مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
عقلانیت احکام رفتاری عقلانیت ارتباطی عقلانیت انتقادی عقلانیت تاریخی عقلانیت جامعه‌ شناختی عقلانیت جدید عقلانیت حداکثری عقلانیت دینی عقلانیت ذاتی عقلانیت سکولار عقلانیت معتدل عقلانیت مقدس
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 196
عقلانیت وتاکید بر زبان در نظام فلسفی هابر ماس و رورتی
نویسنده:
زهرا رفیع نژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جهان امروز سرشار از ایده‌پردازی‌های فراوانی ست که هرکدام در پی حل معضلات جامعه‌ی آرمان‌گرای کنونی است. بشر هماره در پی رسیدن به سعادت و خوشبختی بوده است و در این راه دین‌ها، نحله‌های فلسفی، اجتماعی، ادبی گوناگونی و ... سربرآورده‌اند؛ اما مشکل کار کجاست که بشر به آرمان خود نرسیده است؟ بشری که صلح را می‌خواهد ولی با ابزار جنگ، آزادی را طلب می‌کند ولی با زور و اجبار، مدام به دنبال کسب آرامش و تفاهم می‌دود ولی به وسیله‌ی خشونت. بشری که سرشار از تضاد و تناقض است به کجا می‌رسد؟ پاسخ‌ها و راه‌کارهای بی‌شماری از سوی متفکران مطرح شده است. این پژوهش مجال بررسی از ابتدای تاریخ تا کنون را ندارد به همین دلیل به عصر مدرنیته بسنده می‌کند و به دو متفکر معاصر که دغدغه‌ی بشر را دارند می‌پردازد. هدف اصلی این پژوهش بیان دیدگاه دو فیلسوف-جامعه‌شناس برای ترسیم جامعه‌ای است که در آن بشر به رهایی برسد. یورگن هابرماس جامعه‌شناس-فیلسوف معاصر مقابله با نفوذ علم‌گرایی در فلسفه و دیگر عرصه‌های تفکر و همچنین نفوذ عقلانیت ابزاری در عرصه‌ی عقلانیت ارتباطی را شرط اساسی حرکت بشریت به سمت رهایی می‌داند. وی با بررسی مشکلات و مسائل مدرنیته و نقد و بازسازی آن سعی دارد جامعه را به یک بستر همزیستی متساهل تبدیل کند. هابرماس برای رسیدن به مقصود، تعریف حاکم بر عقلانیت را در هم می‌کوبد و ماهیتی جدید از عقلانیت که پشتوانه‌اش زبان است ارائه می‌دهد. نگاه هم‌سو ریچارد رورتی فیلسوف-جامعه‌شناس آمریکایی با هابرماس ما را بر این داشت به نگاهی تطبیقی بین این دو متفکر برای رسیدن به نتیجه‌ای مطلوب‌تر بپردازیم. رورتی فیلسوف پست‌مدرن و هابرماس مدافع پروژه ناتمام مدرنیته راه‌کارهای مشابه و بعضاً متفاوتی در عقلانیت و زبان دارند؛ اما هر دو رویای رهایی از عقل ابزاری نیز دست‌یابی به یک جامعه‌ی آرمانی را در سر می‌پرورانند که این رویا را به عرصه‌ی عمل می‌کشانند.
مشخصات اثر
عقلانیت و مقابله با خرافات با تاکید بر آثار سید مرتضی
نویسنده:
مجید معارف، حامد شریعتی نیاسر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قرآن: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
سید مرتضی از عالمان به نام امامیه در قرن پنجم در زمره دانشمندانی است که جنبه‌ی عقلانیت در آثار آنان بسیار قوی بوده و همین قوت عقلانیت، نقش بسزایی در مخالفت جدی وی با خرافات داشته که آن هم ریشه در جهل و نادانی بشر دارد. باورهایی از قبیل اعتقاد به فال بد یا طیره و نیز شوم بودن برخی موجودات. عقلانیت نزد سید مرتضی تا بدان حد از اهمیت است که وی افرادی که از سر تقلید و بدون تعقل معتقد به حق بوده و مبانی اعتقادی خویش را بدون تدبر و تأمل پذیرفته‌اند را، چنانچه این شاکله‌ی ذهنی به تضییع حقایق اسلامی منجر شود، کافر و فاسق می‌داند و بر همین اساس سخن آنان را فاقد حجیت لازم دانسته و اخبار و روایات‌ آنان را نیز مردود اعلام می‌کند. سید مرتضی در آثار خود بر اساس همین عقلانیت به شدت به نفی چنین باورهای خرافی پرداخته و حتی روایات سازگار با این باورها را یا مردود دانسته و یا در صدد تأویل و توجیه آن برمی‌آید و در عین حال در قلمرو دینی خارج از عقلانیت حتی با وجود غرابت ذهنی برخی از روایات، ملتزم به تعبد در برابر آن است.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
رابطه عقلانیت و عبودیت از منظر علامه طباطبایی
نویسنده:
عزیزالله افشار کرمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
چکیده :
عبودیت گوهر اساسی دین است و همه معارف و احکام دینی برای تحقق عبودیت خدای سبحان است و غایت خلقت نیز چیزی جز عبودیت نیست. از طرف دیگر قوام وجود آدمی به عقل اوست و مخاطب خداوند و عامل اجرای اوامر و نواهی عقل است، بنابراین تحقق عبودیت جز با واسطه عقل امکان ندارد. اما همانگونه که علم و ادراک در عالم هستی دارای درجات و مراتب است عبادت نیز دارای درجات و مراتب است. عبودیت تکوینی یا عبادت بالاضطرار همه عالم موجودات را شامل می شود و عبادت بالاختیار مختص موجودات خودآگاه است و مراتب ادراک با مراتب عبودیت تلازم دارد. و همانگونه که مرتبه ای از عبودیت فعلیت دارد و باید مراتب دیگری از آن را به فعلیت رساند مرتبه ای از عقلانیت نیز در آدمی بالفعل است و باید مراتب کاملتر آن را کسب کرد.
صفحات :
از صفحه 97 تا 109
مشخصات اثر
اصول و روش های تربیت اجتماعی مبتنی بر نظریه کنش ارتباطی هابرماس
نویسنده:
آزاد محمدی ,خسرو باقری نوع پرست ,فاطمه زیباکلام
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش، بررسی مبانی گفتگو از نظر هابرماس و تعیین اصول و روش‌های تربیت اجتماعی متناظر با این مبانی می‌باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش تحلیل مفهومی پیش رونده بهره گرفته شد. در این پژوهش با بررسی مبانی نظری و تشریح و توضیح نظریه انتقادی و تحلیل نظریه کنش ارتباطی هابرماس یازده اصل تربیتی و سیزده روش تربیتی به دست آمد که تمامی آن ها بر ضرورت بازسازی مفهوم یادگیری، مدیریت کلاس و مدرسه، نقش معلم و دانش آموز، چگونگی استفاده از مطالب و محتوای درسی، نحوه ارزشیابی تأکید می کنند. بدین ترتیب، برخی دلالت‌های مهم برای تربیت اجتماعی که به‌ طور مستقیم یا غیرمستقیم در این عرصه نقش آفرینی می کنند، استخراج شدند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 28
مشخصات اثر
عقلانیت باور دینی از نگاه برون گرایان
نویسنده:
محمد علی مبینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
دفاع از عقلانیّت باور دینی در طول تاریخ، بسته به نوع رویکردهای فلسفی و معرفتی حاکم بر اندیشه‌ی بشر، رنگ‎های مختلفی به خود گرفته و انواع گوناگونی پیدا کرده است. بسط و توسعه‌ی برون‎گرایی در معرفت‎شناسی معاصر، سبب شده است تا عدّه‎ای از اندیشمندان دینی، که در باب معرفت، دیدگاهی برون‎گرایانه اتّخاذ کرده‎اند، نگاهی جدید به باورهای دینی بیندازند و عقلانیّت آن را از نگاهی برون‎گرایانه به اثبات رسانند. در این نگاه برون‎گرایانه، نقش استدلال در توجیه باور دینی تضعیف می‎شود و استدلال‎مداری حاکم در الهیّات طبیعی و قرینه‎گرایی کسانی مانند لاک و دکارت انکار می‎شود. باور دینی در این نگاه می‎تواند بدون ابتنا بر هر گونه استدلالی، عقلانی و موجّه باشد. به بیان دیگر، باور دینی در زمره‌ی باورهای پایه قرار می‎گیرد. تجربه‎گرایی آلستون و ادّعای واقعاً پایه بودن باور دینی از سوی پلنتینگا هر دو ناشی از برون‎گرایی آن‌ها در مسأله‌ی معرفت است. به طور کلّی می‎توان گفت ظهور مکتب معرفت‎شناسی اصلاح‎شده در اندیشه‌ی دینی، هم‌زمان با ظهور یا احیاء برون‎گرایی در معرفت‎شناسی معاصر بوده است و از آن بسیار مایه می‎گیرد.
صفحات :
از صفحه 9 تا 43
مشخصات اثر
راههای اثبات خداوند از دیدگاه شهید مطهری
نویسنده:
حسین‌علی بشیر
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
درباره اثبات‌پذیری وجود خدا و عدم آن، نظریات و دیدگاه مختلفی وجود دارد که مورد نفی و اثبات قرار گرفته‌اندو حتی در اثبات و عدم اثبات خدا برخی سکوت اختیار کردند.در این میان دیدگاه مطهری بر اثبات‌پذیری آن است که البته ایشان راههای اثبات وجود خدا را به طورکلی به سه نوع تقسیم کرده است: الف)راه‌دل و فطرت ب)راه حس و تجربه ج)راه عقل و فلسفه. راه قطری بودن خداشناسی و خداخواهی به دو معنی است 1-گاهی انسان به مجرد توجه به نظام و انتظام عالم هستی، به حکم عقل فطری به وجود خدای متعال اعتراف و اعتقاد دارد؛بدون اینکه به صغری، کبری و استدلال احتیاج داشته باشد.2-گاهی انسان از نظر روحی و روانی یک نوع کشش، تمایل و عشق و جاذبه‌ای به خدا دارد که در صورت اول به عنوان فطرت عقل یاد می‌شود و در صورت دوم به عنوان فطرت دل و ضمیر و خمیرمایه خوانده می‌شود. اصل خلقت و حدوث موجودات با نظام و تشکیلاتی که در اصل ساختمان آنها به چشم می‌خورد همراه با هدایتها و رهبریهای مرموز عجیب و غریبی که در آنها مشاهده می‌شود ما را تا مرز ماوراء‌طبیعی می‌رساند که عالم هستی مسخر یک موجود مافوق طبیعی است. حالا خود آن موجود مافوق طبیعی واجب‌الوجود بالذات است یا واجب‌الوجود بالغیر. دیگر راه حس و تجربه توان نفی و اثبات آن را ندارد بلکه عهده‌دار نفی و اثبات آن براهین عقلی و فلسفی است که به شکلهای گوناگون تقریر شده‌اند. البته شهید مطهری همانطوریکه اصل راههای خداشناسی را بطورکلی به سه دسته تقسیم نموده است، براهین عقلی و فلسفی را هم به نوبه خودش به سه قسم دسته‌بندی کرده است:1-برهان ارسطویی که به عنوان برهان محرک اول یاد می‌شود2-برهان بوعلی سینا که همان برهان امکان وجوب است و بوعلی آن را به عنوان برهان صدیقین هم خوانده است.3-برهان ملاصدرا که برهان صدیقین خاص خود صدرالمتألهین است که بر اصالت وجود استوار است.
مشخصات اثر
بررسی و مقایسه دیدگاه‌های تربیتی ایمانوئل کانت و مرتضی مطهری
نویسنده:
زهرا موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
به منظور بررسی تفاوت های فلسفه تربیتی ایمانوئل کانت و استاد مطهری ، پژوهشی به روش توصیفی تحلیلی در آثار و کتب تعلیم و تربیتی این دو فیلسوف انجام شد. برای گردآوری داده ها، فیش تحقیق الکترونیکی استفاده گردید. داده ها به روش تحلیلی و در دو سطح نقد بیرونی و درونی اسناد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که: بین اصول نظرات کانت و مطهری تفاوت وجود دارد. همچنین در پاسخ به سوالات پژوهش می توان گفت: کانت با استفاده از کاربرد علوم مختلف، به دنبال هدف معرفی انسانی عقلانی با محور ارزشی تجربه است. مطهری نیز در فلسفه تعلیم و تربیت خود به دنبال هدف معرفی انسان اسلامی با تفکرات نامحدود و عکس العمل های بی نهایت در مقابل مشکلات و پدیده های گوناگون است.
مشخصات اثر
تفکر عقلانی از دیدگاه روایات
نویسنده:
علی احمد امیری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این تحقیق دارای یک مقدمه و شش فصل و یک خاتمه می‌باشد که هر فصل شامل مباحثی می‌باشد که به نحوی با فصل دیگر در ارتباط است. در مقدمه به یک سلسله مباحث کلی چون تبیین موضوع، پیشینه موضوع، سابقه تحقیق،‌ضرورت تحقیق،‌پرسش اصلی،‌پرسش های فرعی،‌فرضیه تحقیق، روش تحقیق،‌اهداف تحقیق بیان شده است. در فصول ششگانه ابتدا به معنا و مفهوم عقل در لغت،‌اصطلاح،‌ و روایات و مفهوم تفکر عقلانی پرداخته شده است و بیان شده است معانی که برای عقل در روایات مطرح شده است با معنای عقل در اصطلاح فلسفه نیز سازگاری دارد سپس دیدگاههای برخی فرق اسلامی، در مورد تفکر عقلانی بیان شده است و شیوه های تفکر عقلی و منطقی روایات مطرح شده و همچنین استدلالات که از دید روایات مردود می‌باشد مورد بررسی قرار گرفته است. به دنبال آن جایگاه تفکر عقلی از دیدگاه روایات مطرح شده است و نیز آثار وحجیت تفکر عقلانی مورد بررسی قرار گرفته است و ثابت شده است که در روایات روشهای مختلف عقلی و منطقی وجود دارد و ائمه در عرصه های گوناگون با آن روشها مسائل دینی را تبیین نموده اند. به این بیان که حجیت آن ذاتی است و روایات این حجیت را تایید نموده اند و به تفکر عقلانی اهمیت داده اند. و نیز به محدوده تفکر عقلانی در عرصه اعتقادات،‌احکام و سایر عرصه ها پرداخته شده است از دید روایات تفکر عقلانی در عصرهای فوق دامنه وسیعی دارد، بطوری که عقلانیت را عامل سلامت دینداری و افراط و تفریط در آن، و از آسیبهای دین مداران و درافتادن به انحرافات معرفی نموده اند و .... بعد از آن فصل پنجم این تحقیق رابطه تفکر عقلانی با وحی مورد توجه قرار گرفته و بیان شده است که روایات بررابطه ی وثیق طولی و عرضی تفکر عقلانی با وحی تاکید دارند و معصومین ع با رویکرد نظری و عملی بر این پیوند اهتمام ورزیده اند در اخیر هم موانع یا آسیب شناسی تفکر عقلانی و نیز عوامل رشد دهنده تفکر عقلانی از منظر روایات بحث شده است به این معنی یک سلسله امور باعث تقویت استدلال و ظرافت بینی انسان در درک حقایق میگردد و اموری نیز هستند که باعث محرومیت انسان از این کمالات می‌گردد در روایات راه بردها و راهکارهای برای این مساله تبیین شده‌است.
مشخصات اثر
زمینه سازی و نقش آفرینی عقلانیت در دوران ظهور
نویسنده:
عفت صنیعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان در پی کمال جویی خود با اندیشه مهدویت مواجه است که یکی از کمالات اساسی در آن‌، تکامل عقل است.اما از آنجا این تکامل، نمی‌تواند به صورت انفجاری و جهش ناگهانی در بشر رخ دهد، نیازمند زمینه سازی است.راهکار ایجاد زمینه سازی برای نزدیک شدن به زمان ظهور و بالا رفتن ظرفیت‌های بشر برای درک آن عصر‌، عقلانیت است و انسان می‌تواند با شناخت عوامل و موانع رشد عقل‌، امکان پرورش این استعداد را فراهم و بشریت را آماده پذیرش دوران ظهور کند.در دوران ظهور‌، امام علیه السلام به عقل‌های مستعد و آماده‌، کمک می‌کند تا هر چه بیشتر تکامل یابند و سپس به مدد عقل کمال یافته بشر‌، که تأثیر مهمی بر همه ابعاد وجود انسان دارد‌، بشریت را در همه حوزه‌های سیاسی‌، اقتصادی‌، اخلاقی و... به کمال ممکن می‌رساند و جامعه آرمانی انسان در حکومت مهدوی شکل می‌گیرد.
مشخصات اثر
بررسی مقایسه ای عقلانیت سیاسی در اندیشه ابونصر فارابی و توماس آکوییناس
نویسنده:
حسن مجیدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
فارابی و توماس آکوییناس نمایندگان مهم فلسفه اسلامی و مسیحی هستند که مطالعه در اندیشه های فلسفی و سیاسی آنها میتواند به سنجش ما از امکان گفتگوی میان فلسفه اسلامی و فلسفه مسیحی یاری رساند. مطالعه عقلانیت سیاسی به معنای درک نوع نقش و جریان عقل در ارکان نظام سیاسی در این دو فیلسوف دینی شاهد تفاوت هایی در عقلانیت سیاسی آندو هستیم. اگر چه هردوفیلسوف ارسطو گرا و مشایی هستند و نقطه شروع ظریه عقل هردو از کتاب درباره نفس ارسطوست. در حالی که فارابی آرمان گرا، طرفدار نظام واحد و یکپارچه در مدینه فاضله است و با بهره گیری از اسلام و فلسفه افلاطون و نوافلاطونی به تشریح اوصاف جامعه مطلوب، طبقه بندی بهتر از جامعه و مضادات نظام مدینه فاضله میپردازد. آکوییناس همت اصلی خود را بر تدوین کلام مسیحی می گمارد و در اندک نوشته های سیاسی خود تاکید بر عقل را فرع بر ایمان و وحی اما مهم ارزیابی میکند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 196