مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

بدون تردید یکی از بارزترین مشخصه های حکومت علی (ع) ، اصول گرایی ، راست مداری و درست کرداری حضرت (ع) در دستیابی به اهداف می باشد . از شاخصه های دیگر حکومت ، پایبندی ایشان به ارزش های الهی در تمام حرکت ها و انتخاب ها و اجرای عدالت در بین مردم بود . او هرگز ایمان خود را قربانی هیچ مصلحتی نکرد وخشنودی مردم را به خشنودی خداوند ترجیح نداد. آن چه در سیره عملی امام اهمیت بیشتری دارد ، رفتارش در اوج قدرت و تصدی حکومت می باشد ، که زمینه را برای اظهار نظر و انتقاد مردم فراهم ساخته بود . پایبندی حضرت (ع) در بکارگیری و انتصاب مدیران شایسته و تاکید بر اصل شایسته سالاری ، که نمونه ی آن فرمان حکومتی حضرت (ع) به مالک است ، بعنوان یک منشور مدیریتی محسوب می شود و جامعه برای رسیدن به اهداف و آرمان خود نیازمند اینگونه مدیریت است . زیرا این مدیریت بر مبنای ضابطه است و نظام طبقاتی وجود ندارد و همه مردم از حق تساوی بر خوردارند .

پایان نامه حاضر، که در چهار فصل تنظیم شده ،پس از تبین مسئله وطرح کلیات در فصل نخست ،در فصل دوم ، به بررسی اجمالی آینده جهان از دیدگاه برخی ادیان، چون: مسیحیت ویهود... وبرخی مکتب ها، ،چون: مارکسیسم پرداخته شده است. درفصل سوم ازاندیشمندان غربی یاد می کنیم، که جزء افراد شاخص وتاثیر گذار درسیاست های جهانی اند وبه گونه ای، تصوّری در مورد آینده جهان دارند. چنانچه فوکویاما، باعرضه نظریه پایان تاریخ ، فرجام جهان را جامعه ای آرمانی می پندارد که، لیبرال دموکراسی برجهان حاکم شده، به عنوان آخرین شکل حکومت بشری درخواهد آمد. جالب این که وی آن را به آینده موکول نمی کند، بلکه رسیدن بدان را جشن گرفته،آن را مربوط به زمان حاضر می داند. هانتینگتون نیز با ارائه نظریه برخورد تمدن ها ، جهان را به هفت یا هشت تمدن طبقه بندی کرده ، خطوط گسل میان آنها را، نقاط درگیری های خونین آینده می شمارد البته وی نقطه اصلی نبردهای آینده را میان تمدن های اسلامی- کنفوسیوسی با غرب می داند. همچنین تافلراز جهان آینده، به موج سوم تعبیر کرده، استقرار آن را پس از درگیری های خونین می پندارد .آینده از دیدگاه وی،دنیایی است ناهمگن ومتنوع، متناسب با خواسته ها وسلیقه های مختلف.لازم به ذکر است این نظریات دارای ضعف های فراوان بوده، بارها مورد نقادی قرار گرفته اند. درفصل چهارم به بررسی آینده جهان از دیدگاه قران پرداخته ایم،قرآن خبر از آینده ای می دهد که درآن دین اسلام بر سایر ادیان غلبه کرده، به صورت یک دین جهانی در خواهدآمد. درآن روزگار دنیا شاهد اجرای موازین بلند اسلامی در جهان شده، حق بر باطل پیروز خواهد شد. همچنین قرآن خبر از تشکیل حکومت مقتدر جهانی، به دست صالحان و مستضعفان، به رهبری ولی خدا می دهد. چنان حکومتی که جهان را تحت سلطه خود درآورده توحیدو عبادت خالصانه، امنیت وآبادانی و... رادرجهان حاکم خواهد کرد.

اندیشمندان تأکید دارند و مطالعات متعدد نیز نشان داده است که حکومت‌ها برای برقراری تعامل بین ‌‌عناصر سازنده هر ساختار سیاسی‌ ـ که قانون‌، مقامات و ‌‌مردم را شامل می‌شود‌ ـ نیازمند و موظف به تهیه و تنظیم خط‌مشی‌‌های ارتباطی‌اند. در این راستا، بررسی فرمان حضرت امام‌علی‌ (ع) به مالک اشتر، با روش تحقیق اسنادی و در چارچوب زبان و ادبیات علوم‌ ارتباطات اجتماعی، بیانگر این مهم است که آن حضرت(ع)، به‌نوعی تاکید دارند که هیچ حکومتی نمی‌تواند بدون ارتباط با شهروندان خود عمل کند و باید بین حکومت (حاکم، نهادها و دستگاه‌های حکومتی) با مردم و برعکس، جریان مداوم اطلاعات، دستورالعمل‌ها، عقاید و ... برقرار باشد. در این حوزه می‌توان در بخش‌هایی از محتوای عهدنامه مالک اشتر، رهیافت‌هایی برای تمامی جوامع بشری مشاهده کرد، از جمله: توجه و احترام یکسان به تمامی شهروندان، مشخص‌کردن گروه‌های اجتماعی که شهروندان به آنها تعلق دارند و فراهم‌سازی امکان تعامل بین حکومت با قشرهای مختلف جامعه، فراهم‌کردن فرصت‌هایی برای برقراری ارتباط مستقیم، مباحثه و گفت‌وگوی عموم شهروندان با بالاترین مقامات حکومتی، فراهم کردن زمینه‌هایی برای دسترسی گروه‌های اجتماعی ضعیف‌تر به مراکز قدرت و نیز انتقال نیازهای آنان به حکومت، بدون آنکه این طبقه از شهروندان در بیان تقاضاها و انتظارات خود پیش‌قدم باشند، و فراهم‌کردن فرصت‌‌های متنوع ارتباطی برای بیان انتقادها و ارائه نظرات شهروندان و یا گروه‌های اجتماعی به مقامات حکومتی.

در رساله حاضر طی نه فصل حکومت با تکیه بر آیات قرآن بررسی شده است. فصل اول، مبانی حکومت اسلامی از نگاه قرآن؛ فصل دوم، مشروعیت حکومت در عصر پیامبران و امامان معصوم؛ فصل سوم، مشروعیت حکومت در عصر غیبت؛ فصل چهارم، شیوه های تصمیم گیری های کلان حکومتی از دیدگاه قرآن؛ فصل پنجم، شرایط، وظایف و اختیارات رئیس و کارگزاران دولت اسلامی؛ فصل ششم، حقوق و آزادی سیاسی؛ فصل هفتم، عدالت اجتماعی؛ فصل هشتم، روابط خارجی دولت اسلامی؛ در فصل نهم، از مباحث نتیجه گیری شده است

این پایان نامه شامل یازده بخش با این موضوعات است: آینده انسان و جهان از دیدگاه انسان و ادیان؛ قرآن و حکومت صالحان؛ منشأ اعتقاد به مهدویت در دین اسلام؛ عقیده اهل سنت درباره مهدی موعود(عج)؛ مهدی موعود(عج) و حکومت صالحان در روایات شیعه؛ تولد و زندگی امام مهدی(ع)؛ غیبت امام مهدی(ع)؛ انتظار برای ظهور امام مهدی(ع)؛ حکومت اسلامی در زمان غیبت امام معصوم(ع)؛ علائم ظهور؛ عصر ظهور.

کتاب حاضر به بررسى استدلالى مباحث و فروعات فقهى بيع و آداب تجارت از ديدگاه اسلامىمی پردازد، و مباحث مربوط به حكومت اسلامى و احكام اجتماعى اسلام به ويژه مبحث ولايت فقيه در آن ارائه کرده است. این اثر 5 جلدی، به بررسی موضوعات مختلفی پرداخته است. مثلاً جلد اول به بحث درباره ماهيت بيع و اقسام آن، جلد سوم در ارتباط با به بحث درباره شرائط عوضين، جلد چهارم احكام مربوط به خيار و اقسام آن و جلدهای دیگر به موضوعات مختلف دیگری می پردازد.

این پژوهش به بررسی دیدگاه‌های اندیشمندان معاصر مسلمان درباره جایگاه جامعه مدنی در حکومت دینی می-پردازد. پرسش اصلی این پژوهش این است که از نگاه اندیشمندان معاصر مسلمان جامعه مدنی چه جایگاهی می‌تواند در حکومت دینی داشته باشد؟ ضرورت و اهمیت پرداختن به چنین پرسشی از آن رو است که در دوران معاصر بسیاری از مفاهیم جدید مانند قانون اساسی، دموکراسی و در این پژوهش جامعه مدنی، به درون کشورهای مسلمان راه یافته و از آنجا که اسلام به طور مستقیم به مفاهیم مدرن نپرداخته، موجب بروز واکنش-های مختلفی در این کشور‌ها و در بین اندیشمندان مسلمان شده است. حال این موضوع که علت واکنش‌های متفاوت و بعضاً متعارض اندیشمندان مسلمان چیست و این مفاهیم جدید در کشور‌های مسلمان چه جایگاهی می‌توانند داشته باشند از اهمیت والایی برخوردار است. برای یافتن پاسخ به پرسش فوق فرضیه زیر را به آزمون می‌گذاریم:جایگاه جامعه مدنی و پذیرش و نفی این مفهوم و عناصر آن درحکومت‌های دینی، وابسته به قرائت و برداشتی است که اندیشمندان معاصر مسلمان از اسلام، سیاست و حکومت دینی دارند.به منظور آزمون فرضیه فوق، نگارنده انسان‌شناسی، دین شناسی(فهم اندیشمندان از دین) و فلسفه سیاسی این اندیشمندان را فهم و تحلیل کرده و سپس اندیشه‌های آنان را در قالب گفتمان‌های بنیادگرایی، سنت‌گرایی و نواندیشی دینی نسبت به جایگاه جامعه مدنی در حکومت‌های دینی با یکدیگر مقایسه می‌کند و بدین نتیجه دست می‌یابد که:اولاً، درک و فهمقرائت بنیادگرایانه از اسلام چنان است که اصولاً هیچ گونه جایگاهی برای جامعه مدنی و مفاهیمی از این قبیل قائل نیست.ثانیاً، به دلیل ماهیت غیر سیاسی گفتمان سنت‌گرایی و نداشتن دغدغه تأسیس حکومت دینی و فقهی، و همچنین تقابل با مدرنیسم و عناصر آن و انتقاد نسبت به انسان مدرن، این گفتمان به جامعه مدنی توجهی ندارد و دیدگاهش نسبت به آن سلبی است.ثالثاً، تنها در قرائت نواندیشانه از اسلاماست که جامعه مدنی پذیرفته و در کشور‌های مسلمان می‌تواند جایگاهی داشته باشد.

چکیدهوجود دولت و حکومت یکی از بنیادی ترین امور ضروری جوامع بشری است. حکومت اسلامی نوعی حکومت دینی است که زمامداران آن بر اساس دستورات دین اسلام انتخاب شده و قوانین جامعه بر پایه احکام و معارف اسلامی می باشد. بدون تردید اصول اولیه و ریشه اصلی حکومت اسلامی در قرآن مجید و سنت پیامبر خدا(ص) و ائمه معصومین نمودار است. از دیدگاه اسلام حکومت تنها متعلق به خداوند است و این مقام از طرف خداوند به پیامبران و اولی الامر سپرده شده است.منظور از اولی الامر امامان دوازدهگانه هستند. بعد از غیبت امام عصر(عج) این وظیفه بر عهده ولی فقیه جامع الشرایط قرار دارد. سیره حکومتی امام علی(ع) به عنوان الگوی تمام عیار حکومت اسلامی در تبیین صفات و صلاحیت های فردی کارگزاران نظام اسلامی قابل ذکر است.انتخاب افراد مناسب جهت تصدی مقامات حکومتی نیازمند احراز صلاحیت و داشتن ویژگی های خاصی است. کتاب گرانبهای نهج البلاغه به عنوان یکی از ارزشمندترین کتاب های اسلامی در این راه مرجع استخراج این ویژگی ها بوده است. با توجه به خطبه ها و نامه هایی که امام علی(ع) به کارگزاران خویش جهت امور حکومتی نوشته اند می توان به سیره و روش حکومتی آن بزرگوار آگاهی یافت. به دلیل اهمیت نقش کارگزاران در رساندن جامعه به هدف های حکومت اسلامی که بالاترین آن قرب الهی است، ویژگی ها و صفاتی برای انتخاب کارگزاران ملاک می باشد. این صفات و ویژگی ها از آن جهت حائز اهمیت است که در عملکرد آنها و تحقق اهداف حکومت اسلامی نقش بسزایی را ایفا می کند. کارگزارانی که دارای صفات پسندیده بهتری بوده اند در کار خویش موفق تر هستند و پیشرفت بیشتری می کنند. در مقابل برخورداری از صفات ناپسندی مانند تکبر و استبداد در کارگزاران موجب اثرات زیان باری بر وجهه اجتماعی و شغلی این افراد است.واژگان کلیدی:حکومت اسلامی، کارگزاران و مقامات حکومتی، کارکردهای حکومت اسلامی، خصوصیات سلبی، خصوصیات ایجابی، نهج البلاغه

«نفاق» به معنای ورود به دین اسلام از یک در و خروج از آن از در دیگر می‌باشد. نفاق فعل منافق است، «منافق» کسی است که کفر خود را در دل پنهان می‌دارد ولی به زبان اظهار ایمان می‌نماید و همواره به دنبال فرصتی جهت ضربه زدن به مسلمانان و حکومت اسلامی است. پیچیده بودن جریان نفاق و پنهان‌بودن چهره واقعی منافقان از ویژگی‌های مهم این پدیده خطرناک به شمار می‌آید.قرآن کریم به طور دقیق و کامل به مسأله نفاق پرداخته تا آنجا که سوره‌ای با این نام در قرآن کریم آمده است، و ضمن تشریح افکار و اندیشه‌ها و فعالیت‌های منافقان، و روش‌های مقابله با آنان ، شاخصه‌ها و ملاک‌هایی جهت شناسایی منافقان از جنبه‌های گوناگون معرفی می‌کند و مسلمانان می‌توانند با بهره‌گیری از رهنمودهای قرآن و احادیث پدیده‌ نفاق و مصادیق آن را در هر زمان به ویژه درعصر حاضر، به درستی و به موقع شناسایی کنند و چه بسا «عدم بصیرت» در شناخت به موقع جریان نفاق و برخورد به موقع با عاملان آن، وقایع تلخی را در جامعه اسلامی به وجود می‌آورد.درک صحیح مفهوم نفاق در قرآن و پیشینه پیدایش آن در اسلام، تبیین مهم‌ترین شاخصه‌ها و ملاک‌های منافقان و تبیین نفاق و منافق در حکومت حضرت علی (علیه‌السلام) اقسام دشمنی و معرفی منافقین و علل دشمنی منافقین در حکومت علی (علیه‌السلام) و آشنایی با روش برخورد حضرت امیربا دشمن و بیان راه نجات از شیوه‌های اغفالگرانه دشمن و ضرورت دشمن‌شناسی و اهمیت اطلاعات در دشمن شناسی، از موضوعات مهم در این رساله می باشد.کلیدواژه: نفاق، شاخصه‌های منافقان، نفاق در حکومت حضرت علی (علیه‌السلام)

برپائی‌حکومت،شاخصه بارزتمدن وشکوفا سازنده نیروهای بالقوه بشری درراه رشد وتعالیست،به گونه‌ای که نبود‌آن نظم ونسق وهرج ومرج‌را بدنبال داشته وسرآغازفلاکت ونابودی بشررارقم خواهدزد،چیزیکه عقل بدان سخت‌پای فشرده وآنرا برگرفته ازفطرت وجبلیّت ذاتی انسان می داند،بالتبع شرع وعقلاء برآن صحه می گذارند.