جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1092
بررسی تطبیقی آرای کلامی شیخ صدوق با ابن‌تیمیّه در باب توحید( با تکیه بر دو کتاب التّوحید و منهاج‌السّنّه)
نویسنده:
محمدعلی موحدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
شیخ صدوق بر پایه‌ی نصوص دینی، الهیّاتی سلبی را مبتنی بر خروج از حدین طرح ریزی نمود. وی با ارائه‌ی ملاکی در جهت کسب معرفت صحیح از سقیم در شناخت خداوند، بر نفی تعطیل و تشبیه اصرار ورزید و نقش حجج الهی را در برون‌رفت از دو حد یاد شده مورد کاوش قرار داد. او در نظام توحیدی خود از معرفتِ بی‌واسطه‌ (معرفه الله بالله) و معرفتِ بالأیه سخن به میان آورد و بحثِ مبسوطی را در باب معرفتِ وهبیِ پیشین ارائه نمود. هموپس از بیان استدلالات عقلی بر نفی تشبیه میان خالق و مخلوق و بیان تفاوت‌های دیدگاه کلامیِ خود با الهیّات تنزیهیِ مبتنی بر سنخیت حکمای اسلامی، به تنزیه حق از احاطه عقول و اوهام، تنزیه از وصف پذیری، و تنزیه از صفات امکانی پرداخت و با ذکر دلایل عقلیِ مأثور و ارائه شواهد متعدد روایی، به تنزیه حق از کیفیت، ترکیب، زیادت و نقصان، حد و تناهی، صیرورت، اینیت و مکان، قرب و بعد، زمان و حرکت و سکون و انتقال، رویت، جسمانیت و اعضا و جوارح و ادوات همت گماشت. شیخ صدوق هم‌چنین در مبحثِ توحید با نفی توحیدِ عددی و توحیدِ نوعی و انکارِ توحیدِ صفاتیِ مصطلح در نزد متکلمانِ مکتب اعتزال، و تأکید بر غیریت صفت و موصوف و خلقت اسماء و صفات تفاوت-های عمیق الهیّات نص‌گرایانه خود را با سایر نظام‌های توحیدی آن دوران به خوبی آشکار ساخت.ابن تیمیه حرانی نیز به عنوان یک متکلمِ نقل‌گرایِ عامه، به احیای تفکر اسلافِ اهل حدیث موفق شد و مبتنی بر نصوص رواییِ عامه، الهیّاتی را مبتنی بر نفی تعطیل و تشبیه تدوین نمود. وی با جریان تعطیل‌گرایانه جهمیه و اعتزالیه به شدت به مخالفت برخاست و با طرحِ معنای خاصی از نفی تشبیه، خود را از هواخواهان تنزیه حق قلمداد نمود. ابن تیمیه با نفیِ توقیفی بودن اسماء و صفات، راه را جهتِ نفوذ مباحثِ غیر مأثور به حوزه‌ی خداشناسی مفتوح نگاه داشت. پژوهش حاضر پس از بیان دیدگاه‌های کلامی ابن تیمیه در باب معرفت حق و نفی تعطیل و تشبیه، بهچهار مسئله‌ی حد و تناهی، جسمانیت، رویت خداوند و ترکیب از نگاه او پرداخته است. تطبیقِ آرای کلامی این دو متکلمِ نص‌گرا، می‌تواند تفاوت‌های شگرفِ دو نظامِ الهیّاتیِ مأثورِ امامیه و وهابیه را به خوبی به نمایش بگذارد.
آرای کلامی ملاصالح مازندرانی
نویسنده:
فاطمه محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عالم فاضل محقق حسام الدین محمد صالح بن احمد المازندرانی معروف به ملاصالح که بیشتر ایشان را با شرح مبسوط و مشهورش بر اصول کافی می‌شناسند. بی‌شک دیدگاه اندیشمند جامعی هم چون ملا صالح که در اکثر علوم متداول روزگار خود متجر بوده و طبعاً نگاه جامعی نیز به مسائل داشته است، می‌تواند در روشن کردن افق‌های تاریکی که احیاناً فراروی دانش‌پژوهان دینی قرار می‌گیرد، نقش بسزایی ایفا کند. این پژوهش دیدگاه ملاصالح را درباره محوری‌ترین مسائل کلامی از جمله معرفت‌شناسی، خداشناسی، انسان‌شناسی و راهنماشناسی بررسی کرده است. ملا صالح راجع به علم و ماهیت آن معتقد به امکان معرفت بشری است. حصول انواع ادراک را متوقف بر تعلم حقیقی به افاضه یا الهام از جانب خدایتعالی می‌داند. و حس ظاهر، حس باطن، عقل، قلب، خیال وافاضه یا الهام را جز و منابع معرفت می‌داند. ایشان اثبات وجود خدا را از دو راه عقل و یا راه استدلال و فلسفه و راه فطرت پرداخت. و در براهین عقلی، برهان صدیقین صدرا است که مخلوقات، واسطه اثبات قرار نگرفته‌اند. سپس صفات ثبوتی و سلبی خداوند بیان شد. در بحث مراتب هستی، مخلوق اول، اشرف مخلوقات است که خداوند به سبب آن بقیه مخلوقات را ایجاد می‌کند. در ادامه بحث قضاء و قدر که در مقام فعل خداست و قضاء در افعال خداوند همان حکم به وجود است. ایشان حقیقت انسان را روح او معرفی می‌کند. و معتقد است که عالم ذر، میثاق و عهد توحیدی با بندگان است. که به سبب آن بندگان، خدایتعالی را به ربوبیت می‌شناسند. و در ادامه به بحث جبر و اختیار از منظر ملا صالح پرداخته شد که ایشان مذهب جبر و تفویض را باطل می‌داند و معتقد به نظریه «امر بین الامرین» است. ایشان مقام رسالت را بالاتر از نبوت می‌داند و اینکه بعثت انبیاء امری ضروری است. و وجود امام علاوه بر آیات و روایات، ادله عقلی دارد که همان قاعده معروف لطف می‌باشد. مهمترین شرایط امام از دیدگاه شیعه که شامل علم لدنی، عصمت، برتری معنوی بر دیگران و منصوص بودن پرداخته شد. و در ادامه بحث اینکه زمین از حجتهای خداوند خالی نیست، از منظر ملاصالح پرداخته شد. جناب ملاصالح راجع به مرگ معتقد است که قطع تعلق نفس مجرد از بدن با بقای در ذاتش، مرگ صورت می‌گیرد. و در عالم برزخ بدن جسمانی‌اش نیست. بلکه بدن مثالی یا برزخی شبیه بدن جسمانی‌اش می‌باشد. و نعمت و عذاب برزخی بر آن بدن وارد می‌شود.
حقیقت دینداری از منظر شهید مطهری
نویسنده:
ناصر جعفری پور
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهحقیقت و گوهر دینداری چیست؟ چه نحوه‌‌ای از سلوک در مسیر دین لازم است تا هدف از ابلاغ دین تأمین گردد؟ این پرسش یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین سوالات پیش روی انسان است. در پاسخ به این سوال و نحوه مواجهه با حقیقت قدسی دین، شیوه‌های مختلفی اتخاذ شده است: برخی، صرفِ دلِ پاک را (و لو بدون عمل نیک) برای دیندار شدن انسان کافی دانسته‌اند. برخیتکیه افراطی بر عقل انسانی کرده و گوهر وجود انسان را در تعقل او دانسته‌اند. گاهی نیز عقل و ادراک، به بهانه پرداختن به دل و تزکیه نفس، مورد نکوهش واقع می‌شود. برخی نیز، تجربه شخصی افراد از دین و «گوهر» و« صدف »آن را مطرح می‌کنند. این نوشتار،با معیار قرار دادن نظر شهید مطهری در این زمینه به بررسی این نظرات می پردازد و در نهایت؛ «توحید» به عنوان گوهر همه اعتقادات معرفی می‌گردد تا جایی که حتی دو مرحله بعدی که اخلاق و احکام هستند نیز، وام‌دار این اعتقاد کلیدی و اساسی خواهند بود. چرا که در بخش اخلاق ،ریشه همه ملکات و فضایل، خدا خواهی و موحد بودن است و در بخش احکام نیز، فقه و رفتار فقهی، سلوک در راهی است که خداوند متعال به ما نشان داده است و هدف از فقه، بنده محض خدا شدن است. در بخش اخلاق، «نیت خالص» به عنوان مهم‌ترین و کلیدی‌ترین امر مطرح می‌شود و بالاخره در بحث احکام (رفتار) «عمل صالح»، اصلی‌ترین مولفه وجودی انسان دیندار معرفی می‌گردد. کلید واژه‌ها: تجربه دینی ـ دینداری ـ گوهر و صدف ـ توحید ـ ایمان-شهید مطهری.
کلام و العقائد
نویسنده:
رضا برنجكار؛ مترجم: عبد الکریم دارابي نجاد
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم ایران: مرکز المصطفی صلي الله علیه و آله العالمي للترجمه و النشر,
چکیده :
کتاب الکلام و العقائد (التوحید و العدل) شرح و بررسی مبانی عقلی و نقلی توحید، اسماء، صفات و افعال الهی به ویژه عدل خدا، با توجه به اصول اعتقادی شیعه امامیه است. در ابتدای این نوشتار کلیاتی در مورد معنای علم کلام و مفاهیم عام مندرج در این علم مطرح شده و هدف علم کلام و روش های آن برای تبیین اصول دین و عقاید اسلامی از راه عقل و نقل بیان شده است. آنگاه به بررسی راه های معرفت خداوند متعال و اثبات وجود او از طریق براهین عقلی، فطری و قلبی و نیز توجه و دقت در آثار و عظمت خلقت پرداخته شده و تحلیلی از اسماء و صفات الهی، کیفیت استعمال آن ها و نیز نقش آن ها در معرفی خداوند، ارایه شده است. در ادامه نویسنده به تبیین مفهوم توحید و ادله عقلی و نقلی مبتنی بر آن پرداخته و مراتب توحید اعم از توحید در عبادت، توحید در ذات، توحید در صفات و توحید در افعال را شرح داده و برخی از صفات الهی مانند: علم، قدرت و خالقیت که جزء صفات اصلی خداوند متعال هستند را شرح داده است. در بخش دیگری از کتاب نویسنده به تفسیر عدل خداوند پرداخته و مبانی عقلی مربوط به آن مانند حسن و قبح عقلی و رابطه آن با عدل خدا را بررسی نموده است. در همین راستا وی به تبیین مسایل مربوط به جبر و اختیار و قضا و قدر الهی پرداخته و از منظر عدل الهی به تشریح مبانی آن از دیدگاه شیعه امامیه پرداخته است.
دروس تمهیدیة في العقیدة الإسلامیة
نویسنده:
علي شيرواني؛ مترجم: خضر آتش فراز (ذوالفقاري)
نوع منبع :
کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم ایران: مرکز المصطفی صلي الله علیه و آله العالمي للترجمه و النشر,
چکیده :
کتاب " دروس تمهیدیة في العقیدة الإسلامیة" مروری بر مهمترین مباحث کلامی و اعتقادی در زمینه عقاید شیعه امامیه و ادله و مبانی عقلی و نقلی مربوط به آن‌ها است. در این کتاب که به صورت درسنامه برای آموزش طلاب غیرایرانی مقیم حوزه علمیه قم تدوین شده است، نخست کلیاتی در مورد تعریف علم کلام و موضوع و مسایل آن ارایه شده و پس از آن به بیان مفهوم دین و ابعاد فقهی، اخلاقی و اعتقادی مربوط به آن پرداخته شده است. آنگاه نویسنده تاریخچه‌ای از مباحث کلامی در دنیای اسلام و غرب ارایه نموده و علت موضع مخالف اندیشمندان غربی در مورد علوم دینی و کلامی را برخورد خشونت‌آمیز ارباب کلیسا با اهل علم در قبل از رنسانس علمی عنوان نموده است. در بخش بعدی کتاب به بررسی مباحث مربوط به توحید و ادله اثبات وجود خداوند متعال و شناخت او پرداخته شده و معنای برخی از اسماء و صفات الهی بیان شده است. در ادامه مباحث مربوط به نبوت و امامت و ضرورت آن دو و نیز ویژگی‌های پیامبر و امام از جمله عصمت آنان مطرح شده و ثمرات بعثت انبیاء و حکمت ادامه نبوت به وسیله امامت تبیین شده است. بحث در مورد ضرورت معاد و ادله اثبات آن، اثبات وجود عالم برزخ، بیان اوصاف قیامت، کیفیت حساب و کتاب بندگان و مساله شفاعت از دیگر مباحث مهم مطرح شده در این نوشتار است.
تشیع
نویسنده:
عبد الله غريفي
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بیروت لبنان: موسسة العارف للمطبوعات,
چکیده :
التشيّع (نشوؤه - مراحله - مقوّماته)، از آثار ارزنده و روشمند آيت‌الله سيد عبدالله الغُرَيفى (متولد بحرين و مقيم سوريه) است كه در آن، پيدايش، رشد و ويژگى‌هاى اصلى تشيع را از منظر تاريخى، كلامى و فقهى به‌صورت تفصيلى مورد بررسى قرار داده و به برخى از پرسش‌ها و شبهات رايج در اين موضوع پاسخ داده است. اين كتاب از دو مقدمه (مقدمه چاپ پنجم و مقدمه كتاب)، سه بخش (بخش اول، مشتمل بر سه فصل، بخش دوم، داراى دو فصل و بخش سوم شامل سه فصل) و يك خاتمه تشكيل شده است. بخش اول، درباره ريشه و مراحل تشيع است. اين بخش سه فصل دارد به شرح زير: فصل اول، انديشه‌ها و تفسيرهايى درباره پيدايش تشيع؛ فصل دوم، نظر ما در مورد پيدايش و مراحل تشيع؛ فصل سوم، امامت از بين نصوص و احاديث. بخش دوم، درباره نقش امامان اهل بيت (علیهم السلام) در محافظت بر ساختار اصيل اسلامى است. اين بخش، دو فصل دارد به شرح زير: فصل اول، تغييرات عارض‌شده در ساختار اسلامى؛ فصل دوم، نقش امامان اهل بيت (علیهم السلام) در حفظ ساختار اصيل اسلامى. بخش سوم، درباره چارچوب كلى و سطوح تشيع است. اين بخش، سه فصل دارد به شرح زير: فصل اول، سطح اعتقادى؛ فصل دوم، سطح روحى و ولايت اهل بيت (علیهم السلام)؛ فصل سوم، سطح عملى و التزام به روش امامان اهل بيت (علیهم السلام).
قواعد المرام في علم الکلام
نویسنده:
كمال الدين ميثم بن علي بن ميثم بحراني؛ محقق: أنمار معاد مظفر
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کربلا عراق: العتبة الحسينية المقدسة، قسم الشؤون الفکریة و الثقافیة,
چکیده :
قواعد المرام في علم الكلام يكى از بهترين، جامع‌ترين، مختصرترين و قديمى‌ترين كتب كلامى مى‌باشد.اين كتاب تنها كتاب مؤلف است كه به همۀ مباحث كلامى پرداخته است. مؤلف تلاش کرده مکاتب متکلمان و فلاسفه را با یکدیگر مقایسه کرده و دیدگاه هر یک را نقد کند و توضیح دهد. این کتاب در الذریعه با نام «القواعد الالهیة فی الکلام و الحکمة» آمده است. اين كتاب را ابن ميثم به اشارۀ امير عزالدين عبدالعزيز نيشابورى، متوفى 672 ه‍.ق نوشته است و از نگارش آن در سال 676 ه‍.ق فراغت حاصل نموده است.اين كتاب با عباراتى كوتاه اما متقن به بيان اكثر معتقدات شيعه پرداخته است. او در مباحث كتاب از سيرۀ متكلمين تبعيت نموده و هرجا كه سخن حكماء را با اين سيره موافق يافته، تأييد و در بقيه موارد رد نموده است. این کتاب نخستین بار در سال 1332 در هند و در حاشی کتاب المنتخب فخر الدین طُریحی به چاپ رسید، و پس از آن باری دیگر در سال 1398 قمری از سوی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی و به تصحیح سید احمد حسینی اشکوری منتشر شد. طبع اشکوری تنها بر اساس یک نسخه مورخ سال 717 قمری که دست نوشتی همراه با تحریفات و اغلاط بسیاری بود عرضه گردید؛ و به همین جهت طبعی محققانه به حساب نمی آمد. به تازگی واحد تحقیقات عتبه مقدس حسینیه در کربلا چاپی منقح تر از این کتاب را عرضه کرده است. طبع جدید قواعد المرام به تصحیح و تحقیق أنمار مَعاد المظفر در 534 صفحه فراهم آمده است. محقق در تصحیح خود از پنج نسخه خطی استفاده کرده است که در مقدم خود مفصلا به توصیف آنها پرداخته است. مؤلف کتاب را به ۸ قاعده تقسیم و هر قاعده را به چند رکن و ارکان را به چند بحث دسته بندی کرده است. قواعد هشت‌گانه قاعده اول: مقدمات قاعده دوم: احکام کلی معلومات قاعده سوم: حدوث عالم قاعده چهارم: اثبات خدا و صفات وی قاعده پنجم: افعال و اقسام و احکام آنها قاعده ششم: نبوت قاعده هفتم: معاد قاعده هشتم: امامت.
علم الیقین في أصول الدّین المجلد 1
نویسنده:
محسن فیض کاشاني؛ محقق: محسن بيدار فر
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم ایران: بیدار,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علم اليقين في أصول‌الدين يكى از بهترين كتب كلامى است كه توسط فيض كاشانى به رشتۀ تحرير درآمده است. مؤلف اين كتاب را با اسلوبى كاملا متفاوت از ديگر كتب كلامى نگاشته است. در اين كتاب او نه از اسلوب فلسفى افراطى پيروى كرده است و نه از اسلوب اخبارى تفريطى، بلكه طريقۀ جديدى براى بيان مطالب كلامى ابداع كرده است كه مبتنى بر مفاهيم قرآنى است. او مطالب كلامى را طبق سير نزولى و صعودى موجودات كه مستفاد از آيۀ كريمۀ«إنا لله و إنا اليه راجعون» است بيان مى‌كند. مؤلف قبل از «علم اليقين»، كتاب كلامى ديگرى بنام «عين اليقين» تأليف كرده و در آن به اسلوب فلسفى و عقلى سخن گفته است. مؤلف اين كتاب را در زمان حيات استادش صدر المتألهين نگاشته است.او از كتابت علم اليقين در سال 1042ق فارغ گشته است و ظاهرا در اين زمان او در شيراز و در خدمت ملا صدرا به تلمذ مشغول بوده است. اين كتاب در سال 1418 ه‍.ق همراه تعليقات و تصحيح آقاى محسن بيدارفر توسط انتشارات بيدار در قم بچاپ رسيد. مؤلف مجموع مطالب كلامى را در چهار مقصد بيان مى‌كند:1-العلم بالله 2-العلم بالملائكة 3-العلم بالكتب و الرسل 4-العلم باليوم الآخر.او هريك از اين مقاصد را نيز به ابوابى تقسيم مى‌كند. "جلد اول" •
خراسان و مدرسة المعارف الإلهیة
نویسنده:
جعفر سيدان؛ گردآورنده: علي ملكي ميانجي؛ ترجمه: سید حسین مدرسي؛ تصحیح: غلام رضا فاضلي
نوع منبع :
کتاب , پرسش و پاسخ , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد ایران: منشورات الولایة,
چکیده :
"خراسان و مدرسة المعارف الإلهیة" اثر سیدجعفر سیدان است این کتاب به بررسی مکتب تفکیک در گفت‌وگو با آیت‌الله سید جعفر سیدان پرداخته است. نویسنده در مقدمه این کتاب به شرح زندگی آیت‌الله سیدان پرداخته و آورده است در بخشی از این کتاب در توضیح مکتب تفکیک آمده است: مکتب تفکیک جداسازی گفته‌های بشری از معارف وحیانی و حفظ خلوص معارف و شناخت‌های مکتب اهل‌بیت علیهم‌السلام، به دور از آمیختگی با نحله‌ها و مکتب‌های فلسفی و عرفانی بشری است. در این کتاب ادعا شده است: «عموم فقهای امامیه بر استقلال غنای معارف وحیانی اعتقاد داشته و تفکیک این حقایق را از افکار بشری (فلسفی و عرفانی) ضروری می‌دانند، بدین جهت از این دیدگاه به نام «نظریه تفکیک» نام برده شده است. این مکتب، مکتب جدیدی نیست. دارای واقعیتی تاریخی است، تاریخی که سابقه آن به صدر اسلام بلکه به بعثت رسول مکرم اسلام می‌رسد و مبنای سلوک عموم فقها و علمای امامیه است. موضوعات کتاب شامل فلسفه اسلامی، فلسفه اسلامی - دفاعیه‌ها و ردیه‌ها، فلسفه غرب در قرون وسطی، فلسفه غرب در قرون وسطی (مدرسی و اسلامی)، فلسفه قدیم، قرون وسطی و شرق، می باشد
روضة المسائل في إثبات أصول الدين بالدلائل
نویسنده:
ابو الحسن علي خنيزي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
نجف عراق: مطبعة الحيدرية,
چکیده :
روضة المسائل فی اثبات اصول الدین بالدلائل اثر علی بن حسن خُنَیزی (۱۲۹۱-۱۳۶۳ق)، از فقیهان و متکلمان امامی قرن سیزدهم و چهاردهم قمری توسط انتشارات حیدریه در نجف چاپ گردیده است موضوعات مهم کتاب عبارتند از: •
  • تعداد رکورد ها : 1092