مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
آیات سُوَر غرایب قرآن کلمات و حروف قرآن معانی قرآن
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 2474
استاد دکتر گرجی و دو کتاب «آیات الاحکام» و «تصحیح الذریعه الی اصول الشریعه»
نویسنده:
عباس همامی، حامد علی اکبرزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
استاد مرحوم آیه اله دکتر ابوالقاسم گرجی از مفاخر علمی معاصر کشور و از جایگاهی رفیع در جامعه علمی دانشگاهی و حوزوی برخوردار بود. وی در عرصه حوزوی به واسطه پشتوانه قوی علمی که در نجف اشرف و از محضر اساتیدی چون مرحوم آیت اله خویی کسب کرد، مجتهدی مسلم و صاحب نظر به شمار می آمد و در عرصه دانشگاهی نیز استادی کم نظیر در حوزه الهیات و فقه و حقوق و ادبیات محسوب می گشت. معرفی آثار این استاد دانشمند بی تردید خدمتی به جامعه علمی کشور است، از همین رو در این مقاله دو اثر «آیات الاحکام» و «الذریعه الی اصول الشریعه» که این دومی توسط استاد تصحیح و تعلیقه نویسی شده، معرفی و روش کار آنها تبیین گردیده است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 22
ماهیت خواب و رؤیا از نگاه فارابی، سهروردی و ابن‌عربی
نویسنده:
وحیده حداد، محمد بیدهندی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
معنا و جایگاه خواب و رؤیا در فلسفه بحثی است که کمتر فیلسوف برجسته‌ای از آن غافل مانده و به بررسی آن از منظر اصول و مبانی فلسفی خود نپرداخته باشد. در نظر حکمای اسلامی، رؤیا حاصل فاصله گرفتن روح از حواس ظاهری و میل آن به قوای باطنی است، به این معنی که انسان گاهی در عالم خواب به ادراک حقایق هستی و وقایع آینده موفق می‌شود و از این رهگذر، به ادراک و معرفت شهودی دست می‌یابد. این احوال اگر در عالم خواب طبیعی است و در صورتی که ضعیف و مبهم باشد، پیام آن باید با تأویل و «رؤیای صادقه»، پیش آید، در صورتی که شفاف باشد تعبیر، روشن می‌شود. سهروردی در تبیین مسأله‌ی خواب و رؤیای صادقه، جایگاه ظهور صور رؤیا را نفس، و منشأ اصلی آن را نفوس فلکی می‌داند. از نظر فارابی، رؤیا صورتی ذهنی است که به وسیله‌ی خیال ایجاد می‌شود و هنگام خواب و بر اثر قطع رابطه با فعالیت‌های زمان بیداری، گنجایش آن افزایش می‌یابد. فارابی به این قائل می‌شود که شخص به مدد خیال، قادر است با عقل فعال متّحد شود، لکن چنین قدرتی تنها در دسترس افراد ممتاز و برگزیده است. از نظر ابن عربی، دنیای رؤیا دنیای رمز و نماد است و برای فهم معنای رؤیا باید مآل نمادهای رؤیایی را پیدا کرد. وی خواب را نخستین مبدأ تلقی وحی الاهی برای اهل عنایت می‌داند.
صفحات :
از صفحه 49 تا 68
تحلیل پارادوکس تقابل وحدت ذات با جهان هستی از منظر امام علی(ع)
نویسنده:
مهدی دهباشی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مبحث وحدت و کثرت از دیرباز مورد توجه فلاسفه و متکلمان شرق و غرب بوده است و هر مکتبی بر اساس نگرشهای خود به این موضوع پرداخته است. ما در این مقاله با استفاده از سخنان امام عارفان به تحلیل این معضل پرداختیم. ابتدا معانی واحد را که حضرتش در روایتی بیان کرده اند به تفصیل مورد بحث قرار دادیم و علل و وجوه عقلی برخی معانی واحد را که اطلاقش بر خداوند سبحان جایز است و همچنین مواردی را که اطلاق آن بر خداوند جایز نیست تبیین نمودیم. وحدت حقه حقیقیه نافی هر نوع تعدد و کثرت است و در عین حال با همه کثرات معیت قیومی دارد. بر اساس این وحدت صفاتی ثبوتی حق تعالی مشتمل بر همه کمالات و اوصاف جمال و کمال خواهد بود بدون اینکه بین صفت و موصوف تمایزی باشد. تنها وجود باری تعالی است که در عین کثرت، واحد است بگونه ای که وحدتش مانع از کثرت، و کثرت اسمایی و صفاتی او مانع از وحدتش نخواهد بود. حیث وحدت و کثرت، اول و آخر و ظاهر و باطن یکی است، در حالی که در ماسوی الله چنین نیست. چرا که همه ممکنات چند حیثیتی هستند. انواع معیت، چه معیت حقی و چه معیت خلقی، به تفصیل، با استناد به آیات و سخنان حضرت در نهج البلاغه روایات مأثوره، تحلیل شده است.
صفحات :
از صفحه 95 تا 114
اسلام و نظریه جنگ عادلانه
نویسنده:
محمد لنگهاوزن
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برخی بر این اعتقادند که نظریه جنگ عادلانه با آگوستین آغاز شده است. این آموزه بیشتر به منزله یک آموزه دینی گسترش یاقت، ولی پس از دوره اصلاح گرایی گونه های سکولار این نظریه برجسته تر شد. «جنگ عادلانه» با «جنگ مقدس» در تقابل است چون جنگ های صلیبی از سوی بسیاری از مسیحیان جنگ مقدس تلقی می شده است جهاد را نیز غالبا معادل اسلامی جنگ مقدس فرض کرده اند؛ ولی سعی من در این مقاله اثبات این امر است که جهاد نکات مشترک بسیاری با سنت جنگ عادلانه دارد. نظریه پردازان متاخر، از اصطلاح «صلح گرایی جنگ عادلانه» و یا «صلح گرایی مشروط» استفاده کرده اند تا به توصیف این دیدگاه بپردازند که در شرایط جنگ های مدرن، نظریه جنگ عادلانه وارد شدن به جنگ را از نظر اخلاقی نادرست می داند. در این مقاله استدلال شده است که اخلاق جنگ و صلح در اسلام را شاید بتوان به گونه ای تفسیر کرد که با صلح گرایی جنگ عادلانه که برپایه نظریه جنگ عادلانه غرب استوار است سازگار باشد. در حال حاضر نزاع های مسلحانه شرایط ملاک هایی را که اسلام برای توجیه اخلاقی جنگ عادلانه قایل شده است، دارا نیستند، پس این نکته را می توان به منزله دلیلی برای صلح گرایی مشروط جنگ عادلانه اسلامی تلقی کرد.
صفحات :
از صفحه 3 تا 34
مطالعه تطبیقی حضرات خمس از دیدگاه قیصری و امام خمینی
نویسنده:
سید محمود یوسف‌ثانی، حسین زحمتکش زنجانی
نوع منبع :
مقاله , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
حضرات خمس، حقیقتی جامع در عرفان اسلامی است که نخستین بار در مکتب ابن‌عربی و توسط خود او به شکل مصطلح آن مطرح شد. حضرات خمس ناظر بر درجات و مقامات وجود مطلق و مراتب کلّی هستی است که موطن ظهورات و تجلیات حق تعالی می‌باشد. قیصری و امام خمینی که هر دو متأثر از آموزه‌های مکتب ابن‌عربی هستند، تمایز آرای آشکاری با یکدیگر و با سایر عرفا در این زمینه دارند و در برخی موارد، ابداعاتی را نیز می‌توان در آنها سراغ گرفت. به اعتقاد ایشان مراتب وجود، منحصر در پنج حضرت است که عبارتند از: لاهوت، جبروت، ملکوت، ملک و انسان کامل. از میان این حضرات، لاهوت، جزء مراتب ذات بوده و بر مرتبه ذات واحدیت اطلاق می‌شود. سه مرتبه دیگر نیز از جمله مراتب خارج محسوب می‌گردند. همچنین انسان کامل، جامع حضرات پیشین است و از آن تحت عنوان کون جامع یاد می‌شود. گونه رویکرد قیصری و امام خمینی به موضوعات عرفانی و از جمله حضرات خمس، تحت تأثیر سنتی است که از آن برخاسته‌اند؛ بدین لحاظ عرفان امام خمینی، رنگ و بوی عرفان شیعی دارد. تطبیق آرای قیصری و امام در مواردی؛ نظیر مفهوم وجود، اسماء و صفات الهی، مفاتیح غیب، عماء، مراتب ذات حق، مراتب خارج، انسان کامل و نظایر آنها که همگی داخل در مقوله حضرات خمس هستند، اختلافات مبنایی ایشان را در این زمینه به خوبی تبیین می‌کند. تضارب تأملات عرفانی این دو عارف برجسته، به‌ویژه در مسئله حقیقت محمدیه و اضافه شدن حقیقت علویه در عرفان امام، جلوه بیشتری می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 125 تا 142
نگاهی دوباره به مفهوم اسلامی تعلیم و تربیت
نویسنده:
خسرو باقری، زهره خسروی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مفهوم اسلامی تربیت، توسط برخی از محققان، برحسب تقابل میان اسلام و سنت لیبرال مورد تحلیل قرار گرفته است. بنابراین، با نظر به وجود گرایش های عقلانی در سنت لیبرال، ماهیتی تلقینی برای مفهوم اسلامی تربیت فرض شده است. اما در مقاله حاضر، بر این نکته استدلال شده است که عقلانیت با عناصر مفهوم اسلامی تربیت ملازمت دارد. ادعای مقاله حاضر این است که می توان مفهومی از تربیت اسلامی پیشنهاد کرد که مشتمل بر سه عنصر اساسی دانش، انتخاب و عمل باشد. آن گاه نشان داده شده است که بر اساس متون اسلامی، هر سه عنصر یاد شده در تربیت، زمینه ای عقلانی دارند.
صفحات :
از صفحه 3 تا 15
لحن (خطا) در قرائت قرآن و گونه شناسی علل و اسباب آن
نویسنده:
قاسم بستانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
چکیده :
قرائت قرآن که بر هر مسلمانی واجب است، از اصول و قواعد لازم الاجرایی برخوردار است تا حروف، کلمات و جملات قرآن، صحیح و درست خوانده شده و لفظ و معنای قرآن به خوبی ادا و منتقل گردد. به صحیح و درست خوانده نشدن این عناصر، «لحن» گفته می شود و دارای علل و اسبابی است که شناخت آنها، کمک بسزایی به آسیب شناسی خطاهای قرائت قرآن توسط قاریان می کند.در این مقاله ابتدا تلاش شده است که لحن از نظر لغت و اصطلاح به اختصار توضیح داده شده و سپس اقسام و انواع لحن از جهات مختلف ذکر شود و پس از نگاهی اجمالی به پیشینه بحث، به ذکر گونه های مختلف اسباب و علل وقوع لحن در قرائت قرآن پرداخته می شود. برخی از این اسباب، عدم آشنایی قاری به احکام قرائت، عدم آشنایی قاری به تفسیر، عدم آشنایی قاری به قواعد نحوی و صرفی، عدم آشنایی قاری با لحن بیان (تنغیم)، مشکلات رسم الخطی و ... است.
صفحات :
از صفحه 128 تا 159
تبیین رویکرد طبرسی در تفسیر جوامع الجامع
نویسنده:
باقر قربانی زرین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
دانش تفسیر در سده های پنجم و ششم هجری شکوفا گشت و تفاسیر ارزشمندی بر قرآن کریم نگاشته شد. یکی از شخصیت هایی که چندین اثر در علم تفسیر از او برجای مانده امین الاسلام فضل بن حسن طبرسی است. وی سه تفسیر بر قرآن کریم نگاشت که تفسیر وسیط یکی از آنهاست. نام این تفسیر جوامع الجامع است که در این نوشتار به تفصیل پیرامون ویژگی ها و چگونگی رویکرد طبرسی در آن بحث شده است. امتیازات این تفسیر نسبت به مجمع البیان و الکشاف زمخشری نیز از دیگر مطالب این نوشتار است. در پایان چاپ های گوناگون این اثر نقد و بررسی شده ویژگی های چاپ مرحوم استاد دکتر ابوالقاسم گرجی بیان شده است.
صفحات :
از صفحه 91 تا 100
رویکردی تطبیقی به نظریه خیال در آرای ابن عربی و ملاصدرا
نویسنده:
مریم صانع پور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اصول عرفان ابن عربی، واضع نظریه خیال، بر حکمت متعالیه ملاصدرا تاثیر فراوانی گذارد، چنانکه می توان نظریه تجرد خیال و وساطت و طریقیت عالم خیال را مهم ترین عوامل شکل گیری حکمت متعالیه قلمداد کرد. به بیانی دیگر، می توان وجه تمایز مبنایی «حکمت متعالیه» با «حکمت مشاء» و «حکمت اشراق» را در تجرد عالم خیال و صور خیالی در حکمت متعالیه و عدم تجرد آن ها در حکمت مشاء و اشراق دانست. در مقاله حاضر، نظریه خیال به عنوان محوری ترین عنصر نظریه عرفانی ابن عربی و حکمت متعالیه ملاصدرا مورد پژوهش و مداقه قرار گرفته است و چیستی و چگونگی عالم خیال و قوه تخیل بررسی و تحلیل شده است. سپس، وجوه اشتراک و افتراق دو دیدگاه مزبور، با محوریت خیال، تبیین شده است.
صفحات :
از صفحه 55 تا 76
خاتم الاولیا از دیدگاه ابن عربی و سید محمد نوربخش
نویسنده:
جمشید جلالی شیجانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
موضوع ختم ولایت از مباحث مهم در عرفان اسلامی است که از دیرباز موضوع توجه برخی از عارفان مسلمان، از جمله حکیم ترمذی (سده 3ق) بود که نخستین بار به شکلی منسجم در کتاب ختم الاولیا خود به آن پرداخت. از دیدگاه ابن عربی، ولایت همان معرفت باطنی و شهودی به خداوند است و خاتم ولایت کسی است که در بالاترین مرتبه ولایت قرار گرفته باشد. عبارات ابن عربی در زمینه ختم ولایت مبهم، متضاد و متشتت است. او گاه خود، و گاه عیسی (ع) و مهدی (ع) را خاتم اولیا می داند. نوربخش نیز بر این باور است که اگر کسی در جمیع مراتب مقامات و احوال و کمالات متصرف باشد، انسان کامل، قطب الاولیا، امام الاولیا و ... است. او برای بیان انتقاه ولایت از آدم و انبیاء به اقطاب صوفیه، اصطلاح «بروز» را به کار می برد. به اعتقاد وی، در فرایند بروز، جسم شخص او محملی برای پذیرش روح محمد (ص) به شکل حقیقت محمدیه ازلی، و ارواح عیسی (ع)، امام دوازدهم (ع) و مشایخ بزرگ تصوف شده است. این مقاله، دیدگاه این دو عارف را در این زمینه مورد تحلیل و مقایسه قرار می دهد.
صفحات :
از صفحه 1 تا 24
  • تعداد رکورد ها : 2474