مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

هر يك از نظريات جبر و اختيار طرفداران خود را دارد. در اين مقاله بر آن هستيم كه موضع دو تن از مدافعان نامدار توحيد افعالی را دربرابر اين موضوع برررسی كنيم. بی ترديد كسی كه خدا را فاعل مطلق نظام هستی مي داند و معتقد به لا مُوثرَ في الوجود الا الله است، درباره اختيار انسان با فردی كه انسان را فاعلی مستقل و هم عرض خدا می پندارد، نظر مشابهی ندارد. غزالی به نفی نظريه جبر و تفويض پرداخته و معتقد به راه سومی به نام كسب است كه توسط اشاعره مطرح مي شود. ابن عربي نظريه كسب را تاييد مي كند، اما آن را راه حل نهايی بحث جبر و اختيار نمی داند. وی با جمع ميان جباريت حق و تجلی اختيار خدا در انسان از بند جبر و تفويض می رهد و در عين حال حريم توحيد افعالی را نيز حفظ می كند.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 30 تا 54

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

لزوم نبوت

نوع منبع :

پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی

پاسخ تفصیلی:

در پاسخ به اين پرسش به دو نکته اشاره مي شود: 1. براساس آيه اول سوره مبارکه نساء-«وَ بَثَّ مِنْهُما رِجالاً كَثيرًا وَ نِساء» همه انسانهاي روي زمين ادامه نسل حضرت آدم(ع) و به تعبيري استمرار نسل حضرت نوح(ع)- خداوند در اين باره مي فرمايد: « وَ جَعَلْنا بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید افعالی(کلام) , توحید نظری , دلیل ضرورت نبوت , ضرورت نبوت , توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص)

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تجلی توحید در ادعیه

نویسنده:

محمد شریفانی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , دعا , صحیفه کامله سجادیه , عبادت , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , دعا , امام سجاد (ع) و دعا

کلیدواژه‌های فرعی :

اسماء , نهج البلاغه (نهج‌البلاغه) , توحید در قرآن , توحید در خالقیت , توحید ذاتی , توحید عملی , عبادت , صفات الهی , اعتقاد به توحید , توحید افعالی(کلام) , توحید در مالکیت , توحید عملی , توحید نظری , اهل بیت(ع) , عبادت , قرآن , معارف دین , دعا و مناجات , مراتب توحید , اسماء واجب(حکمت نظری) , توحید اخص الخواص , توحید خالقی , قرآن , توحید ذاتی (اخلاق) , توحید در ربوبیت , 13. علم کلام , توحید نظری , اسماء و صفات خدا در قرآن , تعالیم پیامبران , امامان معصوم علیهم السلام , توحید افعالى , محور ادعیه , توحید عامه , توحید خاصه , حقیقت مدعو , تقسیمات دعا , توحید در رزاقیت , توحید در ولایت , توحید در دعا , دعا و زیارت ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , علامه جعفری: محمدتقی جعفری , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی , امام خمینی

شاپا (issn):

2251-6123

چکیده :

توحید و دعاهای معصومین(ع) به ویژه ادعیه امام سجاد(ع) رابطه تنگاتنگ از جهت علمی و عملی دارند. این دعاها هم توحید و مراحل و اقسام آن را آموزش می‌دهند و هم خود تجلی‌گاه خالصانه‌ترین توحید نظری و عملی هستند. این مقاله می‌کوشد ظهور و حضور توحید و ابعاد آن را در دعاهای مأثوره از معصومین(ع) مورد بررسی قرار دهد. از این رو، پس از تبیین نقش محوری توحید در اسلام و اهمیت و حقیقت دعا، با استناد به فقراتی از ادعیه امام سجاد(ع) نشان می‌دهد که دعا در عین حال که نردبان توحید خود جلوه‌ای از توحید عملی نیز به شمار می‌آید.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 41 تا 68

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توحید افعالی در نظام فلسفی ملاصدرا

نویسنده:

علی محمد ساجدی، فاطمه زارع

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

تهران: دانشگاه تهران,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , حکمت متعالیه , ملاصدرا , توحید افعالی(کلام) , توحید نظری , حکمت متعالیه , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) , توحید افعالی از نگاه ملاصدرا

کلیدواژه‌های فرعی :

اسفار , وحدت وجود , مشاء , اختیار انسان , حکمت الهی , جبر فلسفی , شرور , اصل علیت , عالم ماده , فاعلیت بالتجلی , اختیار خداوند , کتاب اسرارالآیات ملاصدرا , عالم ماده , اراده اجمالی , اراده الهی , جبر فلسفی , علم ازلی الهی , اختیار انسان , وحدت وجود , قرآن , قاعده بسیط الحقیقه , تشان , علم پیشین الهی , فلسفه مشاء , شر , اختیار واجب , علم واجب , برهان بسیط الحقیقه , نظام احسن , قرآن , ارادة الهی , اصل علّیت , مجرای فیض عقول , رساله القضا و القدر ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , محمد بن یعقوب کلینی , ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق , علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی , علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی

شاپا (issn):

2008-9422

چکیده :

نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقاله حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئله اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیه صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه می‌باشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستی‌بخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریه فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرف‌اندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نقل به عنوان مبانی توحید افعالی، بیان خواهیم کرد که صدرا با دو برهان ارجاع علیت به تشأن و قاعده بسیط الحقیقه به اثبات آرای خود می‌پردازد. همچنین، در این تحقیق که به روش توصیفی-استنباطی صورت پذیرفته، شبهات فکری برآمده از برخی اندیشه های کلامی پاسخ درخوری می یابد. ثانیاً به دلیل هم افق شدن مرزهای حکمت صدرایی با عرفان نظری، صدرا در حل و فصل مسایل توحید از حکمت سینوی پیشی می گیرد. ثالثاً لوازم توحید افعالی، همچون نظریه وحدت وجود و ارجاع علیت به تشأن، اراده و علم پیشین الهی، مسئله جبر و اختیار در افعال بشر، در پرتو دو حجت عقل و دین تبیین می‌گردد.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 81 تا 102

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توحید احدی و واحدی از دیدگاه علامه طباطبایی

نویسنده:

احمدعلی مظلوم‌زاده

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

حقیقت وجود , توحید افعالی(کلام) , توحید نظری , خدا (اسماء ذات الهی) , معارف اسلامی , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) , توحید(اخلاق اسلامی) , توحید افعالی (اخلاق) , توحید ذاتی (اخلاق) , هنر و علوم انسانی , طباطبایی، سیدمحمدحسین , هنر و علوم انسانی , طباطبایی، سیدمحمدحسین , طباطبایی، سیدمحمدحسین , هنر و علوم انسانی , درباره علامه طباطبایی

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی

چکیده :

دیدگاه نهایی علامه طباطبایی درباره حقیقت توحید، توحید حقیقت وجود است. بر این اساس خداوند متعال تنها مصداق حقیقی وجود است و همه کثرت‌ها، به کثرت در ظهور و تجلیِ همان حقیقت واحد بازمی‌گردد. در این دیدگاه مقام ذات الهیمنزه از هرگونه تعین مفهومی‌‌ و مصداقی و فوق هر اسم و حکمی حتی همین تنزه و اطلاق است. ایشان نخستین تعین ذات الهی را اطلاق و صرافت آن می‌دانند که همان مقام احدیت است و همه تعینات را به سلب تحصیلی از ذات الهی نفی می‌کند. از دیدگاه ایشان سپس تعین هویت و بعدازآن مقام واحدیت است که مشتمل بر ظهور تفصیلی اسماء الهی است؛ ایشان اسماء حسنی و صفات الهی را اگرچه داراى مفاهیم متعددى هستند، اما فقط دارای یک مصداق که همان ذات اقدس الهی است می‌دانند. مقام احدیت جنبه بطون و مقام واحدیت جنبه ظهور وحدت حقه حقیقیه است.در این پایان‌نامه ابتدا دیدگاه عرفانی ایشان درباره توحید خداوند در مقام احدیت و واحدیت تبیین شده است. سپس دیدگاه ایشان در تبیین و اثبات عقلی توحید بر مبنای تشکیک وجود از طریق براهین صرف الوجود، بسیط الحقیقه، عدم‌تناهی و صدیقین مورد بحث قرار گرفته است و نشان داده شده است که این مبنا توحید واحدی را اثبات می‌نماید؛ اما توانایی اثبات توحید احدی را ندارد. آنگاه دیدگاه ایشان در تبیین و اثبات عقلی توحید احدی و واحدی بر مبنای وحدت شخصی وجود از طریق براهین فوق مورد بررسی قرار گرفته است. سپس به آیات و روایاتی پرداخته شده است که از دیدگاه ایشان بیان‌گر توحید احدی و واحدی‌اند یا ایشان این دیدگاه را در تبیین و تفسیر آن‌ها به‌کاربرده‌اند. ضمناً در این پایان‌نامه با روش مطالعه کتابخانه‌ای و رویکرد توصیفی تحلیلی عقلی با تکیه‌بر آموزه‌های وحیانی، به تبیین دیدگاه علامه طباطبایی در این زمینه پرداخته شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توحید افعالی و اقسام آن

نویسنده:

نصرالله شفیعی

نوع منبع :

رساله تحصیلی

وضعیت نشر :

‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی ، معاونت پژوهش حوزه های علمیه,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید افعالی(کلام) , توحید نظری

چکیده :

---

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

دلیل عقلی یگانگی خدا چیست؟

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

"توحید" یکی از مهم ترین اصول دین اسلام، بلکه ادیان ابراهیمی به شمار می آید. توحید در لغت به معنای یکی دانستن و در اصطلاح اهل کلام، یگانه دانستن و یکتا شمردن حق تعالی است و در نقطه مقابل آن، شرک به خدا قرار دارد که قرآن مجید از آن به عنوان ظلم عظ بیشتر ...

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

یگانگی خدا , 01. خداشناسی (کلام) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , صفات الهی , براهین توحید(حکمت نظری) , صفات ذاتیه ( الهی )

کلیدواژه‌های فرعی :

برهان نظم (اثبات خدا) , توحید ذاتی , توحید افعالی(کلام) , توحید در مالکیت , توحید در حاکمیت , برهان نفی ترکیب , مراتب توحید , توحید صفاتی(اخلاق) , توحید عبادی(اخلاق) , برهان وحدت , برهان وحدت انبیاء , برهان نفى شبیه ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توحید افعالی، یا، کیفیت انتساب آثار اشیاء باشیاء

نویسنده:

علی تهرانی

نوع منبع :

کتابشناسی(نمایه کتاب)

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , توحید افعالی(کلام) , توحید نظری

کد کنگره:

BP‎ 218‎ /ت‎9‎ ت‎9

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نقد تفسیر وهابیون از آیات «من دون الله»

نویسنده:

محمد اسدی گرمارودی

نوع منبع :

مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

کفر , کفر , وهابیت (فرق اسلامی) , آیات من دون الله , شرک در قرآن

کلیدواژه‌های فرعی :

امامت , توحید افعالی(کلام) , شفاعت , آیات شفاعت , 3- توحید ربوبی , آیه ولایت , شرک , توحید عبادی , قرآن , سوره زمر , سوره نساء , سوره یونس , تفسیر قرآن , من قبل الله , مصادیق شرک ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , خواجه نصیرالدین طوسی , فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی , مرتضی مطهری , عبدالله جوادی آملی

شاپا (issn):

7256 ـ 2228

چکیده :

وهابیون اکثر مسلمانان را تکفیر نموده و آنان را مشرک دانسته و تا حد جواز قتل آنان به پیش رفته اند. یکی از مبانی سخن آنها کج فهمی از مضمون «من دون الله» در آیات است که آن را با توحید در ربوبیت و تدبیر، مغایر دیده و مصداق شرک در ربوبیت دانسته اند؛ آیاتی که اتخاذ ولایت ولی «من دون الله» را جایز ندانسته و یا شفیع «من دون الله» را رد نموده و یا عبادت «من دون الله» را کفر و شرک شناخته است. آنان گمان کرده اند که در همه موارد «من دون الله» به معنای «غیر الله» است، از این رو مسلمین و به ویژه شیعیان که به ولایت و شفاعت اولیای الهی علیه السلام قائل هستند را مخالف نص صریح قرآن دانسته و به کفر و شرک آنها حکم داده اند. این مقاله با توجه به آیات قرآن و ضوابط تفسیری به بررسی معنای دقیق «دون الله» پرداخته و اثبات می کند که «من دون الله» در همه موارد به معنای «غیر الله» نیست، بلکه با شواهد و قرائن می تواند به معنای «غیر الله» یا «من قبل غیر الله» در مقابل «من قبل الله» باشد. همچنین در مورد عبادت «من دون الله» نیز همین بحث مطرح می شود.

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 25 تا 40

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

نگاه تطبيقي به توحيد افعالي از منظر کلام معاصر شيعه و کلام معاصر يهود

نویسنده:

کبير حسيني

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

وضعیت نشر :

‫قم : ‫مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، جامعة المصطفی العالمیة,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید افعالی(کلام) , توحید نظری , دین یهود

چکیده :

‫اسلام و يهوديت به عنوان اديان توحيدي، در توحيد افعالي با تمام زيرشاخههاي آن، فاعليت را منحصر در خداي يگانه ميدانند و ساير افعال را در طول افعال الهي، محکوم اراده پروردگار ميدانند. البته دين اسلام و به ويژه مذهب شيعه، توحيد افعالي را بدون اشکال و بي نقص ارائه ميکند؛ ولي دين يهود از ارائه توحيد ناب عاجز است. اين پژوهش در سه بخش به اين مسئله پرداخته است. قرآن و تورات در خصوص توحيد در خالقيت، قائل به بي نيازي آفرينش الهي از مقدمه هستند. همچنين قائل به وجود واسطههاي آفرينشاند؛ زيرا توحيد افعالي، با وجود واسطههايي در خلقت، در تضاد نيست. البته بر اساس قرآن، خداوند هر آن، در آفرينش جهان دخالت دارد؛ ولي بر اساس کتاب پيدايش تورات، خداوند از کار آفرينش دست کشيده، به استراحت ميپردازد. از نظر دانشمندان يهودي، جهان در استمرار هم نيازمند خداست و تمام آفرينش، کار خداي يگانه است و اين همان اعتقاد متکلمان شيعه است. اختيار و آزادي انسان در مکتب تشيع، جزء تقدير الهي است و انسان مفوَّض نيست و نقش واسطه ها در مذهب شيعه شفاف است که به فرمان الهي و در طول خالقيت او ايفاي وظيفه ميکنند. اما يهوديت، سبب تثليث مسيحيت است. در توحيد در رزاقيت، قرآن و تورات، تنها خداوند را روزي دهنده موجودات ميدانند. متکلمان شيعه و يهودي نيز همين ديدگاه را دارند. در توحيد ربوبي، هر دو آيين، افزون بر اينکه آفريننده جهان را يگانه ميدانند، مدبّر جهان را نيز يگانه ميدانند. همچنين هر دو قائل به دوام فيض الهي هستند. اما در مسئله دوام فيض پس از آفرينش، بين تورات (دست کم در ظاهر) و قرآن ناسازگاري وجود دارد. در مسئله شر و جبر و اختيار نيز برخي اشتراکات وجود دارد؛ ولي يهوديان نتوانستهاند در تبيين ارتباط آن با توحيد افعالي به خوبي و زيبايي متکلمان اسلامي و به ويژه شيعه موفق باشند. عجز دين يهود از ارائه توحيد ناب و بدون اشکال را ميتوان به دليل تحريف تورات دانست.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

تعداد رکورد ها : 135

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.