آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 92
آزادی سیاسی در اندیشه‌های شیعه و معتزله (امام خمینی و قاضی عبدالجبار)
نویسنده:
محمود شفیعی؛ ویراستار: مهدی خزائی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابشناسی(نمایه کتاب)
وضعیت نشر :
قلم نو,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
به اعتقاد بسیاری از پژوهشگران و صاحبان اندیشه‌ی اسلامی، مساله‌ی آزادی در اندیشه‌ی سیاسی شیعه ذیل مفهوم عدالت تعریف می‌شود، در حقیقت زمانی که در تفکر شیعه سخن از آزادی و تعریف و توشیح کاربردی آن می‌رود با نوعی تعریف برابری مدنی نیز روبه‌رو می‌شویم که با تحقق مساله‌ی عدالت جان‌مایه می‌گیرد. در عین حال اندیشه‌ی سیاسی شیعه و هم‌چنین معتزله بر اساس تعریف بنیادین آزادی به عرضه‌ی روش‌ها و رویکردهای انتقادی نسبت به حاکمیت وقت و نظام موجود در عصر و زمانه‌ی خویش پرداخته و از همین رو آزادی به مثابه‌ "انتقاد و اعتراض" در اندیشه‌ی معتزله مطرح گشته است. نویسنده در کتاب حاضر کوشیده است مفهوم مذکور را ذیل آراء و نظرات دو تن از اندیشمندان جهان اسلام، یعنی امام خمینی به منزله‌ی متفکر شیعی و قاضی عبدالحیار همدانی در قرن چهارم ه . به منزله‌ی متفکری معتزلی توضیح دهد.
آزادی سیاسی در اندیشه‌های شیعه و معتزله (امام خمینی و قاضی عبدالجبار)
نویسنده:
محمود شفیعی؛ استاد راهنما: داود فیرحی؛ استاد مشاور: سیدنورالدین شریعتمدار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابشناسی(نمایه کتاب)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پژوهش حاضر با ارئه تعریفی از آزادی سیاسی (تاثرگذاری شهروندان در دو بعدی ایجاد جامعه سیاسی و روند تصمیم‌سازیهای مختلف در حوزه زندگی عمومی) با تکیه بر مبانی کلامی-فقهی آزادی سیاسی در اندیشه‌های شیعه و متعزله و تحلیل و بررسی آنها، درصدد مقایسه حدود آزادی سیاسی در این دو نحله فکری با تاکید بر اندیشه‌های امام خمینی و قاضی عبدالجبار، بر آمده است : این پژوهش نشان می‌دهد که هر چند مبانی کلامی اندیشه‌های شیعه تنها به یک نوع آزادی سیاسی معنوی منتهی می‌شود، مبانی فقهی شیعه با تکیه بر مفهوم کلیدی، اصل ((اباحه)) دلالت روشنی بر گستره وسیعی از آزادی سیاسی در حوزه (( منطقه الفراغ)) می‌نماید و در نتیجه در مقایسه با اندیشه معتزله، آزادی بیشتری را در روند زندگی سیاسی فراهم می‌نماید. در مقابل، اندیشه‌های معتزله در باب آزادی سیاسی، هم از مبانی کلامی (آزادی ذاتی و عقل در انسانها) و هم از مبانی فقهی (تصویب ) بهره می‌گیرد: در این تفکر تمایل به ((انتخابی بودن حکومت )) با تکیه بر عقل و آزادی انسان، در مرحله ایجاد زندگی سیاسی آزادی بیشتری را در مقایسه با اندیشه‌های شیعه تعبیه می‌نماید. وجود دو عنصر فکری در این دو اندیشه به عنوان امتناع فکری برای تحقیق آزادی سیاسی مطرح شده‌اند: .1دنیا گریزی در اندیشه‌های شیعه .2اصاله التکلیف در اندشه‌های کلامی معتزله. پیام نوشته حاضر این است که مسمانان می‌توانند با ترکیبی از دو پایه اساسی آزادی سیاسی، پویایی و بالندگی در فلسفه سیاسی خود ایجاد نمایند و به آینده‌ای برخوردارر از گشتاور خود افزاینده امیدوار باشند.
مقایسه "عقل‌گرایی حداکثری" در اندیشه‌ی توماس آکویناس، کلیفورد، زمخشری و قاضی عبدالجبار معتزلی
نویسنده:
نویسنده:سیده مهسا سید خراسانی؛ استاد راهنما:حسن احمدی زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
چکیده :
رابطه عقل و دین همواره یکی از مهم‌ترین پرسش‌های اندیشمندان فلسفه و الهیات بوده و هر یک از متفکران با توجه به مبانی و روش‌شناسی خود نگاه خاصی به این عنوان داشته‌اند. بر اساس رویکرد خاصی در این حوزه به نام «عقلگرایی حداکثری» عقل از میدان وسیعی در حوزه تبیین باورها برخوردار است. با مقایسه‌ی دیدگاه اندیشمندان مسلمان و غربی در فلسفه و الهیات که رویکردی عقل‌گرایانه اتخاذ نموده اند، می تواند در به وجود آمدن هم‌سخنی میان ایشان و مکاتب مختلف فواید قابل درخوری داشته باشد. در پژوهش حاضر تلاش بر این بوده است تا با بررسی مبانی، روش و گستره‌ی عقل‌گرایی دو اندیشمند غربی، از یک سو، و مکتب معتزله از سوی دیگر، به میزان قرابت رویکرد عقل‌گرایی حداکثری در الهیات مسیحی و کلام اسلامی توجه شود. توماس آکویناس که همه تلاش خود را به کار گرفت تا تصویری خردپسند و عقلانی از آموزه‌های مسیحی ارائه دهد، عقل‌گرایی را تا جایی قبول دارد که گزندی به آموزه‌های ایمان مسیحی وارد نکند. زمخشری نیز به عنوان یکی از مفسرین قرآن کریم شیوه‌ای عقلانی در تفسیر کلام الهی در پیش گرفت. بکارگیری روش‌هایی نظیر تمثیل در تفسیر قرآن نشان می‌دهد که وی به هیچ عنوان نمی‌خواست میدان تفسیر را از عقلانیت خالی کند و هرگونه سخن و حتی ادلّه نقلی را که با استدلال‌های عقلی سازگاری نداشت، بپذیرد. قاضی عبدالجبار نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین متکلمان جهان اسلام همه تلاش‌های خود را به کار گرفت تا به تبیین عقلانی آموزه‌های دین اسلام بپردازد. عقل‌گرایی قاضی تا بدانجاست که حتی آموزه‌های دینی را بر عقل عرضه می‌کند و معناداری ایمان را به جهت مجهز بودن انسان‌ها به قوه تعقل می‌داند. کلیفورد معیار سخت‌گیرانه‌ای برای پذیرش باور در نظر گرفت و بیان داشت که در پذیرش هر باوری آنچه که بایسته است لحاظ شود داشتن دلایل و شواهد کافی برای آن است. به باور کلیفورد در پذیرش باور، هیچ معیار دیگری نباید دخیل شود. وجه مشترک توماس، قاضی و زمخشری در این است که با همه تلاش‌های عقلانی اما چنین نیست که عنان کار را بطور مطلق به دست عقل سپارند و یافته‌های او را در همه حوزه‌های دینی بر نقل ترجیح دهند، اما کلیفورد که تعلق خاطری به آموزه‌های ادیان ندارد، خرد را در بررسی باورها مطلق العنان می‌داند و شاید از این منظر وی را بتوان نماینده عقل‌گرایی حداکثری به معنای خاصّ آن دانست.
ارزیابی و نقد دیدگاه های علامه طباطبایی، قاضی عبدالجبار و قاضی باقلانی در رویکردهای مختلف در مسئله امامت
نویسنده:
محسن قمرزاده ، خدیجه احمدی بیغش
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مسئله امامت در تاریخ اندیشه اسلامی و نیز رویکردهای مختلف این موضوع، پیشینه ای طولانی دارد. امامت، به معنای رهبری و ریاست امت است که طبعاً نوعی تبعیت و پیروی گروهی را به همراه دارد. اما سئوال این است این پشوایی و پیروی، که موجب تفاوتهایی میان مذاهب مختلف اسلامی نیز،گردیده، شامل چه قلمروی، و چه بُعدی از ابعاد زندگی دنیوی و اخروی انسان می گردد. مذاهب امامیه، معتزله و اشاعره علی رغم شباهت در بعضی ویژگی های امام، تفاوتهایی اساسی در مسئله امامت با یکدیگر دارند. این امر موجب گردیده همواره بین علما و متفکران این سه مذهب تضارب آرا در این مورد وجود داشته باشد. تحلیل و نقد آرا کلامی و دیدگاههای این متکلمان اسلامی، موجب تبیین راه حق وجایگاه امام میشود. این پژوهش باروش توصیف وتحلیل متن و به شیوه کتابخانه ای، درصدد واکاوی فلسفه وجود و ویژگی های امام ازمنظر سه متفکر برجسته اسلامی:علامه طباطبایی شیعی، قاضی عبدالجبارمعتزلی و قاضی باقلانی اشعری، است. علامه حقیقت امامت را از سنخ ولایت تکوینی و هدایت باطنی و معنوی و وجوب عقلی علی الله بیان می کند، قاضی عبدالجبار آن را مسئله ای اجرائی و عقلی و ضرورتی اجتماعی به منظور حفظ کیان اسلامی می داند. باقلانی نیز آن را فرعی فقهی و شرعی به منظور اداره امور جامعه اسلامی معرفی کرده است.
صفحات :
از صفحه 49 تا 70
الفين في إمامة أمير المؤمنين علي بن أبي طالب (ع)
نویسنده:
العلامة الحلي أبي منصور الحسن بن يوسف بن المطهر الأسدي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
دارالتعارف للمطبوعات,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
الألفين في إمامة مولانا أميرالمؤمنين علي بن أبي‌طالب عليه‌السلام، تألیف علامه حلى، یکى از مهم‌ترين كتب در بحث امامت مى‌باشد. چنانكه در اثبات امامت به بيش از هزار دليل استدلال شده است. وجه تسميۀ اين كتاب به الفين (دو هزار) اين است كه مؤلف هزار دليل در اثبات امامت امیرالمؤمنین(ع) و هزار دليل در رد شبهات مخالفين امامت آن حضرت بيان مى‌كند. مؤلف در مقدمه مى‌گويد: «أوردت فيه من الادلة اليقينية و البراهين العقلية و النقلية الف دليل على امامة سيد‌‎الوصيين على بن ابى‌طالب(ع) و الف دليل على ابطال شبهه الطاعنين و أوردت فيه من الادلة على باقى الائمة ما فيه كفاية للمسترشدين». مؤلف اين كتاب را نتوانسته به اتمام برساند. او هزار دليل اول را تمام كرده و از هزار دليل دوم تنها 38 دليل بيان كرده است. او اين كتاب را به فرزندش محمد (فخر المحققين) نگاشته است. علامۀ حلى نگارش اين كتاب را در رمضان سال 712ق در شهر گرگان وقتى كه مصاحب سلطان غياث‌الدين محمد اولجاتيوا بود، به پایان رساند.
شوارق الالهام فی شرح تجريد الكلام
نویسنده:
خواجه نصیر الدین محمد بن محمد الطوسي؛ شارح: مولی عبدالرزاق لاهیجی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , آثار مخطوط(خطی) و طبع قدیم , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
شوارق الإلهام في شرح تجريد الكلام يكى از مشهورترين و معتبرترين آثار كلامى و فلسفى علامۀ شهير و حكيم و متكلم و عارف متأله مولى عبدالرزاق بن على بن الحسينى اللاهيجى است. اين كتاب شرح مفصل و مستوفاى متن «تجريد الاعتقاد»خواجه نصيرالدين طوسى است. «شوارق الالهام» یكى از دو شرح لاهيجى بر متن تجريد است.جلد اول تا آخر بحث علت و معلول و جلد دوم از مباحث جواهر و اعراض آغاز و تا مسأله ششم از بحث صفات خداوند(مسألۀ كلام) ادامه دارد و پس از آن ناتمام مانده است؛ یعنى مقدارى از بحث اثبات صانع و صفات او و بحث نبوت و امامت و معاد نوشته نشده است و يا اگر نوشته شده چاپ نگرديده است. علامه لاهيجى شرح خود را با يك مقدمۀ مفصل علمى دربارۀ تعريف، موضوع، فايده و مرتبۀ علم كلام طى چهار مطلب آغاز كرده است.سپس دربارۀ امتياز و اعتبار «تجريد الكلام» در بين متون كلامى متقدمان و متأخران بحث مى‌كند.
محسن بن فاطمة الزهراء (ع)
نویسنده:
الشیخ عبدالمحسن عبدالزهراء القطیفی
نوع منبع :
کتاب , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام) , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: انوار الهدی,
چکیده :
کتاب حاضر در پی اثبات این است که حضرت محسن بن علی ع فرزند امام علی و حضرت زهرا علیهماالسلام در جریان هجوم عمر و اطرافیان او به بیت زهرا سلام الله علیها به شهادت رسید و سقط شد... ایشان با دفاع از این عقیده محکم دلائل بسیار فراوانی در این باره متذکر می شود و به شبهات و انحرافات تاریخی جواب می دهد. در بخشی از کتاب اشعار وارده در مدح حضرت محسن ع آورده شده است.
حدود (المعجم الموضوعی للمصطلحات الکلامیة)
نویسنده:
محمد بن حسن قطب الدین نیشابوری مقری؛ محقق: محمود فاضل؛ ناظر: جعفر سبحانی
نوع منبع :
کتاب , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , آثار مرجع , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«الحدود» يا «كتاب المعجم الموضوعي للمصطلحات الكلاميّة» توسط شيخ قطب الدين ابى جعفر محمد بن الحسن النيسابورى المقرى از علماء قرن ششم هجرى، املاء شده است. الحدود، در بيان تعريف و اصطلاحات علم كلام است كه جهت استفاده طالبان علم كلام و اصول عقائد نگاشته شده است، در اين زمينه كتابهاى زيادى نوشته شده است امّا اين كتاب از جامعيت و وسعت بيشترى نسبت به ساير كتب در اين زمينه برخوردار است كه داراى فوائد لغويّه و فلسفيّه و اصوليّه و همچنين فقهيّه مى‌ باشد. مؤلف كتاب بيان مى‌ دارد زمانيكه رغبت شاگردان خود را در علم اصول وافر ديدم و متوجه شدم همّت آنان صادق است، اراده كردم مختصرى بنويسم كه شامل حدود اشياء باشد و متضمن احوال معلومات بر وجه ايجاز و اختصار باشد تا بتوانند توسط آن در اين فن شروع به كار كنند، وعده اين كار را به آنها دادم تا اينكه يكى از بزرگان مرا أمر به اين كار نمود لذا أمرش را امتثال نمودم.
نقد و بررسی اندیشه تاثیرپذیری متکلمان قرن 4 و 5 امامیه از معتزله در عدل الهی
نویسنده:
محمدعلی احسانی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
چکیده :
متکلمان معتزله و امامیه از روزهای نخست در کنار هم به گفت و گو، بحث و مناظره مشغول بوده اند. در این فضا ممکن است تاثیراتی برای هر یک از جریان ها حاصل شده باشد. مکتب امامیه و معتزله به علت پذیرش حسن و قبح عقلی به عنوان مبنا و اساس عدل الهی و سایر آموزه های دینی به عدلیه معروف شده اند. آن ها با این مبنا، آموزه های دینی را به نحوی تحلیل کرده اند که خروجی آن، اختیار انسان، وجوب لطف و رعایت اصلح، وجوب تکلیف، نفی تکلیف فراتر از طاقت، وجوب اعواض بر آلام ابتدایی و تفسیر حکیمانه شرور بوده است. البته آن ها در برخی از باورها اختلافات جزئی و در بحث اراده و اختیار اختلاف نظر مهم دارند. معتزله در این باب، راه افراطی تفویض را برگزیده، اما امامیه با پیروی از ائمه اطهار(ع): نظریه «لاجبر و لاتفویض بل امر بین الامرین» را برگزیده است.
صفحات :
از صفحه 89 تا 106
  • تعداد رکورد ها : 92