آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا

عنوان :

توهم خدا یا توهم داوکینز

نویسنده:

فخرالدین طباطبایى، یوسف دانشور نیلو

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

مشخصات اثر

عنوان :

الحاد جدید: چیستی، بنیان‌ها، و زمینه‌ها

نویسنده:

علی شهبازی؛ رسول رسولی پور؛ علی اله بداشتی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه امام صادق (ع),

کلیدواژه‌های اصلی :

انتخاب طبیعی , نظریه تکامل انواع , تعارض علم و دین , فلسفه دین , الحاد جدید (آتئیسم نو)

کلیدواژه‌های فرعی :

دین , ایمان مذهبی , القاعده , علم تجربی , طبیعت گرایی متافیزیکی , تروریسم دینی , ملحدان جدید ,

چکیده :

الحاد جدید وصف جریانی است که در دهۀ نخست قرن حاضر، با انتشار سلسله‌ای از کتاب‌های پرفروش و در واکنش به حملات تروریستی برخی افراطیون دینی، به عرصۀ افکار عمومی آمد. این جریان هرچند ریشه در گذشته دارد و مبانی و مفروضات آن همان مبانی و مفروضات ملحدان گذشته است، با اتخاذ رویکردی بسیار خصمانه، به جریانی توفنده و جدید علیه دین و دین‌داران تبدیل شد. سخنگویان، و به اصطلاح پرچمداران آن عبارت‌اند از داکینز، دنت، هریس، و هیچنز. برخی از این ملحدان پیش‌تر به عنوان یک طرح کلان دست به عمومی و همه‌فهم کردن علومی چون زیست‌شناسی، به ویژه نظریۀ فرگشت و انتخاب طبیعی، زده بودند و اینک از آن جهت حمله به باورهای دینی استفاده می‌کنند. آنها در نقد خود به جای تکیه بر استدلال یا نقد دلایل و براهین مؤمنان، رویدادهای تاریخی و نیز رفتار و کردار برخی گروه‌های تندرو دینی، به ویژه اسلامی، را معیار داوری خود دربارۀ دین و خداباوری می‌دانند. همچنین ملحدان جدید بدون آن که مبانی و تکیه‌گاه‌های خود را اثبات کنند، با تکیه بر آنها چنین وانمود می‌کنند که باورهای دینی اموری فرگشتی است و در نتیجه می‌توان با توجه به این نظریه و نیز با تکیه بر جهان‌بینی طبیعت‌گرایانه آن باورها را تبیین تجربی و طبیعی کرد. در این مقاله با توجه به دیدگاه‌های منتقدان آنها، اعم از خداباور و الهی‌دان و خداناباور، نشان داده‌ایم که اولاً طبیعت‌گرایی آن ‌گونه که این ملحدان از آن می‌گویند و بر آن تکیه می‌کنند، یک نظریۀ علمی نیست، بلکه در واقع نوعی جهان‌بینی و نگرشی مابعدالطبیعی است. ثانیاً ملحدان در همین موضع مرتکب خطای آشکاری می‌شوند و آن خلط معانی گوناگون طبیعت‌گرایی است. ثالثاً بر خلاف نظر آنها میان علم و دین تعارضی نیست، بلکه اگر تعارضی هست به قول پلنتینگا میان طبیعت‌گرایی و علم است.

صفحات :

از صفحه 163 تا 184

مشخصات اثر

عنوان :

ليس هناك إله ، كيف غيّر أشهر ملحد رأيه ؟

نویسنده:

نویسنده: انتونی فلو؛ مترجم: صلاح فضلی ، مراجعه و تعلیق: شیخ مرتضی فرج

نوع منبع :

کتاب , ترجمه اثر

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

مشخصات اثر

عنوان :

ارزیابی دیدگاههای الحادی داوکینز در کتاب «پندار خدا»

نویسنده:

علی اصغر مروت

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

تهران : دانشگاه امام صادق(ع),

کلیدواژه‌های اصلی :

نظریه تکامل انواع , تعارض نظریه تکامل با باورهای دینی , تعارض نظریه تکامل با کتاب مقدس , فلسفه دین , ملحدان , وجود خداوند(فلسفه دین) , برهان نظم (فلسفه دین)

کلیدواژه‌های فرعی :

نظام عادی علیت , تصادف در خلقت , افعال خارق العاده , امتناع معجزه , دعا , برهان معجزه(کلام جدید) , علم و معجزه , علیت , تسلسل , اصل علّیت , ناظم با واسطه عالم , نقد امتناع تسلسل , علیت غیر عادی خداوند , دینداری کودک ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری

چکیده :

ریچارد داوکینز در پندار خدا، به تفصیل، به نفی خدایی که ناظم منظومه‌های طبیعی است پرداخته است. البته او در این کتاب، به اجمال، به نفی خدایی که اجابت‌کنندهٔ دعا، معجزه‌گر و همه‌توان در عینِ همه‌دانی نیز پرداخته است. بحث داوکینز در نفی خدای ناظم دارای سه مفهوم اصلی است: انتخاب طبیعی، پیچیدگی و احتمالِ ناچیز. او به هنگام قرار دادنِ «انتخاب طبیعی» به جای خدای ناظم، به جای نقد علمی این نظریهٔ پرطرفدار که از انتخاب طبیعی به عنوانِ طریقِ الهیِ خلقت یاد می‌کند، صرفاً با تمسخر از کنار این نظریه می‌گذرد. و در بحث از «پیچیدگیِ» خدای ناظم، دچار مغالطهٔ اشتراک لفظی می‌شود. همچنین او در بحث از پذیرفتنی یا قابل انکار دانستنِ آنچه واقعیتِ آن «احتمال ناچیزی» دارد نیز در کتاب خود به تناقض‌گویی می‌افتد. در این مقاله علاوه بر مطالب فوق، نشان داده خواهد شد که مهم‌ترین استدلال‌های داوکینز از مدت‌ها قبل از طرح آنها توسط او، در کتب اهل کلام، پاسخ‌های درخور تأملی یافته‌اند. اما داوکینز بدون انتقاد از آن پاسخ‌ها، در حقیقت بدون این که خود متوجه باشد، بحث خود در وجود خدا را ناتمام رها کرده است. در ضمن در مقالۀ حاضر قرائنی حاکی از جانبدارانه بودن پژوهش داوکینز در پندار خدا ارائه خواهد شد.

صفحات :

از صفحه 185 تا 210

مشخصات اثر

عنوان :

ارزیابی نقدهای کتاب «پندار خدا» نوشته ریچارد داوکینز، بر برهان وجودی آنسلم

نویسنده:

رضا اسکندری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF مراجع

چکیده :

الحاد طبیعی بر دو مسئله «مفهوم خدا» و «حوزه تبیینی علم و دین» بنا شده است. مفهومِ خداوند در لسان الحاد جدید با مفهومِ مطرح‌شده در ادیان ابراهیمی بالاخص اسلام متفاوت است. همچنین علم و دین دو حوزه متفاوت‌اند و از حیث تبیینی، تفاوت ماهوی دارند. از گذشته شیوه‌های گوناگونی برای اثبات وجود واجب به کار گرفته می‌شده که یکی از آنها ابتنا بر نفسِ «مفهوم وجود» است؛ یعنی تبیینِ فلسفیِ وجود خدا به نحوِ «پیشینی». ریچارد داوکینز معتقد است که «برهان وجودی» چیزی نیست جز بازی با کلمات و کانت این برهان را رد کرده است. البته تقریری جدید نیز دکارت ارائه داد که داوکینر کاملاً به آن تقریر بی‌اعتنا بوده است. این نوشتار درصدد است عبارت داوکینز در کتاب پندار خدا را توضیح داده و نقد کند تا نشان دهد نقدی که داوکینز به برهان هستی شناختی آنسلم وارد می‌سازد، به هیچ وجه صادق نبوده و نوعی تلقی نازل از این برهان به شمار می‌آید.

صفحات :

از صفحه 39 تا 62

مشخصات اثر

عنوان :

در دفاع از خدا [کتاب انگلیسی]

نویسنده:

Karen Armstrong (کارن آرمسترانگ)

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

اعتقاد به خدا , ملحدان , ملحدان , خداباوری , Atheism الحاد - انکار خدا (مجتبوی)

چکیده :

ترجمه ماشینی: کارن آرمسترانگ با حرکت از عصر پارینه سنگی به امروز، جزئیات زیادی را که بشر برای تجربه واقعیت مقدسی که آن را با نام‌های بسیاری مانند خدا، برهمن، نیروانا، الله یا دائو می‌خواند، طی کرده است، ارائه می‌کند. آرمسترانگ با تمرکز به ویژه بر مسیحیت، اما شامل یهودیت، اسلام، بودیسم، هندوئیسم و معنویت های چینی، به بررسی کاهش انگیزه نسبت به دین در زمان ما می پردازد، زمانی که تعداد قابل توجهی از مردم یا نمی خواهند با خدا کاری نداشته باشند یا کارآمدی ایمان را زیر سوال می برند. چرا خدا باور نکردنی شده است؟ چرا آتئیست ها و خداباوران به طور یکسان در حال حاضر به گونه ای درباره خدا فکر می کنند و صحبت می کنند که عمیقاً از تفکر اجداد ما منحرف است؟ آرمسترانگ با همان عمق دانش و بینش عمیقی که تمام کتاب های تحسین شده او را مشخص کرده است به این سؤالات پاسخ می دهد. روشن است که چگونه تغییر چهره جهان لزوماً اهمیت دین را هم در سطح اجتماعی و هم در سطح فردی تغییر داده است. و او استدلالی قوی و قانع کننده برای استفاده از بینش های گذشته ارائه می کند تا ایمانی ایجاد کند که به نیازهای عصر قطبی شده خطرناک ما صحبت کند. با این حال، او به ما هشدار می دهد که دین هرگز قرار نبود پاسخ هایی را ارائه دهد که در صلاحیت عقل بشری باشد. او می گوید که این نقش لوگو است. وظیفه دین این است که "به ما کمک کند با واقعیت هایی که هیچ توضیح آسانی برای آنها وجود ندارد، خلاقانه، مسالمت آمیز و حتی شادمانه زندگی کنیم." او همچنین تأکید می کند که دین به طور خودکار کار نخواهد کرد. او می‌گوید این یک رشته عملی است: بینش‌های آن نه از حدس و گمان انتزاعی، بلکه از «تلاش فکری اختصاصی» و «سبک زندگی دلسوزانه‌ای که به ما امکان می‌دهد از منشور خودخواهی بیرون بیاییم» نشأت می‌گیرد.

مشخصات اثر