جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
>
ب: فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی دوره سوم (خردگرایی فلسفی)
>
خواجه نصیرالدین طوسی
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
تعداد رکورد ها : 951
عنوان :
پژوهشی در مفهوم بداهت
نویسنده:
عباس احمدی سعدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه امام صادق (ع),
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
گزاره پایه
,
معرفت شناسی اسلامی
,
فلسفه اسلامی
,
بساطت
,
مبناگروی(مقابل انسجام گروی در توجیه)
,
بداهت((اصطلاح وابسته)، مقابل ادراکات فطری)
,
بداهت اولی
,
بداهت غیر اولی
کلیدواژههای فرعی :
مفهوم وجود ,
اقسام گزاره بدیهی ,
مبناگرایی سنتی ,
معرفت شناسی اصلاح شده ,
قضایای تحلیلی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
علم حضوری(مقابل علم حصولی) ,
تصور(مقابل تصدیق) ,
تصدیق(مقابل تصور) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
محمدتقی مصباح یزدی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
یکی از نظریّات مهم در توجیه معرفت گزارهای، نظریّهی مبناگروی است. مبناگرایان، گزارهها را به دو قِسم بدیهی یا پایه و غیربدیهی یا مستنتَج، تقسیم کرده و عمارت معرفت را بر اساس قِسم اوّل، یعنی بدیهیّات، بنا میکنند. ویژگی این گزارهها آن است که نیازمند استدلال نبوده و خود، ذاتاً موجّه و بدیهی هستند. نظر شایع و مقبول نزد فلاسفهی مسلمان، در باب توجیه، مبناگروی کلاسیک است. ایشان، تلاش کردند تا سرّ بداهت برخی مفاهیم و گزارهها را توضیح دهند. در این نوشتار، معلوم میشود که بساطت مفهومی، به عنوان ملاک بداهت مفاهیم، در آثار متقدّمین، مورد تصریح قرار گرفته است. سپس، با بیان ملاک بداهت گزارهها، به اختصار با نقل دو دیدگاه مبناگروی کلاسیک و معرفتشناسی اصلاحشده، همراه با برخی نکات انتقادی، بحث ادامه مییابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 137 تا 152
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حس و توحید از منظر مفسران و فیلسوفان
نویسنده:
محمدتقی فعالی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
معرفت حسی
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
معرفتشناسی دینی (مسایل جدید کلامی)
,
معرفت شناسی اسلامی
,
خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص)
,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص))
کلیدواژههای فرعی :
فطرت(کلام) ,
آیات فطرت ,
امر الهی ,
علم حضوری ,
علم نفس ,
شناخت قلبی ,
شناخت عمودی ,
خطاپذیری ,
رئالیسم (مسائل جدید کلامی) ,
فلسفه غربی ,
قرآن ,
تفسیر قرآن ,
خود سازی ,
علم حصولی(مقابل علم حضوری) ,
حس گرایی (مانع معرفت) ,
قول به شبح(اصطلاح وابسته) ,
قول به اضافه(اصطلاح وابسته) ,
حواس ظاهر(مقابل باطن) ,
خطای ادراک حسی ,
معرفت در قرآن ,
داستان ابراهیم (ع) ,
حس باطنی انسان ,
معارف فطری ,
ارزش ادراک حسی ,
نظریه عینیت ,
محدودیت حس ,
شناخت افقی ,
تصرف پذیری ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
مرتضی مطهری
,
ناصر مکارم شیرازی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
,
محمدجواد مغنیه
شاپا (issn):
2228-7256
چکیده :
از نظر تمام مفسران و نیز فیلسوفان دستیابی به معرفت برای انسان امکان پذیر است. آدمی می تواند با توسل به روش های مختلف به معرفت دست یابد. در این میان، حس راهی برای نیل به شناخت و طریقی برای مواجهه با جهان خارج است. حس انسان را با جهان خارج آشنا کرده پرده از رازهای حسی برمی دارد. متفکران در ارتباط با اعتبار طریق حس دیدگاه های متفاوتی را مطرح کرده اند اما آموزه های قرآن و استدلال هایی که از آیات قرآن به دست می آید ما را به این سمت رهنمون می نماید که حس راهی معتبر است. قرآن با ترتیب دادن استدلال های مختلف ارزشمندی شناخت حسی را به صورت فی الجمله می پذیرد. از سوی دیگر آیات قرآن بیانگر آن است که در حس امکان خطا وجود دارد. فلاسفه در ارتباط با نسبت نفس با شناخت حسی معتقدند که نفس انسان در مرحله قبل از حس، فاقد هرگونه معرفت است، اما قرآن اظهار می دارد که نفس در آغاز، فاقد علم حصولی است و طرح مساله فطرت ما را بر آن می دارد که معتقد شویم معارف فطری و غیرحصولی در نفس، قبل از حس وجود دارد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 69 تا 92
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل و بررسی رویکرد خواجه نصیرالدین طوسی و قاضی عضدالدین ایجی به برهان صدیقین ابن سینا
نویسنده:
فرزانه چیلکی مقدم
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علوم انسانی
,
امکان
,
وجوب
,
برهان صدیقین
,
برهان وجوب و امکان
,
ابن سینا
,
اثبات وجود خدا
,
عضدالدین ایجی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
با بیان شرایط و مختصات برهان صدیقین، با بررسی تمایز مابعدالطبیعی وجود و ماهیت و بیان نظر ابن سینا در مورد علیت و قائل بودن به وصف امکان ذاتی ماهیت نسبت به وجود و عدم بحث را پیش برده و تقریرهای برهان صدیقین در آثار مختلف ابن سینا ذکر شده است. با بررسی نظریه خواجه نصیرالدین طوسی که برخلاف ابن سینا ایجاد الشی من شی را نپذیرفته و قائل به ایجاد الشی لا من شی شده است، چون مابعدالطبیعه ی خواجه نصیر متفاوت از مابعدالطبیعه ی ابن سیناست، برهان صدیقین خواجه متفاوت از ابن سیناست. با بررسی برهان هایی که عضدالدین ایجی در باب اثبات وجود خدا به این مساله می پردازد چون ایجی قائل به هیچ سنخیتی میان واجب تعالی و ممکنات نیست، بنابراین نمی تواند برهانی از جنس صدیقین که برهان مورد قبول حکما است را بپذیرد و برهان مورد قبول وی همان برهان وجوب و امکان است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
شیوه های سلوک در عرفان شیعی
نویسنده:
الیاس عارف زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سلوک
,
شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع)
,
عرفان شیعی
,
اصطلاحنامه عرفان
,
سلوک پلکانی
,
سلوک درختی
کلیدواژههای فرعی :
اخلاقیات ,
قرب الهی ,
قرآن کریم ,
عرفان عملی ,
سالک ,
عارفان (مسلمان) ,
عرفان و شریعت ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
فیض کاشانی: ملا محسن فیض کاشانی
,
عبدالله جوادی آملی
,
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
سلوک عرفانی در مذهب شیعه به دو روش انجام می پذیرد. سلوک درختی و سلوک پلکانی. در سلوک درختی، بر مراتب درونی سیروسلوک تأکید شده است؛ همچنین، کدام منزل اصل است و کدام فرع. در سلوکِ پلکانی، مراحل سیروسلوک مورد نظر است. ازاینرو، سالک باید بداند اول در کدام مرحله باید سلوک کند و بعد باید کدام فعل و مرحله را سلوک کند. به دیگر سخن، دراین سلوک، وظایف به صورت پلکانی و پشت سرهم بیان شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 110 تا 132
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رساله های تاریخی سفینه تبریز
نویسنده:
هادی عالم زاده
نوع منبع :
مقاله , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقيقات,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
سفینه تبریز (کتاب)
,
اصطلاحنامه تاریخ اسلام
,
تاریخ نگاری اسلامی
,
تاریخ تبریز
کلیدواژههای فرعی :
معنای تاریخ ,
تاریخ نگاری در دوره مغول ,
تاریخ پیامبران ,
المصابیح (کتاب) ,
بعض تواریخ رسول الله (رساله) ,
الاستیعاب فی معرفة الأصحاب (کتاب) ,
تواریخ الخلفا (کتاب) ,
نظام تواریخ (کتاب) ,
ملخص اخبار بی امیه (رساله) ,
بدایع الصاحبیه فی بعض اخبار النبویه (کتاب) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
چکیده :
سفینه تبریز مجموعه ای است خطی مشتمل بر 209 عنوان کتاب، رساله، گزیده کتاب، قصیده، منظومه، جدول و نامه که ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی در سال های 723-721 هـ. آنها را گزینش، تلخیص یا تالیف و به خط خویش کتابت کرده است. 12 اثر از این مجموعه را کتاب ها، رساله ها، خلاصه ها، نامه ها و جدول هایی در بر می گیرد که می توان آنها را در زمره تاریخ یا حاوی مواد تاریخی به شمار آورد. در این مقاله ضمن بررسی این آثار به ارزیابی اجمالی آنها پرداخته شده است.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 113 تا 155
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تحلیل تطبیقی از قاعده لطف در دیدگاه متکلمان اسلامی
نویسنده:
محمد بیدهندی، سکینه محمدپور
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
یقین
,
کلام امامیه
,
09. قواعد کلامی Basic Principles of Kalam
,
2- قاعدة اللّطف: قاعده لطف
,
تکلیف (افعال الهی)
,
13. علم کلام
کلیدواژههای فرعی :
مکلف ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
وعد و وعید ,
احکام لطف ,
رحمت الهی ,
کافر ,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) ,
اقسام لطف ,
ابطال وجوب لطف ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
,
شیخ مفید: محمد بن محمد بن نعمان
,
سید مرتضی: علی بن حسین بن موسی
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
علامه حلی
,
جعفر سبحانی
چکیده :
قاعده لطف یکی از قواعد مهم کلامی است که مکاتب مختلف کلامی در اسلام، آن را در اثبات بعضی از اصول اعتقادی اساسی خود، به کار گرفته اند. متکلمان امامیه، اصل امامت و متکلمان معتزلی لزوم وعد و وعید را که از اصول اساسی این مکتب است؛ از طریق قاعده لطف اثبات نموده اند، اما متکلمان اشعری و بعضی از معتزله بغداد این قاعده را انکار نموده و به ابطال آن پرداخته اند. هدف این مقاله، این است که با توجه به اهمیت این قاعده در کلام اسلامی، دلایل عقلی متکلمان اسلامی را در اثبات وجوب لطف بررسی کند. علاوه بر این، بررسی دیدگاه متکلمان اهل سنت نسبت به قاعده لطف و نقد دلایل عقلی ای که مخالفان قاعده لطف، در ابطال وجوب لطف به کار برده اند، نیز از اهداف این مقاله است. نتیجه ای که در این مقاله از بررسی دلایل عقلی متکلمان اسلامی در اثبات وجوب لطف به دست آمده، این است که فقط، دلایل عقلی ای که وجوب لطف را از طریق رحمت الهی و جود و کرم او اثبات می کنند، دلایلی یقینی بوده، دارای ضرورت عقلی هستند.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 19 تا 34
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
توحید و نسبت آن با علم و عمل
نویسنده:
محمود یوسفثانی، محمد کوکب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
عرفان عملی
,
عرفان نظری
,
مقام علم الیقین(قسیم مقام عین الیقین و حق الیقین)
,
مقام عین الیقین(قسیم مقام علم الیقین و حق الیقین)
,
مقام حق الیقین(قسیم مقام علم الیقین و عین الیقین)
,
مقام توحید(عرفان)
,
توحید علم
,
توحید حال
,
توحید مشاهده
کلیدواژههای فرعی :
سلوک عرفانی ,
مراتب توحید ,
توحید ذاتی ,
توحید صفاتی(فلسفه)) ,
اخلاص ,
دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) ,
سالک ,
اصطلاحنامه عرفان ,
مقام احدیت(مقابل مقام واحدیت) ,
مقام فرق((اثباتی)، قسیم مقام جمع و احدیت جمع و فرق) ,
مقام جمع((اثباتی)، قسیم مقام فرق و احدیت جمع و فرق) ,
مقام جمع الجمع(تلوین جمعی) ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
پژوهش حاضر متکفل بررسی معنا و مفهوم توحید و ربط و نسبت آن با علم و عمل است. عرفان اسلامی به دو پرسش کلیدی «توحید چیست؟» و «موحد کیست؟» در دو حوزه عرفان نظری و عرفان عملی پاسخ میدهد. در عرفان نظری، حاقّ معنای توحید آشکار میشود و در عرفان عملی به تبلور این معنا در عینیت خارجی توجه میشود. در این پژوهش تلاش گردیده است تا به این دو پرسش اساسی – که درواقع پرسش از نسبت علم و عمل با یکدیگر و این هر دو با مفهوم توحید است – ضمن تبیین مراتب تشکیکی توحید و موضع و جایگاه علم و عمل در هریک از این مراتب، پاسخ داده شود.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 243 تا 265
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
معاد الجسمانی
نویسنده:
شاکر عطیه ساعدی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
معرفی کتاب
فهرست
وضعیت نشر :
قم: مركز العالمي للدراسات الاسلامية,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
معاد شناسی(کلام اسلامی ذیل فرجام شناسی)
,
علم نفس
,
معاد جسمانی
,
حقیقت نفس انسانی
,
و دیگر موضوعات مرتبط با کلام
,
اصطلاحنامه فلسفه
,
معاد(فلسفه)
,
13. علم کلام
,
آراء فلسفی - کلامی
,
کتب کلام شیعه
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شابک (isbn):
964-7741-72-3
چکیده :
«المعاد الجسماني»، كتابى است كه درباره روحانى يا جسمانى بودن حشر و نشر در معاد صحبت مى كند. معاد جسمانى يكى از مسائل بسيار مهم در اديان به ويژه دين اسلام مى باشد. خيلى از رموز و اسرار آن حل نشده است و جاى فهم و مطالعه بيشترى دارد. اين مسئله به حدى مورد اختلاف و نظر است كه درباره آن فيلسوفان و متكلمان بزرگ همچون ابن سينا و أبا حامد الغزالى، باهم اختلاف مبنايى دارند تا جائيكه به حد تكفير يكديگر پرداخته اند، مى توان گفت، تنها كسي كه به اين مسئله خوب پرداخته و مباحث عقلى را با آيات و روايات در اين زمينه تطبيق داده است صدر المتألهين شيرازى است. اگر اين حكيم الهى در اين زمينه صحبت نمى كردند اكثر حقائق و معارف در خزينه آيات و روايات باقى مى ماند. مؤلف كتاب المعاد الجسمانى، اين كتاب را در سه باب نوشته است، باب اول كه «في الأمور العامة» مى باشد از تعريف لغوى و اصطلاحى معاد در طول تاريخ، همچنين حقيقت نفس انسانى كه عده اى قائل به جسمانى بودن آن كرده اند و اقوال بعضى از مفسرين در اين زمينه و نيز متكلمين و فلاسفه را ذكر كرده است. در باب اول اين كتاب به اختلافي كه در خصائص عالم دنيا از عالم آخرت دارد نيز پرداخته است. در باب دوم اين كتاب معاد جسمانى را از منظر متكلمان مورد بحث و نظر قرار داده است و در باب سوم اين كتاب نظر فلاسفه اى چون ابن سينا و صدر المتألهين شيرازى را ايجاد نموده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
درآمدی بر فلسفه منطق ارسطو
نویسنده:
غلامرضا ذکیانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
فلسفه ارسطو
,
اصطلاحنامه منطق
,
فلسفه منطق
,
فلسفه منطق ارسطو
کلیدواژههای فرعی :
منطق نگاری دوبخشی ,
اشارات و تنبیهات ,
حدود ,
منطق نگاری نه بخشی ,
منطق جدید ,
ایساغوجی ,
مثال نقض ,
اعتبار قیاس ارسطویی ,
مُثُل ,
مقولات ,
کلیات خمس ,
جوهر اول ,
قیاس ,
ارغنون ,
فلسفه افلوطین ,
مبانی فلسفی منطق ,
قیاس سینوی ,
حد اکبر ,
حد اصغر ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
فلسفه منطق علمی پسینی است و درباره مبانی فلسفی منطق از سویی، و مسایل فلسفی ناشی از مباحث منطقی از سوی دیگر بررسی می کند. فلسفه منطق ارسطو تاکنون تدوین نشده است؛ اما برای تطبیق دو منطق قدیم و جدید لازم است مبانی فلسفی منطق ارسطو را استخراج کنیم، زیرا ممکن است با مشاهده پاره ای اختلافات یا اشتراکات ظاهری به وجود وحدت یا تضاد میان آنها حکم کنیم. برای استخراج این مبانی فلسفی باید افزون بر آثار پیروان ارسطو به تالیفات خود وی نیز مستقیما مراجعه کنیم تا هم سهم دقیق استاد و شاگردان در فرایند رشد منطق ارسطویی معلوم شود و هم آرا پیروان، به ویژه آنجا که از اندیشه های استاد فاصله گرفته اند، با آرا خود ارسطو خلط نشود. شاید مهم ترین تحولی که در منطق ارسطو توسط دانشمندان مسلمان رخ داده، تالیف کتاب اشارات و پیدایش منطق دوبخشی است. فرضیه نگارنده این است که این تحول تنها به بخش بندی صوری منطق مربوط نمی شود، بلکه ناشی از تحولات بنیادینی است که از نگرش به منطق سرچشمه می گیرد. سرآغاز این تحولات به تالیف کتاب ایساغوجی (کلی محور) و افزوده شدن آن به مجموعه ارغنون بر می گردد که بالاخره به حذف شدن مقولات (جزئی محور) و صوری شدن قیاس ارسطویی انجامید. اثبات چنین فرضه ای مستلزم شناخت دقیق منطق ارسطو است. در این مقاله ضمن اشاره به دو رساله مقولات و ایساغوجی، به چند مورد مهم و بی لاحقه در تحلیل اول چون مثال نقض، تقدم اشکال بر قیاس، و شکل چهارم پرداخته ایم.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 45 تا 61
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
حس مشترک و نقش های ادراکی آن نزد ارسطو و ابن سینا
نویسنده:
فاطمه صادق زاده قمصری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
زبان :
فارسی
کلیدواژههای اصلی :
ارسطو
,
ابن سینا
,
معرفت شناسی (مسائل جدید کلامی)
,
فلسفه ارسطو
,
اجزاء مرکب
,
حس مشترک
کلیدواژههای فرعی :
عقل نظری ,
نظریه نفس ابن سینا ,
قوای ادراکی نفس ,
ادراک حسی ,
احساس ,
حس ظاهر ,
نقش ادراکی ,
صورت غیر حسی ,
تخیل(راه های معرفت) ,
حواس باطن(مقابل ظاهر) ,
نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,
نفس شناسی ارسطو ,
قوه مدرک کلیات ,
ادراک محسوسات مشترک ,
دریافت احساس خویش ,
صور محسوس ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین
,
خواجه نصیرالدین طوسی
,
ملا عبدالرزاق لاهیجی
,
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
,
ابن سینا: ابوعلی سینا
شاپا (issn):
1735-3238
چکیده :
در میان قوای ادراکی نفس، حس مشترک وضعیت ویژه ای دارد. ارسطو بی آنکه از آن تصویری ارائه دهد، کارکردهایی چون ادراک محسوسات مشترک و بالعرض و تشخیص وجوه تمایز میان اشیا و ادراک احساس را به آن نسبت می دهد. در حالی که ارسطو به صراحت تلقی از حس مشترک را به عنوان قوه ای در کنار حواس پنج گانه رد کرده است، ابن سینا و پیروان او آن را به عنوان یکی از حواس باطنی مورد توجه قرار می دهند و برخی از نقش های نفس را از او می دانند. فیلسوفان اسلامی به ویژه ابن سینا با رفع برخی ابهامات و بیان ادله ای برای اثبات وجود حس مشترک و برشمردن نقش هایی دیگر، نظریه ارسطو را تقویت نمودند. به نظر می رسد حس مشترک را حداکثر می توان همچون مجمعی برای قبول و ادراک محسوسات به شمار آورد. این قوه به عنوان مرکز مدیریت یا رئیس حواس ظاهری عمل می کند، حواس را به کار می گیرد و سپس محسوسات را ادراک می کند. در این صورت، صدور هر نوع حکم باید کاری از سوی نفس یا قوه فکر قلمداد شود. با وجود آنکه مباحث نفس شناسی ارسطو و ابن سینا همواره مورد توجه خاص صاحبان اندیشه بوده است و هر یک از ایشان به سهم خود بر غنای این بحث افزوده اند، باید گفت که هنوز هم پرسش هایی درباره ارتباط و تعامل میان نفس، حواس ظاهری و حس مشترک و قوه فکر مطرح است که تنها با مطالعه دقیق مباحثی چون ادراک حسی، خیال و قوای نفس به نحوی شایسته وضوح می یابد.
انتخاب :
صفحات :
از صفحه 33 تا 51
مشخصات اثر
ثبت نظر
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
تعداد رکورد ها : 951
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید