مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
توحید افعالی (اخلاق) توحید ذاتی (اخلاق) توحید زبانی توحید صفاتی(اخلاق) توحید عبادی(اخلاق) توحید فنایی(اخلاق اسلامی) توحید قلبی توحید کشفی
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 181
بررسی تطبیقی رویکرد تفسیری سلفیه در آیات مرتبط با توحید در تفاسیر ابن تیمیه، ابن کثیر و آلوسی
نویسنده:
حمید ایماندار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
جریان سلفیه امروز را باید برآیندی از مساعی دلبستگان به اهل حدیث تلقی نمود که به زعم خود تهذیب گرایی و اصلاح طلبی عقیدتی را به مثابه دورنمای آرمانی خود تعریف نموده و در این راستا زدودن پیرایه ها و تعقیدات عقل گرایانه از ساحت نصوص دینی را سرفصل راهبردهای خود قرار داده اند؛تکیه بر ظاهر گروی و فهم بسیط قرآن و سنت مبتنی بر آراء سلف صالح و بدون لحاظ نمودن منطق و اصول تفهم صحیح، غایت اجتناب ناپذیر منهج سلفیه به شمار می رود.تشتت و نا همگونی مبانی و برون داد های تفسیری مفسران منتسب به جریان سلفیه همچون ابن تیمیه، ابن کثیر و آلوسی در گستره ای وسیع، نشان از نا استورای مبانی و تزلزل ساختار عقیدتی این جریان دارد؛در این راستا تضاد آراء ابن تیمیه در مباحثی چون توحید حاکمیت با مبنای مدعایی قاطبه سلفیان معاصر،امری جالب توجه است.از دیگر سو ناپختگی منهج سلفیه را می توان در شکاف عمیق بین ابن کثیر و سلفیه در مباحثی چون توسل و استغاثه به صالحین پیجویی نمود؛در نهایت به نظر می رسد رای به خروج آلوسی از دایره مفسران پایبند به مکتب سلفیه و معرفی وی به عنوان اندیشمندی مستقل و متاثر از متاخرین اشاعره مدعایی غیرمستند و بی پایه تلقی نخواهد شد. لذا اتکاء آلوسی بر پاره ای از آراء سلف در رویکرد تفسیری وی، قدر مشترکی مقبول با مولفه های سلفیه مصطلح معاصر نداشته و صرفا راهبردی مستقل در جهت احیاء منهج سلف صالح بدون تصویب مبانی جزم اندیشانه و متعصبانه سلفیه محسوب می شود.
پاسخ‌های نهج‌البلاغه به پرسش‌های وجودی انسان
نویسنده:
مریم خردمند
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این اثر کوششی است برای بررسی دیدگاه های اگزیستانسیالیسم و نهج البلاغه در برخی مسایل مهم بشری که در اصطلاح مسایلوجودی انسان گفته می شوند. این مسایلکه در حقیقت مبانی اگزیستانسیالیسم هستند عبارتند از آزادی و انتخاب، اصل تفرد و موقعیت های مرزی. این مباحث به صورت متناظری در نهج البلاغه نیز مطرح شده اند؛ بینش علوی-مطابق با مبانی اسلام- انسان را در یک جهان بینی توحیدی و هدفمند قرار می دهد که در آن، خدا، انسان و طبیعت در یک هماهنگی معنی دار و جهت دار جلوه می کنند. از این رو نهج البلاغه در پاسخ به پرسش های وجودی انسان، تفسیری معنوی ارائه می دهد که به همان اندازه که متعالی است، در متن واقعیت زمینی و عینی جهان قرار دارد. آن چه در نهایت از این مباحث حاصل می شود آن است که چنین نگرش توحیدی و غایتمندانه ای، نه تنها عرصه را بر مسایلوجودی تنگ نمی کند، بلکه تأییدی بر این امر است که همه ی این مسایلوجودی در یک راستای مشخص و متعالی، در جهت کمال انسان، قرار دارند.
آثار درمانی توحید باوری در نهج البلاغه
نویسنده:
ناهید جوادیان فرزانه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
توحید اساس و زیربنای اعتقادات در ادیان الهی است که باور آن آثاری را در پی خواهد داشت. از مهم‌ترین آثار آن آرامش روحی و سلامت روان است. اما با نگاهی دقیق به زندگی در جوامع مختلف، این واقعیت را می‌توان مشاهده نمود که بشر هنوز به آرامش روحی نرسیده و دچار دردها و رنج‌های بسیار است. انسان همواره راه‌های مختلفی را برای درمان این دردها به کار می‌برد، حال آن‌که درمان ریشۀ دردهای اصلی بشر توحید است. توحیدباوری و شناخت صحیح خداوند نیرویی در انسان پدید می‌آورد که با اطمینان خاطر می‌تواند بر اضطراب‌های درونی و ناراحتی‌های روحی غلبه کند و در امنیت و آرامش زندگی کند. تلاش این نوشتار بر آن است تا رابطۀ شناخت خداوند و عمل‌کرد انسان از دیدگاه علی  را تبیین کند، چرا که در سخنان آن حضرت  عباراتی یافت می‌شود که در پیوند این دو مسئله، یعنی بیماری‌ها و درمان آن‌ها با توحید است. این تحقیق برای دست‌یابی به این مقصود، با جستجو در سخنان ایشان به ویژه با تأکید بر نهج البلاغه، آن‌ها را استخراج و دسته‌بندی کرده و با مراجعه به خانوادۀ حدیث آن، مورد بررسی قرار داده است. بر اساس بررسی‌های انجام شده می‌توان دریافت هنگامی که نگاه انسان به نظام هستی و به حقیقت هستی، مبتنی بر خداشناسی و باور توحیدی باشد، بسیاری از دردهای روحی انسان درمان شده و آرامش لازم را به دست می‌آورد. از این رو علی  با دو روش شناختی، در تغییر نگرش مردمان و روش کارکردی، در عمل به باور صحیح نسبت به خداوند، پرداخته است تا آن‌ها را در مسیر الهی شدن پرورش دهد. نتیجۀ توحیدباوری، درمان انسان از انواع بیماری‌های روحی چون حرص، حسد، تکبر، نخوت، شرک، نفاق، سوءظنّ، ظلم، خشم، تعدّی و تندی می‌باشد به طوری که او را در مرز تعادل نگه می‌دارد. به نظر می‌رسد هر چه شناخت صفات خداوند به معنای واقعی آن بیشتر باشد، در عمل‌کرد انسان اثر مستقیم خواهد گذاشت.
ساختار معنایی سوره نجم با محوریت اصول سه گانه "توحید ، نبوت و معاد"
نویسنده:
محبوبه شهبازی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هریک از سور قرآنی ، دارای یک هیکل عظیمی است که از اهدافی که در تمام آیات آن گسترده شده ، شکل می گیرد . و این رابطه و هماهنگی به حدی است که به مجرد تکمیل آن ، رسالت و هدف های مشخص سوره نیز خاتمه می یابد ، تا به دنبالش رسالت و اهداف جدیدی مطرح شود و سوره ی دیگری آن رسالت و پیام و اهداف را به دوش کشد . در همین راستا این پایان نامه به ارتباط معنایی بین آیات سوره مبارکه نجم ، حول سه محور اصلی اعتقادی "توحید ، نبوت ، معاد"بر مبنای آیات وحیانی و روایت ائمه معصومین (ع) می پردازد . ما حصل بررسی آن است که : در پرتو انوار رحمت الهی و در سایه ی ایمان به وحدانیت خداوند و رسالت پیامبر اسلام (ص) و باور به روز رستاخیز ، تنها راه سعادت درعبودیت و بندگی در برابر خدا و تسلیم در پیشگاه اولیاء الهی، خلاصه می گردد .زیرا عدالت و حاکمیت و قدرت مطلق لایزال الهیبر همه امور سیطره و احاطه دارد و در همین راستا لزوم سوار شدن بر کشتی نجات حقیقی و پیروی از ائمه معصومین – که در زمره ی مهم ترین آیات کبرای الهی هستند- ضرورت می یابد . بدیهی است که این ملازمت ، باور و یقین به معاد و بازگشت همه امور به مبدأ و منشأ حقیقی را به دنبال دارد .
(مقایسه تطبیقی )توحید از نظر آیت الله سبحانی و ناصرالدین قفاری با تأکید بر پاسخ به شبهات وهابیت
نویسنده:
فاطمه خسروی درح
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در میان تعالیم اسلامی توحید جایگاه بلندی دارد .در قرآن در آیات بسیاری به مسأله توحید و ابعاد گوناگون آن پرداخته شده است و همچنین از آیات و روایات فهمیده می‌شود راه رسیدن به کمال عبودیت است . در اهمیت توحید می‌توان گفت ایمان به آن در کنار تصدیق پیامبری حضرت محمد(ص) اولین شرط تشرف انسان به آیین حیات بخش اسلام و ورود به آستانه سعادت و رستگاری است . اعتقاد به توحید زندگی انسان را در اندیشه و اعتقاد و کردار و عمل دگرگون می‌سازد بنابراین توحید ریشه درخت اسلام می‌باشد . بی شک اساس دعوت انبیا توحید و نفی شرک و بت پرستی بوده است .معنای لغوی توحید یعنی : چیزی را یکتا و منحصر به فرد دانستن است هنگامی که بر خدا اطلاق می‌گردد به معنای اعتقاد به وحدانیت و یکی بودن است. این پژوهش توحید را از دید دو شخصیت مطرح می‌کندو متشکل از چهار فصل می‌باشد. که در پایان این چهار فصل می‌توان به این نتیجه دست یافت که آیت الله سبحانی توحید را مهم‌ترین اصل از اصول می‌داند . و اعمال و رفتار انسان را شرک به خدا نمی‌داند. بلکه هر کاری که بشر انجام می‌دهدبه اذن و مشیت الهی است همچنین بوسیدن دست پیامبر با قرآن و کتب دینی و بسیاری از کارهای دیگر عبادت نیست بلکه تعظیم و تکریم می‌باشد و آقای قفاری برای غیر خداوند وجود مستقل در نظر گرفته است . در حالی که ائمه و معصومین و هر چه غیر خدا می‌باشد با اجازه و خواست خداست و در راستای خداوند قرار دارند و نظرات و تفکرات آقای قفاری بی‌پایه و اساس و اشتباه می‌باشد.همچنین گردآوری اطلاعات در این پژوهش از روش کتابخانه ای و مطالعه کتاب‌های توحید که مربوط به موضوع است استفاده شده ونرم افزارهای تخصصی کلام اسلامی و از روش توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر تطبیق می‌باشد.
آرای کلامی ملاصالح مازندرانی
نویسنده:
فاطمه محمودی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عالم فاضل محقق حسام الدین محمد صالح بن احمد المازندرانی معروف به ملاصالح که بیشتر ایشان را با شرح مبسوط و مشهورش بر اصول کافی می‌شناسند. بی‌شک دیدگاه اندیشمند جامعی هم چون ملا صالح که در اکثر علوم متداول روزگار خود متجر بوده و طبعاً نگاه جامعی نیز به مسائل داشته است، می‌تواند در روشن کردن افق‌های تاریکی که احیاناً فراروی دانش‌پژوهان دینی قرار می‌گیرد، نقش بسزایی ایفا کند. این پژوهش دیدگاه ملاصالح را درباره محوری‌ترین مسائل کلامی از جمله معرفت‌شناسی، خداشناسی، انسان‌شناسی و راهنماشناسی بررسی کرده است. ملا صالح راجع به علم و ماهیت آن معتقد به امکان معرفت بشری است. حصول انواع ادراک را متوقف بر تعلم حقیقی به افاضه یا الهام از جانب خدایتعالی می‌داند. و حس ظاهر، حس باطن، عقل، قلب، خیال وافاضه یا الهام را جز و منابع معرفت می‌داند. ایشان اثبات وجود خدا را از دو راه عقل و یا راه استدلال و فلسفه و راه فطرت پرداخت. و در براهین عقلی، برهان صدیقین صدرا است که مخلوقات، واسطه اثبات قرار نگرفته‌اند. سپس صفات ثبوتی و سلبی خداوند بیان شد. در بحث مراتب هستی، مخلوق اول، اشرف مخلوقات است که خداوند به سبب آن بقیه مخلوقات را ایجاد می‌کند. در ادامه بحث قضاء و قدر که در مقام فعل خداست و قضاء در افعال خداوند همان حکم به وجود است. ایشان حقیقت انسان را روح او معرفی می‌کند. و معتقد است که عالم ذر، میثاق و عهد توحیدی با بندگان است. که به سبب آن بندگان، خدایتعالی را به ربوبیت می‌شناسند. و در ادامه به بحث جبر و اختیار از منظر ملا صالح پرداخته شد که ایشان مذهب جبر و تفویض را باطل می‌داند و معتقد به نظریه «امر بین الامرین» است. ایشان مقام رسالت را بالاتر از نبوت می‌داند و اینکه بعثت انبیاء امری ضروری است. و وجود امام علاوه بر آیات و روایات، ادله عقلی دارد که همان قاعده معروف لطف می‌باشد. مهمترین شرایط امام از دیدگاه شیعه که شامل علم لدنی، عصمت، برتری معنوی بر دیگران و منصوص بودن پرداخته شد. و در ادامه بحث اینکه زمین از حجتهای خداوند خالی نیست، از منظر ملاصالح پرداخته شد. جناب ملاصالح راجع به مرگ معتقد است که قطع تعلق نفس مجرد از بدن با بقای در ذاتش، مرگ صورت می‌گیرد. و در عالم برزخ بدن جسمانی‌اش نیست. بلکه بدن مثالی یا برزخی شبیه بدن جسمانی‌اش می‌باشد. و نعمت و عذاب برزخی بر آن بدن وارد می‌شود.
ارزش یا ارزش های بنیادین در اخلاق
نویسنده:
موسی صدر
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
خراسان رضوی: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم شعبه خراسان رضوی مرکز پژوهشهای علوم اسلامی و انسانی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این نوشتار در جست‌وجوی پاسخ به این پرسش است که آیا در میان ارزش‌های اخلاقی، یک یا چند ارزش مادر و اصلی داریم که همه ارزش‌های دیگر از آنها نشأت بگیرد و از فروعات آن به شمار آید یا خیر؟ نویسنده نخست به تعریف دو اصطلاح «ارزش» و «بنیادین» پرداخته، سپس از طولی و عرضی بودن ارزش‌های اخلاقی به صورت کلی سخن گفته است، آن‌گاه بر اساس دیدگاه طولی بودن ارزش‌های اخلاقی، به نظریات موجود در زمینه ارزش‌های بنیادین اشاره کرده است که در این راستا از نظریاتی چون:‌ توحیدنگری، حکمت، راستگویی، عدالت، کرامت نفس، عقل، تقوا، حیا و زهد یاد کرده و با نقل و نقد ادله هر یک، سرانجام نظریه اخیر را برگزیده است.
صفحات :
از صفحه 30 تا 59
توحید از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
اخترحسین شریعتی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این پایان نامه بر یک مقدمه و چهار فصل مشتمل است اولا ارزش و اهمیت توحید و معنای لغوی و اصطلاحی توحید و از پیشینه موضوع و توحید از دیدگاه علامه نیز به طور اجمالی ذکر شده توحید از دیدگاه شدیدترن مرتبه آن وجود واجبی است که از جهت قدرت و کمال نامحدود است و مستقل اما مراتب دیگر به او وابسته هستند و در پرتو نو درخشش آن وجود واجبی محو و مستهلکند این کاملترین توحید است بعد از مقدمه و بیان اجمالی نظریات فصول شروع می شود. فصل اول در ادله توحید است دلیل اول بر توحید برهان تمانع است از قرآن گرفته شده در این برهان روشهای متعدد است و دلیل دوم برهان محبت است که در قصه حضرت ابراهیم بیان شده در این برهان نیز مفسران راههای متعدد پیموده اند سوم برهان صرف الوجود است و دلیل چهارم برهان بسیط الحقیقه است و دلیل پنجم برهان صدیقین است و در فصل دوم از اقسام توحید بحث شده که توحید ذاتی توحید صفاتی توحید افعالی می باشد. در فصل سوم شبهاتی که در توحید مطرح می شود مانند شبهه شرور در توحید و توحید افعالی و نظام علیت و اختیار انسان و در فصل چهارم خاتمه و نتیجه مباحث می باشد.
اشارات فلسفی و کلامی مسائل مربوط به مبدأ و معاد در ادعیه
نویسنده:
ناصر آزادجو
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
خداوند متعال انسان را مختار آفرید و با ودیعت نهادن گوهر عقل از درون و نعمت نقل از بیرون، راهفهم صحیحْ زیستن)دین( را برای او مساعد نمود. به همین علت عقل و نقل دو منبع برای فهم دین الهیمی باشند. این دو منبع هماهنگ هستند و در فهم دین با یکدیگر تعامل دارند.یکی از مصادیق این تعامل در ادعیه و فلسفه و کلام اسلامی می باشد. در ادعیه مرویّ از اهل بیت)ع(به حقایقی اشاره شده است که ماهیت فلسفی دارند و آن حقایق در آثار فلسفی و کلامی مورد بحث وتحلیل واقع شده اند. اشاراتی که در این تحقیق از آن پرده برداشته ایم عبارت است از: عدم درک کنه ذاتو صفات ذاتی خداوند، امکان شناخت خداوند و راه های آن، توحید ذاتی، بررسی صفات ذاتی و فعلیخداوند از قبیل علم، قدرت، حیات، خالقیت و ربوبیت، توحید عملی، بیان برخی براهین اثبات ضرورتمعاد، توضیح برخی از حقایق مربوط به معاد از قبیل معاد جسمانی، حقیقت موت، قبر و عذاب و ثواب آن، ماهیت جنت و نار؛در بیان موارد مزبور ابتدا با روش تفسیری دعا با دعا، این اشارات از ادعیه استخراج شده اند و سپسبراهین فلسفی و کلامی آن مسائل بیان شده و در نهایت میان بیانات ادعیه و براهین عنوان شدهداوری هایی صورت گرفته است. نتایجی که از این داوری ها حاصل شده منجر به روشن شدن جنبه هایمختلف تعامل عقل و نقل شده است. این جنبه ها عبارت است از: 1. گاهی عقل و نقل هماهنگ با همبه بیان مسأله ای واحد پرداخته اند؛ 2. گاهی عقل از نقل ایده گرفته است؛ 3. در برخی موارد عقل در فهمبهتر نقل تأثیر گذار بوده است؛ 4. گاهی عقل در عین اینکه نیم نگاهی به نقل داشته، به طور استقلالیعمل کرده است؛ 5. گاهی عقل و نقل مسأله ای واحد را طرح نموده اند ولی هر یک از زاویه ای خاص آنرا بررسی نموده اند؛
سرچشمه های فلسفه ی دین در اندیشه های هیوم و کانت
نویسنده:
حمزه حاتم‌پوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
محور سخن همان‌گونه که از عنوان پایان نامه برمی‌آید بررسی فلسفه‌ی دین از نگاه هیوم و کانت است. بررسی آراء دین‌پژوهی این دو از آن رو مهم است که از نخستین فیلسوفانی هستند که با شیوه‌ای نو و برون دینی مفاهیم و آموزه‌های دینی را برمی‌رسند. هدف از این رساله آشنایی با نگرش این دو فیلسوف بزرگ باختر زمین است تا دریابیم که چرا پژوهش آن‌ها را شیوه‌ای نو در دین‌پژوهی می‌نامند. برای دست‌یابی به این مهم ضمن نگاه به آثار خود هیوم و کانتکتاب‌های شارحین را نیز می‌نگریم و این پرسش را پی خواهیم گرفت که آیا با توجه به مبانی فلسفی این دو نفر امکان خداشناسی نظری از نگاه ایشان وجود دارد؟ و آیا هیوم و کانت دین طبیعی را می‌پذیرند و اگر پاسخ مثبت است به چه معنا؟این رساله سه بخش اصلی دارد که در پاره‌ی نخست به بررسی آراء هیوم می‌پردازیم. این بررسی را با کتاب تارخ طبیعی دین هیوم می‌آغازیم و سپس با نگاه به کتاب گفتگوهایی درباره‌ی دین طبیعی و پژوهش در بنیان‌های فهم بشر سنجش‌های فلسفی هیوم را درباره برهان‌های نظم و کیهان شناختی و مساله‌ی شر می-نگریم. در آغاز پاره دوم نگاهی به مبانی شناخت‌شناسی کانت و ایده‌آلیسم استعلایی‌اش می‌اندازیم و سپس با توضیح فلسفه‌ی اخلاق و بیان ویژگی‌های خرد عملی کانتی به فلسفه‌ی دین او وارد می‌شویم. در پاره‌ی پایانی به صورتی گذرا برخی همانندی‌ها و ناهمانندی‌های این دو را بیان می‌کنیم.همان‌گونه که در روند نوشتار خواهیم دید شناخت نظری مفاهیم و اثبات عقلانی گزاره‌های فراطبیعی با توجه به مبانی هیوم و کانت ناممکن می‌نماید و این دو نمی‌توانند سخن از شناخت مفاهیم دینی بزنند. البته با این تفاوت که کانت با جدایی بود از نمود گونه‌ای دین طبیعی برای خود می‌سازد که نمایی کاملاً اخلاقی دارد. این رساله تنها آغاز راه بررسی و مقایسه‌ی آراء این فیلسوفان است و هنوز پرسش‌های فراوانی می‌ماند که باید در آینده (البته با نگاه به این رساله) بدان پرداخت.
  • تعداد رکورد ها : 181