مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

مرور درختی موضوعات | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
جستجو در برای عبارت
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
 
شامل عبارت باشد
شامل عبارت باشد
تنها فراداده‌های دارای منابع دیجیتالی را بازیابی کن
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 453
نظریه ی اعجاز قرآن در قرون نخست اسلامی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مجمع جهانی شیعه شناسی,
چکیده :
کهن‌ترین منابع کلامی، حدیثی و تفسیری عالمان مسلمان طی قرون نخست به ندرت نظریه‌ای روشن درباب وجه اعجاز قرآن بیان می‌کنند. این در حالی است که در آغاز قرن پنجم، این بحث در آثار محققانی چون باقلانی، قاضی عبدالجبار و شریف مرتضی به نحوی بالغ و کامل مطرح می‌شود. غیبت این امر از یک سو و حضور انبوهی از مباحث قرآنی دیگر در آثار اسلامی قرون نخست اسلامی از سوی دیگر، این پرسش را در میان می‌آورد که عالمان اسلامی از کی و تحت چه شرایطی به موضوع اعجاز قرآن و تبیین وجه آن پرداخته‌اند. این مقاله می‌کوشد با مروری بر پیشینه‌ی مباحث مرتبط، دو خاستگاه تاریخی برای پیدایش و نظریه‌پردازی درباب وجه اعجاز قرآن در قرون نخست بازشناسی کند: نخست مباحثات و مناظرات کلامی مسیحیان و مسلمانان درباب نشانه‌های نبوّت حضرت محمد(ص) و دوم تلاش‌های ادبی و کلامی معتزله‌ی بصره و بغداد. پس از این دوران، متکلمان معتزلی این امر را در قرن چهارم بیشتر و بیشتر مطرح کردند که در اواخر این قرن، درآمد. از آغاز قرن پنجم، نظریه‌پردازی درباب اعجاز و تبیین وجه اعجاز قرآن هم در آثار کلامی و هم در آثار تفسیری عالمان تمامی فِرَق متداول و به یکی از مباحث اساسی در دو دانش تفسیر و علوم قرآن تبدیل شده است.
صفحات :
از صفحه 113 تا 144
تفسیر عیاشی و بازیابی اسانید روایات آن در شواهد التنزیل
نویسنده:
کاظم طباطبایی، طاهره رضی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اسانید روایات تفسیر عیاشی، از تفاسیر مأثور اولیه شیعه، به دست یکی از ناسخان حذف و در نتیجه، امکان نقد اسانید روایات این کتاب از پژوهندگان سلب است. برخی از تفسیرپژوهان بر این باورند که اسانید شمار بسیاری از روایات این تفسیر را در شواهد التنزیل حاکم حسکانی می‌توان یافت. این پژوهش که با مقایسه مندرجات این دو اثر سامان‌یافته، نشان داده است که این نظر از دقت و قوت علمی لازم برخوردار نیست.
صفحات :
از صفحه 129 تا 148
تحلیل شکاف بین ایمان و عمل صالح از منظر قرآن کریم بر اساس تفسیر المیزان و تبیین راهکارهای تربیتی کاهش آن
نویسنده:
اعظم مرادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش، با هدف «تحلیل شکاف بین ایمان و عمل‎صالح از منظر قرآن کریم، بر اساس تفسیر المیزان و ارائه‎ی راهکارهای تربیتی کاهش آن» انجام شده است. دو سوال اصلی این تحقیق، عبارت از تعیین علل پیدایش شکاف میان ایمان و عمل‎صالح و همچنین شناسایی راهکارهای تربیتی کاهش آن از منظر قرآن کریم، بود. انجام بررسی‎های دقیق نشان داد که علل پدید آورنده‎ی شکاف میان ایمان و عمل‎صالح، در دو دسته‎ی کلی علل نظری و عملی قرار می‎گیرند. نسیان و عدم تعقل از جمله مهم‎ترین علل نظری و عدم عزم و اراده و حب دنیا به عنوان اصلی‎ترین علل عملی شکاف میان ایمان و عمل‎صالح تعیین شد.در جستجوی راهکارهای تربیتی کاهش شکاف میان ایمان و عمل‎صالح، تحریک روحیه‎ی رشدخواهی و تقوا به عنوان مهم‎ترین راهکارهای معطوف به علل نظری و همچنین صبر و توکل و دنیاشناسی به عنوان مهم‎ترین راهکارهای معطوف به علل عملی، مشخص شد.
معرفت عقلانی نسبت به حق متعال از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
حسن ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
در خداشناسی عارفان مسلمان، طریق عقل، مقام و منزلت شهود را ندارد؛ به همین جهت، عارفان کمتر به قابلیتهای شناخت عقلانی توجه کرده اند. اما ابن عربی به این قابلیتها و تواناییها توجه نموده و حدود سیر آن را نشان داده است. در این مقاله امکان و عدم امکان معرفت عقلی به حق متعال از دیدگاه ابن عربی مورد پژوهش قرار گرفته و سعی شده تعارض و تهافت میان اقوال وی در باب امکان شناخت عقلانی خداوند حل گردد.
صفحات :
از صفحه 187 تا 201
بررسی تطبیقی دیالکتیک ایمان و فهم در هرمنوتیک مولانا و آگوستین بر اساس آموزه «ایمان می آورم تا بفهمم»
نویسنده:
منوچهر اکبری، علی اکبر رضادوست
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
آدمی به‌عنوان موجودی فهیم، مدام با موضوع فهم سر و کار دارد و هر کُنش و واکنشش همراه با فهم است. این هماره­ گی و اهمیّتِ فهم، باعث شده که اندیشمندان، از دیر باز در پی شناختِ ساختار و راه ­های نیل به فهمِ درست باشند. آگوستین به ­عنوان یک قدّیسِ اثرگذار مسیحی در طلیعۀ قرون‌وسطی و مولانا به­ عنوان عارف و اندیشمندِ مسلمانِ اواخرِ این دوران، چنین­ اند. یکی از قواعدِ هرمنوتیکِ ایشان اعتقاد به تأثیرِ عواملِ وجودی در فهم است؛ این دو اندیشمندِ زمانۀ اتحادِ عاقل و معقول، ظروف مرتبطۀ حیطۀ فهم را جدای از حیطه­ های عاطفی و ارادی نمی­ دانند. پرچمِ این اندیشۀ مشترک، مزیّن است به آموزۀ آگوستینیِ «ایمان می‌آورم تا بفهمم» که با «ایمآن‌همان تمییز و ادراک استِ» مولانا، همنوایی دارد. در تأیید این آموزه، نخست به بنیان­های مشترکِ فلسفیِ آن می­پردازیم، سپس به دیدگاه مولانا مبنی بر لزوم هم‌سنخی شناسنده با موضوع فهم. نهایتاً برآنیم که تفاوتِ فهم یا بدفهمیِ گه گاه این آموزه، محصولِ عواملی چون اختلافِ منظر و ندیدنِ مراتبِ ایمان و فهم در دو شکلِ درون­­ دینی و برون­ دینی آن است. بنابراین ضمن معرّفیِ سه مرتبۀ ایمان و دو ساحتِ فهم، با دیالکتیکی دانستنِ رابطۀ آن دو، به تبیین و رفعِ این بدفهمی­ ها می­پردازیم.
صفحات :
از صفحه 39 تا 59
بررسی تطبیقی تأویل در تفسیر صافی وتفسیرالقرآن الکریم
نویسنده:
خلیل کوهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیدهتأویل به عنوان روشی برای بیان مقاصد ومفاهیم قرآنی در ساختار تفاسیر روایی وعرفانی قابل بحث وبررسی است. هریک از تفاسیر یاد شده با استفاده از روایت ظهر وبطن، ظهر تفسیر وبطن تأویل را دانسته و دست به تأویل زده است که بر اساس مبانی، پیش فرض هاوگرایش های فکری مفسران نگاه های متفاوتی در رابطه به تأویل دارند. تأویل های انجام شده در تفسیر صافی از نگاه تعداد محدود، از نظر ساختار، به تک تک واژه ها بدون در نظرداشت مفهوم انها در جمله پرداخته است، فقط در موارد نادری جمله ها را تأویل کرده است که اغلب این موارد، بواسطه شخص نویسنده صورت گرفته و موارد تک واژه ای بر گرفته از روایات معصومان (ع) است.باوجود مذمت ابن عربی از تأویل اصطلاحی تفسیر القرآن الکریم نظر به متن وادعای نویسنده سراسر تأویل با استفاده از کشف وشهود است. نویسنده ای صوفی این تفسیر آیات قرآن را مطابق اندیشه عرفانی خویش تأویل و تطبیق کرده است. اکثر تأویل ها دررابطه به جهان شناسی صوفی وفلسفه وجودی ابن عربی انجام شده است ولی ازانجای که مباحثی هم چون قضا وقدر، آخرت و... برای صوفی مهم است این مباحث نیز در تأویلشامل گردیده است.تفسیر ابن عربی که طبق ادعای نویسنده آن سراسر تأویل است، در موارد خیلی محدودی پیرامون آیات که ظاهر آنها بر محتوای شان صراحت تام دارند تفسیر رایج را بیان داشته وسپس به تأویل پرداخته است. تفسیر القرآن الکریم منتسب به ابن عربی همان تأویلات القرآن عبد الرزاق کاشانی عارف قرن هشتم هجری است که اشتباها ویا روی بعض ملحوظات به اسم ابن عربی منتشر شده است. گونه های تأویل در تفا سیریاد شده عبارت از تطبیق و معانی باطنی است که در تفسیرصافیتأویل با وجود ظهور آیه وجود داشته از جمله جری وتطبیق به بخش های درست ونادرس تقسیم میگردد. هردو تفسیر در تطبیق و بیان معنای باطنی مشترک هستند ولی تطبیق های انجام شده درهرکدام نظر به مشرب فکری ایشان از تفاوت های چشم گیری برخوردار است، دربیان معانی باطنی آیه نیز هردو باهم متفاوت هستند. نوعی دیگری ازتأویل در تفسیر القرآن الکریم به چشم می خورد که بی مناسبت به تأویل های ذوقی نیست، از انجای که عرفا معتقد اندکه کشف وشهوداز جانب خداوند برای انها دست می دهد. این نوع دراین تحقیق بنام گونه فیضی مسمی گردیده است.
مطالعه تطبيقی عالم پس از مرگ در دين اسلام و زردتشت
نویسنده:
محمد فولادی , رعنا قاسمی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
معرفت ادیان,
چکیده :
اين مقاله، با عنوان «مطالعه تطبيقي عالم پس از مرگ در دين اسلام و زردتشت»، به اين موضوع مي‏پردازد كه دنياي پس از مرگ، حيات (جاودانگي) يا ممات (مرگ ابدي) است. در اين پژوهش، محور اصلي بحث، «زندگي شخص پس از مرگ» مي باشد. براين اساس، سؤال اصلي پژوهش اين است كه فرجام انسان در دو دين اسلام و زرتشت چيست؟ در صورت حيات و جاودانگي، چگونه خواهد بود؟ يافته هاي پژوهش حاكي از اين است كه فرجام انسان پس از مرگ در دو دين، با اندكي تفاوت، «جاودانگي» و «زندگي» است. پس از بررسي جهان و انسان مزديسنا، به سرنوشت روان از اين منظر پرداخته شده است. در اسلام نيز جاودانگي روح، نفس و همچنين، مراتب نفس و خلود مورد بررسي و پژوهش قرار گرفته است. «خلود» واژه اي است كه در قرآن به كار رفته، و به معناي «ابديت» است. كاربرد قرآني و اسلامي، اين بحث را تحت عنوان «خلود نفس» ياد كرده است
صفحات :
از صفحه 65 تا 80
عقل کل جمعی ختمی و عقلانیت علمی و عملی
نویسنده:
محمدعلی اردستانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
«عقل كلی» براساس اطلاق خاصی، بر برگزيده هايی از عقول انسانی كه موجود با وجود طبيعـی- اتد، اطلاق گرديده است، چنانكه آنها «نفس كلی» نيز می باشند. عالَم هستی امكانی به منزله بـدن نفس كلی الهی می باشد. هر يك از انبيا، گرچه در مقام خود «نفس كلی» و «عقل كلی»انـد، ولـی حضرت خاتم الانبياء ص ودوازده امام معصوم ع كه دارای وراثت و وصايت و خلافـت از مقام خاتميتند، و حضرت فاطمه زهرا ع»نفس كـل جمعـی» و«عقـل كـل جمعـی» بلكـه جمـع الجمعی اتد، و به تعبير ديگر، «نفس كل ختمی» و «عقل كل ختمی» می باشند. روح نبوت ختمـی، مقام معلميت عموم و تهذيب كل نفوس در جميع ادوار و اعصار وربط دنده عوالم انسانيت، بلكه همه ممكنات به مبدأ كل_ عزّ اسمه_ است. مقام امامت ختمی هم خلافت از همـين مقـام منيـع و محيط است. بر اين اساس می توان گفت: عقلانيت حقيقی علمی و عملی عقـول جزئـی، بـا نفـوذ و سيطره و تأثير عقل كل ختمی و به واسطه اتصال به او به فعليت می رسد. اين نتيجه، به شـيوه عقلـی و با استفاده از متون دينی، در نوشتار حاضر به بار نشسته است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 52
عرفان و عقلانیت
نویسنده:
اسدالله شکریان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
عرفان اصیل اسلامی با درون‌مایه‌های معرفتی عمیق و برتر از دیگر روش‌ها، راهی استوار برای بار یافتن به ساحت حقیقت عالم است. تبیین و تحلیل این نظام، بر اساس نظام عقلانی و ارائه تصویری عقل‌پذیر، از مسائل عرفانی، دغدغه نوشتار پیش رو است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 156
  • تعداد رکورد ها : 453