آثار مرتبط با شخصیت ها | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
آثار مرتبط با شخصیت ها
>
02.متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
الف. قرن پانزدهم قمری
>
غلامرضا فیاضی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تعداد رکورد ها : 131
عنوان :
پیدایش نفس از نگاه فیلسوفان مشاء، صدرالمتألهین و استاد فیاضى
نویسنده:
یحیى نورمحمدى نجف آبادى، محمدرضا نورمحمدى نجف آبادى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حدوث نفس
,
نفس آدمی
,
مجرد
,
عالم ماده
,
نظریه افلاطونی نفس
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
علم نفس
کلیدواژههای فرعی :
حرکت جوهری ,
تناسخ ,
رابطه نفس و بدن ,
عالم البرزخ ,
رجعت ,
حرکت اشتدادی نفس ,
بساطت نفس ,
جسمانیت الحدوث و روحانیت البقاء (فلسفه) ,
نفس در حکمت مشاء ,
صور متعدد نفس ,
قدم نفوس کامل ,
تجسم نفس ,
کثرت نفوس پیش از ابدان ,
تمایز نفوس ,
نشئات نفس ,
نفس مادی ,
تعدد ابدان ,
کیفیت ارتباط نفس و بدن ,
معرفت نفس(خودآگاهی) ,
عالم ذَر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
دیدگاه هاى بسیارى در حدوث یا قدم و همچنین جسمانیه الحدوث یا روحانیه الحدوث بودن نفس مطرح شده است. مشائیان نفس را جوهرى مجرد مى دانند که با حدوث بدن حادث شده و در عین حال مستقل از بدن است و ترکیبش با بدن، ترکیبى انضمامى است و براین اساس، با بدن ارتباطى تدبیرى و تأثیر و تأثر متقابل دارند؛ اما به اعتقاد صدرالمتألهین حدوث نفس به صورت مجرد نیست، بلکه ماده در ذات و جوهریت خود اشتداد مى یابد. این روند چنان پیش مى رود که نفس از نظر ویژگى هاى فیزیولوژیک، علاوه بر مراتب نباتى و تجرد مثالى، یعنى مرتبه حیوانى، به جایى مى رسد که شایستگى نفس ناطقه شدن را پیدا مى کند و به حسب آن مرتبه، تجرد عقلانى مى یابد. استاد فیاضى، حدوث نفس را پیش از بدن و به صورت مجرد مى داند. نفس در جهت استکمال خود، بر بدن مسلط شده، آن را در اختیار و تحت ولایت خود مى گیرد. علاقه و محبتى که میان نفس و بدن برقرار مى شود، سبب تأثیر و تأثر میان آنها مى گردد. ایشان به دلیل ناکارآمدى عقل در این مسئله، براى اثبات و تبیین دیدگاه خود، بیشتر بر ظهورات نقل تکیه مى کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 71 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معاد جسم عنصری (دلایل نقلی و نقد دیدگاههای رقیب)
نویسنده:
غلامرضا فیاضی، مهدی شکری
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ه),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معاد جسمانی
,
حکمت اشراق
,
معاد جسم عنصری
,
امکان عقلی معاد
,
معاد(کلام)
کلیدواژههای فرعی :
معاد ,
معراج ,
معاد روحانی ,
حدوث نفس ,
اتحاد نفس و بدن ,
عین ثابت نفس ,
معاد و خلق اول ,
ادله نقلی معاد ,
معاد در قرآن ,
آفرینش انسان از خاک ,
خروج از قبر ,
مماثلت بدن عنصری و اخروی ,
عینیت بدن عنصری و اخروی ,
معاد با جسم فلکی ,
معاد با بدن بدون ماده ,
وحدت شخصیه موجودات ,
تشخص انسان ,
روح بخاری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
حسن حسن زاده آملی
شاپا (issn):
0
چکیده :
معاد بهمثابه موضوع کلامی دارای ابعاد مختلفی است که جسمانی بودن از مهمترین آنها بهشمار می آید و بسیاری آن را از ضروریات دین دانستهاند. ادله نقلی افزون بر امکان و وقوع، حتی برخی ویژگی های معاد جسم عنصری را نیز بیان می کنند؛ اما علاوه بر اختلاف درباره حقیقت انسان، شبهاتی (عقلی و نقلی) که برخی آنها را دلیل قطعی بر انکار معاد جسم عنصری پنداشتهاند نیز موجب اختلاف دیدگاههایی شده و ازاین رو بسیاری کوشیدهاند تا تصویر دیگری از معاد جسمانی ارائه دهند. این نوشتار بر آن است که ادله نقلی را بهمثابه روشی برای بحث بیان کند و بر مبنای آن، به بررسی دیدگاهها رقیب درباره معاد جسمانی بپردازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 88
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقدی بر تبیین صدرائیان از اختیار حق متعال
نویسنده:
سعید مقدس، احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
حکمت متعالیه
,
واجب الوجود
,
اختیار الهی
,
اختیار الهی
,
حکمت متعالیه
,
واجب الاراده (اسماء ذات)
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
واجب الفعل
,
اختیار الهی
,
اختیار الهی
کلیدواژههای فرعی :
اضطرار ,
نهایه الحکمه ,
اصل علیت ,
فاعل موجب ,
صفات الهی ,
افعال موجب ,
فاعلیت انسان ,
سازگارگرایی ,
فاعل بالقصد ,
برهان خلف ,
فاعل بالتجلی ,
فاعلیت انسان ,
فاعلیت حق تعالی ,
ناسازگارگرایی ,
صفات خدا ,
ترک فعل ,
علیت ,
غرض فعل الهی ,
برهان خلف ,
واجب المشیه ,
جبر درونی ,
دواعی عین ذات ,
انتخاب فعل ,
مسبوقیت فعل واجب تعالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
آیا اختیار خدا با وجوب مشیت و فعل وی سازگار است؟ الهی دانان در پاسخ به این پرسش به دو دسته تقسیم میشوند؛ گروهی به سازگاری این دو باور دارند و دستهای دیگر مختاربودن خدا را با وجوب اراده و فعل وی ناسازگار میدانند. سازگارگرایان با دو رویکرد کلی به دفاع از موضع خود میپردازند: در رویکرد نخست، پنج توجیه ارائه میدهند تا نشان دهند که واجبالاراده و واجبالفعل بودن خداوند، منافاتی با اختیار وی ندارد؛ در رویکرد دوم مدعیاند که قائلشدن به دیدگاه طرف مقابل، نتیجه نادرست راهیابی امکان به ذات واجب تعالی را به بار میآورد و رهایی از این نتیجه نادرست، ممکن نیست؛ مگر اینکه تفسیر سازگارگرایانه از اختیار باری پذیرفته شود. این دو رویکرد سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاههای سازگارگرایانه، به بررسی نقدهای وارد بر آن پرداختهایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 112
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اختیار و ضرورت از دیدگاه حکمت متعالیه، مکتب نائینی و محمدتقی جعفری
نویسنده:
عبدالله نصری
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سنخیت
,
اختیار
,
اراده
,
شوق
,
علیت
,
ترجیح بلا مرجح
,
احکام وجوب
,
طلب
,
نظارت من
کلیدواژههای فرعی :
معلول (درمقابل علت) ,
فعل اختیاری ,
علت تامه ,
اجزاء علت تامه ,
ضرورت ,
مکتب نائینی ,
افعال نفسانی ,
جهان درون ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
یکی از مسائل مهم در بحث جبر و اختیار رابطۀ اختیار با ضرورت است، چرا که طبق قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد، هیچ پدیده ای تا به سر حد ضرورت نرسد تحقق پیدا نخواهد کرد. این که این قاعده در مورد همۀ پدیده ها صادق است یا این که فقط بر امور غیراختیاری حاکم است از دیرباز مورد بحث متکلمان و فلاسفه و اصولیون بوده است. حکیمان صدرایی این قاعده را بر افعال اختیاری انسان نیز حاکم می دانند، اما طرفداران نائینی به مخالفت با آن برخاسته و آن را در تنافی با پذیرش اختیار انسان می دانند. در این مقاله، در ابتدا به دیدگاه حکما و اصولیون در باب مراحل فعل اختیاری پرداخته می شود و سپس این مسئله مطرح خواهد شد که آیا با جبری تلقی کردن مراحل فعل اختیاری می توان اختیار انسان را پذیرفت، یا نه؟ و آیا نقدهای مکتب نائینی بر فلاسفه وارد است، یا نه؟ در ادامۀ بحث، به نوآوری های علامه جعفری، هم در مورد مراحل فعل اختیاری و هم در مورد نحوۀ حاکمیت قانون علیت بر افعال اختیاری انسان، خواهیم پرداخت. آرای وی، بر خلاف آنچه تصور می شود، هماهنگ با نائینی نیست و در عین حال خلأهای فلاسفه را نیز برطرف می سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 159 تا 184
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مطالعه تطبیقی حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی از دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی
نویسنده:
عزت الملوک قاسم قاضی ، موحد صمد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
حمل
,
حمل شایع
,
حمل اولی
,
فلسفه منطق
,
تبیین وجودشناختی حمل از نظر ملاصدرا
,
تبیین وجودشناختی حمل از نظر علامه طباطبایی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
ملاصدرا ,
حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی ,
آراء و اندیشه های ملاصدرا ,
اندیشه علامه طباطبایی ,
نظریات علامه طباطبایی ,
اندیشه فلسفی ملاصدرا ,
اقسام حمل شایع ,
کاربرد حمل ذاتی اولی ,
کاربرد حمل شایع صناعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مساله حمل یکی از مسائل مهم فلسفه اسلامی است که به دلیل ارتباط با علم تصدیقی انسان به خارج، حائز اهمیت است و به واسطه آن می توان رابطه میان عین و ذهن، موضوع و محمول و علم و معلوم را تبیین کرد. تا وقتی حمل ـ که نشانه هو هویت و اتحاد است ـ صورت نگیرد، محال است میان ماهیات که مثار کثرت اند بتوان اتحاد و حتی مقایسه برقرار کرد و به معرفت رسید. در این جستار سعی بر این است تا با توجه به حقیقت حمل و جایگاه آن، حمل اولی ذاتی و حمل شایع صناعی از دیدگاه صدرالمتالهین و علامه طباطبایی مورد بررسی قرار گرفته و با توجه به تمایز این دو حمل، کاربرد آنها بیان شود و در صورت اختلاف، موارد تبیین گردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 132 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
وجوب بالقیاس معلول با حفظ اختیار
نویسنده:
عسکری سلیمانی امیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
اختیار انسان
,
اصل علیت
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اختیار انسان
,
وجوب بالقیاس
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
نیازمندی معلول به علت ,
نظریه تفویض ,
فاعلیت الهی ,
ترجیح بلا مرجح ,
امکان فقری نفس ,
وجود رابط ,
حدوث و قدم ,
معیت ,
اختیار خداوند ,
وجوب سابق معلول ,
علت عدم معلول ,
اختیار علت برای ایجاد معلول ,
علت تامه عالم ,
ماهیت زمان ,
فروع اصل علیت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
وجوب بالقیاس یکی از فروع اصل علیت است که از نظر حکما نفی آن مستلزم نفی اصل علیت است. از نظر برخی از متکلمان ضرورت علّی در بحث فاعل های مختار و نیز در اینکه عالم حادث است و نیازمند خدای سبحان، مشکل ساز می شود. از این رو ایشان اولویت را جایگزین ضرورت علّی کرده اند. برخی از اصولیون شیعه ضرورت علّی را در خصوص فاعل های مختار مشکل ساز می دانند. برخی از اندیشمندان معاصر نیز به طورکلی ضرورت علّی را چه به صورت ضرورت غیری و چه به صورت ضرورت بالقیاس منکرند و برای نفی این دو نوع ضرورت، ادله ای اقامه کرده اند. از نظر ایشان با پذیرش ضرورت علّی، فاعل اختیاری معنا نمی یابد و همگی فاعل ها فاعل موجب خواهند بود. مطلوب ما در این مقاله بررسی ادله این ادعا و تثبیت مدعای مشهور میان فیلسوفان است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 119 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
راهکار متمایز ملاصدرا از ابن سینا در رفع «اجتماع دو مقوله» در وجود ذهنی و کارایی آن
نویسنده:
محمود زراعت پیشه، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اجتماع دو مقوله در ماهیت واحد
,
ابن سینا
,
کلی جوهر
,
حکمت متعالیه
,
فلسفه بوعلی
,
ماهیت علم
,
حمل شایع
,
حمل اولی
,
اصطلاحنامه منطق
,
وجود ذهنی
کلیدواژههای فرعی :
مفهوم جوهر ,
تمایز حملین ,
جواهر اولی ,
جوهر ,
کیف نفسانی ,
جوهر ثانی ,
اقسام حمل ,
صورت ذهنی جوهر ,
اشخاص جواهر ,
لا فی موضوعیت ,
تفکیک مفهومی - مصداقی ,
امکان تحقق ماهیت جوهر ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
ارسطو، علی رغم این که «کلی جواهر» را جوهر دانسته است، علم را عرض می داند. این امر این پرسش را رقم زده است که «کلی جوهر» چگونه می تواند در عین جوهر بودن، عرض باشد؟ ابن سینا در پاسخ، موضوع گزاره مورد نزاع را از «صورت ذهنی جوهر» به «ماهیت جوهر» تغییر داده است، تا صدق آن را در قالب حمل شایع صناعی بالذات تضمین نماید. ملاصدرا با توجه به این تغییر و نقد ابن سینا، راه چاره را در طرح حمل اولی ذاتی دانسته است. با بررسی راهکار ابن سینا و ملاصدرا می توان به خوبی ضرورت طرح تمایز «حملین» به وسیله ملاصدرا را دریافت. همچنین می توان به خوبی پی برد که راه حل های ایشان علی رغم ادعای قوام صفری یکسان نیست. و نیز نمی توان آن گونه که فلاحی می گوید راهکار ملاصدرا مبنی بر تمایز حملین را ناکارآمد دانست، اگرچه این راهکار تنها پاسخگوی بخشی از معضل پدیدآمده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 79 تا 91
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مجرّد و مادی
نویسنده:
سید محمود نبویان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
هستی شناسی اسلامی
,
هستی شناسی مادی (مسائل جدید کلامی)
,
احکام مجرد
,
شی ء مادی
,
شی ء مجرد
,
قیاسی بودن تقسیم وجود به مجرد و مادی
,
نسبت مجرد و مادی
کلیدواژههای فرعی :
حرکت مجردات ,
تمثل ,
هیولی ,
تمثل فرشته ,
قابلیت اشاره حسی ,
مواد ثلاث ,
برهان قوه و فعل ,
هیولی ,
ماده ثانیه ,
هیولی سابق ,
برهان فصل و وصل ,
تمثل یا تجسم ,
تعریف مجرد ,
تعریف مادی ,
معانی مادی در فلسفه ,
وجود نسبت در خارج ,
صفات مادیات ,
صفات ذاتی مادیات ,
صفات عارضی مادیات ,
عدم وجود هیولی ,
عالم اشباح ,
ملاک مادی بودن ,
ملاک مجرد بودن ,
اثبات حرکت در مجردات در روایات ,
داشتن وضع ,
دیدگاه مشاء در ملاک مجرد یا مادی بودن ,
دیدگاه اشراقیون در ملاک مجرد یا مادی بودن ,
دیدگاه فیاضی در ملاک مجرد یا مادی بودن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
1735-4545
چکیده :
بحث از موجود «مجرّد و مادی»، یکی از بخش های عمده فلسفه اسلامی را به خود اختصاص داده است. ارائه تعریفی دقیق از «مجرد» و «مادی»، اثبات وجود آنها، بیان انواعشان و ارتباط میان موجودات مجرد و مادی، از دغدغه های مهم فلاسفه در این بخش از فلسفه به شمار می رود. در این نوشتار، سعی شده است تا گزارشی اجمالی از دیدگاه فلاسفه مشاء و اشراق نسبت به ماهیت موجودات مجرد و مادی، بیان و سپس مورد ارزیابی واقع شود. در ادامه، نظریه سومی ارائه شده و مؤیدات عقلی و نقلی این نظریه ذکر شده اند. نیز با عنایت به اینکه ظواهر برخی از تعابیر نقلی بر اساس دیدگاه عده ای از متفکران با نظریه سوم در تعارض است، ضمن بیان آن ظواهر، آراء این متفکران نیز مورد نقد قرار گرفته و در تعریف «مجرد» و «مادی»، بر نظریه سوم، تأکید شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 207 تا 224
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ضرورت على و معلولى از دیدگاه استاد فیاضى
نویسنده:
محمدجواد میرجعفرى میاندهى، یارعلى کرد فیروزجائى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اختیار انسان
,
اصل علیت
,
اختیار انسان
,
ضرورت فلسفی
,
اصطلاحنامه فلسفه
کلیدواژههای فرعی :
نظام عمومی علیت ,
حدوث زمانی عالم ,
اولویت ,
تعریف علت ,
اطلاق قدرت خداوند ,
ضرورت بالغیر ,
ضرورت سابق ,
ضرورت بالقیاس ,
مواد ثلاث ,
مساوقت وجود و ضرورت ,
ضرورت لاحق ,
ضرورت علی و معلولی ,
علیت از نظر اشاعره ,
نظریه سلطنت شهید صدر ,
ملاک مقدوریت ,
توحید افعالى ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
ضرورت علّى و معلولى از فروع مهم اصل علیت است و معناى آن به طورکلى عبارت است از ضرورى شدنِ وجود معلول هنگام وجود علت تامه اش (ضرورت بالقیاس) و از ناحیه آن (ضرورت بالغیر). این ضرورت که با عنوان جبر فلسفى نیز از آن یاد مى شود کاملا مورد تایید و تثبیت فلاسفه است و برخى متکلمان به ویژه اشاعره کاملاً آن را منکرند. اصولیین نیز چنین ضرورتى را تنها در علل غیرمختار مى پذیرند؛ اما استاد فیاضى ضرورت سابق بالغیر به تفسیر مشهور را در همه علل، چه مختار و چه غیرمختار مردود مى داند، ولى معتقد است که این نوع ضرورت با تفسیرى دیگر در هر دو مورد صادق است. ضرورت بالقیاس نیز از دیدگاه ایشان تنها در علل غیرمختار پذیرفتنى است. دیدگاه استاد فیاضى در نفى ضرورت در برخى صور آن، گرچه هم نوا با آراى اهل کلام و اصولیون است، تفاوت هایى اساسى و مهم با آنها دارد که در این تحقیق به تفصیل به این تمایزها پرداخته ایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی نظریۀ علامه طباطبایی در باب سازگاری ضرورت علی و اختیار انسان
نویسنده:
محمد سعیدی مهر، سعید مقدس
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
جبر و اختیار(کلام)
,
اراده
,
اختیار انسان
,
سازگارگرایی
,
ناسازگارگرایی
,
علیت
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
انتخاب ,
نهایه الحکمه ,
علت ناقصه ,
اراده غیر فاعل ,
اراده فاعل ,
برهان مبتنی به قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد ,
اراده فاعل مختار ,
وجوب بالقیاس ,
احکام معلول ,
اجزاء علت تامه ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
وجوب بالقیاس معلول ,
علت ,
قاعده الشئ ما لم یجب لم یوجد ,
امکان بالقیاس ,
قدرت و اختیار ,
فعل جبری ,
اراده غیراختیاری ,
قانون عام علیت ,
قادر حر ,
مغالطه سه شقی انحصاری ,
تفسیر المیزان (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
شاپا (issn):
2383-0689
چکیده :
در تبیین نسبت میان اختیار انسان با ضرورت علی فعل اختیاری، دو دیدگاه کلی وجود دارد: «سازگارگرایی» که به سازگاری این دو باور دارد و «ناسازگارگرایی» که اختیاری بودن فعل را با ضرورت علی آن ناسازگار می داند. علامه طباطبایی در مقام بسط یکی از نظریات سازگارگرایانه، با توسل به «امکان بالقیاس» فعل اختیاری در مقایسه با فاعل آن، می کوشد از سازگارگرایی دفاع کند. در این نظریه، فعل انسان نسبت به هریک از جزء العله ها، از جمله خود انسان، امکان بالقیاس دارد، اما نسبت به مجموع آن ها، که همان علت تامه است، دارای وجوب بالقیاس است و حقیقت اختیاری بودن فعل نیز چیزی جز همان امکان بالقیاس نسبت به فاعل نیست. به این ترتیب، «ضرورت فعل به نسبت علت تامه اش»، منافاتی با «امکان آن در قیاس با علت ناقصه اش» و در نتیجه، با اختیاری بودن آن ندارد. این نظریه سازگارگرایانه از سوی برخی ناسازگارگرایان معاصر نقد شده است. در این مقاله پس از تبیین دیدگاه علامه به بررسی نقدهای وارد بر آن خواهیم پرداخت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 99 تا 123
مشخصات اثر
ثبت نظر
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
تعداد رکورد ها : 131
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید