جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
طباطبایی(علامه طباطبایی), سید محمد حسین (فیلسوف نوصدرایی معاصر، حکمت متعالیه، مفسر بزرگ؛ صاحب تفسیر المیزان، «بدایة الحکمة»، «نهایة الحکمة» و «اصول فلسفه و روش رئالیسم») , 1281ش. تبریز 1360ش. قم
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4261
علم امامان به غيب از منظر قرآن با تأكيد بر ديدگاه علامه طباطبايی (بررسي آيات 143 بقره و 105 توبه)
نویسنده:
غلام محمد شريعتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
پژوهش حاضر درصدد است تا علم به غيب امامان عليه السلام را از منظر قرآن کريم بررسي و اثبات كند. شيوة بحث در اين پژوهش تحليلي، مبتني بر روش تفسير موضوعي است. از آية رؤيت اعمال (توبه:105) به دست مي آيد که علاوه بر خدا و رسول او صلي الله عليه و آله، جمعي از مؤمنان نيز حقيقت و باطن اعمال مردم را در دنيا مي بينند. ازآنجاکه مشاهدة حقيقت اعمال به صورت عادي براي عموم مؤمنان امکان پذير نيست، مراد مشاهده اي است که با موهبت الهي توسط برخي از اولياي الهي يعني امامان معصوم عليه السلام انجام مي شود. از آية امت وسط (بقره:143) نيز به دست مي آيد که جمعي از امت پيامبر صلي الله عليه و آله، گواهان بر امت در روز قيامت هستند. چنين شهادتي نيز بدون برخورداري از علم غيب به اعمال بندگان امکان پذير نخواهد بود. شواهد نقلي نيز مؤيد اين هستند که پس از پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله کسي جز امامان معصوم ادعاي علم غيب و ملکوت عالم را نداشته است. مرتبه اي از علم غيب نيز براي برخي اولياي خاص الهي ثابت است؛ اما مرتبة کامل آن ويژة پيشوايان معصوم عليه السلام است.
صفحات :
از صفحه 27 تا 48
مشخصات اثر
تحقق معنا و مصداق در تفسير و تطبيق قرآن از نگاه علامه طباطبايی
نویسنده:
محسن ابراهيمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
«تفسير قرآن به قرآن» روش علامه طباطبايي براي تفسير کتاب الهي است. در اين روش در فهم الفاظ قرآن، به عرف و فهم عامه تنها به عنوان امري ابتدايي براي تحقق موضوع تخاطب نگاه مي شود و ملاک اصلي در فهم، آيات ديگر هستند؛ به گونه اي که به قرآن به عنوان مجموعه اي واحد نگاه مي شود و تمامي آيات ناظر به يکديگر در نظر گرفته مي شوند و بر اين اساس، لفظ، معنا و يا مصداق خود را مي يابد. البته ممکن است از نگاه عرف، معنا و يا مصداق لفظ متفاوت باشد كه پس از آن مسئلة تطبيق مطرح مي شود. بر اين اساس، مفاهيم آيات قرآن منطبق بر مصداقي خاص مي شوند که در اين بخش روايات اهل بيت عليهم السلام نقش ويژه پيدا مي کنند. بنابراين مي توان گفت روش علامه مشتمل بر دو بخش تفسير و تطبيق است و تبيين آن مي تواند ارائه دهندة روشي ممتاز در تفسير قرآن باشد. نوشتة حاضر با بررسي مقدمات تفسير قرآن به قرآن، به تبيين اين مسئله در روش تفسيري علامه مي پردازد.
صفحات :
از صفحه 23 تا 38
مشخصات اثر
ارزيابی ديدگاه مفسران در تبيين معنای امر در آية 54 سورة اعراف
نویسنده:
کاوس روحی برندق، ابراهيم فرجی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
در آيات پرشماري از قرآن کريم، آفرينش همة موجودات با فعل «خلق» به خداوند استناد داده شده است؛ ولي در آية 54 سوره اعراف، مالکيت «امر» در مقابل مالکيت «خلق» قرار گرفته و در نگاه نخست تقابل بين «خلق» و «امر» از آن برداشت مي شود. ازاين رو مفسران درصدد تعيين معناي «امر» در برابر «خلق» برآمده اند. اين مقاله، مفهوم امر را از ديد مفسران با هدف تحليل و نقد، بررسي کرده و به اين نتيجه رسيده است که ديدگاه ها در اين زمينه عبارت اند از پنج نظرية 1. فرمان، 2. کلام خدا، 3. تدبير الهي، 4. عالم امر، 5. جنبة امري موجودات، و ادلة اين ديدگاه ها قابل نقدند. در اين ميان تنها ديدگاه علامه طباطبايي در تفسير الميزان راه را براي تفسير قابل دفاع از آيه گشوده است و مقاله حاضر افزون بر تحليل و نقد جامع ديدگاه هاي ديگر مفسران، گامي ديگر در عرضة نظرية مورد توجه علامه طباطبايي در لابه لاي تفسير الميزان برداشته و با ترميم آن به ديدگاهي نو راه يافته است: تفسير امر به جنبة غيرتعيني موجودات.
صفحات :
از صفحه 91 تا 110
مشخصات اثر
اتجاهات العقلانية في الكلام الإسلامي
نویسنده:
مجموعة مولفین؛ اعداد و تقدیم: حیدر حب الله
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , مجموعه مقالات
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دارالهادی - مرکز البحوث المعاصرة,
مشخصات اثر
عقلانیت در روش کلامی ابن میثم و شواهد آن
نویسنده:
احمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حديث ايران,
چکیده :
این نوشتار، نخست نگاهی گذرا دارد بر روش های کلامی اشعری، معتزلی و شیعی. آنگاه با توجه به این که ابن میثم یکی از چهره های درخشان و ماندگار در حوزه کلام شیعی است، به بررسی روش کلامی او پرداخته و با مروری بر برخی از مهم ترین آثار و ارایه شواهد متعددی از آرا وی ثابت کرده است که روش کلامی او عقلی است. از ویژگی های این نوشتار این است که علاوه بر تبیین روش کلامی ابن میثم، خواننده را با مواردی که وی در برابر فیلسوفان و متکلمان- به حکم عقلانیت روش- موضع گیری کرده، آشنا می سازد و از این رهگذر، معلوم می دارد که او همواره پیرو استدلال است و همین که به دلیلی عقل پسند دست یابد، از مخالفت با آرا دیگران باک ندارد. بدیهی است که این نوشتار در پی نقد آرا وی نیست.
صفحات :
از صفحه 7 تا 28
مشخصات اثر
تعالی و تدانی الهی از منظر علامه طباطبایی
نویسنده:
اکبر قربانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
چکیده: در معناشناسی اوصاف الهی و سخنگفتن از خدا، نظریات و دیدگاههای گوناگونی مطرح گردیده است که از یکسو بیانگر اهمیّت مسألۀ زبان دین، و از سوی دیگر نمایانگر کوشش الهیدانان و فیلسوفان دین در شناخت خداوند و توصیف اوست. یکی از این دیدگاهها نظریۀ تشبیه در عین تنزیه یا جمع تشبیه و تنزیه است که در آن میان تنزیه و تشبیه، نوعی توازن و تعادل برقرار میشود؛ به این معنا که تنزیه وتعالیِ خداوند از مخلوقات مانع تدانی و قُرب و معیّتِ او با آنها نیست. این دیدگاه، هم با شواهدی از متون مقدّس دینی و مذهبی قابل تأیید است و هم از سوی برخی حکیمان الهی و فیلسوفان مسلمان پذیرفته شده است. علامه سیّدمحمد حسین طباطبایی با عنایت به مبانی حکمت متعالیه و با تأکید بر اشتراک معنوی و تشکیک وجودی، مفاهیم دینی در باب صفات الهی را جامع میان نفی و اثبات دانسته و بر دیدگاه جمع تشبیه و تنزیه تأکید کرده است. از نظر او، اشتراک معنوی صفات الهی با صفات انسانی، مستلزم اشتراک مصداقی خدا و انسان و افتادن در ورطۀ تشبیه نیست. دراین نوشتار، ضمن اشاره به برخی دیدگاههای مطرح در معناشناسی صفات الهی، دیدگاه علامه طباطبایی را بررسی و با ارائۀ شواهدی از قرآن و احادیث در تأیید دیدگاه تعالی و تدانیِ الهی در سخنگفتنِ از صفات خداوند بر نمونهای از توانمندیها و قابلیّتهای فلسفه و حکمت اسلامی در مسألۀ زبان دین اشاره می کنیم.
مشخصات اثر
نسبت طینت، قضا و قدر با اختیار انسان از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
حسن مرادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
چکیده: این مقاله درپی بررسی سازگاری قضا، قدر و طینت با اختیار انسان از نگاه علامه طباطبایی است. در نگاه ایشان، همه امور دنیوی مسبوق به اموری در قبل (عالم قدر یا خیال و بالاتر در عالم قضا یا عقل) است که رابطه علّی ومعیّت وجودی با امور دنیوی دارد. طینت هر انسان در دنیا نیز همان مراتب علل قبل از دنیای اوست که با او معیت وجودی دارد و انگیزه درونی هر کاری است. ایشان در مورد مسأله فوق براساس تفکیک دید مبتنی بر توحید عددی و غیر عددی، دو جواب ساده و عمیق داده اند. در جواب اول، قضاو قدر و طینت فرد فقط موجب گرایشی در او می شود و اختیار فرد را سلب نمی کند؛ اما در جواب دوم، مسأله جبر و اختیار منحل می گردد. این تفکیک می تواند مبنای حل تعارض ظاهری آیات یا روایات در بیشتر مسائل الهیات باشد.
مشخصات اثر
حقیقت نفس در اندیشه امامیه از مدرسه کلامی بغداد تا علامه طباطبایی
نویسنده:
حسین حجت خواه، سعید سنایی‌مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
حقیقت نفس، روح و بدن و رابطه آنها با یکدیگر، از مسائلی است که تأثیر اساسی در آموزه معاد و سرنوشت اخروی انسان دارد. برخی متکلمان، حقیقت انسان را جوهر مجرد متعلق به بدن شمرده­اند، برخی بر آنند که نفس، همین پیکر محسوس و مشهود است که روح در منافذ آن حلول کرده است و گروهی نیز حقیقت انسان را اجزایی اصلی در بدن می­دانند که پایا و دگرگون­ناپذیر است. شیخ مفید ضمن پذیرش دیدگاه اول، حقیقت انسان را جوهر بسیط و غیرمادی قائم به خود می­داند؛ اما شاگرد او سید مرتضی با پذیرش رویکرد دوم و اعتقاد به یگانگی نفس و بدن، انسان زنده و مکلف را مجموع این شخص ظاهری و هیکل مشهود می­داند که روح یا به تعبیر وی هوایی لطیف در منافذ آن جاری است. در دوران معاصر، علامه سید محمدحسین طباطبایی با روش تفسیری و بدیع خود، ضمن پذیرش رهیافت اول، بر دیدگاه شیخ مفید صحه گذاشته است.
صفحات :
از صفحه 105 تا 126
مشخصات اثر
تعیین موضوع فروعات اصالت وجود و بررسی میزان ابتکاری بودن آنها در نگاه علامه طباطبایی(ره)
نویسنده:
امير راستين، مرتضی حسینی شاهرودی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اصالت وجود مهمترین اصل فلسفی و سنگ بنای حکمت متعالیه و برجسته‌ترین نوآوری فلسفی ملاصدرا است. این اصل اصیل، فروعات و نتایج فلسفی فراوانی را نیز در پی دارد که مورد توجه حکمای صدرایی قرار گرفته است که هرکدام این قابلیت را دارد تا یک نوآوری حِکمی محسوب شود. البته جایگاه طرح این نتایج در آثار ملاصدرا و شارحانش پراکنده است. در این میان، مرحوم علامه طباطبایی در کتاب «نهایه‌الحکمه» به درستی و با صراحت، مقام بحث را مشخص کرده و دقیقاً پس از تبیین و اثبات اصالت وجود، به مهمترین نتایج و فروعات آن اشاره کرده است. بررسی گزاره‌هایی که به عنوان نتیجه و فرع اصالت وجود مطرح شده، نشان می‌دهد که موضوع تمام آنها، دقیقاً همان موضوع اصالت وجود نیست و نمی‌توان آن را حکمی عام برای تمام وجودات دانست. مسأله‌ای که می‌تواند در میزان نوآوری این فروعات مؤثر باشد. قابلیت استخراج مستقیم این فروعات از اصالت وجود نیز، در این مهم اثرگذار است.
صفحات :
از صفحه 25 تا 42
مشخصات اثر
بررسی مبانی و مؤلفه‌های سلامت معنوی با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
رحمت‌الله مرزبند، علی‌اصغر زکوی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
چکیده با اینکه بیش از چند دهه از آغاز سخن دربارۀ سلامت معنوی می‌گذرد، هنوز فهم مشترکی از بُعد معنویِ سلامت شکل نگرفته است، چراکه اندیشمندان حوزه‌های مختلف دین ، فلسفه و روان‌شناسی سعی دارند تا معنویت را با توجه به مبانی فرهنگی و شرایط اجتماعی خود تعریف کنند. بسیاری از متفکران در سنت فکری امانیسم اعتقاد دارند که معنویت عمدتاً در ابعاد مختلفی همچون هدف زندگی، تفوق و برتری، اتصال به دیگران، طبیعت یا الوهیت، و ارزش‌ها (مانند عشق و دلسوزی) شناخته می‌شود، امری که الزاماً ریشۀ دینی و قدسی ندارد. هدف این نوشتار شناسایی مفهوم معنویت با توجه به مبانی و شاخص‌های آن براساس آرا و نظریات علامه طباطبایی است، تلاشی که می‌تواند مقدمۀ فهم مشترک معنویت باشد. یافته‌ها بیانگر آن است که معنویت در اندیشۀ علامه نوعی از حیات برتر و ملکوتی انسانی برخاسته از فطرت الهی است که در آن حیات، انسان کمالات خاص خودش را تنها در پرتو ایمان به خدا و عمل صالح در ساحت‌ها ی بینشی، گرایشی و رفتاری بروز می‌دهد. البته، چنین تعریفی از معنویت مبتنی بر سازه‌های مفهومی خاصی از قبیل حیات‌شناسی انسانی، جهان‌شناسی معنوی، الهیات‌شناختی، انسان‌شناختی و نیز اسلام‌شناختی علامه طباطبایی استوار می‌باشد. تصریح و تأکید علامه در تفسیر معنویت اسلامی بر مبانی قرآنی می‌تواند مورد استفاده سیاست‌گذاران عرصۀ سلامت در جوامع اسلامی قرار گیرد.
صفحات :
از صفحه 129 تا 154
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 4261