مطرح گردید.
مشخصات اثر
نور از دیدگاه امام محمد غزالی و شیخ شهاب الدین سهروردی
نویسنده:
سیمین بیرانوندی نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش بر آن است که مفاهیم و جلوه های گوناگون معرفت شناسی و هستی شناسی نور را در آثار سهروردی با مباحث و مفاهیمی که غزالی درباره نور بیان کرده مورد بررسی قرار دهد و تأثیر پذیری سهروردی از غزالی را در این مبحث بیان کند. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش کوشش شده است که ابتدا به زندگینامه و آثار این دو متفکرکه گویای افکار آنان می باشد پرداخته شود و درادامه دیدگاه های مطرح شده ی متناسب با موضوع مورد توجه قرار گرفته است.نتیجه کار نشان می دهد که غزالی در مهمترین اثر خود، مشکاه الانوار به بیان و تفسیر آیه نور می پردازد. نور و مراتب آن را با استناد به آیات و احادیث و روایات بیان می کند. در آثاردیگر خود بخصوص در احیاء علوم الدین و کیمیای سعادت، موانع و حجاب هایی که مانع روًیت نور حقیقی می گردد و همچنین مراحل سیر و سلوک را مورد توجه قرار داده است.نور در فلسفه ذوقی و نظام اندیشه ای خاص سهروردی نیز نقش بنیادی و محوری داشته و آنچه را که غزالی به دلایل مختلف نتوانسته به پایان برساند، سهروردی به گونه ای رساتر مورد بسط قرار داده است. در آثار سهروردی نیز الهام گرفتن از آیات و احادیث مشهود است. آیاتی که به نور خدا در وجود انسان های خاص و همچنین آیاتی که به ارزش های معرفت شناسی نور، هدایتِ انسان به صراط مستقیم الهی اشاره دارند، قابل توجه است.
مشخصات اثر
عقل و دین از نگاه ابن رشد
نویسنده:
نادر شکراللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
لحن (خطا) در قرائت قرآن و گونه شناسی علل و اسباب آن
نویسنده:
قاسم بستانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
قرائت قرآن که بر هر مسلمانی واجب است، از اصول و قواعد لازم الاجرایی برخوردار است تا حروف، کلمات و جملات قرآن، صحیح و درست خوانده شده و لفظ و معنای قرآن به خوبی ادا و منتقل گردد. به صحیح و درست خوانده نشدن این عناصر، «لحن» گفته می شود و دارای علل و اسبابی است که شناخت آنها، کمک بسزایی به آسیب شناسی خطاهای قرائت قرآن توسط قاریان می کند.در این مقاله ابتدا تلاش شده است که لحن از نظر لغت و اصطلاح به اختصار توضیح داده شده و سپس اقسام و انواع لحن از جهات مختلف ذکر شود و پس از نگاهی اجمالی به پیشینه بحث، به ذکر گونه های مختلف اسباب و علل وقوع لحن در قرائت قرآن پرداخته می شود. برخی از این اسباب، عدم آشنایی قاری به احکام قرائت، عدم آشنایی قاری به تفسیر، عدم آشنایی قاری به قواعد نحوی و صرفی، عدم آشنایی قاری با لحن بیان (تنغیم)، مشکلات رسم الخطی و ... است.
صفحات :
از صفحه 128 تا 159
مشخصات اثر
تاثیر گناه بر معرفت از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
مهدی باباقربانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چگونگی تأثیر عوامل غیر معرفتی بر معرفت از مباحث مهم معرفت‌شناسی به شمار می رود. این پرسش از مسایل ریشه‌دار در تفکر بشری است که بسیاری از متفکران با دیدگاه‌های مختلف را به خود مشغول داشته است، چه آنانی که واجد اندیشه دینی بوده و چه آنانی که نبوده‌اند؛ اما کسی که برای نخستین بار و به گونه‌ای نظام‌مند به این موضوع پرداخته ویلیام جیمز فیلسوف و روان‌شناس آمریکایی بوده است، وی در مقاله مشهور "اراده معطوف به باور" این‌چنین نیست که باورهای ما صرفاً پشتوانه استدلالی داشته باشند بلکه عوامل غیر معرفتی و دیگر ساحت‌های وجودی ما در شکل‌گیری باورهای و ساحت عقلانی ما تأثیرات بسیار دارند. عواملی مانند علایق، احساسات، بیم‌ها، امیدها، عشق و نفرت و...از مهم‌ترین عوامل غیر معرفتی تأثیرگذار بر انسانکه آثار وضعی آن فصل مشترک ادیان گوناگون می‌باشد مسأله گناه است. این تأثیرات گاه به شکل وجودی مانند دوری از خداوند، از دست دادن حیات اخروی، زوال اراده و ... و گاه به صورت تأثیرات عاطفی مانند ایجاد حسد و غرور رخ می نمایند. مهم‌ترین تأثیر گناه بر انسان تأثیر معرفتی آن است مانند مخدوش شدن معرفت انسان نسبت به وجود خداوند، از دست دادن باور خاص مانند باور به خیر و شر از این قبیل می‌باشد. در اسلام نیز متفکران بسیاری با دیدگاه‌های مختلف به این مسأله پرداخته‌اند که از آن میان می‌توان به ابن عربی اشاره کرد. وی ضمن پذیرش قوای حسی و عقلانی، قلب انسان را بالاترین ابزار معرفت دانسته و معتقد است محل معرفت حقیقی قلب بوده و معارف الهی که توسط دیگر قوای ادراکی قابل‌شناسایی به واسطه قلب قابل کسب است مشروط بر اینکه شخص با اجتناب از گناه که اصلی‌ترین عامل ایجاد تیرگی و زنگار در قلب است خود را در مسیر کسب معارف ربانی قرار دهد.
مشخصات اثر
بررسی رعایت قواعد تفسیری در تفسیر « الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن و السنه » ( آیت الله دکتر محمد صادقی تهرانی )
نویسنده:
محبوبه قاسمی تلمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
دست یابی به مُفاد استعمالی آیه ها و کشف مراد الهی آن ها ، نیازمند رعایت کردن قواعد و ضوابطی است که بر هر مفسر لازم است قبل از پرداختن به تفسیر، آن ها را در نظر بگیرد و بر اساس آن ها به تفسیر بپردازد تا کمترین خطا و انحراف را در تفسیر داشته باشد . تفسیر الفرقان آیت الله صادقی تهرانی از آن دسته تفاسیر می باشد که مفسر در تفسیر آیات قرآن به قواعد تفسیری توجه داشته است . اما در پاره ای از مواقع به یک قاعده توجه بیشتری داشته و در مواقعی هم به قاعده ای کمتر اشاره کرده است.علامه صادقی از میان قرائات تنها قرائت متواتر ( حفص از عاصم ) را به جهت مطابق بودن آن با قرائت متواتر و رایج بودن آن در میان مسلمانان در تمام زمان ها قابل قبول می داند و از پرداختن به دیگر قرائت ها خودداری کرده است . ایشان در واژه شناسی معانی واژه ها را به کتاب های لغت و لغویون کمتر استناد می کند و به ندرت به منابع لغوی ارجاع می دهدو در معنای واژگان دقت زیادی نموده و در مفهوم واژگان توسعه ی معنایی در نظر می گیرد . هم چنین کم و بیش از مباحث نحوی و ادبی نیز بهره گرفته است . آیت الله صادقی در تفسیرش از آیات و روایات زیادی استفاده کرده است . مفسر، تفسیر قرآن به قرآن را راهی برای دست یابی به معانی و مفاهیمقرآنی در چارچوب دلالت مطابقی آیه می داند و از روایات به عنوان وسیله و ابزار، جهت ارائه ی نمونه ها و معانی پنهان آیات و بیان مصادیق استفادهمی کند. این روایات تفسیرى در صدد نشان دادن نمونه ها و معانى پنهان آیات است . از نگاه ایشان ، روایات تفسیرى به معانى ژرف تر کلام وحى نظر دارد . وی از سیاق به ندرت بهره برده است و به روایات شأن نزول نیز کمتر اعتماد دارد . هم چنین ایشان از دیگر قرائن نیز بهره برده است . ایشان تلاش نموده تا در تفسیرش از مستندات قطعی یا اطمینان آور استفاده نماید . لذا به قاعده ی علم و علمی توجه داشته است . وی با این که به نام مصطلح دلالت ها تصریحی ندارد ، اما عملا از انواع دلالت ها در تفسیر خویش استفاده کرده است . ایشان قرآن را دارایباطن و دسترسی به باطن آن رابا تدبرممکن می داند، اما تأویل قرآن را مختص معصومان می داند .
مشخصات اثر
نقد و بررسی آرای تفسیری ابن‌کثیر در زمینه آیات ولایت و امامت
نویسنده:
سجاد قربانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابن‌كثير از بزرگان و مشاهير علماى قرن هشتم اهل‌سنت و در زمینه تفسیر، تاریخ و حدیث دارای آثارمتعدد است. وی شاگرد ابن‌تیمیه و متاثر از او است. تفسير او در میان تفاسیر عامه از نمونه‌هاى بارز تفاسير اجتهادی نقلى است. اين تفسير همواره مورد توجه عالمان و مفسران بوده و بخاطر برجستگي‌ها و ويژگي‌هایش مورد ستايش محققان است. آنچه اين تفسير را از سایر تفاسیر ممتاز می‌سازد ارزيابى عالمانه احاديث و آثار است. این ارزیابی دربرخی موارد ازجمله در زمینه آیات ولایت بعضاً جانبدارانه، سست و برخلاف اصول علمی و فنی است. نادیده گرفتن احادیث معتبر در زمینه نزول آیه ولایت در شان علی (علیه السلام) و اعراض از آنها به بهانه وجود یک یاچند روایت ضعیف، ذکر شان نزولی دیگر براساس اعتماد بر روایات غیر قابل اعتماد، متواتر شمردن خبر نقل شده توسط چهار نفر در مورد نزول آیه اکمال در روز عرفه و ضعیف دانستن روایات دال بر نزول آن در غدیر با وجود روایات معتبر در این زمینه، تحلیل‌ها، برداشت‌ها و ایرادات سست از متون برخی روایات از جمله روایات دال بر نزول آیه اکمال در غدیر، تفسیر آیه تبلیغ بدون توجه به روایات متعدد نقل شده در منابع اهل‌سنت مبنی بر نزول آیه در غدیر خم، استناد به سیاق با وجود قرائن قطعی بر خلاف آن و بی توجهی به مفاد برخی روایات مبنی بر عدم دخول همسران پیامبر در مصداق اهل‌بیت در آیه تطهیر، از جمله موارد نقد دیدگاه‌های وی در زمینه آیات ولایت است.
مشخصات اثر
رهیافت ابن خلدون به قرآن
نویسنده:
زهرا نظری خزینه جدید
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
متن قرآن در تاریخ و فرهنگ اسلامی، نقش محوری و یگانه‎ای دارد و عالمان اسلامی با هر مکتب و نگرشی به کاوش در زمینه قرآن و موضوعات پیرامون آن پرداخته‎اند. این پژوهش درصدد واکاوی رهیافت ابن‎خلدون به قرآن است. وی از مورخان قرون میانه اسلام و مولف اثر ارزشمند مقدمه است که اندیشه‎های اجتماعی او توجه صاحب‎نظران بسیاری را به‎خود جلب کرده است. نگرش ابن‎خلدون به قرآن در دو بخش قابل تبیین و بررسی است: نخست، توضیحات و نظریاتی که وی در زمینه قرآن و موضوعاتی نظیر وحی و نبوت، اعجاز، قرائات، مکی و مدنی، محکم و متشابه و تفسیر ارائه داده است. دوم، الهام و تاثیرپذیری او از آیات قرآن در تشریح علم عمران خود است. این متفکر در ذیل مباحث مختلفی هم‎چون اجتماع، تاریخ، ظهور و سقوط دولت‎‎ها، تجمل و غیره به آیات قرآن استناد می‎کند.هدف پژوهش توصیفی تحلیلی حاضر، که با استفاده از روش تحقیق کتاب‎خانه‎ای انجام گرفته، بررسی نظری زیرساخت‎های اندیشه دینی و قرآنی ابن‎خلدون است. لذا پرسش اصلی پژوهش این هست که اندیشه‎های اجتماعی وی چه نسبتی با مبانی قرآنی او دارد؟ نتایج و یافته‎های نظری نشان می‎دهد که بنیان‎نهادن علم عمران و اندیشه‎های جامعه‎شناختی وی، تحت‎تاثیر نگرش او به اسلام و قرآن است.
مشخصات اثر
رابطه دین و اخلاق در قرآن
نویسنده:
عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
کلیدواژه‌های فرعی :
نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , غایت گرایی , واقع نمایی گزاره های اخلاقی , معاد(کلام) , اوستا , تورات , نظریه امر الهی (فرا اخلاق) , گزاره اخلاقی , گزاره دینی , باورهای اخلاقی , اتحاد دین و‌ اخلاق , تباین دین و اخلاق , تعامل دین و اخلاق , حسن و قبح اخلاقی , علم اخلاق , صراط مستقیم ( قرآن ) , اخلاق حداقلی , فلسفه دین , رویکرد تجربی-بیانی , معقولات اولی((مفاهیم ماهوی)، مقابل معقولات ثانیه) , معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی) , اعتباری((مفاهیم ارزشی)، مقابل مفاهیم وهمی) , دستور اخلاقی , دستور اخلاقی و شریعت , نیازمندی دین به اخلاق , وابستگی اخلاق به دین , اخلاق حداکثری , رویکرد جامعه شناسانه به دین , رویکرد عقلی و منطقی به دین , رویکرد نقلی و درون دینی به دین , گزاره غیردینی , قلمرو اخلاق در قرآن , فلسفه و گزاره های اخلاقی , قلمرو دین در عرصه اخلاق , ضمانت اجرایی احکام اخلاقی , نیاز خداشناسی به اخلاق , تفسیر المیزان (کتاب) , نسبت = رابطه = ارتباط = ربط ,
چکیده :
دانش اخلاق به حوزه‌های مختلف توصیفی و توصیه‌ای در زمینه مباحث معرفت‌شناختی، منطقی و ارزشی می‌پردازد. تبیین رابطه اخلاق و دین، یکی از مباحث گسترده اخلاق‌پژوهی است. اخلاق در اینجا به معنای گزاره‌ها و علم اخلاق و دین نیز به معنای حقایقی است که بیانگر بینش، منش و کنش دنیوی در راستای سعادت انسانی باشند. در تبیین ارتباط اخلاق و دین، سه رویکرد وجود دارد که عبارتند از: تباین، اتحاد و تعامل. نگارنده با بهره‌گیری از آیات قرآن به نظریه تعامل اخلاق و دین روی آورده و نیازمندی‌های دین به اخلاق و وابستگی اخلاق به دین را تبیین کرده است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 52
مشخصات اثر
قرآن و حدیث منبع و منشا الهام فلسفه اسلامی
نویسنده:
حسین نصر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
تردیدی نیست که مسلمانان، ارتباطی تاریخی و فرهنگی با حکمت یونانی و فلسفه‏های دیگر داشته و از میراث فلسفی و غنی دوران باستان، بهره‏های زیادی برده‏اند؛ ولیکن، مطالعه عمیق تاریخ طولانی فلسفه اسلامی نشان می‏دهد که خاستگاه فلسفه اسلامی را باید در بطن و متن اسلام و در منابع اصیل آن یعنی قرآن و حدیث، جستجو کرد؛ چرا که این فلسفه، اصول، مبانی، موضوعات و مسائل متعدد خود را از وحی اسلامی گرفته است. همه فیلسوفان اسلامی در فضای وحیانی اسلام و با الهام از این متون، فلسفه خود را پدید آورده‏اند و اساساً فلسفه اسلامی، تأویلی فلسفی از متن مقدس است که عمیقاً ریشه در قرآن و حدیث دارد و به همین جهت در طول قرون و تا به امروز، به عنوان یکی از جریانات فکری بسیار تأثیرگذار در تمدن اسلامی به حیات خود ادامه داده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 2237