جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
2. اصطلاحنامه مسایل جدید کلامی current debates in Kalam
>
مسایل جدید دین شناسی
>
مناسبات دین مسائل جدید کلامی)
>
عقل و دین
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
تعداد رکورد ها : 423
عنوان :
شأن انگیزشی عقل در حدیث
نویسنده:
محمدحسین رجائی، محمود موسوی، هادی صادقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل نظری
,
عقل عملی
,
عقل و دین
,
عقل و ایمان
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
,
شأن انگیزشی عقل
,
شأن ادراکی عقل
کلیدواژههای فرعی :
حسن و قبح عقلی ,
نفس آدمی ,
اتصال نفس به عقل فعال ,
عقلانیت شیعی ,
صبر ,
عبودیت ,
رابطه تدبیری نفس و بدن ,
اعتبار عقل ,
جنود عقل و جهل ,
جحود کردن ,
رابطه عقل نظری و عملی ,
عقل فطری ,
فعلیت عملی عقل ,
مبدئیت نفس نسبت به افعال ,
وظیفه عقل عملی ,
مدرکات عقل عملی ,
عقل روحانی ,
روایات شأن عملی عقل ,
اطاعت عقل از خداوند ,
جهل در روایات ,
اوصاف عقل در روایات ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
از نگاه منابع دینی، عقل جایگاهی ارزشی دارد. شئون ارزشی عقل هم شامل دریافت و نیل به حقایق امور و ادراکات شایسته و بایسته است، که شان علمی و ادراکی یا به تعبیری عقل نظری خوانده میشود، و هم شامل بعث و تحریک عقل و نقش آن در امامت و اداره امور نفوس و ابدان مادی و مثالی موجود در انسان و تدبیر ادراکات و تحریکات نفوس و ابدان و، در پی آن، اراده و صدور فعل ادراکی و تحریکی از نفوس و ابدان است، که شان تحریکی و انگیزشی یا به تعبیری عقل عملی خوانده میشود. لازمه فعلیت شان ارزشی عقل در انسان تعلق گوهر عقل به انسان و تعبیه آن در فطرت اوست. عقل فطری تا به وجود انسان تعلق نگیرد (مرتبه آدمیت و وجه تمایز آن با حیوان) و بر نفوس و ابدان موجود در فطرت او اشراف و سلطه فعلی نیابد قوا و جنودش به فعلیت نرسیده، تکمیل نمیگردد (مرتبه انسانیّت با درجات آن). افعال و قوای ادراکی و تحریکی نفوس و ابدان تحت امامت و امارت و سلطنت و اداره و تدبیر عقل از بند قوا و جنود جهل و افعال جاهلانه متعلق به نفوس و ابدان به سبب محدودیتهای ابدان مادی و مثالی و نفوس نباتی و حیوانی، و اقتضائات آنها، از جمله امارت و سلطنت هواها و خواستههای نفس امّاره حیوانی، رهایی مییابند و به قوای عقل و افعال ادراکی و تحریکی عقلانی مبدّل میشوند. افعال ادراکی و تحریکی قوا و جنود عقل نیز قلب حیوانی را تحت تأثیر قرار داده، ادراکات و تحریکات حیوانی و امیال نازل را به ادراکات و تحریکات انسانی و امیال عالی و گرایشها و رانش های متعالی تبدیل میسازند و قلب حیوانی را به قلب انسانی تغییر میدهند؛ همانگونه که در صورت سلطه نفس بر عقل، قوا و افعال عقلانی و انسانی به قوا و افعال جهلانی و حیوانی و شیطانی تبدیل میشوند و عقل در سایه آن، تغییر ماهیت داده، به دها و نکرا تبدیل میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 89 تا 130
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بررسی رابطه اخلاق با دین از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
سمیه اسماعیلی فر
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علامه طباطبایی
,
دین
,
اعتباریات
,
فطرت(کلام)
,
اخلاق
,
ضامن اخلاق
,
دین و اخلاق
,
خلق
,
درباره علامه طباطبایی
کلیدواژههای فرعی :
نقد اعتزال ,
اصل توحید ,
ادراکات اعتباری ,
اعتبار وجوب ,
اعتقاد به معاد ,
دین و فطرت ,
ضامن اخلاق ,
ادراک حقیقی ,
مکاتب اخلاقی ,
عقل و دین ,
اخلاق و فطرت ,
اعتبار حسن و قبح ,
اعتقاد به مبدا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
عبدالله جوادی آملی
,
غلامحسین ابراهیمی دینانی
چکیده :
مسائل هستی شناسی، معرفت شناسی، مفاهیم و روان شناسی ازجمله مباحثی است که در باب رابطه بین اخلاق و دین از دیدگاه علامه طباطبایی قابل تحلیل و بررسی است.علامه به استقلال اخلاق در سه زمینه مفاهیم، ثبوت و روان شناسی معتقد است و در مرحله اثبات به شرعی و عقلی بودن گزاره های اخلاقی معتقد است.ایشان با طرح دیدگاه های خود در این حوزه بین اخلاق، دین و فطرت پیوند معناداری برقرار کرده و دو اصل مبدأ و معاد را ضامن افعال اخلاقی می دانند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 160
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عناصر تربیتی انسان طبیعی و آرمانی در نظام تعلیم و تربیت اسلامی
نویسنده:
حسن کرمعلیان، علی اکبر حسینی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تربیت دینی
,
نظام تعلیم و تربیت اسلامی
,
اخلاق اسلامی و دینی
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
حقیقت انسان ,
تعلیم و تربیت در قرآن ,
فطرت(کلام) ,
ضرورت وحی ,
کمال انسان ,
کمال حقیقی انسان ,
انسان طبیعی ,
انسان کامل (کلام) ,
حیات انسانی ,
انسان آرمانی ,
هست و باید ,
عقل قطعی ,
کمال پذیری انسان ,
انسان شناسی اسلامی ,
تربیت در قرآن ,
ارزش اجتماعی ,
عقل و دین ,
تعارض عقل و دین ,
کمالپذیری و کمالخواهی انسان ,
عناصر تربیت ,
تربیت در روایات ,
قلمرو حیات انسان ,
قلمرو من طبیعی ,
قلمرو من انسانی ,
قلمرو من الهی ,
حاکمیت من طبیعی ,
حاکمیت من انسانی ,
حاکمیت من الهی ,
وحی ظنی ,
عقل ظنی ,
خودسنجی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
,
علامه جعفری: محمدتقی جعفری
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
تعليم و تربيت همانند بسياري از علوم ديگر به مثابه يك نظام يا سيستم است. بدين معنا كه اجزا و عناصر خاص و متناسب با خود را دارد كه بايد مورد شناسايي و بررسي دقيق قرارگيرند. اسلام نيز به عنوان يك مكتب، داراي جهان بيني، فلسفه و نظام تربيتي خاص خود است. نظام تربيتي آن مدعي جامعيت، اصالت، استقلال، و برخوردار از تكثر منابع و نصوص است. مقاله حاضر به دليل ضرورت نظريه پردازي در حوزه عناصر نظام تر بيتي از يك سو، و كم توجهي به تحقيقات نظري - تحليلي در باب تربيت اسلامي از سوي ديگر، به پژوهشي در خصوص عناصر نظام تربيت اسلامي اختصاص يافته و موضوع در قالب يك نظام شامل: اهداف، برنامه درسي، معلم، متعلم و ارزشيابي در دو سطح خرد و كلان مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 61 تا 76
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
واکاوی دیدگاه استاد جوادی آملی در نسبت عقل و دین و تأثیر آن بر علم دینی
نویسنده:
مهدی عبداللهی، مصطفی صالحی اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
علم و دین
,
علم دینی
,
عقل و دین
,
عقل و دین
,
آیت اله جوادی آملی
کلیدواژههای فرعی :
ایمانگرایی = فیدئیسم (معرفتشناسی) ,
معرفت دینی ,
عین الیقین ,
معنا شناسی دین ,
دین ,
واقعگرایی = رئالیسم (مکتب فلسفی) ,
حی بن یقظان ,
خاتمیت ,
عقل گرای حداکثری ,
مصادیق عقل ,
اعتبار عقل ,
حجیت علم ,
معرفت ظنی ,
لوازم عملی علوم ,
نگاه جمعی به موضوعات ,
تیلیش ,
مکتب تفکیک ,
تعارض عقل و نقل ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
استاد جوادی آملی درباره رابطه عقل و دین دیدگاه بدیعی ارائه کرده است. ایشان با بازخوانی محل نزاع و ارائه تعریفی متفاوت از عقل در این مباحث، دو حوزه نسبتاً منحاز انگاشته عقل و دین و علم و دین را به هم پیوند میزند. در نتیجه با بازشناسی نسبت عقل و دین، به پرسش امکان یا عدم امکان تحقق علمی دینی نیز پاسخ داده میشود. وی، عقل را در این مباحث به معنای وسیعی که معادل تمامی دریافتهای متعارف انسانی است به کار برده است. عقل به این معنا هر دریافت بشری را پوشش میدهد و از سوی دیگر مراد از دین نیز صرفاً معارف منقول نیست، بلکه اگر مؤدای قول خداوند دینی است، محتوای فعل او به طریق اولی چنین است. اینگونه است که عقل در کنار نقل معتبر به منبعی از منابع معرفتی دین تبدیل و امکان تعارض آنها از اساس منتفی میشود. با تبیین رابطه عقل و دین، چگونگی رابطه علم و دین نیز روشن می شود. اگر علوم تجربی درهندسه معرفت دینی جایگاه خود را درست دریابند و در سایه فلسفه و دین به مطالعه جهان بپردازند به طبیعت به عنوان خلقت نگریسته و پرده از کتاب تکوین الهی بر خواهند داشت و به این اعتبار دینی خواهند بود. دیدگاه استاد جوادی در رابطه با علم دینی، دیدگاهی معتدل و واقع نگر است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تبیین برخی از مطالب منزلت عقل در هندسه معرفت دینی
نویسنده:
عبدالله جوادی آملی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ایمان و عقل
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
عقل و دین
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
معرفتشناسی دینی
,
معرفت شناسی دینی
کلیدواژههای فرعی :
نهج البلاغه (نهجالبلاغه) ,
علم حصولی ,
ادیان ابراهیمی ,
روش اجتهاد ,
دین ,
اعتبار عقل ,
عقل استدلالی ,
ادیان ابراهیمی ,
ادیان توحیدی ,
علم حصولی ,
علم حضوری ,
اهل بیت(ع) ,
قرآن ,
وحی ,
وحی الهی ,
قرآن ,
اجتهاد ,
دین پژوهی ,
علوم اسلامی (سایر) ,
اسلامی شدن علوم ,
تعارض عقل و نقل ,
امامان معصوم علیهم السلام ,
دانش تجربی ,
میزان بودن قرآن ,
میزان بودن حدیث ,
شهود وحیانی ,
حجیت دلیل نقلی ,
منبع معرفت دینی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
محمد بن یعقوب کلینی
,
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
عبدالله جوادی آملی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
2383-2916
چکیده :
نسبت میان «عقل و ایمان» یا «علم و دین» موضوعی است که از گذشتههای دور ذهن اندیشهورزان را به خود مشغول داشته و دیدگاههای متنوع و مختلفی از سوی صاحبنظران در این باب ارائه شده است. یکی از نظریات مهم و بدیع در این باب، از آنِ حضرت استاد آیة الله جوادی آملی است که در کتاب منزلت عقل در هندسه معرفت دینی بازتاب یافته است. پس از نشر این اثر، مقالهای با عنوان «جایگاه عقل و وحی در هندسه معرفت بشری» در فصلنامه معرفت فلسفی، شماره 24 منتشر گردید که در آن تأملات و پرسشهایی در خصوص این کتاب مطرح شده بود. مقاله حاضر حاوی نکات و توضیحاتی ناظر به آن تأملات و پرسشها است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 17 تا 40
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و دین از منظر آیت الله جوادی آملی با تاکیدی بر تفسیر ایشان
نویسنده:
رقیه جعفرپور
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل و دین
,
معرفت شناسی اسلامی
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
عقل و دین در اسلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
پيرامون موضوع اين رساله که بحث عقل و دين از منظر استاد جوادي آملي مي باشد ضرورت دارد در بدو امر و قبل از ورود به بحث به بررسي تعريف عقل و دين از منظرهاي مختلف بپردازيم و آنگاه تعريف استاد جوادي آملي را از دين و عقل بيان نمائيم و متناسب با اين بحث به موضوع معرفت ديني و تناسب آن با دين بپردازيم و مشخص بنماييم که آيا دين همان معرفت ديني است يا اينکه دين و فهم دين دو مرتبه جدا از هم هستند. در ادامه نيز به ارتباط عقل دين از حيث تعارض و هماهنگي و تلازم که ازمقدمات و لازمه هاي بحث اين رساله مي باشد اشاره مي شود. با استفاده از آيات و روايات و مباحث عقلي مشخص مي شود که بين يافته هاي صحيح عقل و دين تعارضي نخواهد بود، بنابراين عقل و دين در يک راستا و هماهنگ دو حجت دروني و بيروني براي هدايت انسانها هستند. از همين روست که جناب استاد جوادي آملي با تعاريف خاصي که از عقل و دين ارائه مي دهند، عقل برهاني را در عرض دين قرار مي دهند و آن را منبع مستقلي در کنار قرآن و سنت براي فهم و اجتهاد مي دانند. با توجه به اينکه محقق نوعي نقد به تعريف دين از منظر استاد جوادي آملي دارند، عقل را در عرض دين و يافته هاي آن را جزء دين نمي دانند نقدهايي را در اين خصوص ارائه کرده و در پايان نتيجه مي گيرد که عقل در عرض قرآن و سنت و منبع مستقل دين نيست بلکه عقل نقش کاشفيت و فهم قرآن و سنت را بر عهده دارد. کلمات کليدي: جوادي آملي، عقل، دين، نقل، کتاب، سنت.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
عقل و ايمان از ديدگاه ابن رشد، ملاصدرا و ايمانوئل کانت
نویسنده:
علاءالدين ملکاف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل و دین
,
معرفت شناسی اسلامی
,
فلسفه کانت
,
فلسفه تطبیقی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
چکیده :
عقل و ايمان که از عاليترين فضايل انساني هستند، از مباحث مهم معرفتشناسي و فلسفه دين نيز بهشمار ميروند. در اين زمينه، شيوههاي گوناگوني از سوي فلاسفه براي توجيه ايمان به خدا، بهعنوان برجستهترين مصداق اعتقاد ديني، ارايه شده است. ابنرشد، که انديشههاي او درباره عقل و ايمان، يا دين و فلسفه، داراي نشيب و فراز بسياري است، در آثار خود عقل و ايمان را دو ابزار معرفتي و در عرض يکديگر معرفي کرده است. از نظر او، هر کدام از عقل و دين ميتواند انسان را به سرمنزل مقصود برساند، و هيچ تعارضي ميان اين دو نبوده، و هر کدام در نهايت، ديگري را تصديق ميکند. صدرالمتألهين نيز اگرچه عقل و ايمان را مؤيد يکديگر ميداند، اما آنها را مکمل يکديگر نيز معرفي کرده است. او معتقد است که ميان دين حقيقي و مضامين درست و واقعي کتاب و سنت با احکام و مدرکات عقلي ناسازگاري وجود ندارد؛ پس اگر در برخي از موارد، ناسازگاري مشاهده گردد، يا بايد در عقلي بودن آن شک کرد، يا در برداشت و فهم خودمان از کتاب و سنت ترديد نماييم، و يا در حکم به ناسازگاري ميان آن دو بيشتر تأمل کنيم. و اما کانت در زمينه مباحث عقل و ايمان بهسوي عقلانيت عملي گرائيده است. از نظر وي، عقل نظري توانايي اثبات درستي يا نادرستي دعاوي ديني را نداشته، و ايمان خردورزانه مبتني بر زمينه عقل عملي است. چنين ايماني از وجدان اخلاقي انسان نشأت ميگيرد. بدين ترتيب، اين ايمان اگرچه امکان همراهي با باور نظري از طريق ايده عقل محض، برهان نظم و غايت را نيز دارد، ولي مراجعه مستقيم به کتاب مقدس و کاوش در محتواي آن، براي ساختهشدن انسانهاي بهتر و آراستگي به اخلاق و کردار نيک، غايت نهايي دينداري است. با اين توضيحات روشن ميشودکه اين سه فيلسوف همگي به دنبال دستيابي به حقيقت بودهاند، اما در تشخيص مصداق آن دچار اختلاف شدهاند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
دين و عقلانيت از ديدگاه غزالي و شهيد مطهري
نویسنده:
دلاور آقايف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
دین و معرفت شناسی
,
عقل و دین
,
اصطلاحنامه معرفت شناسی(اسلامی)
,
فلسفه تطبیقی
,
عقل و دین در اسلام
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
پس از قرون وسطي با پيشرفت علوم و صنايع، و در پي عدم تطابق يافتههاي آنها با آموزههاي مسيحيت تحريف شده، دين و عقلانيت از يکديگر فاصله گرفتند. پژوهش حاضر کوشيده است تا رابطه ميان عقل و دين را از ديدگاه غزالي و استاد مطهري مورد بررسي قرار دهد. از نظر غزالي، عقل در پرتو شرع هدايت ميشود، و کسي که عقل و شرع را با هم جمع نکرده باشد زيان کرده است؛ عقل مفسر و مبين شرع بوده، و شرع هدايتگر آن است. او معتقد است که در تعارض ادله نقلي با عقل، آنجا که تواتر وجود ندارد، دليل عقلي مقدم است، و آنجا که تواتر وجود دارد محال است که بين دليل عقلي و دليل نقلي تعارضي پديد آيد. شهيد مطهري نيز به ملازمه ميان عقل و شرع معتقد است، بدين معنا که هرچه را عقل به آن حکم ميکند شرع هم به آن حکم ميکند، و عکس آن نيز صادق است. از نظر وي، پيوندي که ميان عقل و دين اسلام وجود دارد در هيچ ديني يافت نميشود؛ در مسيحيت اعتقاد بر اين است که عقل و دين دو حساب جداگانه دارند، اما مسلمانان پيامبر را عقل کل ميدانند. اصول عقايد نيز در اسلام فقط به کمک عقل اثبات ميشود. در اسلام مستقلات عقليه و غيرمستقلات عقليه، هر دو حجت است، و حجيت عقل نيز هم به حکم عقل ثابت است و هم به حکم شرع. احکام شرعي تابع مصالح و مفاسد واقعي بوده، و عقل انسان که از تشخيص بسياري از مصالح و مفاسد، عاجز است، اگر بتواند آن مصالح و مفاسد را تشخيص دهد، همان حکمي را ميکند که شرع حکم کرده است. بدين ترتيب، اگرچه عقل بهتنهايي از تشخيص راه سعادت انسان عاجز است، اما بهعنوان حجت باطني، ميتواند همکار حجت ظاهري باشد؛ بههمين دليل، اسلام همواره به تدبر و تعقل توصيه نموده، و دين و عقل را مکمل يکديگر دانسته است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رابطه ايمان و عقل در اسلام و مسيحيت از نگاه علاّمه طباطبايي و قدّيس آگوستين
نویسنده:
باقر شيرعلييف
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
وضعیت نشر :
قم : مرکز اطلاعات و مدارک اسلامي، معاونت پژوهشي، دفتر تبليغات اسلامي,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل و دین
,
الهیات مسیحی
,
عقل و ایمان
,
فلسفه تطبیقی
,
عقل و دین در اسلام
,
عقل و دین در مسیحیت
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
اين پژوهش ميکوشد مباني کلامي و اعتقادي اسلام و مسيحيت در باره تعامل عقل و ايمان و نسبتِ ميان آن ها را از منظر دو انديشمند و متکلّم برجسته مسلمان و مسيحي يعني: علاّمه طباطبايي و سنت آگوستين به صورت شفّاف بررسي کرده و نقاط اشتراک و افتراق ديدگاه آنان در باره جايگاه عقل و ايمان در تبيين معتقدات ديني آنان را منعکس سازد. نوشتار حاضر در چهار فصل تدوين شده است. نويسنده در فصل اول به تبيين واژه شناسي عقل و ايمان ميپردازد و مفهوم، جايگاه و کارکردهاي عقل را بر اساس نظريات فلاسفه مسلمان و غرب، الهيات مسيحي و ديدگاه انديش منداني همچون: دکارت، جان لاک و ديويد هيوم را بيان ميکند. وي سپس به مفهوم واژه ايمان از منظر متکلمان مسلمان و نيز ايمان و مؤلفههاي مهم آن را از ديدگاه اسلام و مسيحيت شرح ميدهد. فصل دوم به تبيين رابطه عقل و ايمان در اسلام از منظر علاّمه طباطبايي و سيرِ تاريخي بحث از عقل و ايمان و نسبتِ بين آن دو درجهان اسلام اختصاص دارد. نويسنده در اين زمينه با اشاره به ظاهرگرايي در حوزه تفکرات شيعه و اهل سنت و عقل گرايي افراطي مسلمانان، حقيقت ايمان و عناصر تشکيل دهنده آن و تعامل و تعارض آن دو با يکديگر را از منظر علاّمه طباطبايي جويا ميشود. فصل سوم به رابطه عقل و ايمان در مسيحيت از ديدگاه آگوستين قدّيس و سيرِ تاريخي مباحث مربوط به عقل و ايمان در جهان مسيحيت، پرداختن الهيات مسيحي به مسايلي همچون: خدا، نَفس، خلقت، اخلاق، شهر خدا و شناخت از لحاظ تاريخي و مقايسه ديدگاههاي آگوستين و آکونياس درباره نسبتِ بين عقل و ايمان ميپردازد. نگارنده در فصل چهارم به تطبيق و بررسي آراي علامه طباطبايي وآگوستين درباره رابطه عقل و ايمان پرداخته و ديدگاههاي آنان را در زمينه کيفيت ايمان به خدا، تقدم عقل بر ايمان يا برعکس، امکان تعارض عقل و ايمان، ماهيت عقل و ايمان و تفاوت آن ها با يکديگر، عوامل تحقق ايمان در نَفس، مراتب ايمان، و شروط کسب معرفت ديني بررسي ميکند.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
مراد از عقل در لسان شریعت چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
آنچه حقیر تا به حال از روایات درباره معنای عقل در عرف روایات و آیات فهمیدهام آنست که هر ادراک استوار و حقی که مقتضی قرب الی الله باشد عقل محسوب میشود؛ پس: ۱. عقل اختصاص به علوم انسان ساز دارد و شامل ریاضیات و زیست شناسی نمیشود گرچه در تعابیر قرن
بیشتر ...
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عقل شرعی
,
عقل و دین
,
اصطلاحنامه فلسفه
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
تعداد رکورد ها : 423
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید