مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
آیات سُوَر غرایب قرآن کلمات و حروف قرآن معانی قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
عبد؛ استعاره کانونی در انسان شناسی قرآن
نویسنده:
عادل عندلیبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
چکیده :
این مقاله بر آن است که از میان استعارات به کارگرفته شده در قرآن کریم برای اشاره به انسان در ارتباطش با خدا، استعاره انسان به مثابه بنده نقشی کانونی و فرهنگ ساز داشته است. مقاله پس از معرفی ارزش شناختی استعارات، برای بازشناسی عناصر معنایی عبد، با نگاهی مردم شناختی رابطه عبد و رب را به عنوان یک نهاد اجتماعی می کاود و به تحلیل حوزه معنایی استعاره انسان به مثابه عبد در متن قرآن کریم می پردازد. سپس به چگونگی کاربرد نظام مند این استعاره در ساختمان مفاهیم قرآن و انسجام آن با سایر مفاهیم توجه می کند و در ادامه، ضمن بررسی تحولات معناشناختی این استعاره در سنت اسلامی، به واکاوی پیشینه فرهنگی چنین تلقی از انسان می پردازد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 144
درخواست دیدار خدا توسط حضرت موسی (ع) در تطبیق و مقایسه میان قرآن و تورات
نویسنده:
احسان پوراسماعیل
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهرن: انجمن علوم قرآن و حدیث,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از آیات مشکل قرآن، اشاره به درخواست رویت خدا توسط حضرت موسی (ع) است. (نک: الاعراف، 143) این که پیامبری اوالعزم چنین عملکردی داشته باشد، خود از بحث ‌های چالش برانگیز در مباحث توحیدی است. آیا واقعا، حضرت موسی (ع) چنین درخواستی را از خدا داشته است؟ و در صورت تایید، آیا وی توانسته است به این مهم دست یابد؟ از ادله اشاعره و کرامیه از اهل سنت بر مساله‌ رویت خدا همین آیه است، اگر چه دانشوران ‌این مکاتب، تلقی مشترکی از چگونگی رویت خدا ندارند اما وجود چنین آیه ‌‌ای در قرآن سبب پافشاری آنها در موضوع رویت شده است. در مقابل شیعه و معتزله به رد نظریه تجسیم پرداخته اند، با این حال برخی مفسران با اعتقاد این دو مکتب اخیر، در دنیا همراه هستند، و بر این باورند جمله‌ «لن ترانی یا موسی» مربوط به آخرت نمی ‌شود. این همه در حالی است که عهد عتیق همانند قرآن - که دارای آیات متشابه است - در شماری از عبارت ‌ها، جسمانیت خدا را مردود می ‌‌داند و در شماری دیگر نظریه‌ تجسیم و انسان وار بودن خداوند را اثبات می ‌کند. در این مقاله، در پی مطالعه ‌ای تطبیقی میان اسلام و یهود، ضمن برشمردن آیات تنزیهی و تشبیهی قرآن و تورات بر اساس واکنش مفسران هر دو آیین درصدد پاسخ‌ گویی به این مساله هستیم تا روشن شود آیا در فرجام زندگی بشر، خداوند قابل دیدن است یا نه؟
صفحات :
از صفحه 283 تا 321
ماده، زمان و مکان در عوالم پس از مرگ
نویسنده:
علی افضلی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
یکی از پرسش ‌هایی که درباره عوالم پس از مرگ (برزخ، صحنه قیامت، بهشت و دوزخ) مطرح است این است که آیا این عوالم، مجرد است یا جسمانی؟ و اگر جسمانی است، از سنخ جسم خاکی عنصری است یا جسم لطیف مثالی؟ در فلسفه صدرایی تمام این عوالم از جسم لطیف مثالی تشکیل شده است یعنی جسمی که بر خلاف جسم خاکی دنیوی، فاقد هیولای اولی و عاری از هر گونه حرکت و تغییر و زمان و مکان است. بدین ترتیب از دیدگاه صدرالمتالهین نه تنها عالم برزخ، عالم اجسام مثالی است بلکه عالم آخرت هم عالمی لطیف و مثالی است نه عالم جسمانی خاکی عنصری. هدف این مقاله معرفی و تبیین آموزه ‌های وحیانی درباره ویژگی‌ های این عوالم و مقایسه این آموزه ‌ها با نظریات فلسفه صدرایی و نقد و بررسی این نظریات و تبیین جایگاه جسم، ماده، زمان و مکان در عوالم پس از مرگ بر پایه آموزه‌ های قرآنی و روایی معصومان است.
صفحات :
از صفحه 33 تا 75
درآمدی بر استفاده از روش های «معناشناسی» در مطالعات قرآنی
نویسنده:
مهدی مطیع، احمد پاکت چی، بهمن نامورمطلق
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
منبع لايزال قرآن دارای سطوح و لايه های متنوع عرضی و طولی است. معارف اسلامی همواره بر بهره گيری از همه سطوح و لايه های معنايی قرآن تاکيد دارد. در هر دوره ابزار و وسايلی در دست دانشمندان و پژوهشگران مطالعات قرآنی وجود داشته است که با کمک آن فضاهای جديدی کشف و استخراج می شده اند. دوره معاصر با آغاز روش های نقد ادبی، زبان شناسی و معناشناسی، ابزارهايی جديد، متفاوت، با کاربری های نو در اکتشاف گوهرهای دريای بی کران قرآن فراروی ما قرار گرفته است. هر چند نشانه شناسی، روش های مطالعات تاريخی، روش های مطالعه و پژوهش های جديد و بسياری ديگر از اين ابزار در ادامه دوره معاصر کشف و مورد استفاده قرار گرفته اند از اين ميان معناشناسی جايگاهی خاص دارد و شايد بيش از همه به کار مطالعات قرآنی بيايد، اما آنچه مهم است متناسب سازی و بومی سازی اين روش ها با مطالعات قرآنی و فرهنگی اسلامی است. اين پژوهش تلاشی است برای معرفی و دست يابی به چگونگی استفاده از اين روش ها در حوزه تخصصی معناشناسی با معرفی معناشناسی مکتب بن، معناشناسی شناختی، معناشناسی لايه ای و معناشناسی فلسفی در مطالعات قرآنی.
صفحات :
از صفحه 105 تا 132
تعارض سیاق و اسباب النزول در مقایسه تفاسیر شیعی و سنی
نویسنده:
نفیسه نوید
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث,
چکیده :
در تفسیر قرآن کریم توجه به «سیاق» و «اسباب النزول» آیات به عنوان دو قرینه مهم از قرائن فهم قرآن همواره از سوی مفسران فریقین مورد توجه و اعتنای بسیاری واقع شده اند؛ اماگاه این دو قرینه در تعارض با یکدیگر قرار گرفته اند. این مقاله پس از بیان میزان تاثیر این دو قرینه در فهم قرآن و شرایط تحقق آنها، به مقایسه تفاسیر شیعی و سنی در برخی آیات مورد اختلاف در این ارتباط پرداخته تا بتواند با بررسی و نقد دیدگاه ها به ملاک واحدی در حل این تعارض دست یابد.
صفحات :
از صفحه 119 تا 138
تجلی مضامین دینی در شعر معاصر فلسطین
نویسنده:
عزت ملا ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
فلسطین گهواره ادیان بزرگ توحیدی و نقطه پیوند تمدنها است. این سرزمین مقدس میعادگاه ابراهیم خلیل (ع)، مهد مریم عذرا (س)، زادگاه عیسی بن مریم (ع) و محل معراج پیامبر (ص) است و پیروان ادیان سه گانه توحیدی اعم از مسلمانان، مسیحیان و یهودیان را در خود جای داده است. اگر در شعر معاصر فلسطین نظری بیافکنیم خواهیم دید که همواره رنگ دینی و صبغه مذهبی بر شعر این مرز و بـوم سایه دارد. شاعران مسلمان فلسطینی همواره در خلال آثارشان به تبیین افکار، اندیشه، عقاید و دیدگاه های خود پیرامون جهان هستی، مرگ، مبدا، معاد، آخرت و... می پردازند و به هنگام بیان آن ها می کوشند تا حوادث جاری وطنشان را با جنبه های الهی و قدسی درآمیزند و با الهام از کلام وحیانی زمینه لازم را برای دستیابی به پیروزی نهایی و رهاسازی سرزمینش از چنگال اشغالگران فراهم سازند.
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
واژه پژوهی در روایات تفسیری ضحاک بن مزاحم
نویسنده:
فتحیه فتاحی زاده
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
دانشمندان اسلامی از ديرباز به بررسی واژه های قرآن به عنوان زيربنای فهم قرآن پرداخته اند و آثار زيادی به جای گذاشته اند. ضحاک بن مزاحم نيز از جمله مفسرانی است که اساس تفسير خود را بر شرح و توضيح واژگان پايه ريزی کرده است. بدين ترتيب با تتبع در روايات تفسيری وی می توان به چگونگی تبيين و تفسير واژگان از نگاه او دست يافت. از آن جا که بخشی از نکات تفسيری ضحاک مربوط به ريشه يابی لغات می باشد ابتدا مباحثی از قبيل وجوه و نظاير، معربات و غرائب به بحث نهاده شده است. البته بافت شناسی و ترکيب يک لغت با ساير الفاظ جهت ديگری است که ضحاک بدان توجه داشته است. از اين رو، عناصر و قرائنی که بر معنای واژه اثرگذار است را می توان در انديشه های تفسيری ضحاک جست و جو کرد. بديهی است طرح روشمند آرا مفسرانی همچون ضحاک که قريب به عصر نزول می زيسته اند، راه را برای فهم صحيح قرآن هموار می سازد.
صفحات :
از صفحه 21 تا 42
سیر تحول خوانش تفسیر به رای در پنج سده نخست هجری
نویسنده:
عباس مصلایی پور یزدی، سید محمد هادی گرامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
يکی از راه های درک مفهوم متون تاريخی از جمله نصوص احاديث تفسير به رای، بررسی دريافت مخاطبان اين متون از آنها می باشد. اين مقاله قصد دارد با استخراج نوع نگاه مسلمانان سده های نخست به مقوله تفسير به رای و ارائه يک سير تاريخی از روند تحول آن، زمينه دستيابی به معنا و مقصود اصلی احاديث تفسير به راي را هموارتر کند. در سده نخست هجری، صحابه و تابعان هر نوع بيان قرآنی را که بر اساس اثر سلف صالح نباشد تفسير به رای می دانستند و با اعتقاد به اينکه فعاليت تفسيری آنها بر اساس رای نيست عملا به شکل گسترده ای قرآن را تفسير کردند. در سده دوم هجری، با ترديد در آلوده نبودن ميراث تفسيری سده نخست به رای گرايی، جبهه گيری ها و اتهامات آغاز می شود. اين روند در سده سوم هجری تقويت می شود. در سده چهارم هجری، نخستين تلاش ها برای ارائه خوانشی جديد از تفسير به رای شکل می گيرد و پس از مستدل شدن آن در قرن پنجم، در اواخر همين سده خوانش جديد به عنوان يک تلقی جديد از تفسير به رای در سنت تفسيری جامعه مسلمانان نهادينه می شود.
صفحات :
از صفحه 81 تا 102
روش شناسی تفسیر ادبی - تاریخی قرآن در دوره معاصر
نویسنده:
سید محمد موسوی مقدم، جنان امیدوار
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
در سده اخیر، برخی از دانشمندان نواندیش مسلمان نظیر امین الخولی و همسرش بنت الشاطی، محمد احمد خلف اله، محمد آرکون، نصر حامد ابوزید با به کارگیری روش های مطالعات ادبی در بررسی اصول گزینش واژگان، ویژگی های ساختار جملات، صنایع ادبی به کار رفته در آیات قرآن سعی کرده اند ویژگی های سبک شناختی قرآن را برجسته و به بهترین نحو بازنمایی کنند. آنان به قرآن به مثابه یک اثر هنری - ادبی می نگریستند که باید با بهره گیری از پژوهش های نوین ادبی، در سیاق تاریخی اش تفسیر گردد. لذا تمام تلاش خود را به بسط یک نظریه جدید در تفسیر ادبی و تاریخی قرآن معطوف نمودند. در این مقاله دیدگاه های این اندیشمندان در تفسیر ادبی و تاریخی قرآن گزارش، تحلیل و بازشناسی می شود.
صفحات :
از صفحه 117 تا 130
نگاهی به رویکرد هرمنوتیکی فضل الرحمان در تفسیر قرآن
نویسنده:
علیرضا آزاد
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
فضل الرحمان یکی از نواندیشان مسلمان بود که سعی داشت با نقد و تحلیل روش شناسی مطالعات اسلامی، بر کارایی دین در جهان امروز بیافزاید و مسیر تحقق جامعه دینی را هموارتر نماید. در این مقاله پس از طرح ماهیت فکری وی و بیان جایگاه قرآن در اندیشه او، روش تفسیری فضل الرحمان و برخی از پیش فرض های هرمنوتیکی او و همسانی آن با مبانی هرمنوتیک کلاسیک و نئوکلاسیک بیان شده است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 146
  • تعداد رکورد ها : 2474