مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید معرفت شناسی
>
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
>
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
>
معرفت شناسی اسلامی
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
و
یا
بجز
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
نویسنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
و
یا
بجز
عنوان
نویسنده
توصیفگر
کلیدواژه
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
شامل عبارت
باشد
تنها فرادادههای دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
نوع منبع:
کتاب
تمام موارد
فرمت:
تصویر
تمام موارد
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
تعداد رکورد ها : 535
عنوان :
عقل نزد نحلههاي کلامي (شيعه، معتزله، اهل حديث، سلفيه، ماتريديه)
نویسنده:
محمدسالم محسني
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل شناسی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
سلفیه (فرق اسلامی)
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
چکیده :
شناخت حدود ورود عقل در قلمرو دين، از مسائل مهم کلامي است، که متکلمان اسلامي نيز بهصورت جدي، ديدگاههاي خاص خود را در اين زمينه ابراز کردهاند. مسأله اصلي پژوهش حاضر پيگيري اين موضوع است که نقش عقل در فهم و اثبات آموزههاي ديني چيست، و نحلههاي کلامي مسلمان مانند شيعه، اهل حديث، معتزله، اشاعره، ماتريديه، و سلفيه در اين زمينه چه ديدگاهي دارند؟ با توجه به گستردگي قلمرو تحقيق، از هر فرقهاي به ديدگاه يکي از برجستهترين متکلمان آن اکتفا شده است. متکلمان و حکيمان، عقل را در معاني مختلفي استعمال کردهاند، از جمله: عقل غريزي، عاقل و معقول، تمامي علوم و معارف، آراي محموده، عقل نظري، عقل عملي، عقل جوهري، و موارد ديگر. معناي مورد نظر در اين پژوهش، همان عقل نظري و عملي ميباشد. اهل حديث بر ظواهر متون ديني تأکيد ميورزند، و متکلمين را بهخاطر بهرهگيري از عقل براي تفسير متون ديني مذمت ميکنند. معتزله پاي عقل را در تمامي امور ديني به ميان کشيده، و قايل به استفاده حداکثري از عقل در مسايل ديني هستند. اما متکلمان شيعي رويکرد يکساني نداشتهاند، برخي استفاده کمتري از عقل کردهاند و برخي بيشتر؛ اما از مجموع آراي آنها نوعي اعتدال و ميانهروي در استفاده از عقل استنتاج ميشود. اشاعره نقش عقل را بسيار کمرنگ کردهاند. ماتريديه جزو موافقان دخالت عقل در مباحث کلامي هستند. سلفيه نيز به ظاهرگرايي اهل حديث بسيار نزديک ميباشند. بر اين اساس ميتوان گفت که بهطور کلي نحلههاي کلامي اسلامي به دو گرايش موافق و مخالفِ دخالت عقل در قلمرو آموزههاي ديني تقسيم ميشوند. اهل حديث و سلفيه از جمله مخالفان محسوب ميشوند. اما موافقان دخالت عقل، خود از جهت ميزان دخالت عقل، به گرايشهاي افراطي تا گرايشهاي حداقلي و معتدل، تقسيم ميشوند. معتزله از موافقان افراطي عقل، اشاعره از موافقان حداقلي، و شيعه از موافقان معتدل بهشمار ميروند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسي رابطۀ عقل و دين در نظر شهيد استاد مطهري
نویسنده:
مهدي ولينژاد ، احسان خانمحمدي
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی اسلامی
,
عقل و دین در اسلام
,
عقلانیت اسلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
ماهيت مفاهيم «عقل» و «دين»، و از همه مهمتر، رابطه بين آنها همواره از مهمترين مباحث قابل توجه و مناقشه در بين متکلمان و نظريهپردازان حوزههاي مطالعاتي، بهويژه معرفتشناسي و علم کلام بوده است. آراء متفاوت و گاه متناقض در اين زمينه شبهات و ابهامات بسياري را موجب شده است. انديشههاي شهيد مطهري به عنوان يکي از قابل استنادترين الگوها در زمينۀ ارتباط عقل و دين، همواره مطمحنظر بوده است. ازاينرو، با نظر به اهميت اين موضوع، پژوهش پيشرو با هدف شناخت نسبت عقل و دين با يکديگر از نظر ايشان صورت گرفته است. براي گردآوري دادهها، از روش اسنادي و ابزار فيشبرداري استفاده شده است. نتايج نشان ميدهد که در نظر شهيد مطهري، عقل و دين علاوه بر سازگاري، مکمّل يکديگر نيز هستند. در واقع، انسان با هيچکدام از دو مقولۀ مذکور، بهتنهايي قادر به وصول تکامل و سعادت واقعي نيست و اين مهم تنها در صورت همراهي عقل با دين قابل تحقق است. با وجود اين، دين نسبت به عقل از تقدم برخوردار است؛ زيرا دين پرورانندۀ عقل است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مبانی معرفتشناختی و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت
نویسنده:
حمیدرضا شاکرین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مبانی معرفت شناختی
,
پیشرفت
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
کلیدواژههای فرعی :
ادراکات حقیقی ,
نظریه انسجام گرایی ,
نظریه مبناگروی ,
رئالیسم معرفت شناختی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
امور اعتباریه صرف ,
معرفت شناسی اعتباریات ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
نظریه مطابقت ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
منابع معرفت(اصطلاح وابسته) ,
گستره معرفت ,
رئالیسم تفسیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
چکیده :
هرگونه نظریهپردازی و الگوسازی برای پیشرفت بر بعضی از مبانی معرفتشناختی، جهانشناختی، انسانشناختی، ارزششناختی و ... استوار و آگاهانه یا ناآگاهانه از آن مبانی مستمد و مستفید است. الگوی اسلامی تمدن و پیشرفتورزی نیز گریزی از بازشناسی و مراجعه به مبانی و زیرساختهای نظری خود نداشته و بررسی دقیق و کاربست هوشمندانۀ آنها در تدوین بهینۀ الگو، نقش اساسی دارد. در تحقیق حاضر بر آنیم تا برخی از مهمترین مبانی معرفتشناختی مقبول اندیشمندان مسلمان را شناسایی کنیم و نقش آنها را در تدوین نظریه و الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت بازکاویم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 269 تا 296
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روش شناسى علم دینى ناظر به علوم انسانى
نویسنده:
مهدى سلطانى، حمید پارسانیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
جامعه شناسی
,
علم دینی
,
جامعه شناسی دینی
,
روش شناسی علوم انسانی
,
فلسفه (خاص)
,
حکمت متعالیه
,
نظریه اجتماعی
کلیدواژههای فرعی :
رابطه نفس و بدن ,
عقل خود بنیاد ,
حرکت اشتدادی نفس ,
فعل انسان ,
نقد علم مدرن ,
انسان شناسی Human nature ,
انسان کامل (کلام) ,
نظریه پردازی ,
مفاهمه ,
انسانیت ,
علم مدرن ,
مسایل جدید انسان شناسی ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
واقعیت منحاز ,
امور اعتباریه صرف ,
اصالت وجود ,
موضوع علوم انسانی ,
عصر خود آگاهی ,
نفس الامر ادراک اعتباری ,
شکل گیری زیست جهان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
داعیان علم دینى معتقدند که علوم، اعم از انسانى و طبیعى، در دامنه و حاشیه متافیزیک به وجود آمده و بسط یافته اند؛ لذا با تغییر در متافیزیک، علوم نیز متحول خواهند شد. به عبارت دیگر، چنانچه متافیزیک الهى باشد، علوم نیز الهى مى شوند و چنانچه متافیزیک سکولار و این جهانى باشد، علوم نیز سکولار خواهند شد. با این حال، براى ایجاد تغییر و تحول در علوم، ارائه روش هایى بایسته و ضرورى است. هدف پژوهش پیش رو، ارائه روشى براى تغییر در علوم انسانى متناسب با چارچوب هاى علم دینى است. روش مقاله، تحلیلى ـ برهانى است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 95 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
گونه های وساطت (نقش آفرینی) اهل بیت در معرفت الله
نویسنده:
محمد جواد فلاح، اعظم ملتزمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه ازاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام شناسی
,
اهل بیت(ع)
,
انسان کامل (کلام)
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
وساطت اهل بیت (ع)
کلیدواژههای فرعی :
توحید صدوق ,
امامت ,
ولایت تشریعی ,
ولایت تکوینی ,
ادراک انسان ,
راه کشف و شهود ,
رؤیت قلبی خدا ,
لطف ,
علم الهی ,
انسان کامل (کلام) ,
تصرف تکوینی ,
عالم میثاق ,
براهین اثبات واجب(حکمت نظری) ,
برهان حدوث ,
مرتبه واحدیت ,
فیض الهی ,
قرآن ,
حب اهل بیت (ع) ,
اصول کافی ,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) ,
معرفت شناسی عرفانی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
مکارم الاخلاق ,
احتجاج طبرسی ,
حجاب عقلی ,
تبیین عقلی ,
تبیین شهودی ,
تصرف وجودی ,
تصرف تشریعی ,
اخلاق معجزه نبوی (ص) ,
کنز العمال ,
صراط اقوم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
امام خمینی
چکیده :
چگونگی نیل آدمی به معرفت الله همواره دغدغه حکیمان و دانشمندان اسلامی بود، و دیدگاه های مختلفی درباره آن مطرح است؛ روایات اسلامی برای اهل بیت (علیهم السلام) در معرفت الله جایگاه رفیع و کلیدی قائل شده اند تا جایی که در برخی روایات معرفت الله منحصرا از طریق اهل بیت معرفی شده است. واسطه بودن اهل بیت (علیهم السلام) که از جهتی، وجودی خلقی داشته و از جهت دیگر به واسطه ویژگی های منحصر به فرد و جایگاه خاصشان در عالم وجود به خداوند متصل اند می تواند ما را در دستیابی به معرفت و نیز تحلیل و کیفیت چگونگی دست یابی به آن رهنمون سازد. در این مقاله ضمن تبیین نقش واسطه گری اهل بیت علیهم السلام در معرفت الله و ضرورت چنین واسطه گری که مویدات نقلی و عقلی بر آن صحه گذاشته اند، نقش تکوینی و تشریعی ایشان در معرفت آفرینی در اقسام مختلف قابل تصویر است. تبیین عقلی و شهودی معرفت الله به صورت تشریعی در کنار تصرف وجودی، و نقش آفرینی ولایت و محبت ایشان به صورت تکوینی در شناخت خدا نقش آفرینی می کنند. بر این اساس چگونگی نیل به معرفت الله به وسیله اهل بیت را بر پایه منابع اسلامی از جمله روایات می توان تبیین و تحلیل نمود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 65 تا 84
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابداعات فارابی در مفهوم و کارکرد تخیل
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه شهید بهشتی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
نفس شناسی فارابی
,
علم نفس
,
فارابی
,
فلسفه ارسطو
,
فلسفه افلاطون
,
خیال(معرفت شناسی)
,
مقاله درباره فارابی
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
ادراک تخیلی ,
ادراک حسی ,
ادراک عقلی ,
پسوخه ,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی) ,
معرفت شناسی اسلامی ,
فلسفه یونان ,
فلسفه نوافلاطونی ,
افعال نفس ,
عقل فعال ,
مُثُل ,
وحدت قوای نفس ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
مراتب معرفت(عرفان نظری) ,
محاکات خیالیه(اصطلاح وابسته) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
درباره نفس ,
معرفت شناسی یونانی ,
حوزه اسکندریه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
بحث قوه خیال و نوع کارکرد آن در نفس، از جمله مهم ترین مباحث معرفت شناسی در فلسفه به معنای اعم آن است. در نظام فلسفی یونان، افلاطون برای اولین بار در بحث مراتب معرفت، خیال را در مرتبت آخر و پست تر قرار داد؛ و این خود از جمله ادله طرد و رد شعرا و هنرمندان از اتوپیای او بود. ارسطو در کتاب «درباره نفس» برخورد فلسفی تری با تخیل داشت. او خیال را یکی از قوای نفس شناخته که قادر به حفظ و ضبط صور است. فلسفه اسلامی که در طلیعه خود به بازخوانی متون یونانی در فلسفه پرداخت برخی از بنیادهای افلاطون و ارسطو و نیز مکاتب آنان در حوزه نوافلاطونی و اسکندرانی را به منزله پایه پذیرفت؛ اما نواقص و نواقض آن ها را بر نتافت فلذا دست به تنقیح، تصحیح و تکمیل آرا فلاسفه یونانی زد. در این میان فارابی که او را معلم ثانی می دانند و از بزرگ ترین فلاسفه اسلامی و به تعبیری موسس فلسفه اسلامی است، در باب خیال و تخیل ابداعاتی دارد. این ابداعات که سرآغازی بر عمیق ترین مباحث خیال و تخیل در فرهنگ ایرانی ـ اسلامی گردید؛ نتایج ادبی درخشانی را در متن این فرهنگ پدید آورد. پرسش های اصلی این مقاله، چیستی و ماهیت این ابداعات و نیز تبیین منابع و بنیان هایی است که این ابتکارات را موجب شده اند لیکن به دلایلی که در متن خواهد آمد، شرح اصلی این معنا، منوط و مشروط به تبیین جایگاه تخیل در فلسفه یونانی و به ویژه آرا ارسطو است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 75 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تصحیح و تحقیق کتاب (العقل و الجهل) از نسه خطی (الشافی فی شرح اصول الکافی) تالیف ملا خلیل قزوینی (م 1089)
نویسنده:
نفیسه شبیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت شناسی اسلامی
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
چکیده :
چکیده ندارد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
پژوهشی در مفهوم بداهت
نویسنده:
عباس احمدی سعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گزاره پایه
,
معرفت شناسی اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
بساطت
,
مبناگروی(مقابل انسجام گروی در توجیه)
,
بداهت((اصطلاح وابسته)، مقابل ادراکات فطری)
,
بداهت اولی
,
بداهت غیر اولی
کلیدواژههای فرعی :
مفهوم وجود ,
اقسام گزاره بدیهی ,
مبناگرایی سنتی ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
قضایای تحلیلی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از نظریّات مهم در توجیه معرفت گزارهای، نظریّهی مبناگروی است. مبناگرایان، گزارهها را به دو قِسم بدیهی یا پایه و غیربدیهی یا مستنتَج، تقسیم کرده و عمارت معرفت را بر اساس قِسم اوّل، یعنی بدیهیّات، بنا میکنند. ویژگی این گزارهها آن است که نیازمند استدلال نبوده و خود، ذاتاً موجّه و بدیهی هستند. نظر شایع و مقبول نزد فلاسفهی مسلمان، در باب توجیه، مبناگروی کلاسیک است. ایشان، تلاش کردند تا سرّ بداهت برخی مفاهیم و گزارهها را توضیح دهند. در این نوشتار، معلوم میشود که بساطت مفهومی، به عنوان ملاک بداهت مفاهیم، در آثار متقدّمین، مورد تصریح قرار گرفته است. سپس، با بیان ملاک بداهت گزارهها، به اختصار با نقل دو دیدگاه مبناگروی کلاسیک و معرفتشناسی اصلاحشده، همراه با برخی نکات انتقادی، بحث ادامه مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حس و توحید از منظر مفسران و فیلسوفان
نویسنده:
محمدتقی فعالی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
کلیدواژههای فرعی :
فطرت(کلام) ,
آیات فطرت ,
امر الهی ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
شناخت قلبی ,
شناخت عمودی ,
خطاپذیری ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه غربی ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
خود سازی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
حس گرایی (مانع معرفت) ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
قول به اضافه(اصطلاح وابسته) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
خطای ادراک حسی ,
معرفت در قرآن ,
داستان ابراهیم (ع) ,
حس باطنی انسان ,
معارف فطری ,
ارزش ادراک حسی ,
نظریه عینیت ,
محدودیت حس ,
شناخت افقی ,
تصرف پذیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ناصر مکارم شیرازی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدجواد مغنیه
شاپا (issn):
2228-7256
چکیده :
از نظر تمام مفسران و نیز فیلسوفان دستیابی به معرفت برای انسان امکان پذیر است. آدمی می تواند با توسل به روش های مختلف به معرفت دست یابد. در این میان، حس راهی برای نیل به شناخت و طریقی برای مواجهه با جهان خارج است. حس انسان را با جهان خارج آشنا کرده پرده از رازهای حسی برمی دارد. متفکران در ارتباط با اعتبار طریق حس دیدگاه های متفاوتی را مطرح کرده اند اما آموزه های قرآن و استدلال هایی که از آیات قرآن به دست می آید ما را به این سمت رهنمون می نماید که حس راهی معتبر است. قرآن با ترتیب دادن استدلال های مختلف ارزشمندی شناخت حسی را به صورت فی الجمله می پذیرد. از سوی دیگر آیات قرآن بیانگر آن است که در حس امکان خطا وجود دارد. فلاسفه در ارتباط با نسبت نفس با شناخت حسی معتقدند که نفس انسان در مرحله قبل از حس، فاقد هرگونه معرفت است، اما قرآن اظهار می دارد که نفس در آغاز، فاقد علم حصولی است و طرح مساله فطرت ما را بر آن می دارد که معتقد شویم معارف فطری و غیرحصولی در نفس، قبل از حس وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توصیف و تحلیل چگونگی کاربست عقل، نقل و شهود در فلسفه ملاصدرا با تطبیق بر اصالت وجود، تشکیک در وجود، حرکت جوهری و حدوث نفس
نویسنده:
غلامحسین گرامی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم نفس
,
هستی شناسی اسلامی
,
معرفت شناسی اسلامی
,
حکمت متعالیه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
تحقیق حاضر چگونگی کاربست عقل، نقل و شهود را در فلسفه ملاصدرا بررسی میکند. این مسئله در دو بحث مجزا قابل پیگیری است، یکی چگونگی کاربست سه روش عقلی، نقلی (مراجعه به متون دینی) و شهودی و دیگری چگونگی کاربست نظریههای عقلی، نقلی و شهودی (فلسفی، کلامی و عرفانی).در بحث اول ملاصدرا اعتقاد دارد برای بررسی مسایل فلسفی و الهیاتی هر کدام از سه روش اعتبار دارند و میتوانند ما را به حقیقت برسانند اما اکتفا به هر یک از آنها احتمال وقوع خطا در نتیجه پژوهش را زیاد میکند به همین دلیل جمع بین همه روشهای ممکن یک ضرورت است و چنانچه فرضیهای از طریق هر سه روش تأیید نشود به نظریهای قابل قبول تبدیل نمیشود. کارآمدی روشها در حل همه مسایل یکسان نیست و امکان دارد در برخی مسایل نتوان از برخی روشها استفاده کرد ولی در هر صورت قاعده کلی، ضرورت جمع بین روشهای ممکن در آزمون فرضیههاست. آنچه گفته شد مربوط به مرحله آزمون فرضیههاست اما در مقام تعلیم و تعلم و ارائه نظریههای فلسفی، نقش اصلی را روش عقلی و برهانی ایفا میکند و استفاده از اطلاعات بهدست آمده از دو روش دیگر در حد تأیید مطلب است.ملاصدرا در مورد چگونگی استفاده از نظریههای فلسفی، کلامی و عرفانی ـ بحث دوم ـ نیز روش خاص خود را دارد. وی ضمن آگاهی از مهمترین نظریهها در این سه حوزه و تجزیه و تحلیل دقیق آنها تلاش کرده با سعه صدر و نگاه مثبت به اندیشهها بیشترین استفاده را از آنها ببرد. جذب حداکثری و دفع حداقلی شعار علمی و روش عملی ملاصدرا در مواجهه با آراء و عقاید فلسفی، کلامی و عرفانی است. حمل نظریهها بر معانی صحیح و تلاش برای آشتی دادن نظریههای به ظاهر متعارض ـ خواه از سوی یک یا چند نفر ـ در همین راستا معنا پیدا میکند. وی با وجود همه مثبتنگریها از نقاط ضعف آراء و نقد آنها غفلت نورزیده او تلاش کرده در هر مسئلهای که وارد میشود علاوه بر استفاده از نقاط قوت و ضعف نظریههای پیشین نظریهای بدیع در چارچوب حکمت متعالیه ارائه کند.توفیق ملاصدرا در ارائه یک نظام نوین فلسفی مرهون سه امر است؛ آگاهی کامل از میراث علمی پیشینیان با نگاه مثبت به آنها، تأسیس یک روش پژوهشی جدید ـ جمع بین روشهای سهگانه ـ و بهرهمندی از نبوغ، خلاقیت و نوآوری.در تحقیق حاضر ابتدا روش کلی ملاصدرا در چگونگی کاربست عقل، نقل و شهود از هر دو جهت یاد شده معرفی میگردد و سپس روش ملاصدرا در چهار مسئله مهم حکمت متعالیه یعنی اصالت وجود، تشکیک در وجود، حرکت جوهری و حدوث نفس بررسی میشود تا میزان مطابقت روش کلی که در فصل دوم ارائه شده با آنچه را میدان عمل و عرصه پژوهشی از سوی وی صورت گرفته روشن شود.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
تعداد رکورد ها : 535
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید