مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
نمودار درختی موضوعات
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
18. مذاهب کلامی Islamic schools of theology
>
اهل سنت (مذاهب کلامی)
>
اشاعره (اهل سنت)
باسطیه (اشاعره)
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
تعداد رکورد ها : 650
عنوان :
حسن و قبح ذاتی و عقلی در آینه نقد و اثبات کلامی
نویسنده:
هادی وحدانی فر، عبدالحسین خسروپناه
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
حسن و قبح شرعی
,
حسن و قبح عقلی
,
عدلیه (معتزله)
کلیدواژههای فرعی :
حکم شرعی ,
ثواب و عقاب ,
تکلیف مالایطاق ,
جبر و اختیار(کلام) ,
عبادت ,
پیروان ادیان آسمانی ,
مدح و ذم ,
نیک و بد ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
مشهورات (منطق) ,
دروغ ,
بدیهیات اولیه ,
نفس الامر(اصطلاح وابسته) ,
بداهت حسن و قبح عقلی ,
باب معرفت نبی (ص) ,
کذب ذاتی ,
تکلیف برای خدا ,
تغییر حکم شرعی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
محمدرضا مظفر
چکیده :
از گذشته تاکنون حسن و قبح ذاتی و عقلی به عنوان موضوع و قاعده ای مهم و بنیادین در کلام اسلامی مطرح بوده است. جریان و تاثیر این قاعده در حوزه های عقیدتی، اخلاقی، فقهی و سیاسی موجب شده تا متفکران اسلامی در قالب دو گروه عدلیه و اشاعره، در صدد اثبات و نقد آن برآیند. عدلیه بر«ذاتی» و «عقلی» بودن حسن و قبح برخی افعال و اشاعره بر «الهی» و «شرعی» بودن آنها استدلال نموده اند، عدلیه با تمسک به دلائلی از جمله: بداهت و ذاتی بودن حسن و قبح، اقرار منکرین شرایع آسمانی در مقابل اشاعره مبنی بر تغیر حسن و قبح، محدودیت و تکلیف خداوند و غیره به نقد یکدیگر پرداخته اند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی دو دیدگاه را به صورت نقد و اثبات بیان نموده و نظریه «حسن و قبح ذاتی و عقلی» را اثبات می نماید و عمده انحراف اشاعره را ضعف در خداشناسی، تحلیل غلط آیات قرآن، خلط بین مسائل و تعارضات، کنار نهادن عقل سلیم و مسائل سیاسی دانسته است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 147 تا 174
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الهیات سلبی
نویسنده:
غلامحسین توکلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشبیه
,
تنزیه الهی
,
شناخت سلبی خدا
,
لاادریگری
,
الهیات ایجابی
,
تعطیل
کلیدواژههای فرعی :
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
مسلمانان ,
دلیل معرفت شناختی الاهیات سلبی ,
الهیات(کلام جدید) ,
صفات سلبیه ( الهی ) ,
دین مسیحیت (ادیان غرب) ,
صفات ایجابی واجب ,
فیلسوفان یهودی ,
دلایل وجود شناختی الاهیات سلبی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
جریان فکری نیرومندی در میان متفکران، هم در جهان غرب و هم در جهان اسلام، وجود دارد که همواره توان عقل را در شناخت خداوند به طور جدی مورد تردید قرار می داده است. این جریان موسوم به «الهیات سلبی» است. عصاره دیدگاه یاد شده این است که شناخت چیستی خدا به هیچ وجه امکان پذیر نیست، نهایت چیزی که انسان می تواند بداند، این است که خداوند چه نیست، نه اینکه چه هست. در این نگرش صفات ایجابی خداوند یکسره، و یا با یک استثنا، نفی و همه به صفات سلبی برگردانده می شود. این مقاله ابتدا دیدگاه پیروان الهیات سلبی در یونان باستان و در سه دین یهودیت، مسیحیت و اسلام را طرح می کند، سپس دلایل و مشکلات الهیات سلبی را عرضه کرده آن را نقد می کند. در تلاشی به قصد تعیین دقیق جایگاه الهیات سلبی در میان سایر نگرش ها، نوعی رده بندی از همه دیدگاه ها ارایه می شود و در نهایت، نشان داده می شود که نمی توان با سلب همه صفات ایجابی، از خداوند شناختی داشت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 91 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین وحی از دیدگاه متکلمان مسلمان
نویسنده:
حیدر باقری اصل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه قم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام نفسی خدا
,
نظریه زبانی وحی
,
وحی الهی
,
برهان تجربه دینی (مسائل جدید کلامی)
,
کلام حادث
کلیدواژههای فرعی :
خلق قرآن ,
حنابله (فرق کلامی) ,
صفات الهی ,
کلابیه (فرق کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
کلام ,
نبوت ,
خاتمیت ,
شعور پیامبری ,
بسط تجربه نبوی ,
فلسفه دین ,
تبیین فلسفی وحی ,
دلالت انشاء بر کلام نفسی ,
نظریه توقف ,
وهبی بودن وحی ,
اتصال پیامبر به عقل فعال ,
ثبات وحی در زمان ,
ظهور خداوند در تاریخ ,
وحی در کلام جدید ,
حقیقت الفاظ قرآن ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
تبیین وحی از منظرهای مختلف قابل بررسی و پیگیری است، زیرا تحلیل وحی مورد توجه متکلمان، فلاسفه، عرفا و مفسران قرآن بوده است. آنان با گرایشهای کلامی، فلسفی، عرفانی و تفسیری خود، دست به تبیین وحی زده و به این ترتیب، نظریههای کلامی، فلسفی، عرفانی و قرآنی وحی را در تحلیل وحی پدید آوردهاند. ما در این نوشتار به نظریههای متکلمان خواهیم پرداخت و تبیینهای آنان را از وحی ارائه خواهیم داد. به طور کلی، متکلمان مسلمان، دو رویکرد زبانی و غیرزبانی از وحی دارند. رویکرد زبانی، نظریههای کلام نفسی، کلام حادث و توقف را در برمیگیرد و رویکرد غیر زبانی، نظریههای وحی یا شعور ویژه و تجربه دینی را شامل میشود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 59
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رویکردهای اعتدالی در حوزه عقلانیت باورهای دینی از منظر اندیشمندان اسلامی
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، وحیده فخار نوغانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت اعتدالی
,
ایمان گرایی (مسائل جدید کلامی)
,
عقلانیت دینی
,
فلسفه دین
,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی)
,
عقلانیت باور دینی
کلیدواژههای فرعی :
حجیت عقل ,
حجیت نقل ,
معرفت عقلانی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
نبوت ,
اهل بیت(ع) ,
ضرورت نبوت ,
سیره ائمه اطهار علیهم السلام ,
معرفت وحیانی ,
گزاره دینی ,
رویکرد کارکردگرایی ,
شکاکیت(مسائل جدید کلامی) ,
ایمان گرایی افراطی ,
توجیه باور دینی ,
عقل و دین ,
شکاکیت دینی ,
عقل فعال ,
عقل(منطق) ,
باور پایه((اصطلاح وابسته)، قسیم استدلال تسلسل معرفتی و دور معرفتی) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
مراتب عقل نظری(اصطلاح وابسته) ,
عقل مستفاد ,
مراتب عقل(اصطلاح وابسته) ,
تعارض عقل و نقل ,
نقل معتبر ,
عقل گرایی افراطی ,
تأمین نیاز وجودی ,
کشش درونی انسان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
مساله عقلانیت باورهای دینی در بین اندیشمندان دینی تاریخ پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. ناکارآمدی رویکردهای افراطی در حوزه های ایمان گرایی و عقل گرایی، سبب ظهور نگرش های متعدل تری در تفسیر و توجیه عقلانیت باورها و گزاره های دینی شده است. در این پژوهش ضمن اشاره ای اجمالی به جریان های افراطی عقل گرایی و ایمان گرایی و نمایندگان فکری هر کدام، سایر نگرش های معتدلی که در این زمینه وجود دارد، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. در پایان نیز به برخی از راه ها یا دلایلی که تبیین کننده پذیرش عقلانیت باورهای دینی است، اشاره خواهد شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 51 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رؤیت خداوند از نگاه فخرالدین رازی و علّامه طباطبایی
نویسنده:
مرتضی عرفانی، ابراهیم نوری، هانیه یعقوبی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فخر رازی
,
علامه طباطبایی
,
رؤیت خدا
,
علم حضوری
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
نظریه خروج شعاع ,
رویت اجسام و اعراض ,
اشاعره (اهل سنت) ,
رؤیت عقلی ,
معتزله (اهل سنت) ,
آیات جسمانیت خدا ,
رؤیت قلبی خدا ,
رؤیت بصری خدا در آخرت ,
جسمانیت خدا ,
قرآن ,
مانند داشتن خدا ,
جواز رویت خدا ,
رویت با چشم سر ,
رویت با چشم عقل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
شاپا (issn):
2008-9651
چکیده :
ظاهر برخی از آیات و روایات از جواز و برخی دیگر از عدم جواز رؤیت خداوند حکایت میکنند. فخرالدین رازی به استناد نصوص دسته اول، رؤیت بصری خداوند را جایز دانسته است؛ اما آن را مستلزم جسمانیّت و جهتداشتن خداوند نمیداند. وی نصوص دسته دوم را برخلاف ظاهرشان تأویل میکند. علّامه طباطبایی هر دو دسته از آیات و روایات را منطبق با ظاهرشان تفسیر میکند و تعارض ظاهری میان آنها را با این نظریّه حل میکند که رؤیت در نصوص دینی دو معنی دارد: رؤیت بصری و رؤیت قلبی که از سنخ علم حضوری است. برخی از آیات و روایات، رؤیت قلبی خداوند را تأیید کردهاند که عقل هم آن را میپذیرد و برخی دیگر رؤیت بصری را رد کردهاند؛ زیرا رؤیت به این معنی، مستلزم آن است که خداوند مثل و مانند داشته باشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 127 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رویآورد وجودشناسانه «اوصاف الهی» در اندیشه کلامی علامه حلی(ره)
نویسنده:
حسن عباسی حسینآبادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مشهد: جامعة المصطفی العالمیة,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
واجب تعالی (اسماء ذات)
,
طرق علاّمه حلّی
,
خداشناسی
,
13. علم کلام
,
وجودشناسی اوصاف الهی
,
درباره علامه حلی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
نظریه نیابت ,
ذات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
قدم عالم ,
کمال ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
شرک ,
امور عامه ,
بساطت واجب(امور عامه) ,
احکام واجب الوجود ,
توحید ذاتی ,
عینیت صفات با ذات ,
علم واجب ,
قرآن ,
اراده ,
کشف المراد ,
سرمدیت صفات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
موضوع صفات خداوند در علم کلام از دو جنبۀ وجود شناسی و معنا شناسی مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. جنبه وجودشناسی به ارتباط صفات و ذات الهی میپردازد. ذات خداوند عین وجود اوست؛ بر این اساس صفات برآمده از حقیقت وجود و وجوب وجود اویند. دیدگاههای وجودشناسانه اوصاف الهی به شش دسته کلی تقسیم میشود. پرسش این است که علامه حلی چه رویآورد وجودشناسی در اثبات ذات و صفات انتخاب کرده است که از یکسو اشکالات متکلمان بر فیلسوفان بر اندیشه او وارد نشود و از جهت دیگر اشکالات و نقدهای فیلسوفان بر متکلمان نیز بر دیدگاه ایشان وارد نشود و آیا روش ایشان با نقل نیز منطبق است؟ علامه حلی با تلفیق روش فلسفی و کلامی و تطبیق آن با نقل، روشی در اثبات ذات و صفات به وجود آورده که در این رویآورد اشکالات غزالی بر فیلسوفان (قدم عالم و علم خدا به جزئیات) رفع میشود و از طرف دیگر اشکالات فیلسوفان بر متکلمان در مورد هماهنگی نظام فکریشان مرتفع میگردد. وی در این راه قدم به قدم نظام خود را با نقل تطبیق میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اراده گرایی، به مثابه مبنایی برای علم دینی در نظریه فرهنگستان علوم اسلامی
نویسنده:
محمدتقی موحد ابطحی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی)
,
علم دینی
,
اراده گرایی
,
03. انسان شناسی Human nature
,
نسبیگرایی
,
واقعگرایی (رئالیسم)
,
علم شناسی
,
قیاس ناپذیری
,
میرباقری
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
رابطه علم و دین نزد کانت
,
فرهنگستان علوم اسلامی
,
روان شناسیگری
,
فلسفه علم
,
رابطه علم و اراده
,
تقدم اراده بر معرفت
,
اراده گرایی توصیفی
کلیدواژههای فرعی :
باور موجه ,
آفرینش (اِبداع) ,
ایمانگرایی = فیدئیسم (معرفتشناسی) ,
رئالیسم انتقادی ,
انتخاب ,
اراده معطوف به باور ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده انسان ,
فاعلیت انسان ,
ساخت گرایی اجتماعی ,
پراگماتیسم ,
ضد واقع گرایی معنا ,
اراده قدرت ,
واقع نمایی علم ,
حیوان ناطق ,
ابزارگرایی ,
ارزش شناخت ,
ابطال گرایى ,
مطابقت با واقع ,
اخلاقیات باور ,
رئالیسم خام ,
تعلیق باور ,
مغالطه خلط انگیزه و انگیخته ,
مکتب ادینبورا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
در این مقاله، رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی به «علم دینی» به اجمال معرفی شده است. همچنین یکی از اصلیترین مبانی آن، که در ادبیات معرفت شناسی و فلسفه علم با عنوان «اراده گرایی» شناخته میشود، با روش تحلیلی بررسی، و به برخی از اشکالات وارد بر آن، پاسخ داده شده است. در نهایت، برخی از نکات مبهم و لوازم منطقی نادرست آن و ضعف در ادله ردّ واقع گرایی، عدم توصیف و تبیین دقیق رویکرد ضد واقع گرایی و بی توجهی به لوازم آن و همچنین ناسازگاری این نظریه از حیث واقع گرا بودن، تحلیل شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 179 تا 208
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیلی از نظریه های ترکیبی در اخلاق اسلامی (بررسی موردی نظریه مصباح یزدی و سروش)
نویسنده:
جهانگیر مسعودی، زهرا آل سیدان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محمد تقی مصباح یزدی
,
سروش
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
معتزله (اهل سنت)
,
دین و اخلاق
,
نظریه های ترکیبی
,
نسبت اخلاق و دین
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی ,
حسن و قبح شرعی ,
حسن و قبح ذاتی ,
مفاهیم اخلاقی ,
مقام ثبوت ,
ارزش اخلاقی ,
معیار اخلاقی ,
نسبت اخلاق و دین ,
فلسفه اخلاق معتزله ,
فلسفه اخلاق اشاعره ,
افعال طبیعی ,
نظریه اخلاقی ,
نسبیت اخلاق ,
ارزش اخلاقی خادم ,
ارزش اخلاقی مخدوم ,
مقام اثبات ,
واقع گرایی اخلاق ,
افعال اخلاقی ,
افعال مردد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
بر اساس تقسیم بندی مشهور تاریخی در مساله ی حسن و قبح، متفکران مسلمان در حوزه ی مباحث اخلاقی یا باید طرفدار روی کرد معتزله باشند، یا روی کرد اشاعره. اما این برداشت دقیقی نیست. دیدگاه های معتزله و اشاعره در مساله ی حسن و قبح، دیدگاه های مرکبی است که می توان با نگاه های تحلیلی مناسب، به تجزیه ی آن ها به مولفه های کوچک تری پرداخت. بالمآل با ظاهر شدن آن مولفه های خردتر، می توان با ترکیب برخی مولفه های دیدگاه معتزله و برخی مولفه های دیدگاه رقیب، به دیدگاه های ترکیبی جدیدی دست یافت. این همان اتفاقی است که در حوزه ی اخلاق اسلامی، به ویژه در میان متفکران گذشته و معاصر امامیه پدید آمده است. دیدگاه های اخلاقی محمدتقی مصباح و عبدالکریم سروش دو نمونه ی معاصر از این نظریه های ترکیبی به شمار می آیند. مصباح یزدی هم چون معتزله، اصول کلی اخلاق را عقلی می داند، ولی در مقام تبیین و یا تعیین مصادیق اخلاقی، جانب وحی و شرع را نگاه می دارد (هم چون اشاعره). سروش در روی کردی دیگر، ارزش های اخلاقی را در مقام ثبوت، شرعی و متکی بر اراده و فرمان الاهی می داند (هم چون اشاعره)، اما در مقام اثبات، آن ها را عقلی تلقی می کند (هم چون معتزله). نظریه های ترکیبی یادشده در بحث پراهمیت «اخلاق و دین» نیز به دیدگاه های ترکیبی و میانه ای روی می آورند، به نحوی که نه اخلاق را کاملا دینی می دانند و نه کاملا آن را منفصل و منقطع از دین برمی شمارند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 107 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحثی در علم کلام
نویسنده:
روح الله عالمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
13. علم کلام
,
علم کلام
,
ماهیت علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
امامت ,
تأویل ,
معتزله ,
حسن و قبح عقلی ,
اشاعره ,
علل پیدایش علم کلام ,
عقل نظری ,
دفاع از دین ,
مرگ پیغمبر ص ,
فروع دین ,
اشاعره (اهل سنت) ,
تکلیف (افعال الهی) ,
معتزله (اهل سنت) ,
سنت نبوی صلی الله علیه و آله ,
قرآن ,
تکلیف دینی ,
موضوع کلام ,
سنت نبوی ,
حسن و قبح عقلی ,
عقل ( جوهر ) ,
قرآن کریم ,
اجتهاد ,
تمسک به وحی ,
فایده علم کلام ,
فرق کلام با فقه ,
فرق کلام با فلسفه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
0
چکیده :
ادیان الهی که همه بر صراط واحد استوارند و هدایت انسان را جستجو میکنند همواره به زبان عامه مردم بیان شده اند. اما در ورای این ظاهر، باطنی دارند که خواص را نیز در هر درجه ای که هستند از زلال معرفت و حقیقت بهره مند می سازند. این ویژگی باعث شده تا در سراسر تاریخ ادیان مباحثات و منازعات فکری گوناگون را به ارائه راه های مختلف برای دستیابی به حقیقت رهنمون سازد. علم کلام در چنین شرایطی پا به عرصه دانش گذارد تا ساحت دین را از لوث انحرافات فکری منزه بدارد و دین را آنگونه که باید شناخته شود و به دور از القائات نابجای فکری به انسان بشناساند. دین شریف اسلام نیز از این قاعده مستثنی نبوده و اندکی بعد از پیدایش و تثبیت از جوانب مختلف مورد قضاوت قرار گرفته است و از همان زمان هم متکلمین مسلمان برای تعیین حدود و ثغوری که حافظ حریم آن باشد پا به میان گذاردند و برای صیانت از مقدسات بر آن شدند تا خود دین را به تصویر بکشانند. اما شگفت آنکه در میان خود متکلمین نیز در تبیین مسائل اختلاف نظر پیدا شده و علم کلام خود محل مناقشه قرار گرفت و این نیز به نوبه خود موجب پویایی، پیشرفت و تحول عظیم در این علم گردید. جدال همیشگی میان کلام و فلسفه هم از مهمترین مسائل مربوط به دین و دین شناسی است که باید در جای خود مورد بررسی قرار گیرد. مقاله حاضر تحقیقی است راجع به علم کلام اسلامی که در آن سعی شده از ابعاد مختلف به این موضوع نگریسته شود و از زوایای مختلف مورد دقت قرار گیرد. مراجعه به آراء علمای بزرگ اسلامی نیز به گونه ای است که در پایان به خواننده امکان قضاوت در مسأله را خواهد داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 115
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظر متکلمین معتزلی درباره صفات خداوند
نویسنده:
روح الله عالمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
صفات خدا
,
نظر معتزله در مورد صفات خدا
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
امامیه ,
اشاعره ,
صفات ذات و فعل ,
اراده تکوینی و تشریعی ,
نظریه حال ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
نیابت ذات از صفات ,
نیابت ذات از صفات ,
کثرت و وحدت ذات ,
مقالات اسلامیین ,
الخمسه ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
اگر چه فرق مختلف متکلمین همچون اشاعره ، معتزله و امامیه اختلاف نظر زیادی در اصول و فروع دین دارند اما جملگی در اصل توحید که محور دین اسلام را تشکیل می دهد موافقت دارند. با این حال تفاسیر گوناگون، بعضأ متضاد و بلکه متناقضی که از همین اصل ارائه نموده اند ریشه همه اختلافات دیگر است. متکلمین معتزلی که استدلال عقلی را ملاک قضاوت در باب توحید دانسته اند با تکیه بر بساطت مطلق ذات و نفی وحدت صفت و موصوف به ذاتی که در واقع فاقد صفات است قائل شده و پس از آن در توضیح و تبیین صفات اعلام شده در کتاب قرآن به تکلف افتاده اند. رأی آنان درباره علم و قدرت الهی اگر با دقت مورد ارزیابی قرار گیرد مستلزم نفی این صفات می باشد. بزرگان این مکتب برای آنکه بدین ملازمه تصریح ننمایند که این مقاله تتبعی است در آثار آنان.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 20
مشخصات اثر
ثبت نظر
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
تعداد رکورد ها : 650
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید