جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور اعلام
>
سهروردی (شیخ اشراق), شهاب الدین یحیی بن حبش (با عمر بن محمد سهروردی عارف اشتباه نشود، مؤسس مکتب اشراق، احیاگر حکمت خسروانی، خواهرزاده عمر بن محمد سهروردی عارف), -549ق/1155م. سهرورد، زنجان، ایران 587ق/1191م. حلب، سوریه
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
تعداد رکورد ها : 1387
عنوان :
رابطة علت و معلول در دیدگاه سهروردی و ملاصدرا؛ شباهت ها و تفاوت ها
نویسنده:
رضا اکبریان، نفیسه نجبا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
ملاصدرا
,
علت
,
معلول (درمقابل علت)
,
حکمت اشراق the School of Illumination
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
دیدگاه سهروردی با ارائة تفسیر و تبیین جدیدی از علیت مورد استقبال متفکران پس از وی قرار گرفت. اما طرح دیدگاه ملاصدرا پس از سهروردی نقطة عطف دیگری در تاریخ فلسفه به شمار می آید و زیربنای تأملات بعدی محسوب می شود. سهروردی اگرچه رابطة عمیق تری بین علت و معلول نسبت به دیگر فلاسفه در نظر می گرفت، اما به عقیدة او باز هم برای معلول می توان هویتی مستقل از علت در نظر گرفت. اما از نظر ملاصدرا چنین استقلالی هم مورد اشکال است. عقیدة ملاصدرا در خصوص رابطه بین علت و معلول متأثر از اندیشة سهروردی است، اما با مبانی خاص وی، تفسیر جدیدی می یابد و شکل متفاوتی به خود می گیرد. اصالت وجودی بودن ملاصدرا و یگانه دانستن حقیقت وجود در عین داشتن مراتب شدید و ضعیف از دلایل متفاوت بودن و در عین حال متکامل تر بودن اندیشة صدرا نسبت به سهروردی است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اصالت نور و تحقق تبعی ظلمت در اندیشه سهروردی
نویسنده:
محمود هدایت افزا، عباس شیخ شعاعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سهروردی
,
حکمت اشراق
,
اصالت نور
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
نور (حکمت اشراق)
,
نورشناسی سهروردی
,
ظلمت شناسی سهروردی
,
تحقق تبعی ظلمت
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
حکمت متعالیه ,
اصالت ماهیت ,
اصالت وجود ,
المشارع و المطارحات ,
حکمت مشاء ,
حکمت یونان باستان ,
اصالت ,
موجود بالذات ,
مجعول بالذات ,
اتحاد عرضی وجود و ماهیت ,
معتزله (اهل سنت) ,
قرآن ,
ترکیب انضمامی ,
اسماعیلیه ,
بالتبع ,
بالعرض ,
فلسفه یونان ,
حکمت متعالیه ,
فلسفه مشاء ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
آموزههای زردشتی (آموزههای ادیان ایران باستان) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
ترکیب انضمامی ,
تشکیک در وجود ,
مجعول بالعرض ,
مقوله بندی اشراقی موجودات ,
موجود بالتبع ,
تعالیم زردتشت ,
اصالت عام ماهیت ,
غنای ذاتی نور ,
مجعول بالتبع ,
اعتباریت اخص وجود ,
تشکیک در نور ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقی سهروردى از نور و ظلمت، مقولهبندى اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقق تبعی ظلمت، پیشینه تفکر وى و توجه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشه شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این راستا مشخص گردیده که معنای نور نزد سهروردی، أخص از معنای وجود نزد ملاصدرا است و به همین دلیل گاه از سوی صدرا و برخی شارحان وی نسبت تناقضگویی به سهروردی داده مىشود؛ اما لحاظ معانی وجود و ماهیت در اصطلاحات شیخ احسائی و تطبیق آن بر نور و ظلمت سهروردی، تفسیر نوینی از «اصالت وجود» در پیش روی ما قرار مىدهد که در پرتو این نگرش، نظام فلسفی سهروردی، قدرى منسجمتر و پویاتر به نظر میرسد. در این تفسیر نور یا وجود «موجود بالذات» و ظلمت یا ماهیت، «موجود بالتبع» ـ و نه بالعرض ـ به شمار مىرود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 143 تا 172
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بحث تطبیقی درباره «اصالت نور» در سهروردی و «اصالت وجود» در ملاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
,
اصالت وجود
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حلّ چالش ثنویت ذهن و عین در حکمت متعالیه ملّاصدرا
نویسنده:
رضا اکبریان، حسین قاسمى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
وجود ذهنی
,
اختلاف تشکیکی
,
عقل فعال
,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی)
,
حقیقت هستی
,
صور محض
,
قیام صدوری صور نفسانی
کلیدواژههای فرعی :
نفس آدمی ,
مشاء ,
استکمال نفس ,
ظهور ظلی ,
وحدت شخصی وجود ,
واقع نمایی ,
سوفسطایی ,
صور محض ,
جعل وجود ,
حکمت متعالیه ,
اصالت وجود ,
وحدت تشکیکی وجود ,
رابطه عین و ذهن ,
ثنویت ذهن و عین ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از دیرباز، مسئله نسبت ذهن و عین ـ و ملاک واقع نمایى آن ـ در مکاتب مختلف فلسفى مطرح بوده است. افلاطون واقع نمایىِ ذهن را براساس «وجود عینى مُثُل، وجود پیشینى نفس، و تذکّرى بودن معرفت» تبیین کرد. ارسطو نیز وحدت ذهن و عین را در «صور مجرّد» جست و جو نمود. در جهان اسلام، «تمایز وجود و ماهیت» باعث شد تا تقرّر ماهوى بیش از پیش برجسته گردد و معضل وجود ذهنى جدّى تر پیگیرى شود. ابن سینا بر این اساس بود که «خدا و عقل فعّال» را به عنوان موجوداتِ مجرّد، ضامن این حاکویت دانست. نویسندگان این مقاله تلاش مىکنند نشان دهند ملّاصدرا، بهتر از پیشینیان خود، به این مسئله پرداخته است. او ثنویت ذهن و عین را با استفاده از «اصالت وجود، اصل تشکیک در حقیقت وجود، اصل تعلّق جعل به وجود، قیام صدورى صور علمیه به نفس و حرکت اشتدادى نفس»، به وحدت مى رساند. او با استفاده از این اصول، هر دو ساحت ذهن و عین را در حقیقت عینیه واحده وجود به وحدت مىرساند. تعبیر وى از وجود ذهنى در مرتبه وحدت تشکیکى وجود «وجود ظلّى»، و در مرتبه وحدت شخصى وجود «ظهور ظلّى» است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 11 تا 36
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی تطبیقی دیدگاه ملاصدرا و علامه طباطبایی در باب سلوک عرفانی
نویسنده:
اعظم اسلامی نشلجی، رضا اکبریان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
وحدت شخصی وجود
,
سلوک عرفانی
,
قرب الهی
,
وحدت شخصی
,
وحدت شخصی وجود
,
قرب الهی
,
حکمت متعالیه
,
مقامات سلوک(مقابل مقامات کمال)
,
سلوک در حقایق الهی
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
علم حصولی ,
برهان صدیقین (اثبات خدا) ,
حقیقت وجود ,
ادراک حضوری خداوند ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
برهان صدیقین ,
قرآن ,
اصالت واقعیت (=وجود ,
قرآن ,
ماهیت ,
تقدم وجود بر ماهیت ,
طریقت ,
حقیقت وجود(صفات) ,
مسیر الی الله ,
الگوی تشکیکی اتصالی هستی ,
انوار متکثره ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
شاپا (issn):
2383-0697
چکیده :
در این مقاله سعی بر آن است تا به مسئله سلوک عرفانی در تفکر فلسفی ملاصدرا و علامه طباطبایی بپردازیم. مهمترین هدف پژوهش حاضر این است که نشان دهد که نوآوریهای علامه طباطبایی در این مسئله، بر اساس مبانی نظری فلسفه او، چه بوده است. ملاصدرا اسفار اربعه خود را بر اساس آموزههای عرفانی ابنعربی، بهخصوص سفرهای چهارگانه انسان برای سلوک در حقایق الهی تنظیم میکند و تلاش دارد تفسیری فلسفی از سلوک عرفانی انسان در مسیر الی الله ارائه کند. او مقصد سلوک عرفانی را رسیدن به ساحت وجود بر محور معرفت و حکمت نظری میداند و از قرب الهی نیز در همین پارادایم صحبت میکند ولی آن را متفرع بر حکمت نظری و مباحث وجودشناسی میداند. علامه طباطبایی با اثبات وحدت شخصی وجود به عنوان اولین مسئله فلسفی، با ظرافت تمام، طرح ملاصدرا از سلوک عرفانی را با توجه به مبانی خویش تغییر میدهد. در فلسفه او سلوک عرفانی جهت نزدیکشدن به واقعیت مطلق و رسیدن به قرب الهی بدون واسطههایی که ملاصدرا مطرح میکند، محقق میشود
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 19
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مظاهر عالم هورقلیا در فلسفه اشراق و مکتب شیخیه
نویسنده:
سیدعباس ذهبی، فریده محرمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
احمد احسایی
,
هستی شناسی اسلامی
,
حکمت اشراق the School of Illumination
,
عالم هورقلیا
,
هورقلیا
کلیدواژههای فرعی :
جهان طبیعت ,
بهشت و جهنم ,
اقلیم هشتم ,
جن ,
عالم رؤیا ,
عالم ملکوت ,
رؤیا ,
عالم نفوس ,
نظام عالم ,
شیخیه ( شیعه اثنی عشری) ) ,
ابلیس ,
جابرسا ,
صور معلقه ,
عالم محسوسات ,
هستی شناسی عرفانی (مسائل جدید کلامی) ,
صورت مثالی ,
صوت ,
جابلقا ,
عالَم خیال(مقابل عالَم حقیقت) ,
عالَم مثال(قسیم عالم معانی و ارواح و اجسام) ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
جای نگاری عالم هورقلیا ,
مظاهر معرفت شناختی عالم هورقلیا ,
صور خیالیه ,
صور منفصله ,
مظاهر جهان شناختی عالم هورقلیا ,
اشیاء صیقلی ,
اصوات مثالی ,
طعوم ,
روایح ,
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
در تعریف لغوی واژه هورقلیا اگرچه آرای متنوعی در باب یونانی، سریانی و عبری بودن آن وجود دارد، می توان دقیق ترین تعریف را «خورکلپا» به معنای جسم خورشیدی دانست که ریشه در فرهنگ و زبان ایران باستان دارد. در جهان شناسی حکمت اشراق، عالم هورقلیا را می توان با عالم صور معلقه، اشباح مجرده، عالم مثال و عالم خیال منفصل یکی دانست. ضمن آن که در مکتب شیخیه، با توجه به رویکرد کلامی آن مکتب، عالم ملکوت نیز معادل هورقلیا آمده است. اگرچه تفاوت هایی در جهان شناسی این دو مکتب، به ویژه در تعداد مراتب هستی، دیده می شود، مظاهر عالم هورقلیا نزد هر دو جریان مشترک است. برخی از این مظاهر بیشتر صبغه معرفت شناختی دارند و برخی صبغه هستی شناختی. از دسته اول، می توان به مظهر خیال، خواب و رویا و وحی و الهام اشاره کرد و از دسته دوم، می توان جنبه هستی شناختی جن و شیاطین، آینه و اصوات و روایح مثالی را نام برد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 73 تا 96
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازشناسی تأثیر پذیری شیخ احمد احسایی از مکاتب فکری
نویسنده:
سید هادی سیدوکیلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
ساوه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
احمد احسایی
,
اصول دین شیخیه
,
شیخیه
,
بابیت (فرق اسلامی)
,
اندیشه شیخ احمد احسائی
کلیدواژههای فرعی :
سلسله مراتب عالم ,
اخوان الصفا ,
اهل بیت(ع) ,
عالم عقول ,
شیخیه کرمان (از شیعه اثنی عشری) ,
نورالانوار ,
حکمت اشراق the School of Illumination ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
قرآن ,
بهائیت (فرق اسلامی) ,
اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) ,
مانویت (ادیان آریایی ایران باستان) ,
اصطلاحنامه تصوف ,
ذهبی (ذهبیه از صوفیه) ,
هورقلیا ,
نور اقرب (حکمت اشراق) ,
جوامع الحکم ,
شرح زیارت جامعه کبیره ,
حیاة النفس فی حظیرة القدس ,
معارف بشری ,
تعالیم فیثاغورث ,
نور محمدیه (ص) ,
شرح المشاعر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
شیخ احمد احسایی را می توان یکی از پرنویس ترین عالمان زمان خود و صاحب کتب فکری خاص دانست. نزاع در مورد آراء شیخ همچنان ادامه دارد. برخی به شکلی افراط گونه و برخی دیگر به گونه ای تسامح وار به وی نگریسته اند. نکته قابل توجه در آثار شیخ احمد گوناگونی و تنوع موضوعی آن است. مهمترین ایراد عالمان بزرگ عصر احسائی به وی عدم انطباق ظاهر مطالب وی با محکمات کتاب و سنت و اعتقادات مسلم دینی بوده است که بیشتر به روش شناسی شیخ احمد باز می گردد. اگر چه شیخ بر معیار و میزان بودن کتاب خدا و احادیث معصومان تصریح نموده و این دو را ملاک ارزیابی سخنان خویش خوانده است. با این وجود شیخ در کتابهای خویش از ذکر اصطلاحات فلسفی و عرفانی اجتناب نکرده و در بسیاری از موارد بشری چون علم هیئت و طبیعیات فلسفی و... تبیین و توضیح داده است. شیخ ناخواسته گرفتار تاثیرپذیری از مکاتب گوناگون بشری شده و حقیقت مباحث دینی را با استفاده از معارف بشری تبیین نموده است، امری که از سوی خود وی به شدت مذموم تلقی می شود. رد پای مکاتبی چون فلسفه، مخصوصا فلسفه اشراقی سهروردی، آیین مانوی، باطنی گری اسماهیلی و تصوف در آثار و آراء شیخ یافت می شود. همچنین شذوذات و مبهمات مطرح در اندیشه شیخ، باعث پیدایش انحراف بابیت شد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 39 تا 58
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عشق مولانا و خیال سهروردی
نویسنده:
حسین دباغ
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژههای اصلی :
حکمت اشراق the School of Illumination
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
چگونگی بازتولید فلسفههای علوم انسانی با تکیه بر فلسفه اسلامی
نویسنده:
حسین سوزنچی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه اسلامی
,
علوم انسانی
,
فلسفه اولی
,
فلسفه الهی
,
فلسفه اسلامی
,
فلسفه علوم انسانی
,
علوم انسانی (سایر)
,
بازتولید فلسفه علوم انسانی
کلیدواژههای فرعی :
اسفار ,
سکولاریسم ,
عقلگرایی ,
وجودشناسی ,
معقول ثانی ,
علت غایی ,
قرآن ,
لیبرال دموکراسی ,
طبقه بندی علوم ,
فلسفه علم ,
پوزیتیویسم منطقی ,
علم شناسی ,
فلسفه های مضاف ,
فلسفه حقوق ,
طبیعت شناسی ,
دانش سنتی ,
فلسفه حقوق اسلامی ,
تجربه گرایی (مسائل جدید کلامی) ,
اومانیسم (مسائل جدید کلامی) ,
هستی شناسی اسلامی ,
سکولاریسم ,
حکومت دموکراسی لیبرال ,
پوزیتیویسم منطقی ,
علم طبیعی ,
فلسفه پوزیتیویسم ,
ماهیت علت غایی ,
قرآن ,
فلسفه علوم انسانی ,
دانش مدرن ,
فلسفه حقوق ,
فلسفه علم ,
عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) ,
معقولات ثالثه(مقابل معقولات ثانیه خاص) ,
لقاء حق ,
اثباتگرایی (مکتب فلسفی) ,
انسانگرایی = اومانیسم (مکتب فلسفی) ,
ظلم از دیدگاه قرآن ,
زیر بنای علوم ,
وجودشناسی ماتریالیستی ,
مادی انگاری انسان ,
وجودشناسی مضاف ,
کاربرد فلسفه اسلامی ,
گزاره حسی ,
گزاره عقلی ,
تجربهگرایی = آمپریزم (فلسفه) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
امروزه اثبات اینکه بسیاری از آموزههای علوم انسانی مدرن، با آموزههای اسلامی ناسازگار است و تحول در این علوم، امری ضروری است، کار دشواری نیست. آنچه دشوار است تبیین این نکته است که چگونه میتوان این تحول را، نه با نگاه خام و گذاشتن چند آیه و روایت در کنار متون جدید، بلکه با استمداد از علوم و اندیشههای اسلامیای که حاصل قرنها تلاش علمی اندیشمندان مسلمان بوده و در تعاملی پویا با اندیشههای معاصر، رقم زد. اگرچه این تحولبخشی نیازمند استمداد از بسیاری از دانشهای سنتی مسلمانان است، اما هدف مقاله حاضر، این است که فقط شیوه و میزان کمک «فلسفه اسلامی موجود» به تحولآفرینی در علوم انسانی مدرن را مورد بحث قرار دهد. در طبقهبندیهای سنتی علوم، به دلیل پذیرش ماهیت سلسله مراتبی دانشها، «فلسفه اولی» مادر علوم شمرده میشد، و به لحاظ معرفتشناختی، شایستگی این را دارد که پشتوانه تمام علوم دیگر قرار گیرد. با انحطاط مابعدالطبیعه در دوران جدید و القای بنبست در عرصه وجودشناسی، فلسفه به مثابه علم وجودشناسی رسما کنار زده شد، و تقدم فلسفه بر سایر علوم زیر سؤال رفت؛ اما در پس پرده، وجودشناسی ماتریالیستی زیربنای علوم گردید و با غلبه یافتن پیشفرضهایی همچون مادی و متباین دانستن وجود انسانها و کنار گذاشتن مبحث علیت غایی در تحلیل واقعیات انسانی، استقلال و اصالت فلسفی بسیاری از مباحث علوم انسانی زیر سؤال رفت و فضای قراردادانگاری و تبعیت از اعتباریاتِ بیضابطه غلبه یافت و مباحث این دسته از علوم، به یک سلسله مباحث حسی و قراردادی آمیخته با پیشداوریهای ماتریالیستی در باب ماهیت انسان، فروکاسته شد. این مقاله میکوشد با تبیین الگوی مطالعه وجودشناختی در بررسی امور خاص، نشان دهد که چگونه «وجودشناسی مضاف» میتواند الگوی موجهی برای تحقیق در عرصه «فلسفههای مضاف» (فلسفه روانشناسی، فلسفه اقتصاد، و...) باشد؛ و نیز اینکه چگونه تحولآفرینی در علوم انسانی مدرن، نیازمند بهرهمندی از چنین «فلسفههای مضاف»ی است. همچنین با نشان دادن مصادیقی از تحقق یافتن چنین وجودشناسیهای مضافی در تاریخ اندیشه اسلامی، و ارائه مصادیقی از ورود این گونه مباحث در نقد و اصلاح علوم انسانی جدید، امکان عملی چنین الگویی را آشکارتر سازد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 118
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بداهت قضایای اخلاقی در اندیشه اسلامی
نویسنده:
حسن معلمی، مجید ابوالقاسم زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه باقرالعلوم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
فلسفه اخلاق (اِتیک)
,
حسن و قبح
,
حسن و قبح
,
فلسفه اخلاق (عام)
,
قضیه تحلیلی
,
قضیه ترکیبی(مقابل قضیه تحلیلی)
,
قضیه تحلیلی(مقابل قضیه ترکیبی)
,
قضیه ترکیبی
,
قضایای نظری اخلاق
کلیدواژههای فرعی :
فطرت ,
بدیهی ,
علم حصولی ,
عدل و ظلم ,
علم حضوری ,
دین و فطرت ,
اولیات ,
وجدانیات (منطق و معرفتشناسی اسلامی) ,
حکم اخلاقی ,
علم(حصولی و حضوری) ,
فطرت الهى ,
بدیهی(اولی تصوری و تصدیقی) ,
بدیهیات اولیه ,
وجدانیات ,
فطرت(سرشت) (معرفت شناسی) ,
فطرت(سرشت دینی) ,
ذاتی اعتباری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
عبدالله جوادی آملی
,
جعفر سبحانی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
سید محمدباقر صدر
شاپا (issn):
0
چکیده :
برخی از قضایای اخلاقی بدیهی اند و مبنای توجیه قضایای نظری اخلاق قرار می گیرند. این دیدگاه با وجود آنکه در اندیشه اسلامی سابقه طولانی دارد و به وسیله حکمای معاصر با تفصیل بیشتری مطرح شده است، اما نوع بداهت آن کمتر مورد تبیین قرار گرفته و بعضا با اختلاف نظر همراه بوده است. نگارنده در این نوشتار معتقد است که دست کم دو قضیه «عدل حسن است» و «ظلم قبیح است» بدیهی اولی اند. ولی دیدگاه ها درباره اینکه این قضایا تحلیلی باشند یا ترکیبی، حمل در آنها ذاتی اولی باشد یا شایع صناعی، حسن و قبح ذاتی عدل و ظلم باشد یا عرضی لازم بیّن آن دو، و در صورت ذاتی بودن ذاتی باب ایساغوجی باشد یا باب برهان، مختلف است. بداهت قضایای مزبور فقط بدان جهت نیست که جزو اولیات اند بلکه جزو وجدانیات نیز به شمار می روند. از این رو، باید گفت که ما به علم حضوری نیز برخی مصادیق حسن و قبح را تشخیص می دهیم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 121 تا 154
مشخصات اثر
ثبت نظر
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
تعداد رکورد ها : 1387
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید