جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
رابطه عقل و شرع
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
1
2
تعداد رکورد ها : 11
عنوان :
بررسی و نقد نظریۀ جنبشِ «احیای اعتزال»
نویسنده:
محسن جوادی
نوع منبع :
مقاله , سخنرانی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل و شرع
,
رابطه عقل و شرع
,
1- قاعدة التحسین و التقبیح: قاعده حسن و قبح
,
اشاعره (اهل سنت)
,
قاعده حسن و قبح عقلی
,
معتزله (اهل سنت)
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح ذاتی
,
حسن و قبح عقلی
,
حسن و قبح عقلی (فلسفه اخلاق)
,
حسن و قبح ذاتی (فلسفه اخلاق)
,
اشاعره
,
نقش عقل در استنباط قواعد دینی
چکیده :
استاد جوادی در این گفتار میکوشد با توجه به مسئلۀ «حسن و قبح عقلی» و بررسی «نقش عقل در استنباط قواعد دینی»، مقدمهای برای بررسی جنبش احیای اعتزال ـکه در ایران توسط کسانی مثل دکتر سروش مطرح میشودـ پیریزی کند. وی در ابتدا معنای لفظی و مصطلح حسن و قبح عقلی را تشریح میکند و سپس مفهوم آن را در فلسفۀ اخلاق از دیدگاههای مختلف میکاود. او در ادامه با طرح مسئلۀ عقل و شرع و رابطۀ آنها میکوشد روشن نماید حدود استقلال عقل درصورت پذیرش مصدریت و مرجعیت آن تا کجاست و اینکه با پذیرش چنین قاعدهای با چه چالشهایی روبهروخواهیم شد.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تاثیرات عقل فلسفی بر کلام شیعه
نویسنده:
جهانگیر مسعود، هوشنگ استادی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مقاله
PDF مراجع
وضعیت نشر :
موسسه شیعه شناسی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقلانیت در کلام شیعه
,
عقل و دین
,
تعلیم آموزه های دینی
,
نواندیشی دینی
,
تجرید الاعتقاد: خواجه نصیر
,
نهایة المرام: علامه حلی
,
اشارات و تنبیهات: ابن سینا
,
قبض و بسط تئوریک شریعت (سروش)
,
مناهج الیقین: علامه حلی
کلیدواژههای فرعی :
خواجه نصیر طوسی ,
کلام شیعه ,
شریعت ,
ابو نصر فارابی ,
کلام فلسفی ,
چالش های جدید ,
عقل فلسفی ,
عقل کلامی ,
نگرش برون دینی ,
اصلاح طلبان کلام فلسفی ,
روشنفکران نواندیش ,
ظواهر آیات و روایات ,
شهرستانی ,
رابطه عقل و شرع ,
استنباط عقلی ,
تفاوت عقل و استدلال ,
جریان شناسی مکتب تفکیک ,
ابن سینا ,
کلام عقلی (تحلیلی) ,
مکتب تفکیک ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
شاپا (issn):
0
چکیده :
این مقاله در آغاز، چشم اندازی کلی از زمینه های تاریخی شکل گیری کلام ارائه می دهد، سپس پرسش های بنیادین و پاسخ های درخور و متناسب را مطرح می سازد تا وجوه اشتراک و افتراق و ریشه های تقابل و چالش های کلام دینی و فلسفی را از دیدگاه شیعه بررسی نماید و در این راستا، تعاریف و تقسیم بندی های مختلف عقل و اصالت آن و نگرش درون دینی و برون دینی به علم کلام و شکل گیری کلام فلسفی با گرایش به عقل فلسفی و چالش های جدید را مورد توجه قرار میدهد و با ارائه پیشنهادها و چشم انداز آینده، مقاله را پایان میدهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 60
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی مساله تعارض عقل و دین از نگاه ابن رشد و ملاصدرا
نویسنده:
مرتضی حسینی شاهرودی، تکتم مشهدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پرديس فارابی دانشگاه تهران ,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ملاصدرا
,
ابن رشد
,
تعارض عقل و دین
,
عقل(منطق)
,
1. ادیان religions
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و شرع ,
اتحاد عاقل و معقول ,
راسخان در علم ,
احادیث و روایات ,
عوالم وجودی ,
وحی الهی ,
هرمنوتیک ,
عقل ( جوهر ) ,
قرآن مجید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
این مقاله برآن است راه حل تعارض میان عقل و دین را از دیدگاه ابن رشد و ملاصدرا به دست دهد. در نگاه هر دو فیلسوف، هیچ تعارض واقعی میان عقل و دین وجود ندارد و برای رفع تعارض ظاهری تاویل به عنوان راهکار مطرح شده است. ابن رشد با تعیین اصول و مبانی برای تاویل و نتیجه حاصل از آن، یعنی همزیستی مسالمت آمیز مذاهب مختلف اسلامی و نیز عالمان دینی (فیلسوفان و متکلمان)، نظری جدید ارایه کرده است. ملاصدرا نیز با تاکید بر مبانی ای همچون «اصالت وجود و ذو مراتب بودن آن»، «حرکت جوهری»، و «اتحاد عاقل و معقول» ضرورت تاویل را به صورت کلی تبیین کرده است. پایه کار ابن رشد عقل گرایی است، در حالی که ملاصدرا هم به روش های فلسفی و هم به روش های عرفانی توجه می کند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 35 تا 57
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شریعت در فلسفۀ سیاسی ابن رشد
نویسنده:
فرهاد زیویار، ابراهیم مجیدی، امیر اعتمادی بزرگ
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ابن رشد
,
مدینه فاضله
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
فلسفه سیاست
,
اصطلاحنامه فلسفه سیاسی (در اندیشه اسلامی)
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و شرع ,
سعادت و شقاوت ,
الفیلسوف ,
رابطه فیلسوف و نبی ,
سلوک عملی ,
حکمت مدنی ,
رییس مدینه فاضله ,
قانون شریعت ,
حکمت عملی ,
مُثُل ,
اصطلاحنامه فقه ,
حکمت ,
کتاب جمهوری (افلاطون) ,
علوم نظری ,
اهل مدینه فاضله ,
تفاوت فیلسوف و نبی ,
علم مدنی ,
فضایل عملی ,
شریعت و قانون انسانی ,
فهم شرعی ,
ضرورت وحی در مدینه فاضله ,
ضرورت شریعت در مدینه فاضله ,
اعمال اخلاقی ,
قانون انسانی ,
علم الملکه ,
علم الکیف ,
کمالات انسانی ,
کمالات چهارگانه ,
مدینه طغیان ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
مدینۀ فارابی بر انطباق فلسفه و دین استوار است و بخش عملی دین همان است که کلیاتش در فلسفۀ عملی بیان شده است. مدینۀ ابن سینا نیز مدینهای است واقعی که به شریعت پیامبر (ص) تکیه دارد. حال مدینۀ ابن رشد چه ویژگیای دارد؟ بر چه استوار است و در آن شرع چه جایگاهی دارد؟ در واقع، اگر اساس مدینۀ فارابی بر تقارن است و اساس مدینۀ ابن سینا بر شریعت، مدینۀ ابن رشد بر چه اساس و بنیادی شکل گرفته است؟ در این مقاله با توجه به نظام فلسفی ابن رشد سعی شده است تا به جایگاه شریعت در فلسفۀ سیاسی او پرداخته شود. این اندیشمند، با توجه به افق فکری خود یعنی تمدن اسلامی، در شرح جمهوری مدینۀ فاضلة افلاطون را در افق تمدن اسلامی مورد خوانش قرار میدهد و پیامبر (ص) را بنیانگذار آن معرفی میکند. او بین شریعت و قانون انسانی تضادی نمیبیند و ضمن اینکه شریعت را در تحقق فلسفه مؤثر میپندارد، فلسفه را نیز در چنین جامعهای از فهم شرعی برخوردار میداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 78
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نظریه ایمانِ اشاعره
نویسنده:
نعیمه پورمحمدی، محمد سعیدی مهر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدس سره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و شرع
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam
,
ایمان (فرجام شناسی)
,
حقیقت ایمان
,
عقل و ایمان
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
عقل
,
معرفت خدا
,
نظریه ایمان
,
ایمان
کلیدواژههای فرعی :
الارده الالهیه ,
اقرار لسانی ,
عادت الله ,
حدود عقل ,
ایمان گزاره ای ,
حدوث اعراض ,
حدوث انسان ,
حدوث جواهر ,
طریق عقلی معرفت خدا ,
معتزله (اهل سنت) ,
رؤیت قلبی خدا ,
علم ازلی الهی ,
تصدیق ایمانی ,
حقیقت ایمان ,
ایمان حقیقی ,
معجزه باقیه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله ,
ایمان مجازی ,
عمل جوارحی ,
دلالت معجزه بر پیام آوری معجزه گر ,
دلالت معجزه بر وجود خدا ,
حدوث تخصیص اعراض به جواهر ,
حدوث تقدیم و تاخیر موجودات ,
لطف خدا ,
فضل خدا ,
تداوم ایمان ,
سببیت خدا در ایمان ,
چکیده :
جایگاه ویژه ایمان در میان مفاهیم دینی، سبب شده است که هریک از سنت های دینی دیدگاهی تفصیلی را درباره معرفت شناسی ایمان، ماهیت ایمان و ویژگیهای آن بپرورانند. امروزه چنین دیدگاهی را نظریه ایمان می نامند. هدف از نگارش این مقاله، استخراج مؤلفه های اصلی نظریه ایمان متکلمان اشعری متقدم است. با مرور دیدگاه های جمعی از مهم ترین متکلمان اشعری متقدم (از ابوالحسن اشعری تا پیش از غزالی) و تحلیل آن می توان به نظریه ای با این ویژگیها مختصات زیر دست یافت: در نظر اشاعره منشأ ایمان، یقین درونی به اخبار رسول است؛ ماهیت ایمان، حقیقتی قلبی و ارادی است؛ متعلَّق ایمان از سنخ گزاره هاست و آنچه آدمی را به سوی آن میانگیزاند، امید به فضل خدا در ثواب و عقاب است؛ علت بیرونی تحقق ایمان، اراده خداست؛ مسلمان بودن با مؤمن بودن تفاوت دارد؛ ایمان، تحتِ عقل (عقلِ مأمور و مؤید با شرع) و فوقِ علم است؛ معرفت، شرط لازم ولی غیرکافی ایمان، و حس درونی و تسلیم قلبی شرط کافی آن است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 5 تا 32
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
نقش اجتماعی دین از دیدگاه ابن سینا
نویسنده:
حمید پارسانیا، فاطمه کاظمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
کارکرد دین
,
ابن سینا
,
دین و جامعه
,
فلسفه بوعلی
,
نقش دین
کلیدواژههای فرعی :
تجدد ,
رابطه عقل و شرع ,
مدینه فاضله ,
خلیفه و جانشین امام ,
سکولاریزم ,
روشنگری ,
بقای نوع انسان ,
بقای شریعت ,
اختلاف طبقاتی ,
قوانین کیفری ,
وظیفه حاکم ,
دین و سیاست ,
ضرورت دین ,
مدینه عادله ,
نیک بختی ,
اندیشه دینی ,
وجوب عبادت ,
وظیفه قانون گذار ,
انسانگرایی = اومانیسم (مکتب فلسفی) ,
کتاب شفا (ابن سینا) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
پژوهش حاضر نیز به دنبال بررسی کارکرد و نقش دین در عرصههای مختلف جامعه از دیدگاه ابن سینا بوده است. از آنجا که نوع نگاه و تبیین و تفسیر اندیشمندان و جامعهشناسان به دین و جامعه مختلف است، در ابتدا لازم شد به تعریف دین و جامعه و رابطهی میان آن دو از دیدگاه ابن سینا پرداخته شود و سپس کارکردهای دین در درون جامعه از دیدگاه ایشان بیان گردد. حاصل بحث چنین شد که ابن سینا وجود دین را امر قدسی از جانب خدا دانسته، با بیان کارکردهای مختلف، آن را برای حفظ حیات و پیشرفت جامعه و سعادت اخروی لازم و ضروری میداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 1 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
الاهیات اخلاقی در اندیشهی غزالی و فیض
نویسنده:
منصوره حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
امام محمد غزالی
,
الاهیات اخلاقی
,
الاهیات عملی
,
اخلاق
,
فقه و اخلاق
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
ملامحسن فیض کاشانی
کلیدواژههای فرعی :
الاهی دان ,
رابطه عقل و شرع ,
اخباری گری ,
ازدواج ,
احکام اخلاقی ,
مستقلات عقلی ,
تربیت و اخلاق ,
اصولی و اخباری ,
جنود عقل و جهل ,
حسن و قبح اخلاقی ,
فلسفه (خاص) ,
فلسفه ارسطو ,
عقل ( جوهر ) ,
مذهب کاتولیک (مذاهب مسیحی) ,
فلسفه اخلاق (عام) ,
غزالی و علم کلام ,
الاهیات جزمی ,
قانون اعتدال ,
کتاب احیاء علومالدین غزالی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
الاهیات اخلاقی اصطلاحی در حوزهی مسیحیت کاتولیک است و امروز از زیرمجموعههای الاهیات عملی محسوب میشود. الاهیدانان مسیحی با رویآوردن به الاهیات عملی و نگرش انتقادی به عرف سکولار معاصر، میکوشند زندگیِ مبتنی بر ایمان را ممکن ساخته، راههای عملیاتی برای نجات دین و ایمان از وضعیت بحرانی در شرایط مدرن را به وجود آورند. الاهیات عملی را در حوزهی اسلام، میتوان دانشی دانست که در آن، به مباحث عملی دین (فقه و اخلاق) از منظر کلام و عقلانیت پرداخته میشود و در این راستا، راههای صحیح برای رسیدن به مقاصد دینی را به ما میآموزد. آرا و اندیشههای غزالی و فیض، این دو دانشمند متأله مسلمان، بهرغم تفاوتشان در مذهب، بنابر نیازهای زمانهی خویش طرح گردیده و برخوردار از مبانی عقلی نیز بوده است. این دو اندیشمند در دفاع عملی از دین، روشهای متفاوتی داشتهاند، اما هر دوی آنها امروزه از کسانی محسوب میشوند که دین را تنها نجاتدهندهی بشریت از دامهای اخلاقی، دنیاگرایی و مادیگرایی و انحراف میدانستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 161 تا 188
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رابطه علم کلام و فلسفه
نویسنده:
علی ربانی گلپایگانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
موضوع علم
,
رابطه فلسفه و کلام
,
فلسفه الهی
,
روش فلسفی
,
13. علم کلام
,
روش علم کلام
,
غایت فلسفه
,
غایت علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و شرع ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
فلسفه اشراقی ,
معرفت برهانی ,
علت پیدایش علم کلام ,
نگاه ابزاری به فلسفه ,
حکمت جدلی ,
آزاد اندیشی فلسفی ,
تقید کلام به دین ,
نسبت = رابطه = ارتباط = ربط ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
علم کلام از نخستین دانشهایی است که در بستر اندیشه اسلامی با الهامگیری از وحی و عقل برای تبیین باورهای دینی و نیز پاسخگویی به شبهههای مخالفین پدید آمد. از سوی دیگر، با گسترش قلمرو جهان اسلام و ارتباط نزدیک مسلمانان با پیروان دیگر ادیان و مکاتب، آرای فلسفی از شرق و غرب عالم در میان مسلمانان راه یافت. پس از پذیرش آرای فلسفی در میان گروههای اسلامی، به تدریج مباحث کلامی با مسائل فلسفی آمیخته شد تا آنجا که در سدههای اخیر بعضی ادعا کردند که کلام شیعی چیزی جز الهیات بالمعنی الاخص (فلسفه) نیست. در این مقاله بر آنیم تا ربط و نسبت میان کلام و فلسفه را در سه امر، یعنی در موضوع، روش و غایت، روشن سازیم تا از ادعاهای افراطی و نیز تفریطی در حق کلام و فلسفه پرهیز شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 9 تا 18
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
جایگاه معرفت شناختی انبیاء در سیر معرفتی انسانها از دید غزالی: نقش تعلیمی
نویسنده:
زهرا پورسینا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
رابطه عقل و شرع
,
10. شریعت/ Šarīʿa
,
راه کشف و شهود
,
عقل(منطق)
,
تعلیم انبیاء
کلیدواژههای فرعی :
علوم وحیانی ,
حصول معرفت ,
مرتبه نبوی ,
عقل فعال ,
خود سازی ,
اشراق معرفت ,
قلم ملکوتی ,
عقل انبیاء ,
حقایق ما فوق عقل ,
نقش تربیتی وحی ,
عقلی بودن مکاشفه ,
تعلم علم معامله ,
جایگاه معرفت شناختی عقل فعال ,
متعلقات علم مکاشفه ,
مکاشفه حقایق علوم تجربی ,
نقش عقل در سلوک ,
علت حصول علم ,
نیاز انسان به وحی ,
چکیده :
نگارنده در این مقاله به روش تحلیلی، به مسئلۀ نقش معرفت بخشی انبیا (ع) از دید غزالی می پردازد. این نقش که هم شامل نقش تعلیمی و هم تربیتی است، در جنبۀ تعلیمی، نقشی مستقیم و غیرمستقیم است. نیز این که تعلیمات انبیا هر دو حوزۀ حقایق ناظر به عالم واقع و معرفت های اخلاقی را شامل می شود. در این نقش علاوه بر این که ایشان به عرضۀ حقایقِ ورای مرتبۀ عقل استدلالی می پردازند، ارائه دهندۀ طریق دست یابی به عالی ترین سطح عقلانی معرفت نیز هستند تا انسان ها با صعود در مراتب معرفتی، خود، بدان معرفت عالیه دست یابند. در این راستا، یگانگی و پیوستگی عمیقی که میان عقل و شرع (تعلیمات نبوی) از دید غزالی وجود دارد نیز مورد توجه قرار می گیرد و روشن می شود که غزالی شروع حرکت عقلی علمی انسان را با دریافت معرفت وحیانی (شرع) به یکدیگر گره می زند و به نظر او اساساً این، تنها سطح نبوی معرفت یا علم مکاشفه است که راهنمای انسان در رسیدن به معرفت یقینی، که استکمال معرفت عقلانی انسان در مرتبۀ پایین تر است، می شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 25 تا 46
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأملی در روششناسی فهم در فلسفۀ صدرالمتألهین : 16 : فلسفه اسلامی
نویسنده:
پروین نبیان , محبوبه پهلوانی نژاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل شهودی
,
عقل استدلالی
,
راه کشف و شهود
,
مسایل جدید روش شناسی
,
وحی الهی
,
حکمت متعالیه
,
ولایت عرفانی
,
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه)
کلیدواژههای فرعی :
رابطه عقل و شرع ,
حرکت اشتدادی نفس ,
زیان های اخباریگری ,
اتصال نفس به مفارقات ,
مراتب عقل نظری ,
ولایت خاصه ,
ولایت عامه ,
وحی الهی ,
عقل گرایی صدرایی ,
انتقادات ملاصدرا از عرفان ,
مرتبه نفس ناطقه ,
روش شناسی تعقل ,
ثبات نفس در جریان ادراک ,
ادراک حقیقت وجودی شیء ,
ادراک حقیقت وجود ,
میدان علم حصولی ,
علم حضوری به علل ,
تعقل و شهود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
از آنجا که دغدغۀ صدرالمتألهین در مباحث فکری اغلب هماهنگی فلسفه با دین است و وی میکوشد تا نظام فکری متقنی را در عرصۀ دین ترسیم نماید، بررسی روش فهم حقیقت در فلسفۀ او مستلزم واکاوی جایگاه عقل و چگونگی به کارگیری آن در مباحث دینی است. روش او از سویی با تفکر شهودیاش پیوند میخورد و از سوی دیگر، به مدد عنصر تشکیک، نظام فکری او نظامی ذومراتب میگردد که در آن عقل برای فهم حقیقت، چندین مرتبه مییابد. میان این مراتب (عقل استدلالی، عقل شهودی) هماهنگی وجود دارد و ملاصدرا برای فهم هر مرتبه از حقیقت، به مرتبهای از عقلِ متناسب با آن رجوع میکند تا با بررسی ریزمسائل معرفتی دینی به تبیین شاخصههای تفکر خود و اثبات مدعای جمع میان عقل و نقل بپردازد. در نظام فکری صدرایی شهود مبنای درک حقیقت است و استدلال مؤیدی بر آن. از این رو، در جستار حاضر میکوشیم تا جایگاه این دو را در ادراک حقیقت و نسبتشان را با آموزههای وحیانی بررسی کنیم و به این نتیجه برسیم که در منظومۀ فکری ملاصدرا نه تنها از اعتبار آموزههای وحیانی کاسته نشده، بلکه به گونهای مدون و مستدل به حل معضلات و شبهات معرفتی دینی پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 117 تا 136
مشخصات اثر
ثبت نظر
1
2
تعداد رکورد ها : 11
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید