جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

موضوع این پژوهش، فرازهایی از داستان حضرت موسی ( ع)در قرآن کریم است. هدف از پرداختن به این موضوع، ارائه ی الگوی عملی تبلیغ به مبلّغان و پاسخگویی به شبهات، ارائه ی اثری مدوّن حاوی بحث های تحلیلی و معرّفی حضرت موسی ( ع) به نسل های جوان است که نیاز جامعه به الگوهای نام برده بر اهمیّت موضوع می افزاید. حضرت موسی ( ع) در سرزمین مصر متولّد شد، در آن زمان فرعون به دلیل تضعیف بنی اسرائیل، پسران شان را می کُشت و دختران شان را زنده نگه می داشت؛ امّا از آن جایی که تقدیر الهی چیز دیگری بود از طریق الهام به مادر موسی ( ع) ، جان او محفوظ می ماند و در دامان خود فرعونیان پرورش می یابد. در دوران جوانی به دلیل حمایت از یک اسرائیلی، مردی قبطی را به قتل می رساند که این مسئله موجب فرار او از مصر، ورود به سرزمین مدین می شود. در آن جا با حضرت شعیب ( ع) آشنا می شود و با دختر او ازدواج می نماید و مدّت دَه سال برای شعیب ( ع) چوپانی می نماید تا این که بعد از اتمام این مدّت رهسپار مصر می شود. در شب سرد راه را گم می کند و با دیدن شعله ای از دور به امید دیدن راهنمایی به آن جا می رود و ندای الهی را می شنود که از او می خواهد که فرعون را به توحید دعوت نموده و بنی اسرائیل را نجات دهد. حضرت موسی ( ع) از خداوند می خواهد که به او شرح صدر، همواری راه، گشایش زبان از هرگونه ابهام و همراهی برادرش هارون ( ع) را به او عنایت نماید. خداوند درخواستش را اجابت و مجهّز به معجزاتی چون تبدیل عصا به مار و ید بیضاء می نماید. حضرت موسی ( ع) در برخورد با فرعون از دو مرحله ی علمی و عملی استفاده کرد. در روش علمی با او به گفتگو و مناظره در زمینه ی توحید، معاد و نبوّت پرداخت و زمانی که با مخالفتش روبه رو گردید وارد مرحله ی عملی شد و با ارائه ی معجزات در حضور او و مسابقه با ساحران، ایجاد شهرکی اسرائیلی و نزول بلاهای گوناگون، او و اطرافیانش را به دین توحیدی دعوت نمود ولی فرعون در هیچ یک از این مراحل ایمان نیاورده و با استهزاء، تهدید به مخالفت ادامه داد تا این که سرانجام به فرمان الهی، حضرت موسی ( ع) به همراه بنی اسرائیل از مصر خارج شد فرعونیان آنها را تعقیب کردند ولی به خواست خدا، با غرق شدن آنان، بنی اسرائیل نجات یافتند. بعد از نابودی فرعون، حضرت موسی ( ع) مأمور شد که هفتاد نفر از بزرگان بنی اسرائیل را همراه خود به کوه طور ببرد تا طی چهل شبانه روز تورات بر آنان نازل شود. در آن جا بنی اسرائیل زمانی که تکلّم موسی ( ع) با خداوند را احساس کردند از او خواستند تا خداوند را به آنها نشان دهد تا ایمان آورند ولی به خاطر این اصرار نابجا، صاعقه ای نازل شد و همه ی آنها مردند که با دعای موسی ( ع) دوباره زنده شدند. بعد از این ماجرا حضرت موسی ( ع) دوباره خود درخواست رؤیت خداوند را کرد و منظورش درخواست شهود قلبی بود، نور جلال الهی بر کوه تجلّی کرد و کوه فرو پاشید، موسی ( ع) دریافت که این تقاضا در دنیا امکان پذیر نیست لذا از خداوند طلب مغفرت نمود. در غیاب حضرت موسی ( ع) بنی اسرائیل با فریب سامری به گوساله پرستی روی آوردند، که پس از بازگشت موسی ( ع) از میقات، با برخورد و توبیخ شدید او روبه رو شدند. بت گوساله از میان رفت و سامری نیز از جامعه ی اسرائیلی طرد شد. طبق عنایت الهی، حضرت موسی ( ع) در پی کسب علم و معرفت با خضر ( ع) آشنا شد. تعلیمات در قالب سه رویداد: سوراخ کردن کِشتی، تعمیر دیوار و کُشتن یک نوجوان توسّط حضرت خضر ( ع) بود که چون حیطه ی مأموریّت این دو پیامبر الهی از یکدیگر متفاوت بود؛ بعد از این که حضرت خضر(ع) علّت هریک از این وقایع را بیان کرد از یکدیگر جدا شدند. حضرت موسی ( ع) مأمور شده بود که بنی اسرائیل را به سرزمین بیت المقدّس ببرد، امّا آنها با بهانه جویی از این عمل خودداری کردند که این مخالفت موجب چهل سال سرگردانی در بیابان شد. حضرت موسی(ع) 240 سال عمر نمود. مطالب فوق در سه بخش به عناوین: تولّد تا آشنایی با شعیب ( ع) ، رسالت تا نابودی فرعون و با بنی اسرائیل است که در هشت فصل تنظیم شده است. دامنه ی تحقیق پیرامون شخصیّت و بیان سرگذشت حضرت موسی ( ع) می باشد که در خلال مطالب به منظور کاربردی شدن موضوع به نکات اخلاقی اجتماعی و تبلیغی نیز اشاره شده است. برای این تحقیق از منابع تفسیر قرآن کریم، هم چون «المیزان فی تفسیر القرآن» علاّمه طباطبایی ? و « الکبیر» امام فخر رازی و کتب حدیثی، مانند « بحارالانوار الجامعة لدرر اخبار الائمّة الاطهار ? » علاّمه محمّدباقر مجلسی ? و « علل الشرایع» شیخ صدوق ? و کتاب های تاریخی مانند « تاریخ الکامل» ابن اثیر و به ندرت از کتب قصص و کتاب های ادیان و مذاهب، اعلام، نقشه ها و سایت های اینترنتی استفاده شده است. روش تحقیق به کار رفته، کتابخانه ای، تحلیلی و توصیفی بوده و فرضیه های نسل کُشی بنی اسرائیل به دلیل تضعیف آنها و درخواست رؤیت موسی ( ع) مبنی بر شهود قلبی و الگوپذیری روش های تبلیغی حضرت موسی(ع) برای مبلّغان دینی به اثبات رسید و نظر به نکات بسیار آموزنده ی قرآنی، پژوهش چنین آثاری ضروری می نماید.

آلستون، معرفت شناس و فيلسوف دين آمريكايی معاصـر، بـا بيـان نظريـه ای دربـاره تجربـه دينـی كوشيده است از طريق اعتباربخشی به گونـه ای خـاص از معرفـت تجربـی بـه خـدا كـه وی آن را تجربه عرفانی و تجربه خدا می نامد، مبنايی معرفتی برای توجيه و عقلانيت ايمـان و بـاور بـه خـدا فراهم آورد. معرفت تجربی مورد نظر آلستون، عبارت است از معرفـت حاصـل از آنچـه در نظـر صاحب تجربه، آگاهی به خدا بدون واسطه هرگونه ادراك حسی است؛ معرفتی كـه مسـتقيماً بـه صورت احساس حضور خدا دريافت می شود. اين مقاله ضمن گزارش فشرده ديدگاه وی، امكان و وقوع و حدود چنين معرفتی به خدا را براساس آنچه در انديشه اسلامی درباره رؤيت قلبی خـدا مطرح شده، بررسی می كند و بدين طريق، بحثی تطبيقی ميان الهيات مسيحی و اسلامی را سـامان می دهد. مسئله اصلی اين پژوهش نسبت ميان تجربه خدا _ از ديدگاه آلسـتون_ و رؤيـت خـدا _ در انديشه اسلامی _ است و از جمله نتايج به دست آمده اين است كـه تجربـی خـدا آنگونـه كـه آلستون مطرح كرده، نـوعی علـم حصـولی بـه خداونـد اسـت ، در حـالی كـه رؤيـت قلبـی خـدا دست كم درپاره ای موارد، نوعی علم حضوری به خداوند است.