جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این کتب، اشعاری به زبان عربی درباره امامت و خلافت حضرت علی (ع) گردآمده ضمن آن که از فضایل و کرامات آن حضرت سخن رفته است .سرایندگان این اشعار جملگی در کتاب الغدیر علامه امینی معرفی شده‌اند .

در این کتب ، اشعاری به زبان عربی درباره امامت و خلافت حضرت علی (ع) گردآمده ضمن آن که از فضایل و کرامات آن حضرت سخن رفته است .سرایندگان این اشعار جملگی در کتاب الغدیر علامه امینی معرفی شده‌اند .

کتاب «اثبات الامامة» یکی از نوشته های مربوط به علم کلام از احمد بن ابراهیم نیشابوری است. نویسنده تلاش می‌ کند از فلسفه به عنوان ابزاری برای بيان آرای کلامی خويش سود جويد. وی امامت را بر مبنای استدلال‌ های عقلی و فلسفی به علاوه استفاده از قرآن و حديث اثبات می‌ نمايد. اين اثر نمايندهٔ نوع خاصی از آثار در موضوع امامت از نگاه اسماعیلیان است.

آیات متعددى از قرآن کریم در ارتباط با مسأله امامت و ولایت بوده و بیانگر ارجو مقام و فضائل امیرمومنان على(علیه السلام) و ائمه معصومین(علیهم السلام) مى باشد. مفسران و متکلمان شیعه به این آیات بر اثبات خلافت و جانشینى بلافصل امیرالمومنین على(علیه السلام) و نیز بیان جایگاه امامت و ویژگى هاى امام استناد جسته اند. در مقابل برخى از مفسران اهل سنت به طرح شبهاتى در زمینه استدلال شیعه به این آیات پرداخته اند، که از جمله ایشان، رشید رضا در تفسیر المنار مى باشد.ما در این رساله و در ضمن سه فصل دلالت آیات و وجوه مورد استناد شیعه را بیان نموده و شبهات رشید رضا را بر این موارد بیان و پاسخ گفته ایم.فصل اول به بحث هاى کلى و پیش نیاز بحث اختصاص دارد.فصل دو م مشتمل بر آیات امامت و ولایت مى باشد که در آن آیات زیر بررسى گردیده و البته در هر مورد شبهات یا کم توجهى هاى رشید رضا نیز بیان و پاسخ داده شده است.1ـ آیه امامت

امامت یکی از مباحث مهم کلامی در شیعه است که متکلم شیعی، ابن میثم بحرانی نظراتی درباره آن دارد، ما ضمن بررسی بحث امامت از منظر ابن میثم، دیدگاه وی درباره مفهوم امامت، اصل ضرورت امامت در جامعه، شرایط و صفات امام و براهین اثبات امامت حضرت علی علیه السلام و سایر ائمه علیه السلام را ارائه نموده‌ایم. این پژوهش که با روش توصیفی ـ تحلیلی و با محوریت آثار ابن میثم و با استفاده از سایر آثار مرتبط درباره امامت، گردآوری گردیده، حاکی از آن است که ابن میثم امامت را نوعی ریاست اصلی (نه نیابتی) بر مردم در امور دینی و دنیایی دانسته است. بر اساس این نوشتار می‌توان دریافت که از نگاه ابن میثم امامت لطفی است از سوی خداوند بر بندگان که موجب تقرب آنها به کارهای نیک و دوری‌شان از معاصی می‌شود پس تنها شخصی شایسته این مقام است که بتواند امت را به این هدف مهم برساند. چنین فردی باید از طرف خداوند منصوب شود؛ درباره ضرورت امامت، او عقیده داشته این بحث را بر اساس برهان لطف و نظام احسن و دسته‌ای از احادیث می‌توان‌اثبات‌کرد. بحرانی عصمت، افضلیت، علم و نص را اهم شرایط امام دانسته و در کنار این شرایط نداشتن عیوب زننده، کرامت و فضایل اخلاقی را نیز از لوازم امامت به شمار آورده است. وی این صفات را با دلایل عقلی و نقلی اثبات کرده است. بحرانی برای اثبات امامت حضرت علی علیه السلام از سه نوع استدلال بهره گرفته است: نوع اول احادیثی از پیامبر است که آشکارا و با ذکر نام علی علیه السلام، امامت و خلافت ایشان را بیان کرده‌اند. نوع دوم آیات و اخباری که غیرمستقیم به اثبات این موضوع پرداخته‌اند. نوع سوم استدلال‌های عقلی برپایه افضلیت، عصمت و نص بر امامت امیرمومنان علیه السلام است که از طریق آنها امامت آن حضرت قابل اثبات است. بحرانی براهین امامت سایر امامان را عصمت هریک و تقریر امام قبل نسبت به ایشان، به عنوان دلیل عقلی و حدیثی از پیامبر به عنوان دلیل نقلی ذکر کرده است.

اين رساله خطى در موضوع امامت ائمه اثنى عشر از معتقدات شيعه است. ابن ميثم در تحرير اين اثر به رساله امامت استادش خواجه نصيرالدين محمد طوسى (672 - 597ق) نظر داشت. ميرزا محمد استرآبادى در منهج المقال آن را جزو آثار ابن ميثم شمرده است.

کتاب «النجاة فی القیامة فی تحقیق أمر الإمامة» رساله‌ ای موجز درباره مهم‌ ترین مسائل متعلق به امامت است که نویسنده با اسلوبی خاص بدان پرداخته است. وی ابتدا به ذکر آرای مختلف در مبحث امامت اشاره کرده و سپس در میان آن، نظر صحیح را انتخاب می‌ کند. ابن میثم سپس به آرای مخالف بازگشته و با استدلال، نظریه غیر صحیح را رد کرده و در پایان، به بیان نظریه صحیح با ذکر استدلال می‌ پردازد. مؤلف نظرات خویش را با بیان منطقی و به دور از دعواهای اعتقادی مطرح کرده و تلاش نموده با اقتصار از حق دفاع کند. برخی این اثر بحرانی را در ادامه منهج کلامی شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی دانسته‌ اند.

موضوع این اثر امامت ائمه دوازدهگانه شیعه است.