جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور کلید واژه ها
>
1. اصطلاحنامه کلام اسلامی (Kalam (Islamic scholastic theology
>
01. خداشناسی (کلام)
>
صفات الهی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
تعداد رکورد ها : 825
عنوان :
ابوالهذیل علاف (226-135ه=840-752 م) فیلسوف معتزله
نویسنده:
محسن جهانگیری
نوع منبع :
مقاله , مدخل اعلام(دانشنامه اعلام)
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
ابولهذیل
,
معتزله
,
17. فرق کلامی
,
صفات الهی
,
اخلاق دینی
,
شخصیت ها
,
اصطلاحنامه اخلاق اسلامی
کلیدواژههای فرعی :
معتزله ,
نهضت ترجمه ,
یعقوب بن اسحاق کندی ,
الارده الالهیه ,
بنی عباس ,
جوهر (منطق) ,
استطاعت (کلامی) ,
صفات فعل ,
امام محمد غزالی ,
ذات خدا ,
عرض ,
معارف ضروری ,
جزء لایتجزی ,
فعل اصلح ,
حنین بن اسحاق ,
صالح بن قدوس ,
فرقه هذلیه ,
خلفای عباسی ,
بیت الحکمه ,
تشیع ابوالهذیل ,
صفات ذات ,
کلام خداوند ,
قدرت خدا و فعل اصلح ,
تناهی معلومات و مقدورات الهی ,
آفرینش انسان ,
حد قدرت انسان ,
خواطر ,
مسئولیت دینی انسان ,
افعال متولد و غیر مستقیم انسان ,
قصد و نیت انسان ,
رویت اجسام و اعراض ,
انقطاع حرکت اهل خلدین ,
ابن عربی ,
جوهرفرد ,
مسئولیت اخلاقی انسان ,
اساتید ابوالهذیل ,
شاگردان ابوالهذیل ,
انقطاع حرکت ,
امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) ,
صفات خدا ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
ابوالهذیل، اولین متفکر و متکلم مسلمان است که از طریق مطالعه ترجمه های عربی آثار فیلسوفان یونان از اصول و قواعد فلسفه اطلاع یافته و در مسائل فلسفی عصرش تامل کرده و کتاب و رساله نوشته و به لقب با شکوه «فیلسوف معتزله» مشهور شده است، اما آثار وی از بین رفته و آنچه ما از عقاید و افکارش می دانیم از نوشته های دیگران است. ابوالهذیل، متفکری نیرومند و جامع بوده و علاوه بر مسائل کلامی به مسائل مربوط به انسان و طبیعت نیز اهتمام ورزیده و درباره اختیار و آزادی انسان و اجسام و اعراض و حرکت و سکون و سایر مسائل فلسفی اندیشیده و به اظهار نظر پرداخته است. او اولین متفکر شناخته شده در عالم اسلام است که از «جزء لایتجزی» و یا «جوهرفرد» سخن گفته و جسم را مرکب از جواهر فرد دانسته است. او علاوه بر قدرت و قوت اندیشه، مناظر و مجادلی بسیار نیرومند و قوی بوده و در این فن، کمتر کسی یارای برابری با وی را داشته است. ابوالهذیل پیروانی یافت که به «فرقه هذلیه یا هذیلیه» معروف شده اند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 29 تا 61
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر اندیشهی ابن عربی در باب «ولایت» بر شیخ محمود شبستری با تکیه بر گلشن راز
نویسنده:
زهرا ریاحی زمین، حسین طاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ولایت
,
منظومه گلشن راز
,
نبوت
,
عرفان اسلامی
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
نبوت ,
شریعت ,
ذات (منطق) ,
شریعت و طریقت ,
فنا ,
اسقاط تکلیف ,
توبه ,
علم لدنی ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
صفات الهی ,
توبه ,
علم لدنی(کلام) ,
نبوت ,
تقارن ولایت و وجود ,
مقام وحدت ,
رابطه ولایت و نبوت ,
حقیقة الحقایق ,
عدم اضافی ,
خلقت از عدم اضافی ,
صفات خدا ,
طریقت ,
فنا ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
آ نچه مسلم است این که ابن عربی با عرفانی پیش رو و بسیار متعالی، عصاره ماترک تعالیم اولیای پیشین متصوفه را با برخوردی نظری و فلسفی و نبوغی عدیم المثل، چنان خلاقانه به بازتولیدی نو تبدیل کرد که هنوز، تا عصر حاضر، خود میراث گذار و پدر فکری اکثر عرفای متاله و متفکر به شمار می آید. سلطه اندیشه او از زمان حیاتش تا ظهور عرفای شیعی و نظریه پردازان و نقادان صفوی و قاجار و متاخرین معاصر، خود، گواه عظمت روح و فکر وی است. یکی از مهم ترین آموزه های فکری ابن عربی در عرفان نظری، در باب ولایت است. مبحث ولایت را می توان به دو دوره قبل و بعد از ابن عربی تقسیم کرد. آن چه از این مفهوم و مصادیق ظهوری آن در اندیشه شیخ محمود شبستری در گلشن راز برمی آید، ادامه تعالیم سنت اکبری و شارحین معاصر وی، چون قیصری و کاشانی است. در این مقاله سعی شده است آن چه از تعالیم محیی الدین ابن عربی در اندیشه شیخ شبستری درباره ولایت و انسان کامل رسوخ کرده است با تکیه بر منظومه گلشن راز، بررسی و تحلیل شود. این مقاله ماحصل تحلیل مقایسه گونه ای بین آرای ابن عربی و شبستری، برای نشان دادن نقطه های تاثر عارف شبستر از آثار شیخ اکبر است. بنابراین در خلال مطالب، به فراخور موضوع، از قیاسات و اشارات سایر شراح آثار ابن عربی و عرفای مقدم بر وی نیز استفاده گردیده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 157 تا 186
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توصیف اخلاقی خداوند در حکمت سینوی
نویسنده:
حبیب الله ابراهیمی، محسن جوادی، سعید رحیمیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
قضایای اخلاقی
,
صفات الهی
,
ابن سینا
,
اوصاف اخلاقی خداوند
,
اندراج اخلاق در فلسفه
,
معناشناسی اوصاف الهی از نظر ابن سینا
,
دیدگاه اخلاقی ابن سینا
,
قضایای یقینی
کلیدواژههای فرعی :
تقسیمات صفات الهی ,
آیه 012 انعام ,
انفعال ,
حسن عدل ,
قبح ظلم ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
در فلسفه برای معرفی خداوند بیشتر از اوصاف متافیزیکی همچون وجوب، قدرت و حیات بهره گرفته می شود و از اوصاف اخلاقی کمتر استفاده می شود؛ اما در متون مقدس دینی، ازجمله قرآن کریم، اوصافی مانند عدالت، بخشندگی، مهربانی و وفای به عهد در مورد خداوند به کار رفته است که در زبان متعارف انسانی، به اوصاف اخلاقی معروف اند. بسیاری با ابتنای اخلاق بر امر و نهی الهی، امکان توصیف اخلاقی خداوند را به چالش کشیده اند؛ چنان که در جهان اسلام این دیدگاه را اغلب به اشاعره نسبت داده اند. حال آیا خداوند، واجد اوصاف اخلاقی است؟ این نوشتار با شیوه ای توصیفی تحلیلی و گاه انتقادی، برخی لوازم توصیف اخلاقی خداوند، مانند اندراج اخلاق در علوم فلسفی و جایگاه قضایای اخلاقی در اندیشه ابن سینا را براساس دو تفسیر از محقق لاهیجی و محقق اصفهانی بررسی و اثبات می کند که براساس برداشت محقق لاهیجی می توان از دیدگاه ابن سینا، خداوند را واجد اوصاف اخلاقی دانست و او را با اوصاف اخلاقی توصیف نمود. همچنین در این نوشتار، برخی چالش های توصیف اخلاقی خداوند پاسخ داده شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 105 تا 124
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کارکردهای الهیاتی سکوت در آثار مولانا
نویسنده:
قاسم کاکایی، اشکان بحرانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
الهیات سلبی
,
مولانا
,
01. خداشناسی (کلام)
,
صفات الهی
,
زبان دین (مسائل جدید دین شناسی)
,
شخصیت ها
کلیدواژههای فرعی :
سکوت ,
مثنوی معنوی ,
خواجه قشیری ,
بیان ناپذیری خدای متعال ,
سخن گفتن از خدا ,
الاهیات عرفانی ,
کارکردهای الاهیاتی سکوت ,
بوطیقای خاموشی ,
خاموشی و نجات ,
سکوت و رازپوشی ,
رهایی از عالم مادی ,
حفظ وحدت ,
پرهیز از پریشانی ,
رازپوشی ,
بیان ناپذیری خدا ,
دیوان کبیر مولوی ,
خاموشی عارف ,
دلیل دعوت به سکوت ,
ظرفیت زبان ,
کلیات شمس ,
شاپا (issn):
2008-9422
چکیده :
سکوت یکی از مهمترین بنمایههای الاهیّات عرفانی، بهنحو اعم، و الاهیّات سلبی، بهنحو اخص، است. سکوت آخرین مرحله کوشش عارف و الهیدان عرفانی در تلاش برای سخنگفتن از خداست. در این مرحله، تمام ترفندها و روشهای زبانی عارف رنگ میبازند. در نوشته پیشرو به کارکردهای الاهیّاتی سکوت در آثار مولانا میپردازیم. در ابتدا به نقش محوری سکوت در آثار وی اشاره میکنیم. سپس به دلایل اخلاقی ـ روانی و نیز دلایل زبانی ـ معرفتی دعوت به سکوت در آثار این عارف میپردازیم. رابطه معکوس عقل و سخنگفتن، نجاتبخشیِ خاموشی، پرهیز از پریشانی ضمیر و نیل به جمعیت خاطر به مدد خاموشی، مراعات حال مخاطب، رازپوشی، پرهیز از خاصیّت تخدیری سخنوری، و پرهیز از کبر از مهمترین دلایل اخلاقی ـ روانی دعوت به سکوت است و ظرفیّت محدود زبان در بیان حقایق، بیانناپذیری خدا و تلاش برای حفظ وحدت و رهایی از عالم مادّی، به طور اعم، و زبان بشری، به طور اخص، از دلایل زبانی - معرفتی فراخواندن به خاموشی به شمار میآید. در بخش آخر این مقاله نیز چرایی سخنگفتن به رغم فراخواندن به سکوت را بررسی میکنیم. از مهمترین دلایل و علل سخنگفتن عارف و الهیدان، به رغم دعوت به سکوت، به مواردی همچون به سخن در آمدن عارف از جانب خدا، سخنگفتن به واسطه اضطراری درونی، سخنگفتن از سر عشقورزی به خدا و خلق، جنبه تعلیمی سخن و ارائه قرینهای بر بیانناپذیری اشاره میتوان کرد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 129 تا 150
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تأثیر اعتقاد به توحید افعالی بر پذیرش علیت از دیدگاه محمد غزالی و ابنعربی
نویسنده:
قاسم کاکایی، آمنه یزدان پناه
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
توحید
,
رابطه توحید و علیت
,
امام محمد غزالی
,
17. فرق کلامی
,
صفات الهی
,
توحید افعالی(کلام)
,
توحید نظری
,
معجزات
,
ابن عربی
,
شخصیت ها
کلیدواژههای فرعی :
علامه طباطبایی ,
سید جلال الدین آشتیانی ,
اشاعره ,
الارده الالهیه ,
تجلی و ظهور ,
اقتران ,
تحلیل جهان ,
انگیزه نفی علیت ,
وقوع معجزات ,
سریان عادت الله ,
نظام عادت الله ,
نظام اسماء الله ,
نفی ضرورت و ضابطه مندی در جهان ,
استعداد ذاتی موجودات ,
یجب عن الله ,
تاثیر و تاثر بین مخلوقات ,
صور نوعیه ,
سنخیت ,
سلب اختیار ,
نظریه وحدت وجود ,
نظام علی معلولی ,
اصول فلسفه و روش رئالیسم ,
فتوحات مکیه ,
هستی جلوه حق ,
فریب عقل توسط حس ,
الاقتصاد فی الاعتقاد ,
تهافت الفلاسفه ,
قرآن ,
سنت الله ,
توحید افعالى ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2251-6123
چکیده :
توحید افعالی به معنای نفی تأثیر از غیر خداست. از سوی دیگر اصل علیت مستلزم پذیرش تأثیر و تأثر میان مخلوقات است که این دو امر ظاهراً با یکدیگر سازگار به نظر نمیرسند. این مقاله بر آن است که با بررسی افکار ابن عربی و غزالی به عنوان دو تن از مدافعان توحیدافعالی، به بررسی تطبیقی موضع آنها در قبال بحث علیت بپردازد. آنها تقریر فلاسفه از علیت را رد میکنند و هر یک سعی دارند جایگزینی برای بحث علیت ارائه دهند که قادر به توضیح منطقی رابطهی خدا و مخلوقات از یک سو و رابطهی مخلوقات با یکدیگر از سوی دیگر باشد. اقتران پیشنهاد مشترک آنها به عنوان جایگزین علیت است؛ اما برداشت هر یک از اقتران لزوماً یکسان نیست که این امر نشأت گرفته از مبانی متفاوت فکری آنهاست. این نکته سبب میشود که ابنعربی راه حل نهایی رفع این تعارض را در بحث تجلی و ظهور بداند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 47 تا 64
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
کیفیت شناخت و وصال خدا از طریق شناخت نفس از دیدگاه دو عارف مسلمان و مسیحی
نویسنده:
قاسم کاکایی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
نسخه متنی
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
لقاء الله
,
ابن عربی
,
الهیات عرفانی
,
مایستر اکهارت
,
عرفان اسلامی
,
علم نفس
,
عرفان مسیحی
,
نفس شناسی عرفانی
کلیدواژههای فرعی :
حدوث نفس ,
فتوحات مکیه ,
آفرینش انسان بر صورت الهی ,
تجلی خدا در قلب عارف ,
صفات الهی ,
رؤیت خدا ,
خلق آدم (ع) ,
حکمت الهی در خلقت انسان ,
انجیل ,
قدم نفس ,
حجاب عرفانی ,
قرب الهی ,
قرآن ,
تعلیم تورات محرف ,
خود شناسی ,
فنا ,
وحدت حقیقت وجود(احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
شهود(اسماء اول عرفان نظری) ,
اسماء الهی((اخص)، مقابل اسماء ربوبی خاص) ,
صفات الهی((در تعین ثانی)، مقابل صفات کونی علمی) ,
دیالکتیک تعالی و حلول از نظر مایستر اکهارت ,
وحدت خدا و نفس ,
رابطه نفس و خدا ,
بی زمانی نفس ,
دوساحتی بودن نفس ,
بی نام بودن ذات نفس ,
دژ نفس ,
وحدت در نیستی ,
محو تعین ,
مرتبه مظهر ,
وحدت ظاهر و مظهر ,
نفی خود ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
6123 2251
چکیده :
عرفا معمولا بر این امر تصریح می نمایند که از راه عقل و تفکر به خدا نمی توان رسید و بجای آن بر شناخت نفس تکیه می کنند. آنان معتقدند که از راه شهود قلبی و تامل در نفس می توان به خدا راه جست. سرلوحه تعلیمات ایشان در این مورد این است که من عرف نفسه عرف ربه. این مقاله بر آن است تا اولا جایگاه و ماهیت نفس را نزد ابن عربی و اکهارت به عنوان بزرگترین عرفای مسلمانان و مسیحی بررسی کند و ثانیا کیفیت وصول از نفس به خدا از دیدگاه آن دو مورد کاوش قرار دهد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 67 تا 94
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله
نویسنده:
حمید ملک مکان
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
اشاعره (اهل سنت)
,
حسن و قبح
,
معتزله (اهل سنت)
,
عدل الهی
,
خلق
,
فلسفه دین
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
عقل گرایی حداکثری ,
عقل گرایی اعتدالی ,
حجیت عقل ,
ثواب و عقاب ,
امر و نهی الهی ,
فعل انسان ,
عدلیه (مذاهب کلامی) ,
اراده الهی ,
حسن و قبح عقلی ,
مکلَّف ,
حسن و قبح الهی ,
حسن و قبح ذاتی ,
حسن و قبح شرعی ,
حکمت عملی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
صفات ذاتیه ( الهی ) ,
صفات فعلیه ,
قدرت واجب ,
کلیات خمس ,
توفیق الهی ,
moral ideas ,
حسن و قبح اعتباری ,
معناشناسی حسن و قبح ,
انسان مداری معتزله ,
خدامحوری اشاعره ,
تأویل گرایی افراطی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
مرتضی مطهری
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
در علم اخلاق، از حسن و قبح سخن میرود و اخلاق بر اخلاق از دیدگاه اشاعره و معتزله مدار حسن و قبح میچرخد، اعم از آنکه در حوزۀ عقاید یا اوصاف نفسانی و یا افعال باشد. نگارنده در مقالۀ حاضر، اخلاق را از دیدگاه دو مکتب کلامی اشاعره و معتزله بررسی کرده است. معتزله به حسن و قبح ذاتی و عقلی افعال معتقدند و آن را از لوازم اساسی عدل الاهی میدانند. آنان همۀ افعال الاهی را حَسَن و زیبا میدانند و برآنند که خدا فعل قبیح انجام نمیدهد و در انجام واجبات، اخلال نمیورزد. صفت عدل به صفات اراده و قدرت مطلق الاهی بازمیگردد؛ این صفات به شناخت توحید و مطلق صفات خداوند میانجامد. شناخت توحید و اثبات قدیم بودن خدا، بر آزادی اراده و اختیار انسانی در افعالش متوقف است و صحت این امور نیز به عقل توقف دارد نه نقل؛ در غیر این صورت، به فروپاشی نظام اجتماعی، بطلان قانون علّیت و نیز به نابودی شرع و دین میانجامد. در برابر این دیدگاه، اشاعره به حسن و قبح الاهی و شرعی افعال پایبندند. آنان به عدل خدا باور دارند اما نه با تعریفی که معتزله قائل است؛ بلکه به اعتقاد ایشان هر کاری که خدا انجام دهد، عین عدل است. بنابراین، آنان حسن و قبح افعال را ذاتی نمیدانند و به تبع، برای عقل در کشف حسن و قبح، ارزشی قائل نیستند؛ بلکه آفرینندۀ حسن و قبح را خدا و فرمان الاهی میدانند. در نظر آنان نیز حسن و قبح افعال، به اراده و قدرت مطلق الاهی بازگشت دارد که هر دو صفت از صفات ذات به شمار میآید. نکتۀ دیگر، آن است که هر دو مکتب در عقلی بودن برخی از معانی حسن و قبح، دیدگاهی مشترک دارند؛ تنها در استحقاق مدح و ثواب و ذم و عقاب، عاجلاً و آجلاً، اختلاف نظر وجود دارد. سرانجام این که در دستگاه کلامی معتزله و مطابق تفسیر آنان از حسن و قبح افعال، نگاه و توجه، بیشتر «انسانمدارانه» است؛ حال آنکه در دستگاه کلامی اشاعره، تأکید بیشتر الاهیاتی و «خدامحور» میباشد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 63 تا 93
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابتنای معناشناسانه اخلاق به دین
نویسنده:
جواد دانش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه علوم وحیانی معارج,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
اخلاق اسلامی و دینی
,
دین و اخلاق
,
خلق
,
فلسفه اخلاق (عام)
کلیدواژههای فرعی :
امر و نهی الهی ,
10. شریعت/ Šarīʿa ,
صفات الهی ,
اشاعره (اهل سنت) ,
امر الهی ,
حسن و قبح ,
اراده الهی ,
دین اسلام ,
گزاره اخلاقی ,
آموزه های وحیانی ,
الزام اخلاقی ,
باید و نباید ,
مفاهیم دینی ,
حکم اخلاقی ,
کنش اخلاقی ,
نسبیت گزارههای اخلاقی ,
حسن و قبح اخلاقی ,
صدق گزارههای اخلاقی ,
افعال واجب(حکمت نظری) ,
تقریرهای تعدیلیافته ,
تحویل پذیری ,
پلورالیسم اخلاقی ,
moral ideas ,
وابستگی اخلاق به دین ,
طبیعت ناگروی اخلاقی ,
وابستگی مفهومی ,
نادرست ,
نادرستی اخلاقی ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
مرتضی مطهری
,
محمدرضا مظفر
شاپا (issn):
2383-3025
چکیده :
نسبت میان دین و اخلاق، به عنوان دو حوزهٴ ارجمند و سترگ زیست انسانی، در طول تاریخ و دستکم از زمان افلاطون به این سو مورد اقبال متفکران بوده است، چه اینکه هر دو متکفّل صلاح و فلاح انسان این جهانی بوده، بسته به میزان بینیازی یا نیازمندی به دیگری، نظم و نسق متفاوتی پی میافکنند. مطابق یکی از این تقریرات، اخلاق و کنش اخلاقی جز با اتکا به آموزههای وحیانی سامان نمییابد به گونهای که در این وابستگی حداکثری به لحاظ معناشناختی، همه یا برخی از مفاهیم اخلاقی تنها با ارجاع و تحویل به مفاهیم دینی تعریفپذیر است. اما چنانکه ملاحظه میکنیم انحای این گونه وابستگی حتی در قرائتهای تعدیلیافته آن ـ که اوصاف اخلاقی را با ضمّ قیودی وابسته به فعل ارادی خدایی مهرورز، خیرخواه یا... میانگارد ـ هیچیک تاب و توان چیره شدن بر نقدها و اشکالات پیشرو را نداشتهاند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 57 تا 90
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
بازخوانى دیدگاه آیت اللّه مصباح در تبیین شناخت عقلى خدا در قرآن
نویسنده:
غلامعلى عزیزى کیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی قدسسره,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
محمد تقی مصباح یزدی
,
شناخت عقلی
,
امکان معرفت خداوند
,
شناخت حصولی خدا
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
اصطلاحنامه علوم قرآنی
,
خداشناسی عقلی
,
اثبات خدا در قرآن
کلیدواژههای فرعی :
اثبات وجود خدا ,
صفات الهی ,
شناخت حضوری خدا ,
اثبات وجود خدا ,
برهان تمانع ,
شناخت صفات خدا ,
نفی شرک ,
اثبات توحید ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
چکیده :
امکان شناخت عقلى خدا و میزان آن، اثبات وجود خدا و استدلال بر توحید الوهى از مباحث مهم خداشناسى است. این مقاله به روش توصیفى تحلیلى و با هدف بازخوانى دیدگاه آیت اللّه مصباح در تبیین عنوان هاى یادشده در معارف قرآن است. از دیدگاه آیت اللّه مصباح، شناخت عقلى خداوند ممکن است و انسان مى تواند از اوصاف خداوند که در آیات و سخنان معصومان آمده، در حد سطح درک خود آگاه گردد. قرآن اصل وجود خدا را بى نیاز از استدلال مى داند و آن را به عنوان مسئله مطرح نکرده است، اما استدلال ضمنى بر اثبات وجود خدا در قرآن وجود دارد. استدلال بر توحید اله مکرر در قرآن آمده که ازجمله آنها، مى توان به برهان موجود در آیه 22 انبیاء اشاره کرد. این برهان ارتباطى به برهان معروف تمانع نداشته و نتیجه آن، اثبات وحدت اله از راه استوارى و عدم فروپاشى جهان موجود است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 27 تا 44
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تشبیه و تنزیه نزد ابن عربی
نویسنده:
علی شیروانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه باقر العلوم ( وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
تشبیه و تنزیه
,
01. خداشناسی (کلام)
,
17. فرق کلامی
,
صفات الهی
,
ابن عربی
,
صفات خدا
,
تفسیر قرآن
,
عرفان نظری
کلیدواژههای فرعی :
مجسمه ,
قیصری ,
وحدت وجود ,
مکتب مشبهه ,
تجلی خداوند ,
جمع تشبیه و تنزیه ,
جمع نصوص ,
معرفت کامل ,
منشأ حیرت ,
تجلی خدا در قلب عارف ,
رهایی از حیرت ,
نقصان معرفت اهل تشبیه ,
حقیقت توحید ,
مشبهه (صفاتیه) ,
مجسمه (مشبهه صفاتیه) ,
معرفت کامل حق ,
قرآن ,
تجارب عرفانی (تجربه عرفانی) ,
معرفت شناسی تجربه عرفانی ,
وحدت وجود ,
قرآن ,
نقصان معرفت اهل تنزیه ,
وحدت وجود ابن عربی ,
عرفان اسلامى ,
حیرت ,
مقام جمع بین تشبیه و تنزیه((اثباتی)، قسیم مقام تشبیه و مقام تنزیه) ,
شاپا (issn):
0
چکیده :
تشبیه و تنزیه دو واژه متداول در فرهنگ اسلامی است، اما ابنعربی طبق مبانی خاص خود، بهویژه وحدت وجود، تفسیری تازه از آن ارائه میدهد و معرفت صحیح خدای تعالی را در جمع میان تشبیه و تنزیه مییابد و براساس این الگوی معرفتی جدید به جمع میان نصوص به ظاهر ناسازگار دینی در زمینه اسماء و صفات خدای متعال میپردازد. در این مقاله، ضمن تبیین دیدگاه ابنعربی در این باره لوازم الهیاتی نظریه او تبیین میگردد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 133 تا 147
مشخصات اثر
ثبت نظر
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
تعداد رکورد ها : 825
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید