جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
علامه حلی, ابن مطهر حسن بن یوسف (مرجع تقلید، فقیه و متکلم شیعه در قرن هشتم هجری، مولف بیش از ۱۲۰ کتاب در رشتههای فقه، اصول فقه، کلام، حدیث، تفسیر، رجال، فلسفه و منطق), 648ق/1251م. حله، عراق 726ق/1326م. حله، عراق
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
تعداد رکورد ها : 597
عنوان :
بررسی ارتداد در مذاهب اسلامی
نویسنده:
محمد رسایی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
مرتد فطری
,
مرتد ملی
,
ارتداد
,
مذاهب اسلامی
,
فرق اسلامی (فرق)
کلیدواژههای فرعی :
کیفر مرتد ,
توبه مرتد ,
مجازات مالی ,
احکام اسلامی ,
مجازات اعدام ,
احادیث و روایات ,
آیه 217 بقره ,
قرآن مجید ,
قتل مرتد (حد) ,
حد زن مرتد ,
احکام ارتداد ,
توبه مرتد فطری ,
توبه مرتد ملی ,
توبه زن مرتد ,
احکام اجتماعی اسلام ,
شرط ارتداد ,
اثبات ارتداد ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
,
محمدحسین کاشف الغطاء
,
امام خمینی
چکیده :
ارتداد یکی از مباحث فقه سیاسی اسلام است که از اهمیت زیادی برخوردار است و آیات و روایات زیادی به آن اشاره دارند. از آنجا که در فقه اسلام احکام و مجازاتهای خاصی برای ارتداد بیان شده، بنابراین طرح این موضوع که ارتداد چیست و شرایط و موجبات آن کدام اند، حائز اهمیت است.همه مذاهب اسلامی، ارتداد را جزء جرمهای موجب مجازات دانسته اند، اما برخی از مذاهب فقهی اسلامی ارتداد را جزء حدود برشمرده اند و برخی هم واژه تعزیر را برای آن مناسب دانسته اند، از آن میان بسیاری از فقهای شیعه هنگامی که از حدود نام برده اند، جرمهایی همچون زنا، قذف، شرب خمر، سرقت و محاربه را به طور صریح تحت عنوان حد ذکر نموده اند و برخی از جرمهای دیگر از قبیل ارتداد را تحت عناوین دیگری از قبیل «کیفرهای گوناگون» یا «خاتمه در کیفرهای دیگر» مورد بحث قرار داده اند. برخی از فقها هم تحت عنوان تعزیرات از ارتداد سخن به میان آورده اند، چنان که امام خمینی(ره) پس از حدود، زیر عنوان «خاتمه فی سایر العقوبات»، از جرم ارتداد و برخی جرمهای دیگر بحث نموده است. در میان مذاهب چهارگانه اهل تسنن، شافعیه و مالکیه ارتداد را از جرایم موجب حد دانسته و حنابله و حنیفه آن را از جرایم موجب تعزیر به حساب آورده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 141 تا 165
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسى انتقادى حسن و قبح در انديشه محقق اصفهانى
نویسنده:
محمدعلى اسماعيلى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح اخلاقی
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
محقق اصفهانی
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی ,
معرفت حسن و قبح عقلی ,
گزاره اخلاقی ,
مصلحت عمومی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح ذاتی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
استحقاق مدح و ذم ,
حسن و قبح فعلی ,
یقینیات ,
مشهورات (منطق) ,
مشهورات (معرفت شناسی) ,
عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) ,
عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) ,
عوارض ذاتی فعل ,
قضایای مشهور بالمعنی الاخص ,
ذاتی به معنای عام ,
مبادی قضایای یقینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
جعفر سبحانی
,
محمدرضا مظفر
,
سید محمدباقر صدر
چکیده :
در مسئله حسن و قبح، سه محور اصلى مطرح است: حسن و قبح ذاتى؛ حسن و قبح عقلى؛ سنخ قضاياى حسن و قبح. پرسش اصلى اين است كه آيا حسن و قبح، ذاتى براى افعال اند؟ و آيا عقل انسان توان ادراك حسن و قبح افعال را دارد؟ و قضاياى حسن و قبح آيا جزء قضاياى يقينى اند كه ريشه در واقع و نفس الامر دارند يا جزء قضاياى مشهور بالمعنى الاخص اند كه تنها پشتوانه آنها توافق آراء عقلاست؟ اين پژوهش با هدف تبيين و ارزيابى ديدگاه هاى محقق اصفهانى و با روش توصيفى ـ تحليلى به اين مسئله پرداخته است. محقق اصفهانى، حسن و قبح به معناى استحقاق مدح و ذم ذاتى را جزء عوارض ذاتى افعال دانسته و در مقام اثبات، توانايى عقلا را بر ادراك حسن و قبح اشياء به نحو ايجاب جزئى مى پذيرد. ايشان قضاياى حسن عدل و قبح ظلم را جزء قضاياى مشهور بالمعنى الاخص دانسته و تنها پشتوانه آنها را توافق آراء عقلا مى داند. ديدگاه ايشان در كنار نقاط قوت، برخى كاستى ها نيز دارد كه در اين نوشتار تبيين مى شوند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 93 تا 108
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ترجمه و شرح کشف المراد جلد 1
نویسنده:
علی شیروانی
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
قم: موسسه انتشارات دارالعلم ,
زبان :
عربی , فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کلام امامیه
,
فلسفه اسلامی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
19. مسایل کلامی
,
افعال الهی
,
صفات الهی
,
عقاید شیعه امامیه
,
شیعه شناسی
,
براهین خداشناسی
,
صفات خدا
,
اثبات وجود خدا
,
13. علم کلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
شابک (isbn):
978-964-7669-58-0
چکیده :
«کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد»، از کتاب های کلامی شیعه مشتمل بر مباحث فلسفی و کلامی در عقاید امامیه اثر علامه حلی می باشد. مکتوب حاضر ترجمه و شرح مباحث کلامی کتاب شریف «کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد»، مشتمل بر مقصد سوم تا ششم است. مقصد اول (در باب امور عامه) و دومِ (در باب جواهر و اعراض) کشف المراد، امروزه از مدار درس و بحث خارج و متون فلسفی ای مانند بدایة الحکمة، نهایة الحکمة و شرح منظومه جایگزین آن شده است، به همین دلیل نیز مترجم از ترجمه و شرح آن قسمت صرف نظر نموده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
روششناسی الکشف والبیان فی تفسیر القرآن
نویسنده:
حسن اصغرپور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
روش تفسیر قرآن
,
مسایل جدید روش شناسی
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
تفسیر قرآن
,
روش تفسیری ابواسحاق ثعلبی
کلیدواژههای فرعی :
اسرائیلیات ,
تابعین ,
تفسیر روایی ,
قرآن ,
مفسر ,
اسرائیلیات ,
قرائت قرآن ,
مفسران شافعیه ,
تفسیر روایی ,
تفسیر شافعیه ,
قرآن کریم ,
روش قرائت قرآن ,
اهل بیت (ع) در تفسیر ثعلبی ,
صحابه پیامبر(ص) ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
شاپا (issn):
2383-3165
چکیده :
ابواسحاق ثعلبی نیشابوری، مفسر برجستۀ ایرانی در سدۀ چهارم و پنجم هجری بهشمار میرود. ثعلبی در دانشهای گوناگون اسلامی همچون ادبیات عرب (صرف، نحو، لغت، اعراب و علوم بلاغی)، حدیث، تفسیر و علوم قرآنی تبحر داشته است؛ به گونهای که دانشپژوهان بسیاری، راههای دور و دراز را میپیمودند و خود را به مجالس درسی ثعلبی میرساندند. تفسیر ثعلبی اثری جامع و ارزنده در تفسیر قرآن بهشمار میرود که دربردارندۀ سخنان و دیدگاههای عالمان رشتههای گوناگون علمی است. از آنجا که بخش عمدۀ تفسیر ثعلبی را روایات صحابه و تابعین و حتی اهل بیت (ع) تشکیل میدهد؛ میتوان، تفسیر وی را در شمار تفاسیر روایی برشمرد. روحیۀ حقمحوری و منصفانۀ ثعلبی سبب شده که وی تفسیر خود را با روایات تفسیری اهل بیت (ع) بیاراید. همین مسئله موجب شده برخی، پیکان انتقادات و سرزنشها را به سوی وی نشانه روند. شخصیت و جایگاه برجستۀ علمی ثعلبی، عالمان، مفسران سدههای بعدی را بر آن داشته تا، به گونهای فراگیر، در آثار و نگاشتههای خویش از تفسیر وی بهره گیرند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 241 تا 276
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین دیدگاه عبدالرزاق لاهیجی در باب اعتباری بودن تشخّص
نویسنده:
مریم سالم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود
,
ملاصدرا
,
ملا عبدالرزاق بن علی لاهیجی
,
تمیز
,
هستی شناسی اسلامی
,
فلسفه الهی
,
تشخص خارجی
,
درباره لاهیجی
کلیدواژههای فرعی :
ماهیت ,
ماده ,
اجزاء عقلی ,
اجزاء ذاتی ,
ماهیت جزئی ,
تمایز ,
امر انتزاعی ,
اصالت وجود ,
تعین شخصی ,
وضع ( مقوله ) ,
معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی) ,
کلی عقلی((اصطلاح وابسته)، قسیم کلی منطقی و طبیعی) ,
کلی طبیعی((اصطلاح وابسته)، قسیم کلی عقلی و منطقی) ,
ما به التشخص ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملا عبدالرزاق لاهیجی
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
تشخّص که نزد حکمای مشایی، اشراقی و متعالیه و نیز بین متکلمین امامیه و اشاعره از جمله مباحث مهم متافیزیکی است نزد لاهیجی نیز مهم است و آرای کلامی خواجه، ایجی، جرجانی و دوانی او را وا میدارد تا به تحلیل و ارزیابی دیدگاههای مشایین و متکلمین در این موضوع بپردازد. لاهیجی تشخّص را امری اعتباری میداند، به این معنا که وجود مستقلی در خارج ندارد و عین هویّت شخص و وجود خاص آن و همان ماهیت متشخّصه است و همچون وجود با ماهیت در خارج متحد است و تنها در تحلیل ذهن از ماهیت جدا و ماهیت متصف به آن میشود. در تعریف تشخّص و نحوۀ وجود آن در خارج و ما به التشخّص فرقی بین لاهیجی و ملاصدرا وجود ندارد و هر دو تشخّص و عامل تشخّص را همان وجود خاص شیء میدانند. وجودی که عین تحقق و عینیت است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 77
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل تطبیقی از قاعده لطف در دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
محمد بیدهندی، سکینه محمدپور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
یقین
,
کلام امامیه
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
تکلیف (افعال الهی)
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
مکلف ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
وعد و وعید ,
احکام لطف ,
رحمت الهی ,
کافر ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
اقسام لطف ,
ابطال وجوب لطف ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
جعفر سبحانی
چکیده :
قاعده لطف یکی از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفته اند. متکلمان امامیه، اصل امامت و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است؛ از طریق قاعده لطف اثبات نموده اند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداخته اند. هدف این مقاله، این است که با توجه به اهمیت این قاعده در کلام اسلامی، دلایل عقلی متکلمان اسلامی را در اثبات وجوب لطف بررسی کند. علاوه بر این، بررسی دیدگاه متکلمان اهل سنت نسبت به قاعده لطف و نقد دلایل عقلی ای که مخالفان قاعده لطف، در ابطال وجوب لطف به کار برده اند، نیز از اهداف این مقاله است. نتیجه ای که در این مقاله از بررسی دلایل عقلی متکلمان اسلامی در اثبات وجوب لطف به دست آمده، این است که فقط، دلایل عقلی ای که وجوب لطف را از طریق رحمت الهی و جود و کرم او اثبات می کنند، دلایلی یقینی بوده، دارای ضرورت عقلی هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حدیث رؤیت
نویسنده:
شهاب الدین وحیدی مهرجردی, مریم خاتمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لقاءالله
,
دلایل عقلی
,
رؤیت
,
رؤیت بصری
,
راه کشف و شهود
,
رویت قلبی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
دلائل نقلی بر رؤیت
کلیدواژههای فرعی :
متکلمان شیعه ,
حنابله (فرق کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
ماتریدیه (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
عقل فعال ,
قرآن کریم ,
عالَم آخرت (عرفان نظری)(مقابل عالَم دنیا) ,
رویت خدا در قرآن ,
رویت در احادیث ,
رویت در مباحث کلامی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه حلی
چکیده :
رؤیت از واژهها و اصطلاحاتی است که حتی پیش از اسلام در ادیان مسیحیت و یهودیت مطرح بوده است و در قرون اولیه اسلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و در سده دوم و سوم هجری قمری به اوج خود رسیده و بحث دربارۀ آن ادامه یافته است. همین امر سبب تشکیل فرقهها و گروههای مختلفی گردیده است. این مسئله بیشتر در حوزههای ادبی، کلامی و عرفانی تحلیل و نقد شده است. در این گفتار میکوشیم تا پس از معنی رؤیت به بررسی این مسئله از نظر قرآن کریم و احادیث و آرا و گروههای مختلف اسلامی از شیعه و سنی بپردازیم. ضمناً آثار و احوال کوتاه جمعی از مشایخ و عرفا و نظرات عدهای از متکلمین (اشاعره، معتزله، شیعه) و نیز برخی از بزرگان تصوف و عرفان و خط مشی آنها نیز ذکر گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 217 تا 242
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق فضیلت مدار و نسبت آن با اخلاق اسلامی
نویسنده:
حسن اسلامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اخلاق فلسفی
,
اخلاق یونانی
,
مکتب اخلاق فضیلت محور
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
فضایل اخلاقی
,
اخلاق افلاطونی
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
اخلاق فضیلت گرا
,
اخلاق یونانی
کلیدواژههای فرعی :
قوای نفس ,
عدالت ,
نظام اخلاقی ,
خویشتنداری ,
رویکرد سکولار ,
حکمت عملی ,
حکمت نظری ,
شجاعت ,
عفت ,
حکمت ,
عفت ,
برتری انسان ,
تکثر نظام های اخلاقی ,
آرته ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
چکیده :
در برابر دو نظام «اخلاقی تکلیف گرا» و نتیجه گرا در غرب، دهه های اخیر شاهد احیای مجدد نظامی اخلاقی شده که به جای «کنش» بر «منش» تأکید دارد و به اخلاق فضیلت مدار (Virtue ethics) نامور شده است. مسلمانان از گذشته با روایت افلاطونی این نظام آشنا بوده و با تعدیلی اندک، آن را بر اخلاق اسلامی منطبق دانسته اند.این مقاله می کوشد تا نسبت این اخلاق را با اخلاق اسلامی بررسی کند و صحت ادعای یگانگی آن دو را محک بزند؛ به همین سبب، نگارنده بحث را از معادل یونانی فضیلت (آرته) آغاز می کند و معنای آن را در فرهنگ یونانی تحلیل کرده، فضائل اصلی در این نظام اخلاقی را براساس متون اصلی اخلاق فضیلت مدار نشان می دهد. آن گاه سیر این نظریه در جهان اسلام را پی می گیرد و جایگاه مقبول آن را در میان عالمان مسلمان باز می تاباند. سرانجام مدعای اصلی این مقاله (ناسازگاری روایت یونانیِ اخلاق فضیلت مدار با ارزش های اخلاق اسلامی) بیان می شود و نگارنده برای اثبات آن، سه دلیل اصلی پیش می کشد: نُخست آنکه، فضائل اصلی در اخلاق یونانی، سکولار و دنیوی است. دوم آنکه، فضائل چهارگانه اصلی در این نظریه، جامع فضائل اصلی اسلامی نیستند. سوم آنکه، معنای این فضائل در اخلاق یونانی با معنای آنها در نظام اخلاق اسلامی سخت متفاوت است. دشواری فضائل چهارگانه، مغایرت نفس شناسی با نفس شناسی قرآنی است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 22
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی اراده الهی در اندیشه فلاسفه و متکلمان اسلامی با تأکید بر مدرسه کلامی بغداد و حله
نویسنده:
مهدی فرمانیان، حسین حجت خواه
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم الهی
,
ذات (منطق)
,
کلام امامیه
,
مشیت الهی
,
01. خداشناسی (کلام)
,
اسمای الهی
,
اصطلاحنامه تاریخ اسلام
,
مدرسه حله
,
شخصیت ها
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
اشاعره ,
اراده ,
صفات فعل ,
صفات ذات ,
قضاء و قدر ,
داعی ,
صفت فعل ,
صفت ذات ,
حب (محبت) ,
صفات خدا ,
امضای الهی ,
کیفیات نفسانی ,
اراده حتمی ,
فعل خارجی حق ,
مرتبه کُن ,
رابطه اراده حق با ذات ,
مرید بودن خداوند ,
معتزله بغداد ,
فلاسفه مشا ,
ذات واجب ,
رابطه اراده الهی با مشیت ,
امامیه نخستین ,
رابطه اراده حق با علم ,
رابطه اراده حق با قدرت ,
حدوث و قدم اراده الهی ,
روایات اهل بیت (ع) ,
اراده ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
چکیده: «اراده الهی» از مهم ترین مباحثی است که تبیین کلامی و فلسفی آن با یکدیگر متفاوت است؛ هرچند برخی متکلمان در تفسیر «اراده الهی» به اندیشه فلسفی گراییده اند. در اندیشه متکلمان نخستین امامیه، با تأکید بر مضامین احادیث اهل بیت، اراده یکی از مراتب فعل الهی و به معنای «عزم بر مشیت» بود؛ اما مدرسه بغداد، همگام با معتزله بغداد، آن را به «فعل الهی» یا «امر به فعل» تفسیر کرد؛ گرچه ذاتی دانستن اراده و تفسیر آن به «علم به مصلحتِ در فعل» نیز طرفدارانی داشت. پس از مدرسه بغداد و در طول تاریخ کلام امامیه، تحلیل اراده تحت تأثیر اندیشه فلسفی قرار گرفت و سرانجام در مدرسه حله، اراده به امری ذاتی یا همان داعی، یعنی «علم به مصلحت و خیریت در فعل» تفسیر شد. در این پژوهش، درصدد هستیم با واکاوی چیستی اراده از دیدگاه فیلسوفان و متکلمان، سیر تطور آن را در سده های میانه، به ویژه در اندیشه کلامی مدرسه بغداد و حله بررسی کنیم و با ارزیابی تطبیقی این دیدگاه ها، نسبت آنها را با رویکرد روایات در این زمینه دریابیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 43 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
سیر تطور آرای فقیهان امامیه پیرامون شئون اراده
نویسنده:
مصطفی ملیحی، سید محمدصادق موسوی، سید عبدالرحیم حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اراده
,
اصطلاحنامه فقه
,
انسان شناسی فقهی
,
اراده در فقه
کلیدواژههای فرعی :
تاریخ فقه ,
03. انسان شناسی Human nature ,
رضا ,
انسان شناسی دینی ,
قرآن ,
نیت ,
فقیهان امامیه ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن
,
علامه حلی
چکیده :
مطالعه و تأمل در سیر تاریخی و روند تحولات نظریات فقیهی بنیادین پیرامون ماهیت اراده و شئون مختلف آن از جمله شیوه های کاربردی در انجام استنباط جامع و پویا از متون و منابع فقهی به شمار می آید، شیوه ای که تاکنون کم تر بدان توجه گردیده یا بهتر است گفته شود پژوهش بنیادینی در این زمینه سامان نیافته است، از آنجا که مطالعه و تحقیق در تاریخ فقهی اراده برای صاحب نظران و اهل تأمل و تعمق در حوزه مباحث فقه و حقوق امری پوشیده و دور از نظر نیست و انجام تجزیه و تحلیل های فقهی و حقوقی مقوله اراده منوط به تأمل در این عرصه است، از نگاه این مقاله اراده نسبت به افعال حقوقی و رفتارهای اخلاقی به عنوان ویژگی منحصر به فرد فعل منشأ مسئولیت آدمی و فصل ممیز و محصل انسانیت انسان در مرحله فعل و عمل، بلکه مهم ترین نشانه سنجش صحت و بطلان افعال حقوقی، به رغم اهمیت و جایگاه اراده و مفاهیم مرادف آن چون قصد و رضا حقیقت این عنصر حیاتی پیوسته محل بحث و نزاع اندیشمندان عرصه فقه و حقوق بوده و هست، امری که معنا بخش همه تعهدات، التزامات و الزامات ناشی از شخصیت های حقیقی و حقوقی است. اگر به دامنه های اختلاف آرای صاحب نظران پیرامون اراده توجه عمیق تری داشته باشیم، اغلب اختلافات و تفاوت نظرات برخاسته از تفاوت ها و تمایزها در مبانی فکری است. که در تاریخ فقهی و سیر تطور آن می توان دست کم سه مرحله نظری و بنیادین را مورد تأکید قرار داد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
تعداد رکورد ها : 597
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید