جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک : support@alefbalib.com

نام :*

نام خانوادگی :*

پست الکترونیک :*

* *

تلفن :

دورنگار :

آدرس :

بخش :

پیغام :*

حروف تصویر :

* *

ارسال انصراف

فارسی | العربیه | English

در تلگرام به ما بپیوندید

پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی

جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن

: جستجو در الفبا در گوگل

...جستجوی هوشمند

مرور > مرور کلید واژه ها

ظهور ظلی

مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو

تعداد رکورد ها : 4

عنوان :

اعتبار قاعده الواحد در نظام های وحدت وجودی: در پرتوی ارتباطش با قاعده «بسیط الحقیقه»

نویسنده:

منیره پلنگی

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

شیراز: دانشگاه شیراز,

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید , صفات الهی , امامت , قاعده بسیط الحقیقه , قاعده «الواحد» , نظام وحدت وجودی , رابطه وحدت و کثرت , شخصیت ها , عرفان نظری

کلیدواژه‌های فرعی :

توحید , وحدت وجود , سنخیت , ظهور , کثرت , ظهور ظلی , نفس رحمانی , بساطت , جعل , صدور , وحدت صرفه , وحدت عددی , حق مخلوق , مجعول حقیقی , جهت صدور , جعل وجود , جعل بسیط ماهیت , امامان معصوم علیهم السلام ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

در این مقاله، قاعده‌ معروف الواحد در نظام‌های وحدت وجودی ارزیابی می‌شود و با توجه به قاعده‌ دیگری که عموما برای چنین نظام‌هایی بنیادی است، یعنی «قاعده‌ بسیط الحقیقه کل الاشیاء»، نتیجه خواهیم گرفت که نظر به بساطت محض «مصدر» که به معنای جامعیت و کل الوجود بودن است، دیگر به تبیین و تحکیم قاعده‌ الواحد برطبق روال مرسوم نیازی نیست. در طراحی استدلال‌های مرسوم، برای اثبات قاعده‌ الواحد یک تقابل رفع ‌نشدنی میان وحدت و کثرت فرض شده است. به نظر می‌رسد تلقی تقابل و اجتماع ‌ناپذیر بودن وحدت و کثرت، ریشه در نادیده گرفتن قاعده‌ بسیط‌ الحقیقه دارد. به این قاعده در نظام‌هایی که نوعا وحدت وجودی نیستند توجه نشده است و لذا می‌توان ادعا کرد که بها دادن به قاعده‌ ‌الواحد، با همان سبک و سیاق مرسوم، غفلت از وحدت صرفه‌ وجود حق بوده است. وحدت صرفه، چون تقابل میان وحدت و کثرت را می‌زداید، اعتبار قاعده‌‌ الواحد را، بدان‌گونه که مبتنی بر چنین تقابلی است، مخدوش می‌سازد، زیرا این‌جا دیگر «وحدت»، چه در «مصدر» و چه در «صادر» هیچ‌کدام مقابل «کثرت» نیست، بلکه در اولی به‌نحو کثرت است در وحدت و در دومی به‌نحو وحدت است در کثرت. از همین‌روست که در اندیشه‌ ابن‌عربی و نیز ملاصدرا، نفس رحمانی یا حق مخلوق به (که همان وجود ساری در ماسواست) تنها صادر و صادر اول و آخر است. در همین چارچوب، معنای «صدور» به ناچار نیازمند تحولی اساسی بوده، مبدل به معنای «ظهور» خواهد شد. هم‌چنین در این زمینه، تأمل و ارزیابی «مجعول حقیقی» و «سنخیت» میان علت و معلول از نو باید صورت گیرد.

صفحات :

از صفحه 57 تا 74

مشخصات اثر

عنوان :

حلّ چالش ثنویت ذهن و عین در حکمت متعالیه ملّاصدرا

نویسنده:

رضا اکبریان، حسین قاسمى

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF چکیده

وضعیت نشر :

قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس‌سره,

کلیدواژه‌های اصلی :

وجود ذهنی , اختلاف تشکیکی , عقل فعال , واقع‌گرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) , حقیقت هستی , صور محض , قیام صدوری صور نفسانی

کلیدواژه‌های فرعی :

نفس آدمی , مشاء , استکمال نفس , ظهور ظلی , وحدت شخصی وجود , واقع نمایی , سوفسطایی , صور محض , جعل وجود , حکمت متعالیه , اصالت وجود , وحدت تشکیکی وجود , رابطه عین و ذهن , ثنویت ذهن و عین ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین , ابن سینا: ابوعلی سینا

چکیده :

از دیرباز، مسئله نسبت ذهن و عین ـ و ملاک واقع‏ نمایى آن ـ در مکاتب مختلف فلسفى مطرح بوده است. افلاطون واقع ‏نمایىِ ذهن را براساس «وجود عینى مُثُل، وجود پیشینى نفس، و تذکّرى بودن معرفت» تبیین کرد. ارسطو نیز وحدت ذهن و عین را در «صور مجرّد» جست و جو نمود. در جهان اسلام، «تمایز وجود و ماهیت» باعث شد تا تقرّر ماهوى بیش از پیش برجسته گردد و معضل وجود ذهنى جدّى ‏تر پیگیرى شود. ابن ‏سینا بر این اساس بود که «خدا و عقل فعّال» را به عنوان موجوداتِ مجرّد، ضامن این حاکویت دانست. نویسندگان این مقاله تلاش مى‏کنند نشان دهند ملّاصدرا، بهتر از پیشینیان خود، به این مسئله پرداخته است. او ثنویت ذهن و عین را با استفاده از «اصالت وجود، اصل تشکیک در حقیقت وجود، اصل تعلّق جعل به وجود، قیام صدورى صور علمیه به نفس و حرکت اشتدادى نفس»، به وحدت مى ‏رساند. او با استفاده از این اصول، هر دو ساحت ذهن و عین را در حقیقت عینیه واحده وجود به وحدت مى‏رساند. تعبیر وى از وجود ذهنى در مرتبه وحدت تشکیکى وجود «وجود ظلّى»، و در مرتبه وحدت شخصى وجود «ظهور ظلّى» است.

صفحات :

از صفحه 11 تا 36

مشخصات اثر